برج استاد هنر دانشگاه تهران + عکس

برنا/میان شلوغی های خیابان امام خمینی(ره)، میان سرو صدای بازار قفل و کلید فروش ها، در قدیمی و زیبا و صدای قطره های آب فواره ها، صدای پرنده هایی که از داخل باغ خانه ای می آید، که حالا دیگر نام موزه را بر آن نهاده اند عابران را حتما کنجکاو می کند که برای دقایقی وارد این عمارت زیبا و بی نظیر شوند. خانه ای که یادگار خاندانی به نام خاندان محمد تقی خان احتساب الملك از صاحب منصب های به نام دوره قاجار است. احتساب الملک 2 پسر به نام های محسن وحسن داشت. خانه خاندان احتساب الملک در حال حاضر مجموعه عظیم و گرانبهایی از بی نظیرترین آثار و اشیا تاریخی است.

بعد از عبور از هشتی، انگار از خیابان امام خمینی (ره) سال 1390 مثل فیلم‌های هالیوودی پرت می شوی وسط سال 1320 و جادوی کاشی آبی های تاریخی سال‌هایی که محسن مقدم در این خانه زندگی می کرد.

محسن مقدم درسال 1279 در شهر تهران به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی‌اش را در مدرسه تربیت آغاز كرد، در مدرسه صنعتی دولتی ایران و آلمان ادامه داد و در یازده سالگی به سوییس رفت و چهار سال در كولژ كلاسیك شهر لوزان تحصیل كرد. او در جنگ جهانی اول به ایران بازگشت و در مدرسه صنایع مستطزفه نقاشی خواند. بعد از جنگ به ایتالیا رفت و در شهر فلورانس مدت سه سال به تحصیل نقاشی ادامه داد، درآلمان در موزه ها به مطالعه مشغول بود. او مدت 10 سال در پاریس در رشته نقاشی و باستان شناسی تحصیل كرد و در سه سال اخر اقامت در پاریس با بورس دولتی در مدرسه لوور باستان شناسی ایران و موزه داری خواند. او موسس دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، طراح لوگوی این دانشگاه، طراح لباس استادهای این دانشگاه بوده است او همراه همسر فرانسوی خود "سلما" به جمع آوری آثار و اشیا تاریخی پرداختند. هدف این زوج حفظ میراث فرهنگی و تاریخی ایران بود.

مسلم جعفری، کارشناس ارشد باستان شناسی و راهنمای موزه مقدم از افتتاح بخش تازه ای از موزه مقدم خبر می دهد و می گوید: «شما از اولین کسانی هستید از این برج بازدید می کنید. دکتر مقدم این برج را برای همسرش می سازد؛ زمانی که او و همسرش از فرانسه برمی گردند. آنها در گذشته در اتاقی که آن زمان گلخانه بوده، زندگی می کرده اند. این استاد دانشگاه این اتاق را خراب می کند و به جای آن گلخانه می سازد و با کاشی‌های دوره قاجاری آن را تزیین می کنند. کنار آن اتاق ایوانی به نام ایوان قاجاری می سازد. فواره‌ای که در این ایوان قرار دارد توسط دکتر مقدم از کاخ فتحعلی شاه آورده می شود. دکتر مقدم نقل کرده که فتحعلی شاه هر روز صبح صورت و ریش بلندش را در این فواره می شسته است.
او این برج را به شکل برج های قرون وسطی اروپا می سازد تا همسرش در ایران احساس غربت نکند. طبقه پایین آن را به اتاق کدخدا یا درویش تبدیل می کند و در طبقه بالا دو اتاق تعبیه می کند. یکی از اتاق‌های طبقه بالا را با کاشی‌ها و سفال‌های دوره‌های متخلف مخصوصا با کاشی‌های ذرین فام، فیروزه ای و مینایی مربوط به قرون 6،7 و هشتم هجری قمری که مربوط به دوره سلجوقی ایلخانی است، تزیین می کند و یکی از اتاق های دیگر این برج با قفسه‎های چوبی منبت کاری شده تزیین می شود. داخل این ویترین ها آثاری از وسایل تدخین مثل چپق، چوب سیگار، پیپ و کوزه قلیان ها را به شکل کلکسیونی بی نظیر جمع آوری کرده و از آنها نگهداری می کرده است.

دکتر مقدم مجموعه بی نظیری از پارچه های دوره های مختلف از دوره ساسانی تا پهلوی را هم جمع آوری کرده؛به حال کسی نتوانسته چنین کلکسیونی از پارچه های متخلف مربوط به دوره های مختلف را جمع آوری کند. قصد داریم در آینده به صورت نمایشگاه موقت این پارچه ها را نمایش بدهیم.»

راهنمای موزه مقدم در توضیح درباره ویژه ترین اشیا و آثار موجود در موزه مقدم می گوید:«کوزه قلیان‌های دوره صفویه، چپق و قلیان‌ها و چینی‌های آبی و سفید مربوط به دوره شاه عباس صفوی واقعا شاهکار هستند. فواره ای که در ایوان قرار دارد، فواره ای است که از کاخ فتحعلی شاه آورده شده است.

محسن مقدم اولین ایرانی بود که توانست مدال معتبر علمی " لژیون دونور" فرانسه را از" ژنرال دوگل " دریافت کند. تعدادی از مدال های علمی دیگر او را به عنوان نمونه در اتاق قاجاری به نمایش گذاشته شده؛ او طراح آرم و لوگوی دانشگاه تهران است. زمانی که طرح را به وزارت آموزش عالی آن زمان ارایه می دهد طرح تصویب می شود. او این آرم را از روی نقش گچ بری‌های کاخ تیسفون مربوط به دوره ساسانی، طراحی می کند و از همان زمان تا به حال مورد استفاده قرار می گیرد.»

جعفری که فارغ التحصیل رشته باستان شناسی است درباره تازه‌ترین کشف‌های تاریخی باستان شناس‌ها می‌گوید: دوستانم در غرب ایران در منطقه سِیمَره، حوالی کوهدشت لرستان در حال کاوش هستند و داده‌های خوبی از اوخر دوره نو سنگی تا اویل عصر آهن پیدا کرده اند. چون در آن منطقه در حال احداث سد هستند، در حفاری های نجات بخشی آن منطقه، آثاری به شکل گسترده و تعجیلی از آن مناطق به دست آمده است.

راهنمای موزه مقدم درباره شغل موزه داری می گوید: کار در موزه برایم عشق است. هر کسی به حرفه ای علاقه دارد. از کودکی به اشیا تاریخی و آثار باستانی علاقه داشتم. وقتی بزرگ‌تر شدم فقط در زمینه باستان شناسی و تاریخ فعالیت کردم. در حل حاضر هم خوشحال هستم که می توانم به عنوان عضو کوچکی از جامعه میراث فرهنگی و باستان شناسی ایران، روی آثار، کار پژوهشی انجام بدهم.



گزارش:الهام عطائی