"حجت شرعي در انتخاب" در بيانات رهبر انقلاب

"حجت شرعي"  اصطلاحي فقهي است كه رهبر معظم انقلاب در سخنان اخير خود كه با محوريت انتخابات بيان كردند، از آن استفاده كردند.

به گزارش 598 به نقل از رجانيوز، بي شك حجتي براي مكلف قابل احتجاج و اعتماد است، كه شرع مقدس به آن اعتبار بخشيده است. از مواردي كه در لسان فقه جعفري و در تشخيص موضوعات معتبر شناخته شده  يكي علم و يقين است و ديگري رجوع به عادل خبره.

روشن است كه تمسك به عقل هم از جمله عواملي است كه انسان را به حجت شرعي مي‌رساند، اما منوط به اينكه استدلالات عقلي فرد را به يقين و علم يا ظن معتبر نزد شارع برساند و هر دليل عقلي نمي‌تواند اعتبار داشته باشد.

رجوع به "اهل خبره عادل" يكي ديگر از راه‌‎كارهايي است كه شارع مقدس براي رسيدن به وظيفه و حكم شرعي پاي آن را امضا كرده است. مثل انتخاب مرجع تقليد كه به فتواي امام يكي از راه‌هاي آن به غير از علم و يقين مكلف، اين است كه به دو عالم عادل كه توان تشخيص مجتهد و اعلم را داشته باشند، رجوع شود. يا يكي از راه‌هاي اثبات ماه قمري شهادت دو مرد عادل است كه ماه را رويت كرده‌اند. "رجوع به عادل" در جاي جاي فقه شيعه مشاهده مي‌شود.

با سيري در سخنان رهبر معظم انقلاب روشن مي‌شود كه ايشان واژه "حجت شرعي" را – خصوصا در مورد انتخابات- كمتر مورد استفاده قرار داده‌اند.

حضرت آيت الله خامنه‌اي دو بار و در دو انتخابات متفاوت بر اين نكته تاكيد و البته تصريح داشتند كه " بايد براي انتخاب به حجت شرعي برسيم." يكي در ديدار اخير خود با اقشار مختلف مردم و ديگري در بياناتي كه در آستانه انتخابات مجلس خبرگان در سال 1385 داشتند.

رهبر انقلاب در در ديدار اخير خود با اقشار مختلف مردم كه در مورخه 1۳۹۲/۰۲/۲۵ داشتند، تصريح كردند:

" شوراى محترم نگهبان، خب مردمانى پرهيزگار، متقى و آگاهند؛ طبق قانون تشخيصى ميدهند و عده‌اى به عنوان افرادى كه صالحند، معرفى ميشوند؛ من و شما بايد نگاه كنيم ببينيم در بين اين صالحها كدام صالح‌ترند، كدام بيشتر به درد مردم ميخورند، كدام بيشتر ميتوانند اين بار سنگين را بر دوش بكشند و با امانتِ كامل اين راه را ادامه دهند و پيش ببرند؛ اين را بايد من و شما نگاه كنيم، ببينيم، بشناسيم. از افرادى كه ممكن است ما را هدايت كنند، راهنمائى كنند، كمك بخواهيم؛ بالاخره خودمان را به حجت شرعى برسانيم. اگر انسان بر طبق حجت شرعى كار كرد، چنانچه بعداً غلط هم از آب دربيايد، باز سرفراز است، ميگويد من تكليفم را عمل كردم؛ اما اگر بر طبق حجت شرعى عمل نكنيم، بعد خطا از آب دربيايد، خودمان را ملامت خواهيم كرد؛ عذرى نداريم، حجتى نداريم."

ايشان همچنين در ديداري كه با اقشار مختلف مردم ‌در آستانه انتخابات‌ مجلس خبرگان مورخه      ۱۳۸۵/۰۹/۲۲ داشتند، هم اين چنين بيان كردند:

 "سطح مجلس خبرگان، بالاترين سطح انتخاب است؛ مردم بايستى افراد شايسته را بشناسند و انتخاب كنند. چنانچه افرادى را نمى‌شناسند، از راهنمايىِ انسانهاى مؤمن و مطمئنى استفاده كنند كه معرفى آنها براى انسان حجت شرعى باشد؛ دنبال حجت شرعى باشيد. دنبال اين باشيد كه اگر خداى متعال پرسيد زيد را چرا براى مجلس خبرگان انتخاب كرديد، شما بگوييد اين زيد را فلان كسانى كه مى‌دانستيم مردمِ وارد و مطمئن و امينى هستند، معرفى كرده بودند؛ پيش خدا حجت داشته باشيد. به هر معرفى‌اى نمى‌شود دل بست و اعتماد كرد. معرفى انسانهاى مورد اطمينان؛ معرفى كسانى كه انسان بداند كه اينها نيتشان خدايى است؛ براى دنيا و براى گِروكشيهاى سياسى و جنجال و هياهو وارد ميدان نشده‌اند؛ بلكه به عنوان اداى وظيفه معرفى كرده‌اند؛ انسان از حرف آنها اطمينان پيدا مى‌كند و افرادى را با معرفى آنها به عنوان خبره به مجلس خبرگان مى‌فرستد."

فصل مشترك بيانات رهبر معظم انقلاب در دو عبارت مذكور اين است كه رجوع به افراد خبره و مطمئن مي‌تواند يكي از مواردي باشد كه براي انسان عند الله حجت آور است. موضوعي كه مبناي آن برگرفته از فقه پوياي شيعه است.

سيره علما هم البته بر همين منوال بوده است، مثلا مرحوم آيت الله خوشوقت هم از جمله عالماني بودند كه همواره بر داشتن حجت شرعي براي راي دادن تاكيد داشت. اين عالم رباني براي انتخاب فرد مورد نظر در انتخابات‌هاي مختلف به شهادت دو عادل اهل خبره اعتماد مي‌كردند.

آيت الله مصباح يزدي نيز پيش از اين تاكيد كرده بود: « باید در انتخابات توجه داشته باشیم که کلید سرنوشت 70 میلیون نفر را به دست چه کسی می‌دهیم، لذا نباید هم حزبی بودن، هم صنفی یا هم زبان بودن ملاک رأی دادن باشد، بلکه باید نزد خدا حجت شرعی بر رأی خود داشته باشیم.»