به گزارش 598، به نقل از خبرنگار دفتر منطقهای فارس در دوشنبه، در سفر «اسلام کریماف» رئیس جمهور ازبکستان به مسکو که در تاریخ 26 فروردین صورت گرفت، بر تعمیق روابط دوجانبه و گسترش همکاریهای استراتژیک میان 2 کشور تأکید شد.
روزنامه «نیزاویسیمایا گازیتا» در مطلبی در اینباره آورده است که در این دیدار همچنین در مورد امنیت منطقه پس از خروج نیروهای خارجی از افغانستان و استفاده از منابع آبی و رودخانههای فرامرزی در آسیای مرکزی بحث و تبادلنظر شده است.
در نوامبر سال 2005 پوتین و اسلام کریماف قراردادی مبنی بر همکاریهای دوجانبه بین روسیه و ازبکستان امضا کردند و در سال جاری پیشنویس تعمیق روابط و گسترش همکاریهای استراتژیک در دیدار رؤسای جمهور 2 کشور به امضا رسید.
به نقل از نیزاویسیمایا گازیتا، برای تدارک این سفر مذاکراتی در سفارت ازبکستان در روسیه انجام و مدارک این همکاریهای استراتژیک آماده شده بود.
ازبکستان به روسیه به عنوان یک سرمایهگذار بزرگ و جدی در حوزه اقتصادی نگاه میکند.
کمیتههای بیندولتی در جریان این مذاکرات، اصول همکاری در سالهای 2014-2013 را بررسی میکنند. این همکاریها مرحله جدیدی از روابط را ایجاد خواهد کرد.
«دانیل کیسلوف» سردبیر روزنامه نیزاویسیمایا گازیتا بر این باور است که «تاشکند» همواره همکاریهای دوجانبه را ترجیح داده است اما در رابطه با همکاریهای دوجانبه روسیه و ازبکستان مسائل مهمتری وجود دارد که هنوز حل نشده و خروج ازبکستان از سازمان پیمان امنیت جمعی نشان داده است که ازبکستان متحد خوبی نیست و فشار بر بازرگانان روسیه در ازبکستان دلیلی بر عدم روابط خوب همسایگی است.
به عقیده کیسلوف، کمپانیهای روسیه در ازبکستان نمیتوانند مشکلات اقتصادی خود را حل کنند و این مشکلات فقط در دیدار رؤسای جمهور حلشدنی است.
کیسلوف با خاطر نشان کردن مشکلات هوایی بین 2 کشور، اظهار داشت که اخیرا مسؤلین خطوط هوایی با مراجعه به «ایگور شوالف» معاون اول نخستوزیر روسیه موضوع مشکلات انتقال وجوه نقدی را از طریق هواپیما عنوان و تأکید کردند که اگر این موضوع حل نشود، شرکت مقابل در جهت تلافی کردن موضوع اقدام خواهد کرد و در نتیجه پروازهای بین 2 کشور محدود خواهد شد.
«اژدر کورتوف» تحلیلگر مسائل استراتژیک در روسیه نیز معتقد است که برای تاشکند موضوع ساخت نیروگاههای برق آبی در قرقیزستان و تاجیکستان بسیار مهم است.
روسیه توافق ضمنی خود را برای شرکت در پروژه برق آبی قرقیزستان اعلام کرده بود که این مسئله ازبکستان را به شدت نگران کرده است.
در ضمن، ازبکستان این رویکرد روسیه را رد و اعلام کرده است که ساخت این نیروگاه تهدیدی برای کل منطقه است.
این موضعگیری تاشکند ثابت و غیرقابل تغییر است. بنابراین اختلاف و تضاد در رابطه با ساخت نیروگاه همچنان ادامه دارد و بدتر نیز خواهد شد.
کورتوف میافزاید: «دوشنبه» و «بیشکک» این موضعگیری تاشکند را که در رابطه با استفاده از منابع آبی پیشنهاد غیرمنطقی ارائه داده است، سرزنش میکنند.
به نظر کورتوف، این رویکرد فقط ثروتمندان را راضی میکند و باید این واقعیت را در نظر گرفت که جمعیت ازبکستان رو به افزایش است و ایجاد شغل در بخش صنعت نیاز به هزینه دارد.
پیشبینی میشود که تا سال 2050 جمعیت ازبکستان تا 57 درصد رشد کند.
در این میان، رهبران ازبکستان از منافع خود به شدت دفاع میکنند ولی این بار آنان در نقطه ضعف این رقابت قرار دارند.
از آنجا که روسیه در ساخت نیروگاه به قرقیزستان کمک میکند، مسأله بحث برانگیز، استفاده از رودخانههای مرزی در رژیم آبیاری و انرژی است که همه این کمکها به خاطر الحاق قرقیزستان به اتحادیه گمرکی مطرح شده است.
تاشکند نگران اوضاع افغانستان پس از سال 2014 است
اخیرا «نیکلای باردیوژا» دبیرکل سازمان پیمان امنیت جمعی در بیشکک اعلام کرد که مهمترین تهدید برای کشورهای آسیای مرکزی وجود گروههای تروریستی بینالمللی که افراد تشکیل دهنده این گروهها اتباع کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی بوده و تصمیم دارند به وطن خود باز گردند که این امر اوضاع را در منطقه بیثبات میکند.
با اینحال، از شمال افغانستان و استان بداخشان که مرز مستقیم با تاجیکستان دارد در اواسط ماه مارس یک درگیری بین شبهنظامیان و نیروهای دولتی افغان اتفاق افتاد.
در افغانستان و استان کندوز فعالیت «حرکت اسلامی ازبکستان» بسیار مشهود است و نیروهای امنیتی ازبکستان در نظر دارند تا نیروهای خود را به دره فرغانه اعزام کند.
مجموع این مطالب شاید مسائلی باشد که روابط بین روسیه و ازبکستان را تعیین خواهد کرد.