یارانه‌ نقدی باید در چارچوب قانون پرداخت شود

به گزارش 598 به نقل از بولتن نیوز، رسانه ها و محافل سیاسی و اقتصادی کشور، در ارتباط با چالش ها و مشکلات موجود کشور، دیدگاه های مختلفی دارند .
برخی گروه های سیاسی، به انتخاب چهره های سیاسی شناخته شده اعتقاد دارند اما برخی دیگر از فعالان سیاسی، معتقدند که با توجه به مشکلات اقتصادی، چالش های سیاسی و تنش های داخلی، تحریم ها و فشار کشورهای غربی و... باید افرادی در دور بعدی انتخاب شوند و پا به عرصه انتخابات بگذارند تا علاوه بر ایجاد مشارکت حداکثری مردم در پای صندوق ها، زمینه کاهش چالش ها را فراهم آورند. 

یکی از نامزدهای برنامه محور، که معتقد است رئیس جمهور باید مدیر و مدبر باشد و با نرم افزار و برنامه به عرصه انتخابات بیاید و افراد و گروه های سیاسی باید متناسب با دیدگاه ها و برنامه محوری، به ائتلاف و حمایت و همکاری با رئیس جمهور آینده و نامزد انتخابات مشغول شوند و... دکتر حسن سبحانی استاد اقتصاد دانشگاه تهران، نماینده دامغان در چند دوره مجلس شورای اسلامی، عضو ورئیس سابق کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و معاون پژوهشی و آموزشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سالهای 1371-1374است که علاوه بر تدریس و سابقه سال ها فعالیت قانون گذاری، کتاب های علمی و مقالات متعددی را نوشته است

دکتر حسن سبحانی به عنوان نامزد انتخابات عصر چهارشنبه در تحریریه بولتن نیوز حاضر شد و به سوالات متعدد اقتصادی، سیاسی، سیاست خارجی و مدیریتی متناسب با انتخابات ریاست جمهوری پاسخ گفت.

دانشجوی 25 سال قبل خود را شناخت

دکتر سبحانی با همان متانت و صبوری و اخلاق مندی سال های جوانی، وارد تحریریه بولتن نیوز شد با تک تک همکاران دست داد و گفت وگو کرد، جالب این بود که یکی از دانشجویان 25 سال پیش خود را شناخت و سریع اعلام کرد که من مطالب شما را می خوانم و پیگیر نوشته های دانشجوی خود هستم.

اما ما کمی عجله کردیم و بعد از سلام و احوالپرسی، بدون مقدمه و این که بولتن نیوز چگونه سایت خبری است فوری مقدمه ای در مورد انتخابات گفتیم و سوال اول را مطرح کردیم که آقای دکتر، مردم می خواهند بدانند که آیا چالش ها و مشکلات کشور قابل حل است و امکان دارد که در سال های آینده قیمت ها، تامین نیازها و... بهبود پیدا کند، بیکاری کم شود و چالش ها با غرب کم شود....

دکتر سبحانی لبخندی زد و گفت، دوست قدیم ما بدون مقدمه وارد بحث شد، اما اجازه بدهید مقدمه ای داشته باشیم تا بعد به سوال ها برسیم و نکته دیگر این که شما به عنوان کارشناس با من حرف می زنید یا به عنوان داوطلب انتخابات؟
همکار دیگر ما وارد بحث شد و با ارائه تصویری کلی از برنامه بولتن نیوز برای گفت وگو با نامزدهای انتخابات، گفت ما از شما و سایر داوطلبان دعوت کرده ایم که مباحث مورد نظر مردم به صورت علمی و منطقی و واقعی بررسی شود نه این که فقط شعار بدهیم و رای جمع کنیم.
بلکه می خواهیم به صورت مستقل، شرایط انتخابات و نامزدها بررسی شود تا مشکلات اصلی کشور و مردم و انتظارات رای دهندگان بررسی شود و لذا از جنابعالی دعوت کردیم که متناسب با عملکرد 8 سال اخیر دولت، بفرمایید که چه محورهایی باید در برنامه دولت بعدی باشد و برنامه شما به عنوان یک داوطلب چیست؟
دکتر سبحانی در این لحظه، با تصویری که از موضوع گفت وگوبرداشت کرد و با بولتن نیوز و کارکنان و خط و مشی آن آشنا شد، به ادامه گفت وگو پرداخت و اعلام کرد که سوالات خود را مطرح کنیم...

شاگردان امروز کلاس اقتصاد اسلامی سخت تر از قبل مباحث را می پذیرند تصور می کنند که مشکلات اقتصادی نتیجه اقتصاد اسلامی بوده است!

یکی از نکات جالبی که از او در حاشیه گفت وگو پرسیدیم این بود که مباحث اقتصاد اسلامی اکنون در کلاس های شما چگونه است و شاگردان چگونه برخورد می کنند و دکتر سبحانی پاسخ داد که بعضا مقاومت در برابر مباحث و بحث بیشتر شده است زیرا مشکلات اقتصادی امروز باعث شده که عده ای گمان کنند که چون نظام سیاسی اسلامی شده ومثلا در لفظ با ربا مخالفت شده ، مشکلات اقتصادی کشور زیاد شده است
در حالی که نمی توان ادعا کرد نظام اقتصادی رایج در کشور اسلامی است. لیکن متاسفانه عده بسیاری مشکلات اقتصادی را به حساب اسلام می گذارند.

- آقای دکتر سبحانی ضمن سپاس از حضور جنابعالی، بفرمایید که به نظر شما آن چه مردم از دولت آینده انتظار دارند که مشکلات اقتصادی و معیشتی آنها کاهش یابد، قابل تحقق خواهد بود؟

ما در کشور سرمایه های ملی، فیزیکی و انسانی وفرهنگی زیادی داریم و اقتدار ملت نیز برای توسعه کشور بالاست لذا کاهش تدریجی مشکلات اگر چه بسیار سخت است اما شدنی است و نباید تصور کرد که نشدنی است.
براساس توان موجود، در یک افق زمانی قابل قبول می توان به تغییرات و تحولات مورد انتظار رسید .
اما برای تحقق چنین روندی، باید موضوع و اهداف به مردم و نخبگان و کارشناسان توضیح داده شود تا معلوم باشد دولت و مردم هر یک باید چه نقشی داشته باشند.

- برخی کارشناسان معتقدند که دولت آینده، وارث وضعیت نامناسبی است که از 8 سال عملکرد دولت احمدی نژاد و ضعف مدیریت اقتصادی آن به جا مانده است. در نتیجه عده ای می گویند که فقط خوداحمدی نژاد می تواند این وضعیت را ادامه دهد و این چالش ها مانند هدفمندی یارانه ها را به پیش ببرد. عده ای نیز می گویند که هدفمندی یارانه ها باید متوقف شود زیرا ریشه بسیاری از مشکلات تورمی و عدم تخصیص بهینه منابع کشور همین یارانه های نقدی است اما متاسفانه نامزدها برای جلب نظر مردم این روند را تایید کرده و اعلام کرده اند که یارانه را ادامه می دهند و یا حتی افزایش می دهند. در دوره ای نامزدهای مجلس و ریاست جمهوری، با رشد قیمت بنزین مخالفت می کردند در حالی به صلاح کشور بود امروز اما همه نامزدها می خواهند روند اشتباه یارانه نقدی را ادامه دهند. شما قرار است با این موضوع چگونه برخورد و چه کاری انجام دهید؟

دولت آینده از یک سو با تداوم کارهای شروع شده مواجه است که باید ادامه یابد و در صورت نیاز، اصلاح شود و از یک سو باید اقدامات جدیدی شروع شود.
براین اساس، باید هر موضوع، متناسب با شرایط آن بررسی شود. در مورد هدفمندی یارانه ها باید بگویم که

به هر حال، در شرایط فعلی و تورم حداقل 31 درصدی نمی توان اجرای این قانون را متوقف کرد اما باید در یک روند سنجیده زمینه های اصلاح آن فراهم شود تا کشور به سمت و سوی اصلاح سیاست ها و تصمیم ها پیش برود.
هدفمندی یارانه ها باید مطابق قانون اجرا شود.
باید شرایط زمانی، میزان منابع، هزینه ها و اولویت ها و شاخص های ارزیابی، روند درست وقضاوت افکار عمومی را مورد توجه قرار دهیم و منابع باید متناسب با اولویت های اساسی کشور هزینه شود.
بدیهی است کار بهبود واصلاح، هم یک روند کوتاه مدت دارد و هم روند میان مدت

- عده ای در دوره سازندگی ودولت آقای هاشمی معتقد بودند که باید فشار قیمت ها و نقدینگی را تحمل کنیم و لازم است که یک نسل فدا شود و چند سالی فشار را تحمل کنیم تا مشکل حل شود نظر شما چیست؟

من با ایده هائی که معتقدند باید یک نسل و یک دوره چند ساله مردم محروم فدا شوند تا کار درست شود مخالفم.
زیرا به لحاظ دانش توسعه و مبتنی بر مفاهیم دینی می توان و باید راهی را رفت که کارآئی اقتصادی از پی عدالت اقتصادی نتیجه شود نمی توان برای کارائی عدالت را قربانی کرد در حالیکه می توان در عدالت کارآئی را یافت.

- در انتخاب افراد و مدیران و وزرا، با توجه به اختلافاتی که در کشور و قوای مختلف، در مورد انتخاب افراد وجود دارد، معیار انتخاب شما چیست، از بین اصولگرایان و اصلاح طلبان یا افراد مستقل، به کدام دیدگاه سیاسی معتقد هستید یا این که معیار دیگری برای انتخاب وزرا دارید؟

برای انتخاب وزرا، نباید اشخاص اصل گرفته شوند بلکه معیار ما برنامه و تفکر و نرم افزار و روش است لذا افراد براساس توانایی ها در اجرای دیدگاه ها باید انتخاب شوند نه براساس دیدگاه سیاسی .البته لازم است که به دیدگاه مجلس در این خصوص توجه شود تا رای اعتماد هم حاصل گردد.

- شما در برنامه انتخاباتی خود چه نکاتی را درنظر گرفته اید؟ و به خصوص در بخش اقتصاد، که مردم انتظار زیادی برای بهبود دارند چه نکاتی را در نظر دارید؟

یک برنامه 35 محوری دارم که 17 محور آن اقتصاد است که چه باید کرد را مورد توجه قرار داده و به رفع کاستی ها توجه دارد.
براساس این برنامه، کسانی که آمادگی دارند که آن برنامه را اجرا کنند و دوسه شرط داشته باشند برای انتخاب شدن به عنوان وزیر کافی هستند.
اعتقاد داشته باشند که شاخص های دینی می تواند در اداره کشور موثر باشد
قوانین کشور باید شاخص اجرایی و محور برنامه های اجرایی باشد و قانون گرا باشند
روحیه کار جمعی داشته باشند زیرا در تمام مصوبات دولت، وزرا مسوولیت مشترک دارندو این گونه نیست که وزرا خود را در یک قایق یا جزیره ای جدای از دیگران حس کنند و تنها به مشکلات و مصوبات حوزه کاری خود توجه کنند بلکه هیات دولت در حکم یک بدنه اجرایی کامل است .اصل 137 قانون اساسی اعلام کرده که وزرا مسوولیت مشترک در برابر مصوبات دارند.
باید با این ویژگی نیروها را انتخاب کرد و افراد زیادی هم برای انتخاب کارشناسانه و با این معیارها وجود دارند.
اشخاص هرچه بزرگ باشند نباید تعیین کننده تلقی شوند بلکه باید برنامه در کشور حاکم باشد.

بودجه و مخارج کشور باید انقباضی باشد و به تدریج اصلاح شود

- در روند تصویب و اجرای بودجه، هر سال مشکلاتی وجود دارد و تاخیر در تقدیم بودجه یک روند همیشگی بود و برای سال 92 نیز با توجه به مشکلات پیش آمده، شرایط خاصی در بودجه داریم. پیش بینی کاهش یا منفی شدن رشد اقتصادی ایران توسط موسسات بین المللی را داریم . از سوی دیگر تحریم اقتصادی، کسری بودجه 50 تا 80 هزار میلیارد تومانی، تاکید مقام رهبری در مورد اقتصاد مقاومتی و حماسه اقتصادی و سیاسی را داریم و... شما در مورد ساختار بودجه و هزینه های دولت چه خواهید کرد و چه اولویتی دارید؟

بودجه یکی از پاشنه های آشیل آینده دولت آینده و اقتصاد کشور است و با توجه به درآمدهای کاهش یافته و هزینه های کاهش نیافته و روبه افزایش ، کسری بودجه را داریم وبی انضباطی گسترده مالی سال های اخیر را هم داریم لذا با یک مصوبه نمی توان همه مشکل را یکباره حل کرد. کسری را باید با گسترش پایه مالیاتی و معافیت های مالیاتی جبران کنیم و برخی هزینه ها را نیز کاهش دهیم.
باید کاهش درآمد نفت را به تدریج از محل مالیات ها بدون فشار به تولید جبران کنیم. که به تولید لطمه نزند.

استراتژی یا سیاست اصلی شما در چهار سال آینده چه خواهد بود چه توصیه ای دارید؟

اولویت و سیاست اصلی حمایت از تولید است همه برنامه ها باید در راستای بهبود و رشد تولید باشد. مکانیزم قیمت ها، بودجه، تعرفه گمرکی، مالیات ها، کاهش کسری بودجه و... همه باید سمت و سوی حمایت از تولید را داشته باشد زیرا این تولید است که می تواند به تدریج با افزایش عرضه، کسری و شکاف درآمد هزینه دولت در بودجه و شکاف کمبود کالا با تقاضا را جبران کند و قیمت های بازار را تنظیم کند و فشار برخانوارها را کم کند،
طبیعی است که این روند یک روند سه چهارساله یا شاید بیشتر باشد باید به سمت آن حرکت کرد و در هر شرایطی و با هر سطح درآمدی از نفت، باید این سیاست را دنبال کرد تا درآمد نفت در خدمت عمران و توسعه کشور باشد و هزینه های جاری از محل مالیات ها و رشد تولید تامین شود و نیاز کشورعمدتا با تولید داخلی تامین شود.
باید بودجه و هزینه ها را انقباضی و اگر نگوییم با ریاضت اقتصادی، پیش ببریم و مقاومت اقتصاد را با حمایت و رشد تولید افزایش دهیم.
در یکی دوسال اول نمی توان مشکل اقتصادی را از بین برد بلکه باید به تدریج مشکل را کاهش داد. باید جلوی کسری های جدید را بگیریم و برای بخش هزینه های افزایش یافته فکر کنیم و درآمد را نیز افزایش دهیم.

راه اندازی تولیدکار اصلی است و شاید لازم باشد به اندازه عمر چند دولت در رشد عرضه کالا و خدمات کار کنیم تا قیمت پایین بیاید و اشتغال افزایش یابد.
در نتیجه همه سیاست ها از جمله نرخ ارز، قیمت ها، یارانه ها، دستمزد، حقوق نیروی کار، فعالیت بانکی و... باید به طور سیستمی ساماندهی شوند تا تولید را راه اندازی کنند.


- شما در مورد سیاست ها و شعارهایی که مثلا گفته می شود نرخ ارز باید تک نرخی شود و... چه نظری دارید؟

یکسان سازی و تک نرخی ارز و قیمت ها، آرزوی هر سیاستمدار و اقتصاد دانی است و هیچ کس از بازار سیاه استقبال نمی کند. اما باید سوال کرد که آیا با رشد مصرف سال های اخیر و واردات و تقاضا برای ارز، می توان با منابع ارزی محدود کشور، این آرزو را محقق کرد.
به نظر می رسد که این سیاست نیز مانند اشکالات و ضعف ها و سوء مدیریت های دیگر ، باید واقع بینانه اصلاح شود. باید مبنای اصلی، رشد تولید باشد وحفظ و ایجاد اشتغال و کار در کشور ملاک باشد نه این که نرخ ارز را فارغ از شرایط سنگین محدودیت ارزی به عرضه و تقاضا بسپاریم وتولید کشور با بالارفتن نرخ ارز دچار مشکل شویم.

به حمایت از تولید اشاره کردید . در بازار برخی کالاها مانند خودرو، موضوعاتی مانند تعیین قیمت داریم و مکانیزم قیمت ها عمل نمی کند. در حالی که نرخ ارز مبادله ای مبنا قرار گرفته اما قیمت خودرو کنترل می شود وهم مسوولین گفته اند که خودرو کیلویی چند ساخته می شود و هم مردم ناراضی هستند که قیمت ها رشد کرده است. شما در این زمینه چه نظری دارید آیا به مکانیزم قیمت ها معتقدید یا کنترل و نظارت بر قیمت ها؟
در مورد خودرو و سایر کالاها وقتی می گویند که مبنا نرخ ارز 1226 تومانی نیست و نرخ مبادله 2500 تومان مبنا است در نتیجه باید به مکانیزم قیمت ها و رشد قیمت و بالارفتن آن احترام گذاشته شود.
اقتصاد سازو کار خود را دارد و کسی نمی تواند با کنترل قیمت ها، چنین کارخانه های عظیم 50 ساله ای را به تعطیلی بکشاند یا تضعیف کند.

دخالت در قیمت گذاری را قبول ندارم. اما باید سعی کنیم که عوامل رشد هزینه های تولید خودرو و سایر کالاها را کنترل کنیم. از تامین ارز گرفته تا مواد اولیه، تا تامین اعتبار بانکی، و... را باید کمک کنیم تا تولید کاهش نیابد و یا فشار افزایش هزینه باعث رشد قیمت ها نشود.


- پس شما در نهایت به مکانیزم قیمت ها و اصول بازار رقابتی معتقد هستید؟

بله . اما تحقق هر اصلی در بازار رقابت کامل، یا رقابتی و آزاد، شروط خود را دارد. و به معنای رهاسازی نیست بلکه وظیفه دولت این است که با تدبیر و سیاست به تولید کمک کند. باید سیاستی اتخاذ شود که مردم و تولید کننده در شرایط عادی اقتصادی باشند و زمینه های شکاف بین عرضه و تقاضا به طوری که موجب افزایش بی رویه قیمت شود بوجود نیاید..

-در مقابل فشارهای خارجی و سیاست های کشورهای غربی و 5+1 چگونه عمل می کنید؟ تا تحریم کنترل شود و فشارها کم شود. سیاست خارجی شما چه اصولی دارد؟

اصول سیاست خارجی مشخص است. ما سیاست مستقل خود از قدرت ها را داریم ما به روابط متقابل صلح امیز با دیکران باور داریم و بر آن هستیم تا با درایت وهوشمندی هزینه های وارد بر منافع کشور را با حفظ اصول کاهش دهیم. توجه داشته باشید که مقام رهبری نیز براساس کار کارشناسی و استفاده از نظر مشاوران نکته یا سیاستی را اعلام می کنند و کسی نمی تواند ادعا کند که یک نفر نامزد در صورت پیروزی قادر است همه چیز را تغییر دهد.

باید با مردم صادق باشیم در این سال ها ، که بر برخی مشکلات اضافه شده، اگر صداقت می داشتیم و منطق اقتصادی و سیاسی را توضیح می دادیم، امروز قطعا با کاهش مشکلات مواجه می شدیم نباید فقط به امروز و این سال توجه کنیم بلکه باید به راهکار علمی و بلندمدت و منافع ملی توجه کنیم

نظر آمریکا در مورد نامزدها هیچ اثری در نتیجه سیاست های ایران ندارد

- جناب سبحانی، در روزهای اخیر، برخی رسانه های داخلی و خارجی گفته اند که به خاطر مذاکرات هسته ای، برخی نامزدها به دنبال آن هستند که حمایت آمریکا واروپا را داشته باشند. تا مردم و رای دهندگان احساس کنند که اگر فلان نامزد رای بیاورد، با حمایت آمریکا مواجه می شود و وضعیت اقتصاد و تحریم ها بهتر می شود؟ شما در این زمینه چه نظری دارید؟

همان طور که گفتم نظام جمهوری اسلامی و دولت و مردم، موضع مستقل خود رادارند و حمایت یا عدم حمایت آمریکا از یک نامزد یا هر اظهار نظر این چنینی نه فایده ای دارد و نه چیزی را تغییر می دهد و نه کسی باید دنبال آن باشد.

انتخاب رئیس جمهور در ایران باید در یک روند طولانی تر و در چارچوب حزب و برنامه پیش رود نه یک روند یک ماهه و حزب های خلق الساعه

- جناب دکتر سبحانی، شما سال ها نماینده مجلس بوده اید و چند دوره در مجلس به کار قانون گذاری مشغول بوده اید. امروز برخی نمایندگان و سیاستمداران معتقدند که باید از طریق ائتلاف های سیاسی گوناگون، نامزد انتخابات معرفی کنند. نظر شما چیست؟ آیا معیار مردم باید رای دادن به ائتلاف های سیاسی و گروه ها و احزاب باشد یا به شخص رای بدهند. 

اگر نگاهی به انتخابات کشورهای دیگر داشته باشیم کار از طریق سازو کار حزب ونرم افزار و برنامه انجام می شود. یعنی یک حزب مثلا جمهوری خواه در دوره فعالیت حزب رقیب مثلا دموکرات، در موارد مختلف نظر می دهد کارشناسی و ارزیابی می کند و نظر خود را به رسانه ها و مردم منتقل می کند.
از آن گذشته داوطلبان فرصت جند ساله دارند تا خود را از طریق حزب خودشان به مردم معرفی کنند. در کشور ما از این حیث مشکل خیلی زیاد است زیرا ساز و کار به گونه ای است که داوطلبان تا چند هفته قبل از ثبت نام نمی دانند در انتخابات وارد خواهند شد یا نه؟ بدیهی است در این وضعیت امکان شناخته شدن افکار و ایده های داوطلب به کنار می رود و جای آن را اشخاص پر می کنند که معمولا به برکت برخورداری از امکانات مختلف رسانه ای و قدرت برای مردم شناخته شده تر هستند و این اوج بیعدالتی نسبت به بعضی از داوطلبان دیگر است من در این محدودیت داوطلب شده ام و برنامه ام را ارائه می کنم. براین مبنا، که اگر کسی با برنامه و توان بیش از من به میدان بیاید و سابقه و عملکرد او نیز نشان داده باشد که به برنامه اش علم و آگاهی و وقوف دارد... در آن صورت، حجت برمن تمام است و وظیفه ای بر گردن من نیست. 

اما حالا احساس می کنم که باید بیایم و اعتبار و آبروی و دانش خود را به کار بگیریم تا به آن چه اعتقاد دارم و باید در کشور ملاک کار دولت آینده باشد برسیم
مردم و رسانه ها نیز ان شاالله کمک می کنند تا کشور در مسیر علم و دانش و منطق و کاهش مشکلات قرار بگیرد
- اشاره کردید که حاکمیت قانون در همکاری قوای کشور، اگر مواردی مانند اختلاف بر سر مدیریت آقای مرتضوی، یا معاونت های وزارتخانه ها، با سایر قوا داشته باشید چه خواهید کرد؟
در رابطه با تغییر یک مجری، اگر نکته ای هست که مبنای اقدام قانونی مجلس است، باید به قوه قضاییه شکایت شود. در عین حال استیضاح وزیر حق مجلس است

اگر دولت به ریشه ها توجه کند بسیاری از نارسایی ها حل می شود خود دولت باید از تنش پرهیز کند

- برخی افراد معتقدند رئیس جمهور کسی است که مانند سایر مردم، زیاد کار کند و دائم در حال مذاکره و دیپلماسی پنهان باشد و وزرا و مدیران را با هماهنگی دیگران انتخاب کند و به مشکل تورم و معاش مردم بیش از هر چیز توجه کند. نظر شما در این زمینه چیست؟

در قانون اساسی آمده که رئیس جهوری باید مدیر و مدبر باشد یعنی توان بکار گیری دیگران را در اجرا داشته باشد . توجه کنید که مدیر لزوما مجری نیست.مدیریت هنر استفاده از توان دیگران است
در عین حال رئیس جمهور باید مدبر باشد یعنی بتواند روند حرکت جامه را بفهمد و متناسب با آن چاه اندیشی کند.
- اما بسیاری از جدل ها و چانه زنی برای بودجه و... مرتبط با دولت است چگونه می خواهید این تنش ها را کم کنید؟

اولا خود دولت نباید جدل ساز باشد باید از تنش پرهیز کند وظیفه دولت اجرای قانون و تمکین به وظایف قانونی است.
دولت وظیفه دارد که قانون را اجرا کند. و نظارت قوه قضاییه و مجلس را بپذیرد اگر این مطلب مشی دولت باشد مجاری زیادی از پمپاژ چالش و تنش به جامعه بسته خواهد شد واختلاف قوای کشور کاهش می یابد و درک متقابل بالا می رود.
اگر روی ریل قانون حرکت کنیم مشکل حل می شود و مثلا اگر 50 هزار عارضه و مشکل داریم با حل 20 علت اصلی، بقیه نیز کاهش خواهد یافت
بسیاری از مشکلات به خاطر کمبود تولید است که اگر ریشه این درخت را تقویت کنیم و تولید را محور قرار دهیم این تنش ها کاهش می یابد

این همه استعداد در کشور داریم از کارشناس و مدیر گرفته تا منابع و...
اگر به این اعتقاد برسیم که حکومت قانون، احترام به حقوق مردم و ریشه یابی مشکلات و حمایت از تولید باید محور باشد و سال ها بر این مسیر حرکت کنیم ومنحرف نشویم، شک نکنید که مشکل حل می شود اما اگر هر روز مشکل و چالش و تنش ایجاد شود متوقف می مانیم

- در سخنان خود بارها به محوریت قانون اساسی اشاره کرده اید برخی می گویند که اگر قانون اساسی راهگشا بود می توانست مشکلات را حل کند و لذا باید قانون اساسی اصلاح شود. شماچه نظری دارید؟

چنین نیست از بسیاری از اصول قانون اساسی غفلت شده است و اگر همه اصول آن اجرا می شد، عمده مشکلات امروز را نداشتیم.
توجه داشته باشید که قانون اساسی منزوی شده است حقوق ملت، اقتصاد قانون اساسی، نحوه استفاده از انفال، بودجه، مالکیت خصوصی و منزوی شده است