کدخدایی: نیازی به قرنطینه اعضای شورای نگهبان نیست

به گزارش خبرنگار حقوقی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، عباسعلی کدخدایی در گفت‌وگویی تلویزیونی درباره اظهارنظر برخی افراد در مورد کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری، گفت: جامعه ایران یک جامعه باز سیاسی است. همه مردم و کسانی که دلسوز نظام هستند یک احساس وظیفه‌ای دارند که نسبت به مسائل کلان کشور اظهار نظر کنند.

وی افزود: این روزها در رسانه‌ها ملاحظه کرده‌اید که مثلا دانشجویان، برخی روحانیون و اقشار مختلف نامه‌هایی خطاب به شورای نگهبان می‌نویسند. این موارد نشانه باز بودن جامعه ما و مردم سالاری است و طبیعتا ما نمی‌توانیم کسی را منع کنیم. ما فقط مستمع و تابع قانون هستیم و بررسی می‌کنیم تا ببنیم آیا امری خلاف قانون رخ داده است یا خیر.

سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به این سوال که آیا نیاز نیست دوره قرنطینه برای اعضای شورای نگهبان در نظر گرفته شود؟، گفت: خیر. شورای نگهبان شنونده این مطالب است و طبق اصول قانونی عمل می‌کند. اعضای شورای نگهبان مانند دیگر مردم در جامعه حضور دارند. خود من روز گذشته جایی برای خرید رفته بودم و آنجا من را شناختند و درباره افرادی از من سوال پرسیدند. من نظر آن‌ها را پرسیدم و گفتم که مطابق قانون عمل می‌کنیم.

وی به بحث احراز صلاحیت‌ها اشاره کرد و گفت: انتخابات مجلس با انتخابات ریاست‌جمهوری در بررسی صلاحیت‌ها و ساز و کار بررسی متفاوت است. در انتخابات ریاست‌جمهوری بحث رد صلاحیت نداریم بلکه فقط احراز صلاحیت مطرح است که این امر بر عهده جمع دوازده نفری شورای نگهبان است.

کدخدایی ادامه داد: 9 شرط برای احراز صلاحیت کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری وجود دارد که رجل سیاسی، مدیر و مدبر بودن، اعتقاد و التزام به نظام جمهوری اسلامی ایران و غیره از جمله این شروط هستند که در اصل 115 قانون اساسی و قانون انتخابات نیز آمده‌اند.

وی گفت: قانون‌گذار ما این دقت را داشته که در دو مرحله موضوع احراز صلاحیت صورت گیرد. گام اول ثبت‌نام رجال سیاسی مذهبی است. بعد از این امر کسانی که دارای شرایط بعدی باشند، صلاحیت‌شان احراز می‌شود.

سخنگوی شورای نگهبان تصریح کرد: در انتخابات مجلس موانعی نظیر نداشتن محکومیت کیفری و عدم وابستگی به رژیم سابق وجود دارد ولی در مورد انتخابات ریاست‌جمهوری این مساله مطرح نشده است، اما این بدان معنا نیست که اگر کسی محکومیت کیفری داشت صلاحیتش‌ تایید شود.

وی با بیان این که قانون اساسی با ذکر شرط رجال مذهبی و سیاسی یک محدوده پیش‌بینی کرده است، گفت: از تعداد کل کسانی که برای انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کرده‌اند حدود 40 نفر افرادی بودند که شاخص سیاسی هستند که باید بررسی شود تا ببنیم که آیا این افراد شرط اولیه مذهبی و سیاسی بودن را دارند یا خیر.

وی در پاسخ به این سوال که آیا فهرست هفت یا دوازده نفری که در رسانه‌ها عنوان می‌شود را تایید می‌کنید؟، گفت: قطعا تایید نمی‌کنیم؛ زیرا شورای نگهبان با عدد کار نمی‌کند. اگر شورای نگهبان صلاحیت هر 40 نفری که به آنها اشاره شد را احراز کند، آنها را تایید می‌کند.

وی در پاسخ به این سوال که اگر دو وزیر یا دولتمرد سابق به لحاظ مذهبی یا سیاسی در یک درجه باشند کدامشان تایید می‌شوند؟، گفت: اگر هر دو شرایط لازم را داشته باشند،‌ هر دو به عنوان نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری معرفی می‌شوند و این طور نیست که شورای نگهبان بخواهد در بین کاندیداها توازن سیاسی برقرار کند. مثلا در انتخابات قبلی یعنی سال 88، بین چهار نفری که بودند توازن سیاسی وجود نداشت. لذا شورای نگهبان تعلق خاطرها را ملاک قرار نمی‌دهد.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این که عضو هیات علمی کدام دانشگاه و با چه اساتیدی هم اتاق یا همسایه هستید؟، گفت: در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و با دکتر موسوی هم اتاق هستم. آقای دکتر زیباکلام هم چند قدم آن طرف‌تر هستند ما ایشان را فراموش نمی‌کنیم. معمولا وقتی از دور من را می‌بینند مناظره را شروع می‌کنند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا تا این لحظه کاندیدای به دلیل تبلیغات زود هنگام رد صلاحیت شده است یا خیر؟ گفت: در انتخابات ریاست جمهوری که سابقه نداشته است ولی در انتخابات‌های دیگر یکی دو مورد وجود داشته است که تبلیغات غیرواقع بوده است.

کدخدایی در پاسخ به سوالی مبنی بر این که پیش از آغاز بررسی صلاحیت‌ها کاندیداها اجازه تبلیغات را دارند یا خیر؟ گفت: خیر. ما این را به صورت مکتوب به برخی از افراد در برخی استان‌ها و به مسوولان قضایی تذکر داده‌ایم.

وی در مورد این که آیا سفرهایی که کاندیداها به بهانه‌های مانند شرکت در همایش،‌ سمینار و گفت‌وگو با مردم می‌روند مصداق تبلیغات است؟، اظهار کرد: بعضا این طور است. البته بعضی سفرها،‌ سفرهای کاری است که آن‌ها مصداق تبلیغات نیست، ولی سفرهایی که با راه‌اندازی کاروان‌ها و تبلیغات گسترده همراه است، تبلیغات محسوب می‌شود.

سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به این سوال که آیا شعار خلاف واقع باعث رد صلاحیت می‌شود؟، گفت: خیر، ولی شعارها خلاف واقع می‌تواند در بررسی صلاحیت‌ها مد نظر قرار گیرد.

وی بیان کرد: ما برای استنباط مدیریت افرادی که سابقه اجرایی نداشتن، نیازمند بررسی برنامه‌ها و گفت‌وگوی بیشتر با آن‌ها هستیم.

سخنگوی شورای نگهبان در مورد این که آیا تصدی یک شغل ارشد در گذشته به مفهوم داشتن صلاحیت است؟، گفت: این مساله می‌تواند اماره‌ای برای این کار باشد ولی باید بررسی شود که این سوابق مثبت بوده یا منفی بوده است.

کدخدایی در پاسخ به سوال که آیا صحبت‌های آیت‌الله جنتی مبنی بر این که «کسانی که دنبال اشرافی‌گری هستند قابل اعتماد نیستند» با قانون نسبت دارد یا یک نظر شخصی است؟ گفت: نظر دبیر محترم شورای نگهبان در خطبه‌های نماز جمعه عمدتا درباره جامعه بود و این که ممکن است جامعه از چنین افرادی اقبالی نداشته باشند.

کدخدایی در مورد لزوم توجه مصالح عالی نظام در موضوع احراز صلاحیت‌ها، گفت: ممکن است افرادی که صلاحیتشان احراز می‌شود از یک تفکر جناحی باشند. آیا ما باید اینها را کنار بزنیم یا باید مصالح عالی نظام را در نظر بگیریم؟

وی در پاسخ به این سوال که شورای نگهبان ظرف این چند روز چه کارهای انجام داده است؟، گفت: احراز شرایط صرفا به عهده شورای نگهبان است و ما هیات اجرایی نداریم. آنچه که مهم است انطباق رفتار افراد با شرایط مقرر در قانون است.

وی افزود: از 686 نفری که ثبت‌نام کردند هر تعدادی که واجد شرایط شناخته شوند به وزارت کشور معرفی می‌شوند و نسبت به بقیه افراد اصلا اظهارنظری نمی‌شود.

این عضو شورای نگهبان، اظهار کرد: ما جلسات متعددی را در هفته گذشته داشتیم و در این هفته هم جلساتی خواهیم داشت.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این که آیا زمزمه‌هایی که از رد صلاحیت‌ها شنیده می‌شود درست هستند یا خیر؟ گفت: درخواست ما از رسانه‌ها این است که از دامن زدن به شایعات خودداری کند چون اصلا دور از شان نظام جمهوری اسلامی است که ما بخواهیم با شایعات کار را پیش ببریم.

وی در پاسخ به سوالی درباره چگونگی مشارکت ایرانیان خارج از کشور در انتخابات ریاست‌جمهوری گفت: انتخابات ریاست‌جمهوری تنها انتخاباتی است که ایرانیان مقیم خارج از کشور هم می‌توانند در آن شرکت کنند. در گذشته هیات پنج نفری با همکاری وزارت امور خارجه در این رابطه تشکیل شد. ایرانیان خارج از کشور بسیار استقبال می‌کنند و سعی ما این است که در این دوره صندوق‌های بیشتری پیش‌بینی کنیم تا مانند داخل کشور شاهد مشارکت گسترده ایرانیان خارج از کشور در انتخابات باشیم.

کدخدایی درباره همزمانی انتخابات ریاست‌جمهوری با انتخابات شوراهای شهر و روستا، گفت: در ادوار گذشته تقریبا هر سال یک انتخابات داشتیم. در چند سال گذشته پیشنهادی مطرح شد تا چنانچه امکان داشته باشد برخی انتخابات‌ها را همزمان برگزار کنیم. این امر از این جهت که فضای کشور یک بار درگیر انتخابات شود می‌تواند کمک بزرگی به چرخه اقتصاد باشد. البته نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا بر عهده شورای نگهبان نیست بلکه بر عهده مجلس شورای اسلامی است اما اجرای هر دو آنها بر عهده وزارت کشور است.

کدخدایی درباره همکاری شورای نگهبان با وزارت کشور گفت: ما صرفا در حیطه انتخابات ریاست جمهوری همکاری داریم و نظارتمان هم در همان چارچوب است و هیچ دخالتی در انتخابات شوراها ولو در روز اخذ رای نخواهیم داشت.

سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: در کنار این موارد ما در این دوره، انتخابات میان دوره‌ای مجلس شورای اسلامی در چهار حوزه و میان دوره‌ای مجلس خبرگان رهبری در دو حوزه را داریم که نظارت آنها هم بر عهده شورای نگهبان است.

وی یادآور شد: در انتخابات خبرگان رهبری، نامزدهایی که صلاحیت‌های عمومی‌شان تایید شد دعوت به آزمون کتبی شدند. آزمون‌های کتبی و شفاهی برگزار شد و ان‌شاءلله هفته آینده نتایج نهایی داوطلبین مجلس خبرگان برای آن دو حوزه میان دوره‌ای را اعلام خواهیم کرد.

این عضو شورای نگهبان در پاسخ به این سوال که آیا شورای نگهبان وظیفه‌ای قانونی را برای رسانه‌ها تعریف کرده است گفت: ما قانون‌گذار نیستیم. اگر مطلبی داشته باشیم، از رسانه‌ها خواهش می‌کنیم که مثلا همیشه همکاری کنند و در بیان مطالب، اخبار مستند منتقل کنند و به هرحال فضای سیاسی کشور باید به سمت مشارکت گسترده‌ای برود که ان‌شا‌ءلله انتخابات پرشوری را در 24 خرداد داشته باشیم.