جهاد اقتصادی در سیره فاطمی(سلام الله علیها)

پایگاه 598 - در فرهنگ اسلامی تعریف اقتصاد فراتر از یک علم است و از دیدگاه اسلام، اقتصاد اسلامی یک تخصص می باشد و هر فردی که در جامعه اسلامی ، می تواند هم اقتصاد دان باشد و هم مقتصد. اسلام دین تعادل است و با توجه به احکام و سفارشاتی که در زمینه ی اقتصاد به ارمغان آورده، چشم انداز اقتصاد سالم و پویا را در ذهن تداعی میکند و با به کاربردن صحیح آن، عملی کردن این چشم انداز دور از ذهن نیست و یکی از مناسب ترین الگوها اقتصاد اسلامی می باشد.

باتوجه به نامگذاری سال 1390 توسط مقام معظم رهبری تحت عنوان «سال جهاد اقتصادی»توجه به امر جهاد در زمینه اقتصاد، این نکته رابه ذهن می رساند که یک جهادگر اقتصادی در جریان جهادش می تواند الگوپذیری کند و با استفاده از این الگو پذیری روش مناسبی را اتخاذ و به آن عمل کند. با توجه به امر الگو پذیری جامعه اسلامی ؛ متاسفانه یکی از معضل های اجتماعی حال حاضر، تاثیر گذاری رفتارها و عمل هایی است که از فرهنگ بیگانه برداشت شده وارد جامعه می شود و در بدترین وضعیت ممکن، عادی شده و ازاصولی است که باید اجرا شود به گونه ای که فقدان این رفتارها از فرهنگ و عمل ها، یک بیماری لاعلاجی است که فقط مرگ درمان آن است. زنان و مردان مسلمان تحت تاثیر این رفتارها از فرهنگ بیگانه علی الخصوص فرهنگ غربی روش ها و سبک هایی را پذیرفته  اند که در هیچ کجای فرهنگ اسلامی نیامده و مقبول نیست. مد پرستی، تجمل گرایی، فخر فروشی، مصرف گرایی و اسراف و ... از جمله نتایج زیانباری است که این تاثیر پذیری را در جامعه اسلامی به سمت خود شوق داده است.

این رفتارها و عمل های ناهنجار می تواند پایه های اقتصاد اسلامی را ذره ذره ویران سازد. در جهاد اقتصادی ، معرفی و کاربرد الگوهای اسلامی می توان چاره ساز باشد و همان طور که گفته شد یکی از بهترین الگوها و روش های شناخته شده در بستر نظری و عملی ، سیره اهل بیت و بخصوص سیره عملی حضرت صدیقه طاهره (س) است. زیرا شخصیت حضرت فاطمه(س) دخت نبی اکرم(ص) آنقدر ستودنی است که این اشاره کوچکترین مقدار می باشد.

 حضرت زهرا(س) زندگی کوتاه مدت اما پر ثمری را داشتند و در سیره نظری و عملی پر بارشان ابعاد وجودی و حقیقت شخصیتی مثال زدنی وجود دارد. ایشان با توجه به شرایط زمانه خود سختی های زیادی را تحمل کردند و گرچه دختر رهبر مسلمانان و همسر امیرمومنان بودند، اما هرگز گرایشی به سمت کمال رفاه و مکنت زندگی نداشتند و این منش و روش در همه ابعاد زندگییشان متجلی بود. در خانه پدر، در خانه ساده همسر، در مهریه و جهیزیه اندک، در بخشش لباس عروسی و ....

 حال به اختصار تعدای از ویژگی هایی حضرت صدیقه طاهره را بیان می داریم:

1-  بی رغبتی به دنیا: ایشان نسبت به دنیا پرستان با تمام صراحت فرمودند " من دنیا را دوست ندارم" و در یکی از تفسیرهای بتول از القاب آن حضرت آمده است که حضرت فاطمه(س) بدین جهت بتول نامیده شده که برای وصول به قرب الهی از دنیا منقطع شده است.

2-  ساده پوشی: حضرت فاطمه (س) در پوشش لباس آنچنان زاهد بودند که حتی یاران پیامبر نیز در حیرت فرو می رفتند. طوری که سلمان فارسی در دیدار با ایشان، با دیدن چادر حضرت که وصله های بسیاری داشت، با قلبی شکسته و چشمی گریان بیان داشتند؛ " واحذناه دختران کسری و قیصر بر کرسی های طلایی می نشینند و لباس های زر به تن می کنند، اما دخت رسول خدا در چادر پشمینه و کهنه، آن هم با این همه وصله! "


3-  ساده زیستی: یک دیگر از شاخصه های بارز زندگی حضرت زهرا(س) ساده زیستی ایشان بود که آن را از پدر گرامیشان به ارث برده بودند. زندگی شاده و بی پیرایه ایشان در جامعه ای که غرق در سنت های موهوم و افتخارات واهی و تشریفات پوچ بود، راهی نو پیش روی زنان جامعه نهاد و ایشان امر ساده زیستی را یک اصل قرار دادند تا به همگان پیام دهند که بین دختر رهبر الهی و شاهان و کاخ نشینان هیچ تفاوتی نیست.

نیمه شبی پیامبر اکرم به خانه دخترشان شرفیاب می شوند و احوالشان را جویا. فاطمه (س) در جواب می فرمایند: " حالمان چنین است که می نگرید با عبایی زندگی می کنیم که نصف آن را زیر انداز ماست که بر آن می نشینیم و نصف آن روانداز که بر خود می کشیم"

4-  کم توقعی: خانه امیرالمومنین و همسر مکرمشان هرگز تجمل را به خود ندید و بی پیرایگی همیشه نشین خانه شان بود.این فروتنی و تواضع در درخواست از همسر که معیشت خانه و اهل آن را تامین می کند در فاطمه (س) به حدی بود که هیچگاه بروی حضرت نیاورد و هرگاه امیرالمومنین به این موضوع اشاره می کردند، فاطمه (س) می فرمودند: "از خدا شرم می کنم که چیزی از تو بخواهیم که فراهم کردن آن توانایی نداری"

5-  انفاق: فدک هدیه ای از پیامبر به دخترش در اثر قرارداد صلحی بین پیامبر و یهودیان بود. فاطمه(س) از درآمد سالیانه فدک تنها به اندازه قوت خود بر می داشتند و مابقی را بین نیازمندان تقسیم می کردند.