پدر بزرگ آيت الله موسوي لاري كيست؟

سرویس اندیشه دینی پایگاه 598 - آیت الله سید عبدالحسین لاری در 22 سالگی به درجه‌ اجتهاد نائل می‎آید ظلم استعمارگران انگليسي كه در آن زمان جنوب ايران را به اشغال در آوره بودند سبب مي گردد تا بزرگان مردان لارستان هیأتی را  به عراق فرستاده و از زعیم عالیقدر شیعه، فقیه مجاهد و مبارزی را كه توان مقابله با ظلم و استبداد را داشته باشد. براي رهبري اين خطه و دفع تجاوزات دشمن طلب كنند.

«حاج سیدعلی لاری» معروف به «حاجی علی كبیر» از مجاهدان نامدار لارستان همراه این گروه اعزامی است.

میرزای شیرازی به هیأت لارستان می‎فرماید: «در حال حاضر كسی را در نظر ندارم. مهلت دهید تا در این باره تدبیری كنم و شخص برازنده‎ای را برای شما اختیار نمایم»

هیأت برای زیارت مرقد مولای متقیان حضرت علی بن ابیطالب ـ علیه السلام ـ راهی نجف می‎شوند. در نجف اشرف با سید مرتضی كشمیری ملاقات می‎نمایند و سفره درد و رنج ستم را به آن بزرگ بازگو كرده، تقاضا می‎كنند تا با هجرت به لار رهبری آن دیار را بر عهده گیرد. سید با سابقه آشنایی كه از آیه الله سیّد عبدالحسین لاری دارد، این مهم را شایسته وی می‎بیند.


حضرت آیه الله سید عبدالحسین لاری در چهل و پنج سالگی است و یكی از بزرگترین اساتید حوزه علمیه نجف. از این رو وقتی هیأت لاری از ایشان دعوت مي كنند، او با توجه به مسؤولیت‎های حوزوی، از قبول عزیمت به ایران خودداری می‎كند.

حاج سیّد علی كبیر از همان برخورد اوّل، خصایص رهبری را در وجود سید لاری مشاهده می‎كند و رهبری لارستان را سزاوار چنین شخصیتی می‎داند. وی از نجف به سامرّا می‎رود و ماجرای نجف را با میرزای شیرازی در میان می‎نهد.

میرزای شیرازی رهبر امت اسلامی از منطقه حساس جنوب ایران و موقعیت استراتژیكی آن در مقابل استعمارگران آگاهی كامل دارد. همچنین از مجاهد مردانی كه برای حفظ استقلال اقتصادی ایران در آن سرزمین تلاشهای پیگیر نموده‎اند و در «تحریم تنباكو» ایفای نقش كرده‎اند؛ دانشمندان مجاهدی چون سید علی اكبر مجتهد فال اسیری كه با دعوت مردم به جهاد عمومی، خواب راحت را از چشم دشمنان اسلام ربود و پس از چندی از سوی قاجار به بصره تبعید گردید.

اعزام دانشمندی دیگر به این منطقه، تداوم رهبری سیاسی شیعه را فراهم می‎‎آورد. میرزای شیرازی با ارسال نامه‎ای سید لاری را از وقایع آشفته جنوب ایران با خبر می‎سازد و با استفاده از منصب ولایت فقیه بر ایشان فرض می‎نماید كه به لارستان هجرت كند.

فرمان استاد و ولی فقیه برای دانشمند آگاهی چون سیّد لاری جوابی جز اطاعت نمی‎تواند داشته باشد. از همین رو آماده هجرت می‎گردد.

هجرت

حضرت آیه الله سیّد عبدالحسین موسوی لاری در سال 1309 ق. نجف اشرف را ترك می‎كند و به لارستان می‎رود. میرزای شیرازی هنگام خروج سید لاری خطاب به حاج سید علی كبیر و هیأت همراهش می‎فرماید: «با بردن آقا سید عبدالحسین به لارستان، نجف را به آنجا برده‎ای و گهواره فضیلت و دانش را از فرزند فضیلت و علم خالی گذاردی.»

هر چند اگر سید لاری در نجف بماند به بالاترین مدارج علمی خواهد رسید لیكن جهاد در راه خدا مسؤولیت سنگینی است كه او می‎بایست به مثابه واجب شری به انجام رساند و مردم محروم جنوب را از ستم قاجار و استعمار انگلیس رهایی بخشد.

نهضت فرهنگی

 سید لاری با تأسیس حوزه علمیه لار، فعالیتهای مركز بزرگ جهان شیعه را ادامه می‎دهد و دانشمندان و فقهای گرانقدری را در آن حوزه تربیت می‎نماید. برخی از آنان عبارتند از: سید عبدالباقی موسوی شیرازی، سیّد عبدالمحمد موسوی لاری، سید محمدحسین مجتهد لاری، سیداحمد مجتهد فال اسیری، سیّد عبدالمحسن مهری، سید اسدالله اصفهانی، سید ابوالحسن لاری، سید محمد سیرجانی، سیّد محمدعلی شریعتمداری جهرمی،‌ شیخ محمدحسین لاری و شیخ عبدالحمید مهاجری نوایجانی.

او نظامهای حاكم و دولتهای ستم پیشه‎ای چون حكومت قاجار را دولت قانونی نمی‎داند و خود در صدد تشكیل حكومت است تا قوانین الهی را در جامعه اجرا كند. او می‎خواهد با تشكیل حكومت اسلامی به نظریه‎های فقه سیاسی اسلام وجود عینی بخشد و با اجرای عدل، مستضعفان جنوب را امیدی دوباره دهد ترغیب پیروان به آموزش نظامی و تشكیل گروههای مسلح در لار از جمله فعالیتهای او در این زمینه است. گروههایی كه بعدها به«تفنگچیان سید لاری» و «چریكهای فارس و سید لاری» مشهور می‎شوند.

تهاجم فرهنگی

دولت انگلیس برای سلطه استعماری خود، عده‌زیادی مبلّغ مسیحی را به ایران اعزام می‎دارد. كتب و نشریات بسیاری همراه این گروه است. آنان زیر پوشش دین مسیح برای ترویج فرهنگ مادی غرب آمده‎اند تا جای پایی در منطقه جنوب ایران باز كنند و انگلیس به راحتی نقاط مهم و حسّاس را تصرف كند.

آیه الله لاری با توجه عمیقی كه به مسائل اجتماعی ایران اسلامی دارد، این عمل انگلیس را ریشه یابی كرده فرمان اخراج مبلغان مسیحی را صادر می‎نماید. همچنین دستور می‎دهد تا كتاب گمراه كننده‌ آنان جمع‎آوری شده، از بین برود.

این فرمان از طرف مجتهد مقتدر لار برای دولت بریتانیا گران می‎آید.

انگلیس برای از بین بردن فرمان سید و نقش چشمگیر آن، از دولت ایران می‎خواهد تا مجتهد لاری را در تنگنا قرار دهد و مؤاخذه نماید. دولت قاجار كه به صورت دولت وابسته به كشورهای استعماری، ایران را اداره می‎كند «عین الملك» را مأمور رسیدگی به موضوع كرده، دستور می‎دهد تا با دریافت دو هزار تومان وجه كتب مصادره شده، سید لاری را از فعالیتهای سیاسی و فرهنگی باز دارد. این وجه در مقایسه با كل مالیات سالانه لارستان كه چهار هزار و بیست تومان است، مبلغ زیادی است.

عین الملك به لار می‎رود و با مشاهده نیروهای مصمم مجتهد لارستان و قاطعیت و سازش ناپذیری وی با عذر خواهی به تهران بر می‎گردد. با ناكامی عین الملك دیگر با قدرت مجتهد لاری و نظام پوشالی استبداد آشكار می‎شود و مردم لار بیش از پیش به رهبر خودگرایش پیدا می‎كنند.

آثار جاودانه

 حدود چهل اثر از ایشان شناخته شده است كه در علوم اسلامی و شیوه‎های حكومتی و قانون گذاری نگاشته شده است بدین قرار است: معارف السلمانی بمراتب الخلفاء الرحمانی، رساله در عقوبت حب دینا (عرفان السلمانی بحقائق الایمانی)، اكسیر السعاده فی اسرار الشهاده، استخاره نامه، آیات الظالمین، رساله و جیزه در كیفیت علم امام ـ علیه السلام ـ قانون در اتحاد دولت و ملت، قانون مشروطه مشروعه، هدایت الطالبین، تعلیقات المكاسب (در دو جلد)، كتاب الاصول، حاشیه بر فرائد الاصول شیخ انصاری (در دو جلد)، حاشیه بر شرح كبیر، حاشیه بر قوانین الاصول.

با توجه به زندگی سراسر مبارزه و جهاد آیه الله لاری و اشتغالاتی كه ای بسا مانع فعالیت علمی و تحقیقی می‎گردد، تألیفات ارزنده‎ ایشان در علوم مختلف حاكی از جهاد قلمی و استمرار حركت فرهنگی است كه ایشان از نجف اشرف با خود همراه داشته‎اند.

آیه الله دستغیب می‎فرمایند: روزی با پیرمردی از لار مصاحب شدم. فصل تابستان بود و شبها كوتاه. دیدم این مرد قبل از اذان صبح بیدار شد، وضو ساخت و به نماز ایستاد. وقتی از اهتمام ایشان به نماز شب پرسیدم جواب داد: آیه الله لاری ما را این گونه تربیت كرده است. می‎فرمود نباید نماز شب شما ترك شود.