هر چه به روزهای آخر سال نزدیک تر می شویم آرایش سیاسی گروه ها و جریان ها نمایان تر می شود اما حضور خیل کثیر افرادی که «احساس تکلیف» کرده اند تا در صحنه انتخابات شرکت کنند باعث شده تا تناقضات گفتاری و رفتاری جریان های سیاسی نیز مشخص گردد.
به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ جریانهای اصولگرا که در حال حاضر بیشترین تشتت آرا و کاندیداهای مکّلف برای حضور در انتخابات را دارند بیشترین چالش را در نحوه موضع گیری و اعلام برنامه های خود برای انتخابات پیدا کرده اند.
محسن رضایی در سال 88 گفت: «استراتژی جریان اصولگرا در انتخابات سال 84
حضور پر تعداد و کنار کشیدن همه به نفع یک نفر بود. اما حاصل نشد» این
تاکتیک امروز برای بخشی از بدنه اصولگرایان بویژه جریان های ایثارگران؛
رهپویان؛ جبهه پیروان خط امام و رهبری و.... نیز اتفاق افتاده است و
قالیباف به عنوان گزینه اصلی برای بخشی از این جریان ها مطرح شده است و
حضور پر توان جریان ها و اعلام کاندیداها برای پر کردن فضا و کنار کشیدن به
نفع او بوده است اما ظاهرا سرنوشت این تاکتیک نیز همان اتفاق سال 84 خواهد
بود با این تفاوت که رقابت بجای 5 و 6 کاندیدای اصولگرا بین تعداد زیادی
از کاندیداهای اصولگرا می باشد.
همچنان که سیاست ورزی به دو شاخه عقلایی و غریزی تقسیم می شود؛ رفتار اصولگرایان نیز در این تاکتیک بیشتر بر اساس سیاست ورزی غریزی بر اساس علقه های عاطفی، سیاسی و اعتقادی است که باعث شده تا جریان ها از گزینه های مد نظر خود کوتاه نیایند.
جریان تحول خواه تحلیل های مختلفی را در مورد کاندیدای مورد نظر خود می دهد. این جریان که در سال 84 تیم ستادی قالیباف را تشکیل می دادند امروز خود داعیه دار کاندیداتوری هستند. رهپویان در عین توجه به ائتلاف 2+1 از کاندیداتوری زاکانی می گوید.
از سوی دیگر مجتبی توانگر روابط عمومی ایثارگران با بیان اینکه کاندیداتوری علیرضا زاکانی در انتخابات یازدهم ریاست جمهوری قوت گرفته است، گفت: زاکانی برای تقویت گفتمان انقلاب اسلامی وارد عرصه انتخابات خواهد شد.
حسین نجابت عضو شوراي مركزي جمعيت ايثارگران انقلاب اسلامي در خصوص جلسه شورای مرکزی این حزب گفت: از ميان اين ده كانديدا ائتلاف سهگانه را به عنوان مرجع اصلي انتخاب كرديم و علاوه بر اين با توجه به شاخصههايي كه طي شش ماه گذشته تدوين كرديم به "عليرضا زاكاني" و "حدادعادل" هم رسيدهايم.
این گفته نجابت که بیشتر بر اساس علقه های عاطفی این جریان با «زاکانی» و «حداد عادل» است شاید مغایر با استراتژی جریان تحولخواه برای انتخابات ریاست جمهوری و نزدیکی به قالیباف باشد و این خود دلیلی است که چند ساعتی بعد از این مصاحبه توانگر؛ مسئول روابط عمومی جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی، با بیان اینکه بررسی مصداق های انتخابات ریاست جمهوری در شورای مرکزی ایثارگران ادامه دارد، بگوید: «هر گونه اظهار نظر در مورد نامزدهای انتخاباتی اظهار نظر شخصی تلقی می شود لیکن آن چه تا کنون به صورت رسمی از سوی جمعیت ایثارگران مطرح شده و مورد ائتلاف سه گانه است که توانسته مبنا و مرجعیتی برای ائتلاف و همگرایی اصولگرایان باشد.»
در کنار نگاه های متفاوت تحول خواهان به انتخابات اجتماع ولایتی؛ حداد و قالیباف از نظر هدف اصلی اعلام شده از سوی تصمیم گیرانش یعنی وحدت یا ائتلاف نیز بسیار آسیب پذیر است. اساسا این ترکیب ائتلافی خود ضد ائتلاف است و برعکس، مرزبندی جریان های موسوم به اصول گرا را تشدید خواهد کرد. حضور قالیباف در این ترکیب که خط قرمز دو جریان دولت و جبهه پایداری است در نقطه شروع کار و بدون هیچ بحث و گفتگویی، آنها را به سه جریان در انتخابات تبدیل خواهد کرد. این ترکیب ائتلافی به دلیل حضور قالیباف در ترکیب خود تنها جریاناتی که گمان می رفت بتوانند به هم نزدیک شوند یعنی پایداری و تحول خواهان را کاملا از هم دور کرد و حتی در مقابل هم قرار داد.(1)
تنها نفعی که قالیباف از این ائتلاف می توانست ببرد این بود که با قرار گرفتن در کنار حداد و ولایتی بخشی از چالش های پیشینش با قشر مذهبی را جربان کند اما گرایش بدنه به مذهبی به آیت الله مصباح از یک سو و عدم کنار آمدن ایشان با قالیباف از سوی دیگر نمی تواند این ظرفیت را برای قالیباف ایجاد کند. همچنین این ائتلاف نتایج برعکس برای موقعیت حداد عادل و ولایتی نیز در بین آن گرایش های اصولگرا خواهد داشت و همراهی و همنشینی آنها با قالیباف، جایگاه آنها را در بین آنها کاهش خواهد داد.
بر اساس منطقی که در ترجیح و برتری سیاست ورزی از پایین به بالا گفته شد، بیشترین خسارت این تصمیم(ائتلاف 1+2) بر خلاف تصور بسیاری ها، متوجه کاندیدای جدی تر این ائتلاف یعنی قالیباف است. چرا که این ائتلاف سیاسی در این مقطع و زمان که هنوز رقابت های انتخاباتی در نقطه شروع هستند، وی را از فاز ظرفیت سازی های اجتماعی ِ ناشی از کار در شهرداری تهران، وارد روند سیاسی می کند و همین امر برای او محدودیت های اجتماعی خواهد ساخت. علاوه بر این با قرار گرفتن در کنار ولایتی و حدادعادل که چهره های شناخته شده ای هستند و ذهنیت اجتماعی مشخصی از آنها وجود دارد، دامنه عمل و میزان انعطاف پذیری سیاسی قالیباف محدود می شود . مخصوصا راه نفوذ وی برای جلب آرایی که گرایش اصلاح طلبانه به معنای اجتماعی آن دارند با مشکل و چالش مواجه می شود.
شاید همین نکات بود که به یکباره مواضع قالیباف تغییر کرد و «ائتلاف» را به «مذاکره» تبدیل کرد. به گفته لاهوتی نماینده لنگرود در مجلس شورای اسلامی؛ قالیباف یک ماه بعد از عقد پیوند با ولایتی و حداد عادل تغییر موضع داد و اعلام کرد که این ارتباط یک «مذاکره» است نه «ائتلاف»؛ این صحبت قالیباف که در جمع برخی از نمایندگان مجلس زده شد بازتاب گسترده ای پیدا کرد تا آنجا که ولایتی چندین بار در مصاحبه های خود بر این ائتلاف سه گانه تاکید کرد.
حداد عادل در مصاحبه با خانه ملت تاکید کرد که تبدیل 2+1 به ائتلاف دو نفره صحت ندارد و ادامه داد: من از طرح این مسائل حیرت می کنم، میتوان بسیاری از مطالبی را که صحت نداره عنوان کرد.
قالیباف در پاسخ به این شایعه که گفته میشود شما خیلی تمایل به ادامهدادن کار با ائتلاف سهگانه ندارید، اظهار کرد: این موضوع را تکذیب میکنم. هدف ما از تشکیل این ائتلاف این است که میخواهیم یک حرف را به جامعه بگوییم و اینکه علاقهمند ادامه زشتیهای فعلی در جامعه نیستیم. بنده بهعنوان یک بچه رزمنده یاد گرفتهام که منافع شخصی را به منافع انقلاب ترجیح ندهم و آن سیاستی که من با آن مشکل دارم سیاست مکارانه است. سعی ما این است که در ائتلاف سهگانه بحثهای شخصی را کنار بگذاریم و بهدنبال اصلاح رویههای نادرست گذشته باشیم. بر این اساس بنده یک مصاحبه بیشتر انجام ندادم و طی آن گفتهام که این ائتلاف یک ائتلاف عقیدتی است.
عدم اجماع جبهه متحد(!) اصولگرایان در حال حاضر آسیب پذیری زیادی برای سبد آرای این قشر بویژه کاندیدای اصلی آنها یعنی قالیباف ایجاد کرده است و شاید ولایتی که خود رجلی برای شرکت در انتخابات است را بدین تصمیم رساند که به سراغ پورمحمدی برود و از او دعوت بکند که در 2+1 حضور داشته باشد.
جبهه پیروان خط امام و رهبری نیز که تاکنون مثلث باهنر؛ آل اسحاق و متکی را تشکیل داده است نیز بدنبال ائتلاف با پورمحمدی است و محمدرضا باهنر نائب رئیس جبهه پیروان خط امام و رهبری در خصوص مطرح شدن ائتلاف نامزدهای جبهه پیروان خط امام و رهبری با مصطفی پورمحمدی، اظهار داشت: با توجه به اینکه پورمحمدی اعلام کرده که من هنوز رسماً کاندیدای انتخابات نشدهام، ما دست نگه داشتهایم تا وی رسما اعلام کاندیداتوری کند.