چگونه حضرت زهرا(س) بر سایر معصومان حجت است

مرکز مطالعات و پاسخ‌‌گویی به شبهات حوزه علمیه قم به مناسبت ایام شهادت دخت رسول گرامی اسلام، حضرت فاطمه زهرا (س) در یادداشتی که در اختیار خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس قرار داده، حجت‌ بودن حضرت زهرا (س) بر سایر معصومین(ع) را توضیح داده است. متن آن از نظر می‌گذرد.

با توجه به روایات چند معنا برای حجیت حضرت زهرا ـ سلام الله علیها ـ بر سایر ائمه متصور است:

1. الگو بودن حضرت زهرا (س)

حضرت زهرا (س) طهارت ویژه‌ای داشتند و خداوند نیز در آیه تطهیر به این طهارت ویژه اذعان می‌نماید. این طهارت در تمام ابعاد زندگی حضرت نمودار بوده است. حضرت در رفتار و منش و کردار خود به ویژه با تأسی ایشان به پدر بزرگوار خویش نبی مکرم اسلام (ص) الگویی ارزشمند برای سایر اهل بیت پیامبر و فرزندان طاهرینش بودند و امام زمان (عج) نیز در یکی از توقیعات شریفشان نیز به همین مطلب اشاره می‌نمایند.[1]

2. ملاک تمایز حق از باطل

این معنا با توجه به روایاتی که ائمه ـ علیهم‌السلام ـ را به عنوان حجّت الهی معرفی کرده‌اند به دست می‌آید.

مثلاً حضرت امیرمؤمنان ـ علیه‌السلام ـ از پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ نقل کرده است که آن حضرت فرمود: «من، علی، فاطمه، حسن، حسین و 9 فرزند حسین ـ علیهم‌السلام ـ حجت‌های خدا بر خلق او هستیم. دشمنان ما دشمنان خدا و دوستان ما دوستان خدا هستند و خداوند به خاطر رضایت فاطمه، راضی می‌شود و به خاطر غضب فاطمه، غضب می‌کند».[2]

طبق این دسته از روایات معنای حجت بودن ائمه بر مردم این است که آنها ملاک حق و باطل و ملاک دوستی و دشمنی با خداوند محسوب می‌شوند و بر همین اساس حجت بودن حضرت زهرا (س) بر مردم و سایر اهل بیت و ائمه علیهم‌السلام این است که در منظر اهل بیت ـ علیهم‌السلام ـ نیز ملاک جدایی حق و باطل و دوستی و دشمنی با خداوند فاطمه ـ سلام الله علیها ـ می‌باشد.

3. نقش تکوینی حضرت زهرا(س) در شکل گیری وجود اهل بیت(ع)

حضرت زهرا (س) به عنوان تنها کفو امیرالمؤمنین علی(ع) و همسر حضرت و مادر ائمه معصومین تنها فردی است که به لحاظ طهارت تکوینی و عصمت باطنی شایستگی همسری امیرالمؤمنین و بستری شایسته برای شکل‌گیری وجود دنیایی آن انوار ملکوتی را دارد. لذا می‌توان یکی از معانی حجت بودن حضرت بر سایر ائمه معصومین را در همین راستا و به عنوان واسطه شکل گیری وجود زمینی آن انوار ملکوتی تبیین کرد.

لازم به ذکر است که گرچه حضرت علی(ع) با زنان دیگری هم ازدواج کرد، اما کفویت حضرت زهرا و علی در ازدواج با هم، کفویت در همه شئونات و فضایل است و این امتیاز ایشان در پیدایش این نسل پاک و برتر است. و این تفاوت ایشان با مادر سایر ائمه هدی است، چنان که در حدیث نبوی به این امتیاز اشاره شده است.

و البته این حجیت به هر سه معنا ملازماتی دارد و آن برتری مقام عصمت کبری حضرت زهرا (س) از حیث مقامات باطنی و اخلاقی نسبت به فرزندان معصوم خویش می‌باشد که البته با توجه به کفو بودن حضرت با امیر المؤمنین ـ علیه‌السلام ـ و هم رتبه بودن از حیث مقامات باطنی اخلاقی و از طرفی برتری و فضیلت امیرالمؤمنین بر سایر ائمه بیانگر برتری هم کفو او؛ یعنی حضرت زهرا ـ سلام الله علیها ـ نیز می‌باشد.

...................................................................................

پاورقی‌ها:

[1]. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تهران، انتشارات اسلامیه، بی تا، ج53، ص180.

[2]. همان، ج36، ص228.