اجلاس جهانی «علمای امت و بیداری اسلامی» روزهای 9 و 10 اردیبهشت ماه در تهران برگزار می شود. این اجلاس در امتداد نشست های سابق «مجمع جهانی بیداری اسلامی»، از جمله اجلاس سران، اجلاس جوانان، اجلاس زنان، اجلاس شاعران و اجلاس اساتید دانشگاه ها برگزار خواهد شد و در مقایسه با همه ی نشست های پیشین، از اهمیت و حساسیت بیشتری برخوردار است. وجه اصلی این اهمیت را باید در ماهیت جنبش بیداری جستجو کرد که با قید «اسلامی» شناخته می شود. لذا علمای اسلام به عنوان رهبرانی که در مقایسه با سایر اقشار جامعه از شناخت و معرفت دقیق تری نسبت به اسلام برخوردارند، نقش و جایگاه ویژه ای در ایجاد و هدایت نهضت بیداری اسلامی پیدا می کنند. در ادامه مختصراً بعضی از ابعاد این نقش ویژه را بررسی می کنیم.
1. نقش تاریخی علمای اسلامی در رهبری نهضت‌های ضداستکباری و ضداستبدادی
در طول تاریخ اسلام، عالمان دین و رهبران دینی جامعه بیشترین نقش را در مبارزه با ظلم و ستم حاکمان مستبد و خودکامه و نیز مقاومت دربرابر قدرت های استعماگر داشته اند. این نقش برجسته و پررنگ بخصوص در دو قرن اخیر بیش از پیش نمایان گشته و در دوران معاصر به خوبی قابل ملاحظه است. در واقع علمای اسلام و خصوصاً فقهای شیعه، همواره پرچمدار قیام ها و جنبش های اجتماعی ضد ظلم بوده اند. انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی(ره) مصداق بارز این جنبش ها به شمار می رود؛ و اینک، نهضت بیداری اسلامی نیز نمی تواند از حضور رهبران دینی بی نیاز باشد.
اهمیت این مسأله آنجا روشن می شود که بدانیم در بعضی از کشورهای بیداری اسلامی، به دلیل برخی مبانی فقهی نادرست یا عقاید کلامی اشعری مسلکانه، علمای دین نقش عمده ای در رهبری اولیه نهضت نداشته و بعضاً حتی در ابتدا به عنوان مؤید نظام های دیکتاتوری سابق فتاوایی صادر کرده و مردم را از قیام و نهضت بر حذر می داشتند؛ اما حال که مسأله «فقه الثورة» و مشروعیت قیام بر ضد حاکمان جائر تا حدود زیادی تبیین گشته است، هدایت صحیح قیام ها باید به عالمان دینی بازگردد تا نیروها و عناصر نفوذی استکبار نتوانند از خلأ و فقدان رهبری دینی در قیام ها برای انحراف آنها سوء استفاده کنند.
2. نیاز کشورهای به پا خواسته به طراحی نظامهای سیاسی جدید مبتنی بر اسلام
آنچه سبب اصلی قیام ملت های بیداری اسلامی بوده است، وجود نظام های فاسد دیکتاتوری در این کشورهاست. در واقع خواسته اصلی ملت ها عمدتاً در شعار «الشعب یرید إسقاط النظام» تجلی می یافت. حال که در بسیاری از کشورهای بیداری این شعار محقق گشته و نظام های فاسد ساقط شده اند و در کشورهای دیگر نیز مردم به سوی هدف براندازی نظام های دیکتاتوری پیش می روند، این سؤال اساسی مطرح می شود که پس از مرحله «اسقاط نظام» چه نظامی و با چه ویژگی ها و مختصاتی جایگزین خواهد شد؟ پاسخ اجمالی به این سؤال باز هم در کلام مردم روشن است: «الاسلام هو الحلّ».
اما تبیین و تطبیق ویژگی های «نظام مردم سالار اسلامی» بر اساس فلسفه و فقه و اخلاق اسلامی که باید جایگزین نظام های فاسد سابق شود وظیفه کیست؟ اینجاست که علمای اسلامی رسالت تاریخی سنگینی را باید به انجام برسانند و با تلاشی عالمانه و مبتنی بر عقل سلیم و قرآن کریم و سنت رسول اکرم(ص) بعنوان منابع اصیل اسلامی، و توجه به پیچیدگی ها و نیازهای امروز اداره جامعه بشری، دست به طراحی نظامی کارآمد و اسلامی بزنند. روشن است که چنانچه علمای اسلام درک صحیحی از این رسالت بزرگ پیدا نکرده یا در انجام این وظیفه تاریخی کوتاهی کنند، دشمنان اسلام خلأ تئوریک فقدان نظام را با نسخه های غیر اسلامی نظیر لیبرال دموکراسی پر خواهند کرد و این به مثابه از چاله به چاه افتادن کشورهای بیداری و امت اسلامی خواهد بود.
3. ضرورت همدلی علمای اسلامی برای مقابله با دو جریان اسلام آمریکایی و طالبانی
در مقابل جریان اصیل فکر دینی و اخوت و برادری اسلامی، دو خط انحرافی وجود داشته و دارد. یکی جریان باصطلاح روشنفکری است که به اسم دین، عملاً همه ی آنچه از ظواهر دینی لازم الرعایه است را نفی و انکار کرده و در عرصه حکومت و سیاست هم در برابر تجربه های حکمرانی غربی و ضد اسلامی منفعلانه میدان را ترک کرده و بلکه مؤید نظام های مادی و غیر الهی می شود. و از سوی دیگر، جریان مسلمان نمایانه سلفی است که با ظاهرگرایی خشک مغزانه هویت حقیقی اسلام ناب را در افکار عمومی جهانی در معرض تهدید قرار داده و در عرصه حکمرانی، مدل هایی نظیر طالبانیسم را عرضه می کند. اجتماع علمای اسلامی از کشورهای مختلف، فرصت مناسبی است تا در فضایی صمیمانه و عالمانه راهکارهایی برای مبارزه عملیاتی با جریانات انحرافی که قصد مشوّه جلوه دادن اسلام و حکومت اسلامی را دارند اتخاذ شود.
همچنین تقویت فضای وحدت و همدلی و برادری در میان علمای اسلامی می تواند آثار و برکات مستقیم و فراوانی بر امت اسلامی و حرکت سریع تر به سوی آرمان «امت واحده» داشته باشد. چنین فضایی خواهد توانست به ملت ها کمک کند ضمن تعایش و همزیستی با برادران دینی شان از سایر مذاهب اسلامی، عرصه را بر جریانات تکفیری و ضد وحدت تنگ کرده و حساب آنان را از دین و اسلام و عالمان اسلامی جدا کنند. اهمیت این مسأله را می توان با دقت در اظهارات وحدت شکنانه و فتاوای تکفیری چهره های رسانه ای جریانات سلفی و عالم نمایان وابسته به سرویس های جاسوسی بیگانگان در روزهای اخیر و در آستانه تشکیل اجلاس جهانی علما و بیداری اسلامی بهتر درک کرد.
1. نقش تاریخی علمای اسلامی در رهبری نهضت‌های ضداستکباری و ضداستبدادی
در طول تاریخ اسلام، عالمان دین و رهبران دینی جامعه بیشترین نقش را در مبارزه با ظلم و ستم حاکمان مستبد و خودکامه و نیز مقاومت دربرابر قدرت های استعماگر داشته اند. این نقش برجسته و پررنگ بخصوص در دو قرن اخیر بیش از پیش نمایان گشته و در دوران معاصر به خوبی قابل ملاحظه است. در واقع علمای اسلام و خصوصاً فقهای شیعه، همواره پرچمدار قیام ها و جنبش های اجتماعی ضد ظلم بوده اند. انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی(ره) مصداق بارز این جنبش ها به شمار می رود؛ و اینک، نهضت بیداری اسلامی نیز نمی تواند از حضور رهبران دینی بی نیاز باشد.
اهمیت این مسأله آنجا روشن می شود که بدانیم در بعضی از کشورهای بیداری اسلامی، به دلیل برخی مبانی فقهی نادرست یا عقاید کلامی اشعری مسلکانه، علمای دین نقش عمده ای در رهبری اولیه نهضت نداشته و بعضاً حتی در ابتدا به عنوان مؤید نظام های دیکتاتوری سابق فتاوایی صادر کرده و مردم را از قیام و نهضت بر حذر می داشتند؛ اما حال که مسأله «فقه الثورة» و مشروعیت قیام بر ضد حاکمان جائر تا حدود زیادی تبیین گشته است، هدایت صحیح قیام ها باید به عالمان دینی بازگردد تا نیروها و عناصر نفوذی استکبار نتوانند از خلأ و فقدان رهبری دینی در قیام ها برای انحراف آنها سوء استفاده کنند.
2. نیاز کشورهای به پا خواسته به طراحی نظامهای سیاسی جدید مبتنی بر اسلام
آنچه سبب اصلی قیام ملت های بیداری اسلامی بوده است، وجود نظام های فاسد دیکتاتوری در این کشورهاست. در واقع خواسته اصلی ملت ها عمدتاً در شعار «الشعب یرید إسقاط النظام» تجلی می یافت. حال که در بسیاری از کشورهای بیداری این شعار محقق گشته و نظام های فاسد ساقط شده اند و در کشورهای دیگر نیز مردم به سوی هدف براندازی نظام های دیکتاتوری پیش می روند، این سؤال اساسی مطرح می شود که پس از مرحله «اسقاط نظام» چه نظامی و با چه ویژگی ها و مختصاتی جایگزین خواهد شد؟ پاسخ اجمالی به این سؤال باز هم در کلام مردم روشن است: «الاسلام هو الحلّ».
اما تبیین و تطبیق ویژگی های «نظام مردم سالار اسلامی» بر اساس فلسفه و فقه و اخلاق اسلامی که باید جایگزین نظام های فاسد سابق شود وظیفه کیست؟ اینجاست که علمای اسلامی رسالت تاریخی سنگینی را باید به انجام برسانند و با تلاشی عالمانه و مبتنی بر عقل سلیم و قرآن کریم و سنت رسول اکرم(ص) بعنوان منابع اصیل اسلامی، و توجه به پیچیدگی ها و نیازهای امروز اداره جامعه بشری، دست به طراحی نظامی کارآمد و اسلامی بزنند. روشن است که چنانچه علمای اسلام درک صحیحی از این رسالت بزرگ پیدا نکرده یا در انجام این وظیفه تاریخی کوتاهی کنند، دشمنان اسلام خلأ تئوریک فقدان نظام را با نسخه های غیر اسلامی نظیر لیبرال دموکراسی پر خواهند کرد و این به مثابه از چاله به چاه افتادن کشورهای بیداری و امت اسلامی خواهد بود.
3. ضرورت همدلی علمای اسلامی برای مقابله با دو جریان اسلام آمریکایی و طالبانی
در مقابل جریان اصیل فکر دینی و اخوت و برادری اسلامی، دو خط انحرافی وجود داشته و دارد. یکی جریان باصطلاح روشنفکری است که به اسم دین، عملاً همه ی آنچه از ظواهر دینی لازم الرعایه است را نفی و انکار کرده و در عرصه حکومت و سیاست هم در برابر تجربه های حکمرانی غربی و ضد اسلامی منفعلانه میدان را ترک کرده و بلکه مؤید نظام های مادی و غیر الهی می شود. و از سوی دیگر، جریان مسلمان نمایانه سلفی است که با ظاهرگرایی خشک مغزانه هویت حقیقی اسلام ناب را در افکار عمومی جهانی در معرض تهدید قرار داده و در عرصه حکمرانی، مدل هایی نظیر طالبانیسم را عرضه می کند. اجتماع علمای اسلامی از کشورهای مختلف، فرصت مناسبی است تا در فضایی صمیمانه و عالمانه راهکارهایی برای مبارزه عملیاتی با جریانات انحرافی که قصد مشوّه جلوه دادن اسلام و حکومت اسلامی را دارند اتخاذ شود.
همچنین تقویت فضای وحدت و همدلی و برادری در میان علمای اسلامی می تواند آثار و برکات مستقیم و فراوانی بر امت اسلامی و حرکت سریع تر به سوی آرمان «امت واحده» داشته باشد. چنین فضایی خواهد توانست به ملت ها کمک کند ضمن تعایش و همزیستی با برادران دینی شان از سایر مذاهب اسلامی، عرصه را بر جریانات تکفیری و ضد وحدت تنگ کرده و حساب آنان را از دین و اسلام و عالمان اسلامی جدا کنند. اهمیت این مسأله را می توان با دقت در اظهارات وحدت شکنانه و فتاوای تکفیری چهره های رسانه ای جریانات سلفی و عالم نمایان وابسته به سرویس های جاسوسی بیگانگان در روزهای اخیر و در آستانه تشکیل اجلاس جهانی علما و بیداری اسلامی بهتر درک کرد.
اخبار ویژه
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
