در دیدار سال گذشته نمایندگان مجلس هشتم با رهبر معظم انقلاب اسلامی، معظمله خطاب به نمایندگان مردم فرمودند: "یک شأن نظارتى هم براى خود مجلس و براى آحاد نمایندگان تعریف کنید. من معتقدم که شما دو سال دیگر توى مجلسید، معلوم نیست بعد از این توى مجلس باشید یا نباشید؛ ممکن است دیگر هرگز گذارتان به مجلس نیفتد؛ اما صدها و صدها نفر در طول زمان از اینجا عبور خواهند کرد؛ کسانى خواهند آمد و روى این صندلىها خواهند نشست. اگر شما امروز توانستید یک سازوکار کنترلىِ متقن و محکم براى نظارت بر کار نماینده پایهگذارى کنید، تا هروقتى که این دستگاه خوب کار کند، اجرش مال شماست؛ مزد الهىاش مال شماست ".
پس از این تأکید جدی رهبر معظم انقلاب، کمیسیون اصل 90 به عنوان بازوی نظارتی مجلس وارد عمل شد تا مطالبه مقام معظم رهبری را اجرایی کند که در این راستا طرح اولیهای که به امضای برخی نمایندگان با محوریت احمد توکلی و دیگر نمایندگان شاخص مجلس رسیده بود را به عنوان طرح ابتدایی تهیه شد.
پس از تشکیل کمیتهای ویژه در این کمیسیون برای بررسی کارشناسی طرح نظارت بر نمایندگان، نهایتا طرح 33 مادهای نظارت مجلس بر امور نمایندگان با 3 محور نظارت مجلس بر مجلس، نظارت مجلس بر نمایندگان و کمیسیونهای تخصصی و نظارت مردم بر نمایندگان و مجلس تهیه و با امضای 156 نماینده تسلیم هیات رئیسه مجلس شد، اما فوریت آن در روز یکشنبه 4 مهر همان سال، با 79 رأی موافق و 81 رأی مخالف به تصویب نمایندگان نرسید و طرحی که نیمی از نمایندگان به طور مکتوب از آن حمایت کرده بودند، فقط 79 رأی موافق کسب کرد!
بعد از رأی منفی وکلای ملت به فوریت طرح نظارت مجلس بر نمایندگان، طرح نظارت با مشکل دیگری در پارلمان مواجه شد؛ وضعیتی که به اعتقاد برخی نمایندگان نوعی سرگردانی بود. زیرا طرحی که باید پس از رد فوریت بلافاصله به کمیسیون مربوطه ارجاع میشد، همچنان در هیأت رئیسه در بلاتکلیفی به سر برد و این وضعیت هم چند ماهی طرح را در تعلیق نگه داشت.
پس از وقفهای طولانی و ابراز بیاطلاعی نمایندگان مجلس از وضعیت و سرنوشت طرح نظارت مجلس بر نمایندگان، روزشمار تاریخ بهسیزدهم آذرماه ماه رسید تا اینکه علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به خبرنگار پارلمانی خبرگزاری فارس، اعلام کرد "طرح نظارت مجلس بر نمایندگان برای بررسی به کمیسیون آئیننامه داخلی ارجاع شده است ".
سرانجام طرح جنجالی که امید به تاریخی شدن آن نیز به وجود آمده بود، از کمیسیونی مشترک متشکل از 23 نماینده مجلس سر درآورد.
این کمیسیون در اولین گام کلیات طرح 33 مادهای نظارت مجلس بر امور نمایندگان را که در 4 فصل گنجانده شده بود، تصویب کرده و با تشکیل کمیتهای تخصصی، تعدادی از نمایندگان را مأمور بررسی بیشتر این طرح کرد و اما ماجرا همچنان ادامه دارد...
کارگروه منتخب کمیسیون نظارت بر نمایندگان مجلس نیز به دلیل اهمیتی که این طرح برای نمایندگان داشت، حدود دو ماه به بررسی این طرح پرداخت و با برگزاری چندین جلسه، طرح مذکور را در 14 ماده تصویب کرد و آنرا به کمیسیون مشترک نظارت بر نمایندگان مجلس سپرد و این کمیسیون هم در جلساتی طرح مذکور را نهایی کرد.
پس از خروج طرح از کارگروه منتخب، جلساتی نیز در کمیسیون مشترک نظارت بر نمایندگان برگزار شد و با حذف و اصلاح برخی از مواد مانند حذف ماده 7 مربوط به منشور اخلاقی نمایندگان و اصلاح ماده 9 که ناظر بر شغل نمایندگان بود، این طرح مورد بازنگری نهایی قرار گرفت و دست آخر بنا شد طرح مزبور پس از پایان بررسی بودجه سال 90 در صحن علنی مجلس شورای اسلامی مطرح شود.
پس از این کشوقوسها بالاخره این طرح روز 20 اردیبهشت سال 90 به صحن علنی مجلس رسید و پس از اینکه مهدی کوچکزاده و علی مطهری نمایندگان تهران و محمدمهدی شهریاری نماینده بجنورد به عنوان مخالفان کلیات طرح مذکور و نورالله حیدری نماینده اردل، محمود احمدیبیغش نماینده شازند و محسن کوهکن نماینده لنجان به عنوان موافقان کلیات این طرح در صحن علنی نطق کردند، کلیات این طرح با 146 رأی موافق، 41 رأی مخالف و 17 رأی ممتنع از 212 نماینده حاضر، به تصویب مجلس رسید.
البته دغدغه! برخی نمایندگان بازهم اجازه نداد که این طرح بلافاصله بعد از تصویب به صحن علنی مجلس ارائه شود و علی لاریجانی رئیس مجلس با اشاره به اینکه برخی از نمایندگان معتقدند در جزئیات طرح، اشکالاتی وجود دارد، آنرا به کمیسیون تخصصی ارجاع داد تا با رفع اشکالات و طرح پیشنهادات جدید، دقت عمل بیشتری در مورد بررسی آن لحاظ شود تا به گفته برخی سندی دیگر بر افتخارات مجلس هشتم باشد.
گرچه حجتالاسلام موسی قربانی سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی طرح نظارت مجلس بر نمایندگان پیش از این به خبرنگار پارلمانی خبرگزاری فارس گفته بود که "نمایندگان نمیخواهند با سرافکندگی به دیدار مقام معظم رهبری بروند و مطالبه رهبر معظم انقلاب(طرح نظارت مجلس بر نمایندگان) تا قبل از دیدار با رهبر معظم انقلاب اسلامی در صحن علنی مجلس تصویب خواهد شد "، اما این وعده سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی طرح نظارت بر نمایندگان عملی نشد.
با نزدیک شدن به سالروز تشکیل مجلس و گذشت یکسال از اولین بیانات مقام معظم رهبری برای تصویب طرحی که قوه ناظر را موکلف به نظارت بر قانونگذاران میکند، هدف برخی نمایندگان این شد که تا پیش از دیدار امروز با رهبر معظم انقلاب، سازوکار نظارتی بر مجلس را به تصویب رسانده باشند اما طرحی که در مجلس هفتم کلید خورده بود، احتمال آن میرود که به تصویب مجلس نهم برسد.
و اما امروز 8 خرداد ماه 90 است؛ روزی که بهارستاننشینان به دیدار مقام معظم رهبری رفتند، اما گویا دست نمایندگان همچنان خالیست...