امیرحسین ثابتی: 1. حضور 6 ساله دكتر سعيد جليلي در راس شوراي عالي امنيت ملي كشور نه تنها از وي يك ديپلمات با تجربه ساخته است، بلكه بواسطه حيطه وظايف وي و لزوم اشراف بر امنيت ملي كشور، او را به مديري توانا و آگاه نسبت به شناخت نقاط قوت و ضعف و مديريت كلان كشور تبديل كرده است.
جليلي فارغ از تجربه ي حضورش در وزارت امور خارجه، بيشتر بواسطه مذاكرات مهم هسته ای سالهاي گذشته با سران اتحاديه اروپا، اشراف كم نظيري بر سياست خارجي و شناخت غرب دارد. وي در عمل علوم سياسي را تا مقطع دكترا آموخته و "غرب نظري" را در دوران تحصيلش از عمق جان درك كرده است؛ از طرف ديگر به سبب تجربه مذاكرات پي در پي با غربي ها در سالهاي گذشته، "غرب عيني" را هم كامل و بدون چون و چرا مي شناسند؛ از اين رو همواره به جاي "تنش زدايي" و ديگر رويكردهاي "منفعلانه" در برابر غرب، از "تهديد زدايي" و سياست خارجي "پیشرونده" نسبت به اروپا و امريكا سخن مي گويد؛ به دنبال سياست خارجي فعال و پويا در برابر همسايگان و ديگر كشورهاي جهان است و به خوبي معنا و ضرورت مقاومت و پايداري در برهه كنوني در برابر دشمنان ملت را درك مي كند.
2. جليلي در راس جايگاهي قرار دارد كه بواسطه وظايف تعريف شده و حقوقي خود، با مشكلات ريز و درشت كشور آشناست. وي در واقع دبير جلساتي است كه اعضاي آن را مديران ارشد كشور تشكيل مي دهند: روساي سه قوه، رئیس ستاد فرماندهی کل نیروهای مسلح ، فرمانده ارتش، فرمانده سپاه پاسداران، وزير كشور، وزير اطلاعات، وزير دفاع و وزير امور خارجه و ... لذا بديهي است كه طرح اصلي ترين چالش ها و مهم ترين موضوعات مربوط به اداره كشور بخشي از تجربه روزانه سعيد جليلي باشد، طبيعي است كه وي طي حضور 6 ساله خود در اين جايگاه، هم با چالش هاي سياسي- امنيتي كشور آشنا باشد و هم با مسايل مربوط به اقتصاد و فرهنگ، و زماني اين تجربه ارزشمند تر مي شود كه توجه داشته باشيم 6 سال گذشته، سالهايي بوده است كه مهم ترین دوران مديريت كلان نظام سپري شده است.
فتنه 88، تحولات منطقه و جهان و هم چنين مذاكرات هسته اي ايران با اتحاديه اروپا، بخشي از تجارب ارزشمندي است كه سعيد جليلي بواسطه حضور در راس شوراي عالي امنيت ملي كشور بدست آورده و به همین خاطر به محرمانه ترين و جزيي ترين داده ها و تحلیل ها اشراف كامل دارد و بدون ترديد اين نقطه قوت مي تواند به عنوان يك برگ برنده مديريتي كلان براي جلیلي جهت اداره كشور در دولت آينده باشد.
3. جليلي نه تنها به سبب جايگاه خاص خود در سالهاي اخير، شخصا فردي با تجربه و آگاه نسبت به اداره كشور شناخته مي شود بلكه نخبگان و مديران كارآمد و متعهد پرشماري آماده ياري رساني به او جهت مدیریت كشور و اقدمات اجرايي بزرگ هستند.
فارغ از پشتوانه هاي معنوي گرانقدري مانند علامه مصباح يزدي و آيات عظام زابلي، خزعلي و ... نخبگان شناخته شده اي مانند حجه الاسلام ميرباقري، حجه الاسلام آقاتهراني، حجه الاسلام رجبي، حجه الاسلام پناهيان، دكتر اصغر طاهرزاده، حجه السلام نبويان، حجه الاسلام رهدار و مديران اجرايي و باتجربه اي چون دكتر پرويز داوودي (معاون اول رييس جمهور در دولت نهم و استاد اقتصاد دانشگاه شهيد بهشتي)، دكتر كامران باقري لنكراني (وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي دولت نهم) دكتر علي باقري (معاون دبیر شوراي عالي امنيت ملي كشور)، مهندس پرويز فتاح (وزير نيروي دولت نهم و مسئول بنياد تعاون سپاه)، دكتر مسعود ميركاظمي (وزير بازرگاني دولت نهم، وزير نفت دولت دهم و رييس كميسيون انرژي مجلس نهم)، دكتر محمد سليماني (وزير ارتباطات دولت نهم و استاد مخابرات دانشگاه علم و صنعت)، مهندس محمد رضا اسكندري (وزير كشاورزي دولت نهم و مدیرعامل سازمان اقتصادی کوثر)، دكتر رضا تقي پور (وزير ارتباطات دولت دهم)، دكتر علي اصغر زارعي (معاون سابق وزير نفت و نماينده مجالس هشتم و نهم)، مهندس سيد مهدي هاشمي (رييس سازمان مهندسي كشور، سرپرست وزارت كشور در دولت نهم و نماينده مجلس نهم)، دكتر غلامحسين رضواني (قائم مقام معاونت راهبردي رييس جمهور)، دكتر هادي زاهدي وفا (استاد اقتصاد و معاون وزير اقتصاد در دولت نهم) و ... را مي توان پشتوانه هاي مدیریتی و اجرايي دكتر سعيد جليلي دانست.
4. از طرف دیگر، جليلي فردي است كه براي اداره كلان كشور "برنامه" دارد و رويكردهاي كلان براي مديريت نظام را بهتر از خيلي افراد ديگر مي داند و تيمی از نخبگان مختلف برنامه هاي مدوني براي دكتر جليلي آماده كرده اند كه در مقام محتوا غني تر و واقع بينانه تر از برنامه هاي بسياري ديگر از نامزدهاست زیرا حاصل سالها تجربه مدیران ارشد کشور در اجرا و پژوهش های علمی- دانشگاهی است؛ بویژه در عرصه اقتصاد که در حال حاضر الویت اصلی مدیریت کشور است. وی هم چنین روحیه اصلاح بسیاری از ساختارها و بروکراسی زائد کشور را دارد که به عنوان نمونه می توانید بخشی از برنامه های وی در این باره را اینجا بخوانید
5. انتخابات رياست جمهوري يازدهم در حالي برگزار مي شود كه شرايط منطقه و جهان طي سه دهه گذشته بسيار متفاوت است؛ تحولات بوجود آمده در بسياري از كشورهاي عربي به همراه فراز و فرودهاي پرونده هسته اي ايران طي سالهاي اخير در حالي صورت گرفته است كه همزمان اتحاديه اروپا و امريكا سخت ترين شرايط اقتصادي و سياسي خود را تجربه كرده اند؛ در چنين شرايطي جمهوري اسلامي ايران كه از 35 سال قبل داعيه دار الگوسازي براي مستضعفين جهان و مقابله با امپرياليسم بين المللي بوده است، در شرايطي به سر مي برد كه بيش از هر زمان ديگر نيازمند ادامه رويكرد "مقاومت" در عرصه جهاني است. رويكردي كه عليرغم همه دشواري هاي 30 سال اخير، دستاوردهاي كم نظيري داشته است بگونه اي كه امروز بخشي از هويت جمهوري اسلامي ايران در جهان را مقاومتش در برابر جريان استكبار تشكيل داده است.
در چنين شرايطي بديهي است كه انتخابات يازدهم رياست جمهوري از حيث آنكه منجر به پيروزي كانديدايي شود كه در افكار عمومي "نماد مقاومت" در خارج از مرزهاي كشور باشد اهميت مضاعفي دارد؛ سعيد جليلي دقيقا همان فردي است كه در شرايط كنوني در داخل و خارج از كشور به اين ويژگي شناخته می شود و جملات برخي از سياستمداران ارشد اروپايي درباره او، این ادعا را تایید می کند.
در همين راستا خاوير سولانا رييس پيشين سياست خارجي اتحاديه اروپا در ميزگردي كه در فروردين سال 92 در واشنگتن برگزار شد، گفته بود : "سعيد جليلي اهل نرمش در مذاكرات نيست." چندی بعد نيز كاترين اشتون مسئول فعلي سياست خارجي اتحاديه اروپا خواستار تعويض سعيد جليلي از مسئوليت مذاكرات هسته اي شده بود؛ چرا كه وي را اهل امتياز دادن به غرب نمي دانست؛ رويكردي كه جليلي در برابر غرب از خود نشان داده دقيقا خلاف آن چيزي است كه پيش از وي در دوران حسن روحاني تجربه شده بود و هم باعث نقدهاي فراوان گرديده بود و هم نتيجه مذاكرات آن سالها را توني بلر نخست وزير انگليس بيان داشته بود: "میوه (اشغال) عراق را از دستان روحانی گرفتیم."
6. جليلي به لحاظ روحيات شخصي، فردي با
تقوا و كم حاشيه است. تا جاي ممكن درباره مسايلي كه در حيطه اختياراتش نيست
سخن نمي گويد و بدون حاشيه خاصي به دنبال انجام وظيفه تعريف شده خويش است.
اين نقطه قوتي است كه يكي از بزرگترين نقاط ضعف رييس جمهور فعلي بود و
هست.
از طرف ديگر جليلي در بسياري از نقاط قوت احمدي نژاد با او شباهت دارد. جليلي ساده زيست و پركار است و همين تشابه در نقاط قوت وي با احمدي نژاد باعث شده تا امروز مخالفان جليلي كه حرف جديد و مهمي براي نقد او ندارند، به خاطر شباهت نقاط قوت جليلي با احمدي نژاد، او را احمدي نژاد دوم بدانند؛ غافل از آنكه اگر قرار باشد با گفتن احمدي نژاد 2؛ كسي نقد شود بايد اين نسبت به كسي داده شود كه در نقاط ضعف با احمدي نژاد اشتراك دارد در حالي كه جليلي دقيقا خلاف اين روند بوده و هست و بسياري از ضعف هاي احمدي نژاد را ندارد، كم حاشيه است، علاقه اي به تقابل بيهوده با افراد و جريان هاي ديگر ندارد، كنش هاي سياسي وي نمادي از "عقلانيت انقلابي" است و سابقه و مواضعش نشان مي دهد قانون براي وي فصل الخطاب است و از همه مهمتر عملكردش در سالهاي اخير نشان داده يكي از نزديك ترين مديران ارشد كشور به رهبر انقلاب در قول و فعل بوده است بگونه اي كه سایت روزنامه صهیونیستی جروزالم پست نيز نتوانست در يكي از تحليل هاي اخيرش از اين مساله چشم پوشي كند و در تحليلی آغشته به عصبانيت نسبت به حضور جليلي در انتخابات واكنش نشان داد و نوشت: " جليلي از لحاظ شخصیتی بسیار به رهبر ایران نزدیک می باشد."
7. بعد از پايان اولين همايش حاميان جليلي در سوم خرداد ماه، در جمع تعدادي از دوستان درباره شخصيت و رفتار جليلي صحبت بود؛ آنچه به تحليل مشترك همه دوستان تبدیل گشته بود، نمود عيني تقوا و اخلاص جليلي بود. همه متفق القول بودند كه اگر قرار باشد جليلي پيروز اين انتخابات باشد هيچ كدام از تلاش هاي ستادها و طرفداران و ... باعث اين مساله نخواهد بود؛ اخلاص و روحیه عمل به تكيلف همان جليلي شاه كليدي است كه مي تواند منجربه هدايت دلهاي مردم به سمت وي باشد چرا كه وي نه مانند عده اي ديگر از سالها قبل ستاد انتخاباتي تشكيل داده است و نه به دنبال رفتارهاي خاص و شعارهاي دروغين براي كسب راي مردم است؛ به ياد دارم جليلي در يكي از جلساتش با نخبگان اقتصادي گفت: "به من مي گويند برخي از حرفها را اگر بزنم آرايم كم مي شود، اما واقعيت اين است كه اتفاقا بايد خيلي از حقايق را به مردم گفت. اقتصاد ما و برخي ديگر از مشكلات ما نيازمند كارهاي طولاني مدت و اصلاح ساختارهاست. حتي ممكن است من كاري بكنم كه نتيجه اش 10 سال بعد و در يك دولت ديگر خودش را نشان بدهد، من همان كار را خواهم كرد و نمي گويم مي خواهم اقدامي كنم كه در دولت من نتيجه كوتاه مدتش را مردم درك كنند اما در دراز مدت به ضرر مردم باشد."
8. همه نکات مورد اشاره در اين يادداشت به معناي اسطوره سازي، قديس سازي و يا بدون عيب دانستن سعيد جليلي نيست. بدون ترديد او هم مانند هر فرد ديگري كاستي هايي دارد؛ اما مي توان ادعا كرد كه جليلي بهترین فردي است كه در شرايط كنوني مي تواند اداره كشور را بدست بگيرد. او اصلح اين ميدان است و بايد براي معرفي بيشترش به مردم تلاش كرد.