** کسانی که وارد این عرصه می شوند باید شناخت صحیحی از کارویژه ریاست جمهوری و عرصه داشته باشند؛ چون این عرصه، رقابتی است؛ باید با نگاه تکلیفمدارانه وارد این عرصه شد.
** اگر کسانی قویتر و جدیتر بودند و میتوانستند وظیفه را بهتر انجام بدهند این وظیفه از شما ساقط میشود؛ من مشورتها و مطالعات لازم را تا دقایق آخر انجام دادم چون وقتی وارد عرصه میشوی باید با قوت وارد شوی.
** شناختی که از مشکلات کشور و راه حلها به دلیل حوزه کارم در امنیت ملی داشتم، این ظرفیت را در خودم حس کردم؛
** جلیلی در پاسخ به سوالی راجع به برنامه اقتصادی برای حل مشکلات اقتصادی کشور، گفت: یکی از مهمترین کارویژههای رئیسجمهور، پرداختن به مسئله اقتصادی است و این یکی از مطالبات اصلی مردم است.
** منتخب مردم پس از حماسه سیاسی روز انتخابات، باید از همان فردا وارد ایجاد حماسه اقتصادی شود.
** یکی از مسائلی مهم این است که کسی که میخواهد وارد این عرصه شود، این است که چگونه میخواهد اسناد بالادستی را اجرا کند؛ برخی از این برنامهها متاسفانه تا الان اجرا نشده است. رئیس جمهور باید برنامهاش برای اجرای این برنامههای بالادستی را ارائه کند.
** در حوزه اقتصاد که حوزه فرصتها و تهدیدهاست، برخی تحریمها در حوزه اقتصادی به سمت کشور متوجه شد؛ هم از خارج و هم برخی تهدیدها از داخل مطرح شد؛ از این تهدیدها اگر به خوبی به عنوان فرصتها استفاده میشد و برای فرصتها برنامه ریزی و مدیریت شود، بخصوص در عرصه اجرا، این تهدیدها خود به خود مرتفع میشد.
** یکی از بحثهایی که سالهاست در کشور مطرح بوده و مورد اجماع بوده، مسئله قطع وابستگی به نفت است که قرار بود در پایان برنامه پنج ساله چهارم، اجرا شود؛ این مسئله اگر به موقع اجرا میشد، نمیتوانستند از تحریم در عرصه نفت استفاده کنند.
**باید به ساختار اجرایی در حوزه اقتصاد سامان داده شود؛ ما امروز به لحاظ تهدیدها، با یک سری برنامه و توطئهها از سوی دشمن مواجه هستیم. ساختار کشور باید قوی باشد تا بتواند پاسخگوی این تهدیدها باشد.
** در عرصه فرصتها نیز باید بتوانیم تمام فرصتهای کشور را به موقع و درست هدایت کنیم؛ ساختار اجرایی کشور باید به گونهای باشد که ظرفیتهای نهفته کشور در حوزه نرمافزار و سخت افزار آزاد شود. بعضاً الان شاهدیم که در حوزه اقتصاد، آحاد جامعه بیشتر نگرانند که اگر بخواهند ظرفیتی را اجرا کنند، ساختار اجرایی کشور مانع آنهاست.
** هرچه آسیبهای این ساختار فعلی گرفته شود، تهدیدهای موجود میتواند به فرصت تبدیل شود؛ سوال اصلی جامعه ما این است که آیا مشکلات اقتصادی منشا خارجی دارد یا داخلی؟
** باید گفت که به دلیل برخی دشمنیهای خارجی و تحریمها، شاید موضوعاتی به عنوان شوک به اقتصاد وارد شود اما اگر بتوانیم اینها را خوب مدیریت کنیم، این تهدیدها به فرصت تبدیل میشود.
** باید برای این بحثها یک برنامه اجرایی صحیح و زمانبندی شده داشته باشیم؛ فرصتها و زمان را نباید از دست بدهیم.
** ۱۱ میلیارد دلار واردات برای برنج و شکر و دانههای روغنی و روغن و … داریم؛ ما در ۱۱ میلیارد دلار واردات، عرصههایی داریم که بسیار برای سرمایه گذاری داخلی متناسب است و همه اینها در کشور قابل تولید است.
** اگر این مسئله را میتوانیم با یک برنامه خوب ساماندهی کنیم؛ تحریمها در این عرصه مانند تحریم بنزین ناکارآمد میشود، ضمن اینکه اشتغال هم در کشور ایجاد میشود.
** از کشوری مانند آلمان ۳۹ میلیون دلار چوب بستنی وارد کردهایم؛ با این ۳۹ میلیون دلار ببینید چقدر میشود در کشور اشتغالزایی ایجاد کرد.
** سوال: ارتباط موضوعات اقتصادی با اقتصاد مقاومتی چیست؟ جلیلی: این اقتصاد مقاومتی یک راهبرد بسیار صحیح در برابر توطئهها علیه کشور است.
** دشمن در عرصه نفت فشار میآورد، اگر ما اقتصاد بدون نفت را رقم بزنیم یکی از مولفههای اقتصاد مقاومتی را جامه عمل پوشاندهایم؛ سال گذشته ۵۲ میلیارد دلار واردات داشتیم، در حالی که صادرات غیرنفتی ما ۴۱ میلیارد دلار بوده، یعنی ما فقط ۱۱ میلیارد دلار اختلاف داشتیم که این مسئله، با فروش نفت جبران شده است.
** باید ظرفیت ترانزیت کشور نیز فعال شود تا اشتغال و درآمدزایی مناسب محقق شود.
** به فرموده امام علی علیه السلام در عدالت است که پیشرفت صورت میگیرد؛ اگر بتوانیم فرصت های لازم را فراهم کنیم که همه ظرفیتها به موقع استفاده شده و آحاد جامعه دچار تبعیض نکند، به عدالت نزدیک شدهایم.
** در اقتصاد در سه حوزه منابع، تولید و مصرف باید با عدالت برخورد شود.
** زمانی دولت انحصاراتی را داشت که مانع توزیع مناسب فرصتهای اقتصادی میشد ولی الان وضعیت در این زمینه بهتر شده اما در حال حاضر حتی در بخش خصوصی یک سری انحصارات وجود دارد که خلاف عدالت است.
** در حوزه فرهنگ نیز باید عدالت اجرا شود، در حوزه عدالت رسانهای، وضعیت خوبی نداریم؛ در بحث رسانه، سهم شهرستانها اندک است. همه آحاد و ظرفیتهای جامعه باید بتوانند از فرصتها استفاده کنند که این نیازمند عدالت ساختاری است.
** یکی از بحثهایی که مانع عدالت است، موضوع سوء استفادههای اقتصادی است؛ در یک سال گذشته به دلیل فشارهایی که به مردم وارد شد، دیدیم که اگر بتوان با ساز و کارهای اقتصادی قبل از ساز و کارهای امنیتی و … عمل کنید، در بسیاری از موارد وضعیت درست میشود.
** در حال حاضر ۷۰ هزار میلیارد تومان معوقات بانکی در کشور داریم؛ این عدد، بسیار قابل توجه است. یازده و چهار دهم درصد از این میزان، در اختیار ۲۳ نفر است یعنی به میزان یک ماه یارانه پرداختی به مردم.
** اگر ساختار اقتصادی کشور درست بود، فسادهایی همچون فساد ۳هزار میلیارد تومانی نمیتوانست در کشور بروز پیدا کند؛ اگر اندیشه دینی را محقق کنیم، موجب حیات کشور میشود؛ امروز بعد از ۳۴ سال این موضوع یک تجربه در کشور است.
** هر مقدار که این مسئله را در کشور بیشتر حاکم کردیم، موفقیتهای بیشتری کسب کردیم و هر چه فاصله گرفتیم، مشکلات بیشتری گریبانگیر کشور شده است.
** سوال: رابطه دولت شما با آمریکا و جهان سلطه چطور تعریف میشود؟ جلیلی: سیاست خارجه در هر کشوری، یک پارادایم است که اصول، اهداف و ارزشهایی دارد.
** نقاط اشتراک این اصول و ارزشها و اهداف بین سیاست خارجی کشورها میتواند زمینه تعامل بین کشورها را ایجاد و نقاط افتراق میتواند موجب تقابل شود؛ گفتمان اسلام ناب برای ما تولید اقتدار کرده است.
** فهمی هویدی در مقاله خوبی که اخیرا نوشته، قدرتهای جهانی ۳۴ سال با ایران مقابله کردند و همان سالی که انقلاب ایران به پیروزی رسید، مصر با آمریکا همپیمان شد و پیمان کمپ دیوید را امضا کرد و امروز ایران ماهواره به فضا میفرستد و ما موضوع نان داریم.
** اظهارات سریع اتاق فکرها و مقامات رسمی آمریکا میگویند، ایران قدرت منطقهای است و بدون ایران نمیشود مشکلات منطقهای را حل کرد؛ هیچ کس نمیتواند انکار کند که ایران در عرصه بینالمللی و منطقهای در بسیاری از مسائل اراده خود را محقق میکند.
** جمهوری اسلامی ایران ظرفیتی پیدا کرده برای هماوردی با قدرتهای بزرگ؛ با ۶ کشور قدرتمند مینشینید و مذاکره میکند و در نهایت، این کشورها هستند که عقب نشینی میکنند.
** جمهوری اسلامی آمده که انحصارات قدرتهای بزرگ را بشکند.
** سوال: به لحاظ شخصی چقدر انتقاد پذیر هستید؟ جلیلی: یکی از آموزههای مهم دینی این است که کسی که در مقام یک مسئولیت قرار میگیرد باید گوش شنوایی برای مردم داشته باشد. نماز عمود دین و مردم عماد دین هستند.
** کسی نمیتواند ادعا کند که من در همه عرصهها متخصص هستم و این ادعای گزافی است.