آمریکا چگونه به نامزد‌های انتخاباتی طمع می‌کند

به گزارش خبرنگار گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، مجله «دیپلمات» در گزارشی به قلم «زاخاری کک» نوشت: در واقع باید گفت رد صلاحیت «اسفندیار رحیم مشایی» و «اکبر هاشمی رفسنجانی» به عنوان نامزدهای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری اتفاقی بدی در ایران بود. اما همین رخداد برای آمریکا و متحدان غربی‌اش نکته مثبتی است. «محمد باقر قالیباف» ، شهردار تهران، «علی اکبر ولایتی»، یکی از وزرای امور خارجه سابق، «سعید جلیلی»، رئیس کنونی شورای عالی امنیت ملی و مذاکره کننده هسته‌ای ایران، «غلامعلی حداد عادل»، سخنگوی سابق مجلس که دخترش با پسر «آیت الله خامنه‌ای» ازدواج کرده است و «حسن روحانی»، رئیس پیشین شورای امنیت ملی و یکی از مشاورین فعلی رهبر ایران نامزدهایی هستند که احتمال پیروزی بیشتری دارند.

**دلیل اول: کاهش مقبولیت روحانیون و عدم حضور چشمگیر ایشان در فهرست نامزدها

1-  کاهش نقش روحانیون

اولین دلیل این است که به جز «حسن روحانی» ، که البته حجةالاسلام است (و به دسته تندروها تعلق ندارد) هیچ روحانی در فهرست نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ایران دیده نمی‌شود. این امر نشان دهنده کاهش مقبولیت روحانیون در نهادهای رسمی ایران به مرور زمان است. نکته جالب در این باره این است که این روند اتفاقاً در میان محافظه کاران بیش از دیگر جناح‌ها رخ داده است و یا حد اقل درباره افرادی که رهبری این جناح را به عهده دارند این گونه بوده است و روحانیون به تدریج از صحنه حذف شده‌اند.

** رهبران غیرروحانی لزوماً مورد تایید آمریکا نیستند

البته آمریکا لزوماً از رهبران غیر روحانی ایران استقبال نمی‌کند، چرا که دو تن از سیاست مداران فهمیده ایران در گذشته، یعنی «رفسنجانی» و «خاتمی» روحانی بودند در حالی که روسای جمهوری که اصلاً مورد قبول کشورهای غربی نبوده‌اند، مثل «احمدی نژاد» ، از یک پیش زمینه غیرروحانی می‌آمدند.

** ماهیت اسلامی سیاست ایران همیشه برای آمریکا مشکل ساز بوده است

با این حال نمی‌توان انکار کرد که آمریکا، با وجود مذهبی بودن کشور خود، همیشه با ماهیت اسلامی نظام سیاسی ایران مشکل داشته است. این موضوع در آمریکا نمود بسیار دارد، مثلاً در آمریکا ایران را به عنوان دولتی بی منطق و شهادت طلب می‌شناسند، هرچند سیاست خارجی این کشور در عمل با موازین واقع‌گرایانه همسو است. از همین رو واشنگتن علاقه‌مند است شاهد کاهش اهمیت نقش روحانیون در سیاست ایران باشد.

** سیاست خارجی، الویت غرب و آمریکا

2- سیاست خارجی

هر چند مردم ایران، مثل مردم دیگر کشورهای جهان، در ماه جاری به پای صندوق رای خواهند رفت ولی آمریکا و کشورهای غربی بیشتر نگران سیاست خارجی ایران هستند. متأسفانه از میان نامزدهای انتخابات تنها شهردار تهران، «قالیباف» تجربه اقتصادی دارد. او در مدیریت پایتخت کشور موفق بوده است. عدم تجربه اقتصادی نکته ناامید کننده‌ای برای مردم ایران است.

**بیشتر نامزدهای انتخابات در عرصه سیاست خارجی با تجربه‌اند

در عین حال، به استثنای «حداد عادل» تمامی دیگر نامزدها در عرصه سیاست خارجی تجربیاتی دارند. «ولایتی» و «روحانی» از جمله باتجربه‌ترین دیپلمات‌های ایران هستند. «جلیلی» هم تقریباً تمام مدت کاری خود را در سمت‌های مرتبط با امور خارجه سپری کرده است. در مقام مقایسه «قالیباف» تجربه کمتری در این عرصه دارد و بیشتر زمان خود را به مسایل امنیت داخلی اختصاص داده است. البته او در سمت فرماندهی نیروی هوایی «سپاه پاسداران» هم خدمت کرده است.

** راه موفقیت در سیاست خارجی، مذاکره با آمریکاست

البته نمی‌توان گفت صرف با تجربه بودن این افراد در سیاست خارجی از نظر آمریکا نکته مثبتی به حساب می‌آید. آن‌ها با تجربه کمی که در عرصه اقتصادی دارند بیشتر از امور خارجه حرف می‌زنند تا بدین وسیله پیروزی خود را در انتخابات مسجل کنند. حال که تعادل قدرت منطقه‌ای علیه ایران تغییر کرده و اختلافات فرقه‌ای رو به افزایش است تنها راه برای موفقیت در عرصه امور خارجه در مذاکره با آمریکا نهفته است. بی شک روسای جمهور ایران در زمینه سیاست خارجی اراده محدودی دارند و هر اقدام دیپلماتیک برای ارتباط با آمریکا به مجوز رهبر ایران، «آیت الله خامنه‌ای» ، منوط است.

** همگی نامزدهای انتخابات به نوعی با رهبر ایران رابطه نزدیک دارند

3- فرزندان آیت‌الله «خامنه‌ای»

خوشبختانه مهم‌ترین دلیل برای حمایت آمریکا از انتخابات ریاست جمهوری ایران این است که نامزدهای تایید صلاحیت شده همگی به نوعی به آیت‌الله «خامنه‌ای» نزدیک هستند. این موضوع یکی از منافع آمریکاست چرا که تقریباً تمام نگرانی واشنگتن از بابت برنامه اتمی ایران است و همان طور که قبلاً گفتم آیت‌الله «خامنه‌ای» در صورت حصول اطمینان از امنیت داخلی و این که سهم خود را از این معامله خواهد برد همیشه حاضر بوده به سازش با آمریکا تن در دهد.

** آیت‌الله «خامنه‌ای» در صورت پیروزی یکی از این سه نفر در تصمیم برای موافقت با غرب مصمم تر خواهد شد

از این حیث اکثریت نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری مثال زدنی هستند. این موضوع خصوصاً در رابطه با «ولایتی» ، «حداد عادل» و به میزان کمتر، «جلیلی»، صدق می‌کند. این افراد تنها به دلیل رابطه شخصی با رهبر ایران در لایه‌های قدرت نظام صعود کرده‌اند. اگر هر کدام از این سه مرد به قدرت برسند، آیت‌الله «خامنه‌ای» بیش از پیش در حوزه موافقت با کشورهای غربی مصمم خواهد شد.

** «روحانی» با تمام نزدیکی به جناح اصلاح طلب، باز هم به رهبری نزدیک است

«روحانی» یکی از مشاورین رهبر و حامیان قدیمی اوست. البته آیت‌الله «خامنه‌ای» کمی درباره او نگران است چرا که «روحانی» به روسای جمهور قبلی ایران، «رفسنجانی» و «خاتمی» نزدیک است و می‌تواند برای کسب قدرت نفوذ به آن‌ها پناه ببرد. اما به طور کلی «روحانی» از دید آیت‌الله «خامنه‌ای» بر «احمدی نژاد» اولویت‌های بسیاری دارد.

به هرحال نامزدهای صحنه رقابت انتخاباتی ایران برای منافع سیاست خارجی آمریکا مثبت هستند. هر چند مثل همیشه، جمهوری اسلامی پر از تضادهای گیج کننده است.

منبع: اشراف