598: سوریه در حال ورود به سومین سال بحران خود
است. بحرانی که به عقیده بسیاری از کارشناسان با دخالتها و توطئههای
خارجی آغاز شد و اکنون با حمایت آشکار و همه جانبه آمریکا و دولتهای غربی و
متحدان منطقهای آنها در جریان است. برای اطلاع از آخرین وضعیت سوریه و
تحولات داخلی این کشور با فیصل مقداد، معاون وزیر خارجه سوریه به گفتگو
نشستیم. وی در این مصاحبه از جزئیات طرح بشار اسد برای پایان بحران، نقش
دخالتهای خارجی در تداوم بحران، پیشنهاد مخالفان برای گفتگو با دولت و
همچنین نقش ایران، ترکیه، آمریکا، روسیه، قطر و رژیم صهیونیستی در تحولات
سوریه سخن گفت. در ادامه گفتگوی تفصیلی «نسیم» با معاون وزیر خارجه سوریه
را میخوانیم:
*نسیم: وضعیت کنونی سوریه را چگونه ارزیابی میکنید؟
فیصل مقداد: در ابتدا از دولت و ملت
ایران به دلیل حمایتهای اقتصادی و سیاسی خود از دولت و ملت سوریه تشکر
میکنم و برای این کشور آرزوی پیشرفت روز افزون در زمینههای مختلف را
دارم. پیشرفتهای ایران برای دولت و ملت سوریه مایه عزت و افتخار است.
سوریه در ماههای اخیر تحولات مهم و
سرنوشتسازی را شاهد بوده است که مهمترین آنها طرح بشار اسد برای حل بحران
کنونی است که بر ضرورت "مذاکرات دوجانبه" تأکید دارد. طرح بشار اسد برای
پایان دادن به بحران کنونی، از یک سو بر پایبندی به منشور سازمان ملل و
قوانین بین المللی و از سوی دیگر بر عدم دخالت خارجی در امور داخلی کشور و
جلوگیری از ترویج تروریسم در کشور تأکید دارد.
پس از اجرای طرح بشار اسد، در سه مرحله
اقدام به حل بحران میکنیم که از جمله آنها عمل کردن به توافقنامه "ژنو" و
همچنین طرحهای کشورهای دوست همچون ایران، چین و روسیه است.
طرحهای بینالمللی از جمله طرحهای
ارائه شده از سوی اتحادیه عرب و سازمان ملل متحد هم در صورت سازنده بودن،
مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
بشار اسد، کابینه را مکلف به پیگیری طرح
خود برای حل بحران کشور کرده است و اعضای این کمیته شبانه روز در راستای
اجرایی شدن این طرح فعالیت میکنند.
کابینه برای اجرای طرح بشار اسد،
تلاشهای بسیاری را انجام داده است؛ از جمله لغو قانون "ممنوعیت ورود
مخالفان خارجنشین به خاک سوریه" و "رفع منع قانونی برای ورود به خاک کشور
برای آن دسته از شهروندان سوری که به صورت غیر قانونی از کشور خارج
شدهاند".
درباره اقدامات دولت در رسیدگی به وضعیت
پناهندگان سوری نیز میتوان به تلاش دولت برای بازگشت آنان به سرزمین خود
اشاره کرد. دولت در این زمینه تلاشهای بسیاری را انجام داده است و تا زمان
تحقق این موضوع مهم، تأمین مایحتاج این پناهندگان را بر عهده خواهد گرفت.
در زمینه مذاکره با مخالفان نیز
همانگونه که اشاره شد به دستور بشار اسد اقدام به تشکیل یک هیأت سوری برای
مذاکره با آنها در داخل و خارج کردهایم و همواره بر گزینه "مذاکره" به
عنوان تنها راه حل پایان بحران تأکید داریم.
ما از مخالفان میخواهیم تا با نشستن بر
سر میز مذاکره به سختیهای مردم سوریه پایان داده و با این اقدام تلاش
کشورهای اروپایی و آمریکا برای حمله به سوریه را خنثی کنند.
*نسیم: به نظر میرسد که طرح بشار اسد
با موافقت کشورهای خارجی همراه نبوده است؛ حتی مخالفان در خارج از کشور نیز
واکنشی به این طرح نشان نداده اند، نظر شما در این باره چیست؟
فیصل مقداد: پاسخ شما را بشار اسد در
سخنان خود داد؛ وی اعلام کرد که این طرح برای کسانی نیست که به سرعت و بدون
اینکه حتی چیزی از آن بشنوند آن را رد میکنند، این طرح برای شهروندان
سوری ـ مخالف یا موافق حکومت ـ است که برای سوریه جز خیر و آرامش چیزی
نمیخواهند.
ما از چنین موضعگیریهایی از سوی
مخالفان غافلگیر نشدیم و با قدرت به تلاش خود برای اجرای طرح "گفتگوی ملی"
ادامه خواهیم داد و بشار اسد هیچ کسی را از حضور در جلسات آشتی ملی منع
نکرده و نخواهد کرد.
دولت هرگونه دخالت خارجی در امور داخلی سوریه را رد میکند و همواره برای حل بحران و نجات مردم سوریه از وضعیت کنونی تلاش میکند.
*نسیم: بارها در رسانهها اعلام
کردهاید که اوضاع سوریه به سود دولت پیش میرود، تا چه اندازهای اعتماد
دارید که دولت و ملت سوریه بر تروریستها غلبه خواهند کرد؟
فیصل مقداد: زمانی که از پیروزی سخن
میگوییم، منظور ما دولت و ملت سوریه هستند نه پیروزی دولت بر ملت خود،
بلکه پیروزی دولت و ملت سوریه بر گروههای تروریستی افراطی. مردم سوریه،
تروریست نیستند، مردم سوریه مسلح نیستند، مردم سوریه، سوری هستند، شریف
هستند، اما تروریستها کسانی هستند که سلاحهای خود را به سمت حکومتی نشانه
رفتند که روز را بر رژیم صهیونیستی تیره و تار کرده است و این نشان میدهد
که تنها هدف آنان ضربه زدن به محور مقاومت است. سوریه امروز تاوان
ایستادگی خود در کنار محور مقاومت، حمایت از فلسطین و تلاش برای آزادسازی
"قدس اشغالی" از چنگال اسرائیل را پس میدهد.
در زمینه مذاکره با مخالفان نیز مواضع
دولت کاملا روشن است، دولت تلاش میکند تا در مذاکرات ضمن تکیه بر مشترکات
میان دو طرف، به یک راه حل دو جانبه برای پایان بحران برسد.
دولت تلاش میکند تا بند اول طرح بشار
اسد را که به زمین گذاشتن سلاحها و خودداری کشورهای خارجی از مسلح کردن
مخالفان است، اجرا کند و در این راه به هر پیشنهاد سازندهای پاسخ مثبت
خواهد داد.
من به عنوان عضو کوچکی از دولت سوریه
نسبت به پایان بحران این کشور بسیار خوشبین هستم. بگذارید حقیقتی را به
شما بگویم و آن این است که پناهندگان سوری با وجود نیاز گسترده خود، انتظار
کمک از کشورهای خارجی را ندارند و ترجیح میدهند این کمکها را از کشورهای
دوست خود همچون ایران، چین و روسیه دریافت کنند. متأسفانه رسانههای ضد
سوری اقدام به پخش اخبار دروغین میکنند و سخن از ناتوانی دولت در یاری
رساندن به مردم به زبان میآورند در حالی که کمکهای ارائه شده از سوی دولت
به شهروندان سوری دهها برابر بیشتر از آن چیزی است که این رسانهها ادعا
میکنند.
*نسیم: دولت میگوید که در حال پیروزی
بر تروریستها است و از سوی دیگر آنان میگویند که دولت سرانجام با شکست
مواجه خواهد شد، ملت سوریه کدام حرف را باید باور کنند؟
فیصل مقداد: حقیقت این است که منابع
اطلاعرسانی در سوریه زیاد هستند که تنها برخی از آنها اقدام به
اطلاعرسانی به موقع و واقعی میکنند. بنده شخصا اطلاعات واقعی و درست را
در اختیار چنین رسانههایی قرار میدهم تا با دادن خبرهای خوش به مردم،
آنان را به نزدیکی پایان بحران امیدوار کنند.
در جهت مقابل، رسانههایی وجود دارند که
همواره دروغ تحویل مردم میدهند و چنین رسانههایی وابسته به گروههای
تروریستی هستند. من به این چنین رسانههایی پیشنهاد میکنم تا از روی ملت
شریف سوریه حیا کنند و تمامی اقدامات خود را به حالت تعلیق درآورند.
گروههای تروریستی در تلاش برای ایجاد
جنگ روانی با دولت هستند، چرا که از روز اول از طریق رسانههای وابسته به
خود سخن از اشغال کامل دمشق به زبان میآورند اما امروز و پس از گذشت دو
سال از بحران سوریه میبینیم که خبری از چنین موضوعی نیست.
دولت به هیچ وجه انتظار نداشت که جرم و
جنایت گروههای تروریستی به این حد برسد و به همین دلیل تنها در برخی مناطق
اقدام به استقرار نیروهای نظامی خود کرد که به یک باره چندین فاجعه به
صورت کاملا غیر منتظره در شهرهایی همچون "حلب" به وقوع پیوست و همگان را
شوکه کرد. اگر حمایتهای کشورهایی همچون ترکیه، رژیم صهیونیستی و کشورهای
اروپایی نبود، گروههای تروریستی هرگز نمیتوانستند چنین اقدامات
فاجعهباری را صورت دهند.
*نسیم: امروز ما طرف دیگری را در بحران سوریه مشاهده میکنیم و آن "فلسطین" است، آیا شما این موضوع را قبول دارید؟
فیصل مقداد: ملت فلسطین از سالهای دور
در آوارگی زندگی میکند و هماکنون بیش از یک میلیون نفر از آنان در سوریه
به سر میبرند و همواره برای ما قابل احترام هستند. دولت سوریه برای ملت
شریف فلسطین تنها خیر و برکت، پیروزی و موفقیت و آزادی از چنگال رژیم
اشغالگر صهیونیستی را خوستار است.
مردم فلسطین در سوریه از امتیازاتی
برخوردارند که مردم سوریه دارا هستند و دولت به دلیل کمکهای خود به آنان،
هیچ منتی بر سر آنان نخواهد گذاشت. این گروههای تروریستی بودند که به
اردوگاه فلسطینیان "یرموک" واقع در دمشق حمله کردند و آن را ویران و ساکنان
آن را آواره کردند.
از همینجا میخواهم به ملت فلسطین
بگویم که دولت سوریه با تمام وجود در کنار آنان خواهد ایستاد و از آنان در
مقابل رژیم اشغالگر صهیونیستی حمایت خواهد کرد.
دولت هیچگاه نخواسته و نمیخواهد که
فلسطینیان را وارد بحران خود کند و هرگز توقع ندارد که این ملت در کنار
سوریه بایستد. ما همواره از گروههای مسلح خواستهایم تا با برداشتن محاصره
از اردوگاه "یرموک" مردم فلسطین را به حال خود رها سازند تا به آرمانهای
خود بیاندیشند و برای آزادسازی سرزمین خود تلاش کنند.
از تمامی کشورهایی که با مسلح کردن
گروههای مخالف دولت، بحران سوریه را طولانی کردهاند، میخواهیم تا با
فشار بر آنها، محاصره اردوگاه فلسطینیان را بردارند. دخالت دادن فلسطین در
بحران سوریه به معنای ریخته شدن خون آنان است، درحالی که دولت سوریه برای
عدم وقوع چنین حادثهای، شبانهروز تلاش میکند.
*نسیم: اسرائیل با نقض تمامیت ارضی
سوریه، به یک مرکز تحقیقات نظامی در حومه دمشق حمله کرد و در پی آن مقامات
سوری از پاسخ قاطعانه دولت در زمان مناسب خبر دادند. آیا سوریه قدرت
پاسخگویی به این حمله را دارد؟ چرا اسرائیل به این مرکز پژوهشی حمله کرد؟
فیصل مقداد: درباره اقدام اسرائیل، باید
بگویم تنها کسانی که به دور از عالم سیاست هستند از سیاستهای ضد سوری
تلآویو بیخبر هستند و نسبت به این حمله متعجب میشوند. در بین کشورهای
عربی، سوریه تنها کشوری است که تهدیدی بزرگ برای اسرائیل محسوب میشود و
قادر است ضمن زیر سؤال بردن موجودیت آن، به حیات آن نیز پایان دهد،
بنابراین عجیب نیست که اسرائیل به ما حمله کند.
اطلاعات موثقی درباره همکاری گروههای
تروریستی سوریه با مقامات اسرائیلی از آغاز بحران کشور در دست داریم،
اطلاعاتی در اختیار داریم که نشان میدهد در ترکیه اتاقهای فکری وجود دارد
که از تروریستها در سوریه جهت ریختن خون مردم بیگناه سوریه حمایت
همهجانبه میکنند و در این اواخر نیز پی به یک سلسله روابط گسترده ترکیه و
اسرائیل برای ایجاد ناامنی در سوریه بردهایم.
انتظار داریم که جامعه بینالملل، مواضع
بیشرمانه ترکیه نسبت به بحران سوریه را محکوم کند، مواضعی که با تمامی
توافقنامههای بینالمللی در تناقض آشکار است و یک دخالت همهجانبه در
امور داخلی یک کشور تلقی میشود. بارها اعلام کردهایم که نه تنها با ملت
ترکیه مشکلی نداریم بلکه همواره خیرخواه و حامی آنان هستیم و هرگونه
انتقادی از سوی مسئولان سوری، متوجه مسئولان ترک است.
*نسیم: ملت سوریه سالهاست که میدانند
روابط گستردهای میان ترکیه و سوریه وجود دارد، اما حالا چه اتفاقی افتاده
که ترکیه به "دشمن درجه یک" سوریه تبدیل شده است و در عین حال دخالت خود در
بحران سوریه را نیز تکذیب میکند، دلیل شما برای اثبات حمایتهای مالی و
نظامی ترکیه از گروههای تروریستی در سوریه چیست؟
فیصل مقداد: آیا اثبات دخالت شرمآور
ترکیه در امور داخلی سوریه، احتیاج به دلیل هم دارد؟ تمام آنچه که امروز در
سوریه میگذرد، از نقش مخوف ترکیه در بحران کشور ما حکایت دارد. اما
درباره دشمن درجه یک باید بگویم که ما ترکیه را به عنوان دشمن درجه یک خود
نمیدانیم بلکه اسرائیل را در صف اول دشمنان خود میبینیم. مشکل ترکیه این
است که به سوریه به چشم دشمن قسمخورده خود نگاه میکند، علت آن هم این است
که سوریه یک کشور متمدن در میان کشورهای عربی است که برای تحقق آرمانهای
ملتهای جهان عرب تلاش میکند. هنوز هم معتقدیم که روابط تنگاتنگ دو ملت
سوریه و ترکیه و همچنین دولت سوریه و ملت ترکیه باید با قدرت ادامه داشته
باشد.
عامل تیرگی روابط دو دولت، اقدامات دولت
ترکیه است، دولتی که با اتخاذ مواضع دخالتجویانه اقدام به ایجاد آشوب در
کشور ما کرده و میکند. افکار عمومی در ترکیه و دیگر کشورهای جهان باید به
حقیقت چنین مواضعی از سوی ترکیه پی ببرند. حقیقت آن است که ترکیه بارها از
ما خواسته است تا از گروههای سلفی تکفیری که در واقع تروریست هستند، حمایت
کنیم و ما بارها با "رجب طیب اردوغان"، نخستوزیر ترکیه بر سر این مسأله
اختلاف پیدا کردیم.
نخستوزیر و وزیر خارجه ترکیه هر روز
اعلام میکنند که هدفشان سقوط بشار اسد و حمایت مالی و تسلیحاتی از
گروههای مسلح است. این مواضع به تنهایی بیانگر دخالت و توطئه ترکیه علیه
سوریه است.
ترکیه مرزهای مشترک خود با سوریه را
برای تمامی تروریستها در سرتاسر جهان باز گذاشته است تا با ورود به کشور
ما دست به اقدامات تروریستی بزنند و بارها مشاهده شده است که این
تروریستها از طریق مرزهای ترکیه وارد سوریه شده و با سلاحهای ساخت ترکیه
علیه دولت بشار اسد میجنگند. در یک کلام باید بگویم که ترکیه امروز
"میزبان گروه تروریستی القاعده" برای ضربه زدن به سوریه است.
تفاوت زیادی میان نخستوزیر و وزیر
خارجه ترکیه در مواضع خود در قبال سوریه نمیبینم چون حجم زیادی از
سلاحهای قاچاقی به سوریه با دستور مستقیم این دو نفر و از مرزهای ترکیه
صورت میگیرد.
امروز دنیا میداند که ترکیه با تمام
قدرت در کنار گروههای تروریستی در سوریه ایستاده است و از آنها حمایت
میکند. تعداد بیشماری از اعضای گروههای تروریستی پس از بازداشت توسط
ارتش غیور سوریه هنگامی که تحت بازجویی قرار میگیرند، تنها یک جمله
میگویند و آن این است: "با تسهیلات و امکانات کامل دولت ترکیه موفق به
ورود به خاک سوریه شدهایم". این افراد دارای ملیتهای متفاوتی از جمله
تونسی و لیبیایی و ... هستند.
*نسیم: دولت روسیه چندی پیش از سفر
"ولید المعلم"، وزیر خارجه و "معاذ الخطیب"، رئیس ائتلاف ملی مخالفان سوریه
به مسکو خبر داد. نظر شما در این زمینه چیست؟
فیصل مقداد: این سؤال، بسیار مهم است
چون درباره این دیدار سوء تفاهمهای زیادی در رسانهها بوجود آمده است که
باید به آنها پاسخ داد.
در ابتدا باید به نقش روسیه در بحران
سوریه اشاره کرد که پایه و اساس آن، "پایبندی به قوانین بینالمللی"،
"احترام به منشور سازمان ملل متحد" و "عدم دخالت در امور داخلی سوریه"،
"روی آوردن به راههای قانونی برای حل بحران سوریه" است.
روسیه از آغاز بحران سوریه اعلام کرد که
آمادگی وساطت میان طرفهای درگیر برای مذاکرات و در نهایت تحقق "آشتی
ملی" در کشور را دارد و در این راستا تلاشهای بسیاری را انجام داد و
دیدارهای زیادی را پایهریزی کرد. همه به یاد داریم که مواضع رئیس مخالفان
دولت سوریه در قبال دعوت روسیه برای مذاکرات چه بود، وی ضمن رد دعوت روسیه
برای آغاز مذاکرات، اعلام کرد؛ روسیه باید از مواضع خود در قبال بحران مردم
سوریه عذرخواهی کند.
سفر ولید المعلم به روسیه هیچ ارتباطی
به سفر "معاذ الخطیب" به این کشور ندارد و بنابراین گمان نمیکنم که اتفاق
جدیدی برای سوریه در راه باشد و مذاکرهای در آینده نزدیک میان مخالفان و
دولت صورت گیرد و علت این امر هم کارشکنیهای همیشگی مخالفان است.
مواضع دولت سوریه نسبت به بحران این
کشور تغییری نکرده است، ما از ابتدا تمامی جریانها، احزاب و ائتلافها را
برای تحقق "آشتی ملی" به مذاکره دعوت کردیم و هنوز به این مواضع خود
پایبند هستیم. کما اینکه فعالیتهای بسیاری را در راستای تحقق این هدف
انجام دادهایم.
*نسیم: دعوت دولت سوریه برای مذاکره با
مخالفان، با استقبال "معاذ الخطیب"، رئیس ائتلاف ملی مخالفان سوریه روبه رو
شد که البته با شرط و شروطی از سوی وی همراه بود. چه فرقی میان طرح دولت
برای مذاکره با طرح مخالفان در این زمینه وجود دارد؟
فیصل مقداد: اگر کمی به گذشته برگردیم،
میبینیم که پیشنهاد دولت برای آغاز مذاکره با مخالفان، بدون شرط و شروط
صورت گرفت و دولت در طرح خود سخن از مرحله انتقالی به زبان نیاورد. پیشنهاد
دولت برای آغاز مذاکرات، فراهم آوردن زمینه برای تحقق "آشتی ملی" در کشور
بود که مخالفان از آن استقبال نکردند.
برای مذاکره با مخالفان هیچ شرطی را
مطرح نکردیم، حتی چگونگی تعیین نمایندگان از سوی دو طرف، برنامه کار و ...
را برای این مذاکرات مطرح نکردیم و همه امور را به زمانی موکول کردیم که
تمامی مذاکره کنندگان بیایند و با نظر همه شرکتکنندگان در مذاکرات "آشتی
ملی" تصمیمگیریها نهایی شود.
از آنجایی که دولت در طرح خود برای
مذاکرات هیچگونه "پیششرطی"مطرح نکرده است بنابراین زیر بار هیچگونه
"پیششرطی" هم نخواهد رفت چرا که مطرح کردن شرط و شروط به معنای یک طرح
بلند مدت برای شکست مذاکرات خواهد بود و به نوعی یک سنگاندازی برای عدم
برگزاری مذاکرات است.
هر آنچه که درباره مطرح کردن "پیششرط"
از سوی دولت گفته میشود، کذب محض است زیرا دولت "گفتگو" را به خودی خود
برای حل بحران کشور کافی میداند.
پایه و اساس مذاکرات احتمالی آینده دولت
با مخالفان، قانون اساسی کشور است که از مهمترین بندهای آن، حاکمیت سیاست
"چند حزبی"، "آزادی بیان و عقیده" است. قانون اساسی سوریه درباره تمامی
موضوعات از جمله "قانون انتخابات"، "چگونگی حفظ حاکمیت و استقلال ملی"،
"ضرورت عدم دخالت خارجی در امور داخلی" و "برنامهریزی برای حال و آینده
ملت براساس قوانین مربوط به حقوق بشر و اصول قوانین بینالمللی" سخن گفته
است و ما در مذاکرات خود با مخالفان بر آن تأکید میکنیم.
*نسیم: "معاذ الخطیب" کسی بود که
پیشنهاد مذاکرات با دولت را مطرح کرد. به نظر شما وی میتواند اقدامات
گروههای مسلح مخالف دولت در سوریه را متوقف کند؟
فیصل مقداد: ترجیح میدهم برای اینکه
شبههای در رابطه با مواضع دولت در این زمینه پیش نیاید، جواب این سؤال را
ندهم. بهتر است از خود "معاذ الخطیب" در این باره سؤال شود.
این مهم است که بدانیم آیا "معاذ الخطیب" به عنوان رئیس ائتلاف ملی مخالفان سوریه، قادر به متوقف کردن خونریزیها است یا خیر؟
بار دیگر تأکید میکنم که بهتر است از
خود وی در این باره سؤال شود اما به صورت کوتاه باید بگویم که اطلاعاتی که
در دست داریم نشان میدهد که ائتلاف ملی مخالفان سوریه هیچ نفوذی در میان
گروههای مسلح مخالف دولت ندارند بنابراین پیشنهاد میکنم که رسانهها باید
در راستای انتقال حقایق تلاش کنند تا مقدمات آغاز مذاکرات با مخالفان
دستخوش بازیهای سیاسی ـ رسانهای نشود.
*نسیم: پیش از این گفته بودید که
مخالفان دولت، ساخته دست کشورهای خارجی هستند. "معاذ الخطیب" هم یک مخالف
سوری خارجنشین است، با این اوصاف اگر وی در دولت جایی پیدا کند وضعیت
چگونه رقم خواهد خورد؟ آینده سوریه را در صورت تحقق چنین امری چگونه
میبینید؟
فیصل مقداد: ترجیح میدهم پیش از آغاز
"مذاکرات وحدت ملی" سخنی درباره اشخاص به زبان نیاورم. در حقیقت موضوع
اصلی، اشخاص نیستند بلکه سوریه در صدر هر چیز دیگری قرار دارد. مسأله
آبادانی سوریه یا ویرانی آن است به همین دلیل درباره هیچ شخصی نظر خاصی
نخواهیم داد کما اینکه تاکنون چنین بوده است، بدون شک این امر به آغاز هرچه
سریعتر مذاکرات که مردم منتظر آن هستند، کمک خواهد کرد.
*نسیم: بگذارید کمی از اتحادیه عرب صحبت
کنیم. اخیرا این اتحادیه اعلام کرده است که اجازه عضویت هیچیک از اعضای
مخالفان خارجی سوریه را در جمع اعضای خود نخواهد داد. آیا این مواضع
اتحادیه عرب یک "سیاست دوگانه" به شمار نمیرود؟
فیصل مقداد: اتحادیه عرب بدون عضویت
سوریه، هیچ ارزشی ندارد بنابراین اتحادیه باید بداند که تنها در صورتی
میتوانند نشاط و حیات گذشته خود را به دست آورد که یکی از ارکان اساسی در
زمینههای همکاریهای ملی ـ عربی یعنی سوریه بار دیگر به عضویت آن درآید.
در مجموع از این مواضع اتحادیه عرب استقبال میکنیم هر چند تا به حال نقش
مثبتی در بحران سوریه نداشته است و میتوانم به جرأت بگویم که بسیاری از
تصمیمات اتحادیه عرب با اقدامات تروریستها در سوریه مطابقت دارد.
*نسیم: قطر اعلام کرده است که
نمایندگانی از مخالفان خارجی سوری، در ساختمان مقر سفارت سوریه در دوحه
مستقر خواهند شد. نظر شما دراین باره چیست؟ آیا این اقدام با تعهدات
بینالمللی مغایرت ندارد؟
فیصل مقداد: شک نکنید که این اقدام با
توافقنامه "ژنو" مغایرت دارد اما تا کنون مواضع یکسانی را در قبال این
اقدام قطر مشاهده نکردیم. قطر باید منتظر بازتاب تصمیم خود و واکنش دولت
سوریه باشد.
*نسیم: سفر چندی پیش خود به چین را
چگونه ارزیابی میکنید؟ برخی از رسانهها اخباری را مبنی بر دیدار شما با
پادشاه و وزیر خارجه عربستان در جریان سفر به چین مطرح کردند؟ آیا واقعا
چنین دیدارهایی با مسئولان عربستانی و یا اماراتی داشتهاید؟
فیصل مقداد: من از طریق "دوبی" به چین
سفر کردم و در جریان سفر خود هیچ دیداری با مسئولان سعودی و یا اماراتی
نداشتم بنابراین از کسانی که اقدام به انتشار چنین شایعاتی میکنند و یا
حتی کسانی که این اخبار را دنبال میکنند، میخواهم تا با آگاهی هرچه بیشتر
در امر اطلاعرسانی فعالیت کنند. با هیچ کس دیدار نکردم زیرا سیاست دولت
این است که برنامه کاری و دیدارهای مسئولان خود را پیشاپیش اعلام میکند.
البته نمیتوان نقش منفی عربستان در
بحران سوریه را انکار کرد. وزیر خارجه عربستان چندی پیش در اظهاراتی تند
ضمن تأکید بر ضرورت کمک تسلیحاتی به گروههای مسلح مخالف دولت سوریه، دخالت
نظامی شورای امنیت در امور داخلی کشور ما را خواستار شد. سوریه از
کشورهایی مانند عربستان انتظار داشت تا در حل بحران کنونی کشور کمک کنند.
شک نکنید که گروههای تروریستی افراطی
در سوریه پس از ویران کردن این کشور و کشتار مردم بیگناه آن، به عربستان
خواهند رفت و اقدامات تروریستی خود را در آنجا انجام میدهند.
همیشه و در هر شرایطی در کنار کشورهای
همسایه خود ایستادهایم اما با این وجود نمیدانم علت این همه دوری از
سوریه و دشمنی با آن چیست؟
مواضع امارات در قبال بحران سوریه با
مواضع ترکیه و عربستان تفاوتی ندارد زیرا این کشور بارها از اقدامات
تروریستی مخالفان مسلح در سوریه حمایت کرده است. سؤال مهم این است که چرا
امارات اقدامات گروههای افراطی در سرزمین خود را "محکوم" و از اقدامات
همین گروهها در سوریه حمایت میکند و کمک مالی و تسلیحاتی به آنها ارائه
میدهد. کشورهای عربی با سیاستهای "دوگانه" خود تنها به اسرائیل خدمت
میکنند و در راستای تحقق منافع آن پیش میروند. این امر در نهایت موجب
فروپاشی آنان خواهد شد.
*نسیم: باراک اوباما در سخنرانی سالانه
خود در کنگره با اعلام اینکه از مسلح کردن گروههای مسلح مخالف دولت در
سوریه حمایت میکند، بر ضرورت جنگ با گروههای تروریستی از جمله جبهه
"النصره" و "القاعده" تأکید کرد. به نظر شما آیا ممکن است سوریه به
افغانستانی دیگر تبدیل شود؟
فصیل مقداد: در ابتدا از آمریکا
میخواهم با تغییر در سیاستهای بینالمللی خود، نسبت به حل مشکلات موجود
در سراسر جهان نقش مثبتی ایفا کند. حقیقت ـ شیرین یا تلخ ـ این است که
آمریکا کشوری بزرگ و تأثیرگذار در جهان است و همه میدانیم که این کشور در
بحران سوریه چه نقش پررنگی دارد و با کمکهای مستقیم و غیرمستقیم خود
گروههای مسلح مخالف دولت را تغذیه کرده و میکند.
حمایت از گروههای مسلح مخالف دولت در
سوریه توسط آمریکا بارها از سوی مقامات این کشور اعلام شد و در عمل هم
آمریکا به وعدههای خود مبنی بر ایستادن در کنار این گروهها عمل کرده و از
تمامی امکاناتی که احتیاج داشتند، بهترینها را در اختیار آنان قرار داده
است.
از دولت آمریکا انتظار داریم تا در
سیاستهای بینالمللی خود دست از حمایت از تروریستها بکشد و مایه ننگ و
فضاحت خود نشود. بزرگترین اشتباهی که آمریکا در طول تاریخ خود انجام داد،
تاسیس گروه تروریستی "القاعده" است که اولین قربانی آن نیز خود ملت آمریکا
است.
در حال حاضر در یک جنگ همهجانبه با
"تروریسم" به سر میبریم و باید همه کشورها دست به دست هم دهند تا این
پدیده شوم را از صحنه هستی محو کنند اما مواضع آمریکا در قبال تروریستها
بر اساس منطقه و مکانهای مختلف، تفاوت دارد و ما این موضوع را در بحران
سوریه مشاهده میکنیم. از اوباما میخواهیم تا در دور دوم ریاست جمهوری خود
مواضع عقلانی و منطقی برای حل مشکلات جهانی اتخاذ کند. از جمله مشکلات
مشترکی که امروز جهانیان با آن دست و پنجه نرم میکنند "اسرائیل" است.
آمریکا برای اینکه بتواند روابط حسنهای با کشورهای منطقه و به خصوص ایران
داشته باشد باید از حمایت اسرائیل و از جنایتهای این رژیم که سالیان دراز
بر آنها سرپوش نهاده است، دست بکشد.
*نسیم: اخباری مبنی بر اینکه ایران قصد
دارد در مذاکرات هستهای خود با گروه 1+5 بحران سوریه را نیز مطرح کند. آیا
این موضوع حقیقت دارد؟
فیصل مقداد: درباره این موضوع اطلاعی ندارم و تا زمانی که با تحقیق و بررسی به اطلاعات موثقی دست پیدا نکنم نمیتوانم اظهار نظر کنم.
*نسیم: رسانههای عربی بارها در اخبار
خود از اعزام نظامیان ایرانی به سوریه برای مبارزه با گروههای تروریستی
خبر دادهاند. آیا شما این اخبار را تأیید میکنید؟
فیصل مقداد: در ارتش سوریه آنقدر مردان
شجاع و غیور برای دفاع از وطن در مقابل تروریستها وجود دارد که اصلا
نیازی به اعزام نیرو از ایران نداریم. جمهوری اسلامی ایران هرگز اقدام به
فرستادن نیرو نکرده است و این گونه اخبار کذب است. دولت سوریه هم تاکنون
احساس نقص نکرده و از ایران نخواسته است که چنین اقدامی انجام دهد.
اجازه بدهید درباره روابط سوریه و ایران
توضیح دهم. بحرانی که سوریه حدود دو سال از آن رنج میبرد، فرصت داد تا
بار دیگر به ارزیابی روابط استراتژیک دمشق و تهران بیاندیشیم و نتیجهای
حاصله این بود که روابط دوطرف بیش از پیش تقویت شده و ریشه آن در قلوب دو
ملت سوریه و ایران است. ما با ایران روابط گسترده سیاسی و اقتصادی داریم که
منافع دو طرف را تأمین میکند و تهران بارها آمادگی خود را برای ارائه کمک
انساندوستانه به دولت و ملت سوریه که گرفتار توطئههای غرب شده است،
اعلام کرده است.
ایران امروز دولت سوریه را در تأمین
سوخت، آرد، مواد غذایی و مایحتاج روزمره مردم سوریه یاری میدهد و این
اقدامات را باید با قطعهای از طلا نوشت و آن را به ملت ایران نشان داد.
هجمه گسترده حملات آمریکا و اسرائیل به
سوریه تنها به دلیل روابط استراتژیک ما با جمهوری اسلامی ایران است. روابط
ایران و سوریه هر روز عمیقتر از گذشته و وحدت دو طرف گستردهتر میشود.
*نسیم: ایران برای سفر "علی حیدر"، وزیر
آشتی ملی و "معاذ الخطیب"، رئیس ائتلاف ملی مخالفان سوریه به تهران اعلام
آمادگی کرده است. نقش ایران در نزدیکی مواضع دو طرف را چگونه ارزیابی
میکنید؟
فیصل مقداد: این موضوع در واقع یکی از
سیاستهای ایران برای بازگرداندن امنیت و ثبات به سوریه است. ما بارها
اعلام کردهایم که از "گفتگو" و "آشتی ملی" در کشور استقبال میکنیم و بدون
شک از تمامی تلاشهای ایران نیز در این زمینه حمایت خواهیم کرد.
*نسیم: احتمال دیدار باراک اوباما و
ولادیمیر پوتین، رؤسای جمهور آمریکا و روسیه با یکدیگر برای بحث و گفتگو
درباره بحران سوریه وجود دارد. این دیدار را چگونه ارزیابی میکنید؟
فیصل مقداد: در جواب این سؤال ابتدا
باید بگویم که یک شهروند سوری به محض شنیدن چنین خبری دچار هراس میشود چرا
که از خود میپرسد آیا مواضع روسیه در قبال بحران کشور ما تغییر خواهد کرد
یا نه؟
اما از نظر من، باید بگویم ممکن است
مواضع آمریکا به مرور زمان تغییر کند اما مواضع روسیه از آنجا که مبتنی بر
قوانین بینالمللی و سازمان ملل است، دستخوش تغییر جدی نخواهد شد.
روسیه نقش سازنده خود در حل بحران سوریه
را ثابت کرده است بنابراین من نسبت به دیدار میان دو طرف آمریکایی و روسی
امیدوار هستم و خواسته قلبی ملت سوریه این است که آمریکا سر عقل بیاید و
برای صلح و ثبات منطقه که سوریه جزئی از آن است، تلاش کند.
*نسیم: آیا ممکن است که روسیه دست از حمایت بشار اسد بکشد؟
فیصل مقداد: نمیدانم مواضع روسیه در
این زمینه چه خواهد بود. اما باید بگویم که کنارهگیری بشار اسد از قدرت،
به معنای نابودی سوریه است. وی برای حال و آینده مردم خود شبانهروز تلاش
میکند. برنامه بشار اسد برای آینده سوریه، براساس دیدگاه مردم است. بشار
اسد پس از آغاز "مذاکرات وحدت ملی" با برگزاری انتخابات و رأی ملت خود
مشکلی ندارد، اگر مردم وی را انتخاب کنند، در سمت خود باقی خواهد ماند و
اگر وی را نخواهند، بدون هیچ مشکلی پست خود را ترک میکند، "صندوقهای
رأی"، ماندن یا نماندن بشار اسد را رقم خواهند زد.
*نسیم: آیا با حضور احتمالی برخی از
شخصیتهای مخالفان خارجنشین در دولت آینده سوریه، بشار اسد میتواند در
بازسازی ساختار دولت و کشور نقش مؤثری داشته باشد؟
فیصل مقداد: بار دیگر میگویم که بشار
اسد تمامی ویژگیهای لازم برای بازسازی آینده دولت و کشور سوریه را دارد و
مدیریت بحران سوریه در طول دو سال بهترین نشانه برای این تائید این سخن
است. بشار اسد به بازسازی سوریه در جهت حمایت از مستضعفان و فقیران خواهد
پرداخت.
دستاوردهایی که بشار اسد در طول سالهای
اخیر بدست آورده است و تأکید وی بر لزوم پایداری و ایستادگی محور مقاومت
در برابر استکبار جهانی، از جمله عواملی است که باعث شده توطئههای غربی،
آمریکایی و صهیونیستی به سمت وی سرازیر شود.
گمان میکنم که برای عبور از این مرحله سخت و مرحله آینده و رهبری سوریه و رساندن این کشور به ساحل نجات، به بشار اسد نیازمندیم.