متکی کاندیداتوری خود را ثبت کرد+زندگینامه

به گزارش 598 به نقل از خبرنگار سیاسی خبرگزاری فارس منوچهر متکی عضو ائتلاف 5گانه اصولگریان و وزیر سابق امور خارجه کشورمان امروز با حضور در ستاد انتخابات وزارت کشور کاندیداتوری خود را رسما ثبت کرد.

منوچهر متکی سال 1332 در روستای گز، شهرستان بندر گز، استان گلستان (شرق مازندران سابق) متولد شد. پدرش محمدعلی ابتدا در آسیاب پدری و برای مدتی در راه‌آهن بندر گز به کارگری مشغول بود. او 40 سال باقیمانده عمرش را نیمی به کشاورزی و نیم دیگر تا 1370 با فروش زمین کشاورزی به کاسبی در مغازه کوچکی در بندر گزر روزگار گذراند.

مادرش لیلا فرزند کربلایی محمد علی تمسکنی پس از آموزش قرآن نزد مادر همسرش حلیمه همه عمر به ذکر مدح و مصیبت اهل بیت عصمت و طهارت(ع) پرداخت و در سال 1382 به سرای باقی شتافت.

این نوزاد که در یک سالگی به همراه پدر و مادرش در بندر گز ساکن شد، تحصیلات ابتدایی تا سال پنجم دبیرستان را در مدارس بندر گز گذراند و در سال 1350 دیپلم خود را از دبیرستان شهریار مشهد اخذ نمود. یک سالی قبل از رفتن به خدمت سربازی به عنوان معلم کلاس پنجم دبستان اسلامی تازه تأسیس جعفری در گنبد کاووس اشتغال داشت و در مهرماه 1351 پس از طی دوره 6 ماهه آموزش نظامی در پادگان گرگان به مدت یک سال و نیم تحت عنوان معلم سپاهی دانش در روستای قلعه‌نو و هاشم‌آباد بخش طرقبه مشهد خدمت کرد.

منوچهر متکی در آذرماه 1353 به استخدام آموزش و پرورش درآمد و برای ادامه تحصیل ابتدا قصد عزیمت به ایتالیا را داشت، اما پس از فراهم نشدن مقدمات آن، در سال 1355 راهی هندوستان شد و در رشته علوم اجتماعی در دانشگاه بنگور ثبت‌نام کرد.

منوچهر متکی در 23 بهمن سال 1357 (روز بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران) به همراهی جمعی از دانشجویان و از طریق مرزهای زمینی و مسیر افغانستان عازم مشهد و نهایتا در روز اول اسفند 1357 وارد تهران شد و در اقامتی یک ماهه امور فرهنگی و دانش‌آموزی کمیته 9 در منطقه منیریه تهران را به همراه دیگر دوستان دانشجو برعهده گرفت.

وی شش ماهه نخست سال 1358 را در مراجعت به زادگاهش (بندر گز) با خدمت داوطلبانه در حوزه‌های مختلف مورد نیاز سپری کرد. مشارکت در تشکیل سپاه پاسداران، تأسیس حزب جمهوری اسلامی و برگزاری جلسات مختلف مرتبط با مناسبت‌های انقلاب اسلامی از جمله فعالیت های وی در این مقطع به شمار می‌آیند. با فرا رسیدن ماه مهر و شروع فصل مدارس به پیشنهاد دوستان خود در آموزش و پرورش، منوچهر متکی ضمن اعاده به کار معلمی، تدریس در دبیرستان‌های منطقه بندر گز را آغاز کرد.

وی در سال 1358 همزمان با ازدواج با خانم طاهره نظری در عرصه رقابت انتخاباتی دوره اول مجلس شورای اسلامی نیز حاضر شد؛ متکی که نیمی از دوره نمایندگی خود را عضو هیأت‌رئیسه مجلس بود، در پایان این دوره که در ششم خرداد 1363 به پایان رسید، از سوی نهادهای مختلفی دعوت به کار شد. وی در نهایت با توجه به عضویت چهار ساله‌اش در کمیسیون سیاست خارجی مجلس دعوت وزیر وقت امور خارجه را پذیرفت و از تاریخ 7 خرداد همان سال رسما به وزارت امور خارجه منتقل شد.

متکی در ورود به وزارت امور خارجه و در پذیرش نخستین مسئولیت اجرایی ترجیح داد به جای پذیرش پست سفارت و اعزام به کشور ونزوئلا، مسئولیت یکی از ادارات سیاسی (اداره هفتم) در مرکز را انتخاب و به این ترتیب عملا با کارکرد دیپلماسی آشناتر شود. وی یک سال بعد در تیرماه 1364 با معرفی وزیر امور خارجه و تأیید حضرت آیت‌االله خامنه‌ای ریاست‌جمهوری وقت، به‌عنوان سفیر جمهوری اسلامی ایران در ترکیه عازم آنکارا شد.

چهار سال حضور منوچهر متکی در ترکیه با رشد تفکر و بیداری اسلامی در بدنه اجتماعی و سیاسی مردم ترکیه همراه بود که بعدها پیروزی حزب رفاه و متعاقبا حزب عدالت و توسعه در حقیقت محصول تلاش بیدارگران اقالیم قبله (پیشگامان بیداری اسلامی) در این کشور اسلامی بود.

منوچهر متکی در بازگشت از ترکیه در سال 1368 برای مدتی به سمت مدیرکل اروپای غربی وزارت امور خارجه منصوب و سپس معاونت امور بین‌الملل وزارت امور خارجه را به مدت سه سال عهده‌دار شد.

از اقدامات وی در دوره 3 ساله معاونت امور بین‌الملل منوچهر متکی، جدی و برنامه‌ای شدن کار با دو مجموعه مهم سازمان همکاری اسلامی و جنبش غیر متعهدها از یک‌سو و حضور فعال‌تر در سازمان ملل و پرهیز از سیاست صندلی خالی در این سازمان‌ها از سوی دیگر بود.

طراحی سیاست تهاجمی در موضوع حقوق بشر به‌عنوان ابزاری سیاسی در دست غرب و پایش وضعیت حقوق بشر در کشورهای غربی و تدوین منشور حقوق بشر اسلامی در سازمان کنفرانس اسلامی، تصویب میزبانی و ریاست سازمان کنفرانس اسلامی در تهران (در سال 1376) به مدت سه سال و قرار گرفتن در جایگاه ده کشور اول تأثیرگذار در جنبش غیرمتعهدها، ایفای نقش کلیدی در مذاکرات مربوط به تدوین کنوانسیون جامع انهدام سلاح‌های شیمیایی تا سال 2012 و برگزاری بزرگترین اجلاس اقتصادی کشورهای در حال توسعه گروه 77 و چین در تهران را می‌توان به عنوان بخشی از این اقدامات نام برد.

ادامه مذاکرات صلح با رژیم عراق در چارچوب قطعنامه 598 و مکاتبات فی‌مابین روسای‌جمهور دو کشور و شروع آزادسازی اسرا و سفر نخستین هیأت جمهوری اسلامی ایران به ریاست وی به عراق، اشغال کویت، جنگ بالکان و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق ازجمله رخدادها و تحولات شگرف سیاسی، امنیتی در سطح منطقه و جهان بودند که در دوران سه ساله حضور منوچهر متکی در سمت معاونت امور بین‌الملل وزارت امور خارجه اتفاق افتاد.

وی در این دوره سه ساله دو بار در اجلاس سران جنبش غیر متعهدها (در بلگراد و جاکارتا) و یک بار در اجلاس سران کنفرانس اسلامی ( در داکار) ریاست هیأت کارشناسان ارشد کشورمان را برعهده داشت و در بیش از 20 نشست مختلف بین‌المللی در سطوح متفاوت حضور و مشارکت داشت.

منوچهر متکی در این دوره با استفاده از فرصت ایجاد شده در کنار جمعی از معاونین و مدیران ارشد وزارت امور خارجه دوره کارشناسی ارشد روابط بین الملل را در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران طی نمود.

وی در نیمه دوم سال 1371 به‌عنوان معاون حقوقی کنسولی و امور مجلس وزارت امور خارجه به مدت دو سال انجام وظیفه کرد و در سال 1373 به عنوان سفیر کبیر جمهوری اسلامی ایران راهی کشور ژاپن شد.

بهبود و تقویت مناسبات فیمابین وزارت امور خارجه و مجلس چهارم، تشکیل ستاد حقوقی با بهره‌گیری از صاحبنظران مجرب برای تدوین مستندات پیرامون جزیره ایرانی بوموسی و طراحی روابط صمیمانه با هموطنان ایرانی در خارج از کشور و صدور گذرنامه برای همه ایرانیانی که در خارج از کشور به دلایلی فاقد گذرنامه بودند بخشی از اهداف و برنامه‌های متکی در حوزه معاونت جدید وزارت امور خارجه بود.

در دوره پنج‌ساله سفارت منوچهر متکی در ژاپن، روابط تهران - توکیو با وجود مواجه شدن با تشدید تحریم‌های یکجانبه آمریکا در دوره بیل کلینتون (طرح داماتو در سال 1995)، در تدبیری هوشمندانه روند رو به رشد خود را ادامه داد. شرکت‌های ژاپنی تعهدات ده میلیارد دلاری خود برای اجرای پروژه‌های زیربنایی در ایران را عملیاتی نمودند و برای نخستین بار صنایع مخابرات ایران از انحصار یک کشور اروپایی خارج و از تکنولوژی پیشرفته ژاپن ضمن تامین اعتبار از منابع ژاپنی بهره گیری کرد.

متکی در بازگشت از ژاپن در سال 1378 به مدت دو سال مشاور وزیر امور خارجه در امور بین‌المللی بود. یکی از موارد مهم پیگیری شده در این دوره، اجرایی شدن مصوبه مجلس شورای اسلامی در مورد دعاوی آن دسته از ایرانیانی بود که در اقدامات تروریستی مورد حمایت ایالات متحده آمریکا خسارت دیده‌ بودند. در حقیقت قانون فوق اقدامی با هدف مقابله به‌مثل با آمریکا بود با توجه به اینکه دولت آمریکا از طریق محاکم قضایی خود احکامی علیه دولت جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با اتباع آمریکایی که در مناطق مختلف جهان کشته می‌شدند، صادر می‌کرد. پرونده‌های اتباع ایران از کودتای 28 مرداد تا تروهای کور منافقین مورد حمایت آمریکا را شامل می‌شد.

منوچهر متکی در سال‌های 1380 و 1381 به دعوت رئیس جدید سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی مسئولیت معاونت ارتباطات با امور بین‌الملل این سازمان را پذیرفت. وی با حضور در شورای مرکزی هماهنگی نیروهای انقلاب اسلامی و متعاقبا آبادگران ایران اسلامی در انتخابات دوره هفتم مجلس شرکت و در هفتم خرداد 1383 به عنوان نماینده مردم تهران وارد مجلس شورای اسلامی شد.

منوچهر متکی در جمع 30 نفره نمایندگان تهران، شمیرانات ری و اسلامشهر به‌عنوان دبیر مجمع هماهنگی ارتباط با مردم را بزرگترین حوزه انتخابیه کشور را از یک‌سو و ارتباط با مسئولان شورای هماهنگی در مناطقه 30گانه این حوزه را برعهده داشت. وی همچنین با توجه به سوابق کاری، ریاست کمیته روابط خارجی در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خاجی را در مدت حضور در مجلس هفتم عهده‌دار بود.

وی از تاریخ 3 شهریور 1384 لغایت 22 آذر 1389 به عنوان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در دولت‌های نهم و دهم انجام وظیفه کرد.

سوابق مدیریتی و اجرایی منوچهر متکی در یک نگاه:

1. معلم وزارت آموزش و پرورش: 1353

2. نماینده مجلس شورای اسلامی (دوره اول، عضو کمیسیون سیاست خارجی و عضو هیئت رئیسه مجلس): 1359

3. رئیس اداره هفتم سیاسی- وزارت امورخارجه: 1363

4. سفیر جمهوری اسلامی ایران در ترکیه: 1364

5. مدیر کل اروپای غربی وزارت امورخارجه: 1368 

6. معاون امور بین الملل وزارت امورخارجه: 1368  

7. معاون حقوقی، کنسولی و امور مجلس وزارت امورخارجه: 1371

8. سفیر جمهوری اسلامی ایران در ژاپن: 1373

9. مشاور وزیر امورخارجه: 1378

10. معاون ارتباطات سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی: 1380

11. نماینده مجلس شورای اسلامی (دوره هفتم - رئیس کمیته روابط خارجی کمیسیون سیاست خارجی): 1383

12. وزیر امور خارجه در دولت نهم و دهم: 1384-1389