49 سالگي؛ ميانگين سني مرگ تهراني‌ها

خبرگزاري فارس: در شرايطي كه هنوز چندي از ارائه آمار مرگ سالانه 5 هزار ايراني ـ كه 4 هزار نفر آنان شهروندان تهراني هستند ـ براثر آلودگي هوا از سوي مديركل بهداشت محيط و كار وزارت بهداشت نگذشته، اين‌بار اعلام خبر رسيدن ميانگين سني مرگ و مير بر اثر آلودگي هوا به 49 سالگي شوك ديگري براي ساكنان اين كلان شهر آلوده است.

انگار ديو سياه آلودگي هوا قرار نيست به اين سادگي‌ها دست از سر شهروندان تهراني بردارد. اوضاع نه‌تنها بهتر نشده بلكه بدتر هم شده است. آلودگي هوا در تهران امسال نيز جان هزاران شهروند بي‌گناه را خواهد گرفت؛ قربانياني كه ميانگين سني‌شان 49 سال است.

اين واقعيت نگران كننده اين بار نه از زبان مسوولان كميته محيط زيست شوراي شهر و شهرداري، نه مسوولان وزارت بهداشت و نه مسوولان سازمان حفاظت از محيط زيست بلكه از سوي مديرعامل شركت بهينه‌سازي مصرف سوخت اعلام شده است؛ آن هم در مراسمي نه چندان مرتبط با موضوع آلودگي هوا و زماني غير از مناسبت‌هاي تقويمي مانند هفته هواي پاك و.... او گفت:«49 سالگي ميانگين سني مرگ در هواي آلوده تهران»

درست وقتي به نظر مي‌رسد با آغاز سال جديد كه جنجال‌هاي خبري بر سر موضوع افزايش آلودگي هوا كه در ماه‌هاي پاياني سال گذشته به اوج خود رسيده بود حالا ديگر تقريبا فروكش كرده است، اعلام خبر كاهش ميانگين سني مرگ و مير بر اثر آلودگي هوا يك‌بار ديگر به ياد مسوولان و شهروندان تهراني مي‌اندازد كه معضل آلودگي هواي تهران و خطرات جدي آن براي سلامت شهروندان همچنان به قوت خود باقي است.

* آلودگي هوا در آستانه فاجعه

مديرعامل شركت بهينه‌سازي مصرف سوخت روز گذشته در مراسم رونمايي خودرو خورشيدي غزال ايراني- 2 ميانگين سني متوفيان سال گذشته تهران را كه حدود 49 سال است بيانگر آلودگي شديد هواي تهران دانست و بر ضرورت گسترش خودروهاي هيبريدي (خودروهاي داراي سوخت پاك) در جهت كمك به كاهش آلودگي‌هاي زيست محيطي و كمك به اقتصاد ملي تاكيد كرد.

عباس كاظمي با اشاره به ميزان متوفيان سال گذشته كه از سوي سازمان بهشت زهرا اعلام شده بود، خاطرنشان كرد: براساس اين آمار رسمي ميانگين سني متوفيان سال گذشته 49 سال و 3 ماه بوده است كه بيانگر آلودگي مخرب شهر تهران است و بايد توجه خودروسازان داخلي را به ساخت خودروهاي هيبريدي جلب كرد تا شرايط زيست محيطي مطلوب‌تري براي شهروندان رقم زده شود. وي افزود: برنامه سازمان بين‌المللي انرژي كه از سال 2010 تا 2050 تدوين شده به گونه‌اي است كه در سال 2050 ديگر شاهد خودروهاي پيستوني سنتي در دنيا نخواهيم بود.مديرعامل شركت بهينه‌سازي مصرف سوخت با تاكيد بر اين‌كه خودروسازان داخلي بايد به اين مساله توجه كنند، تصريح كرد: برنامه 40 ساله خودرو در كشور بايد مد نظر قرار گيرد به‌گونه‌اي كه با حركت به سوي خودروهاي هيبريدي عمدتا برون‌زا در سال 2050 شاهد خودروهاي پيستوني سنتي در كشور نباشيم.

* مصوبه‌اي فقط روي كاغذ

سال 74 وقتي براي اولين بار وضعيت هواي تهران در شرايط ناسالم قرار گرفت، مسوولان اجرايي كشور به تكاپو افتادند و در نهايت مجلس لايحه كاهش آلودگي هوا را براي كاهش آلودگي هواي تهران و ديگر كلان شهرهاي كشور به تصويب رساند.

براساس اين قانون 18 دستگاه موظف شدند آلودگي هواي تهران و كلانشهرهاي ديگر كشور را كاهش دهند و سازمان محيط زيست نيز براساس اين قانون موظف شد آيين‌نامه اجرايي را براساس ماده 39 اين قانون تهيه و به دستگاه‌هاي مربوط ابلاغ كند، اما آيين‌نامه اجرايي اين قانون درست 4 سال بعد از تصويب چنين قانوني تدوين و همين موجب شد بسياري از سازمان‌ها و دستگاه‌هاي اجرايي متولي اين قانون را جدي نگيرند.

حالا با گذشت 15 سال از آن روزها، مرگ سالانه 5 هزار نفر در كشور، تحميل سالانه 8 ميليارد دلار خسارت به كشور، كاهش 5 سال از عمر ساكنان شهرهاي آلوده، مراجعه سالانه 100 هزار تهراني به بيمارستان، افزايش 20 درصدي مرگ و ميرهاي ناشي از آلودگي هوا و... بيانگر اين واقعيت تلخ است كه پرونده آلودگي هوا با سپري شدن بيش از يك دهه بدون كمترين پيشرفتي همچنان روي ميز مسؤلان خاك مي‌خورد.

* پيش‌بيني روزهاي آلوده‌تر

اين فقط مديرعامل شركت بهينه‌سازي مصرف سوخت نيست كه با طرح كاهش ميانگين سني مرگ و مير تهراني‌ها بر اثر آلودگي هوا يكبار ديگر تلاش مي‌كند توجه مسوولان و شهروندان تهراني را به سمت بحران آلودگي هوا بر انگيزد.

مديرعامل شركت كنترل كيفيت هواي شهرداري تهران در گفت‌وگو با جام‌جم با ابراز نگراني نسبت به اين‌كه از ابتداي امسال تاكنون تهران حتي يك روز هم در شرايط هواي پاك قرار نداشته است، وضعيت نامساعدي را براي آلودگي هواي روزهاي آينده تهران پيش‌بيني كرده و مي‌گويد: هرچند از ابتداي امسال تاكنون تهران 2 روز در شرايط ناسالم و 19 روز در شرايط سالم قرار داشت اما با وجود خلوت شدن نسبي شهر در تعطيلات نوروزي حتي يك روز هم هواي پاك را تجربه نكرد.

يوسف رشيدي با تاكيد بر اين‌كه زنگ خطر آلودگي هواي تهران در روزهاي آينده به صدا درآمده است، توضيح داد: درحالي كه انتظار مي‌رود در فصل بهار به دليل افزايش بارش‌ها و ناپايداري هوا و وزش باد شاهد كاهش آلودگي هوا باشيم اما از ابتداي امسال با وجود بارش‌هاي پراكنده‌اي كه در تهران رخ داد و موجب كاهش موقتي آلودگي هوا شد، مجددا هوا به شرايط آلوده بازگشت.

نامنظم بودن تشكيل جلسات كارگروه آلودگي هوا و موكول شدن زمان تشكيل اين جلسات فقط در هنگام مواقع بحران از ديگر مشكلات و معضلاتي است كه اين مقام مسوول در شهرداري تهران نيز از آن گلايه داشته و مي‌گويد: تاكنون بارها پيشنهاد تعيين تقويم زماني ثابت براي برگزاري جلسات دوره‌اي كارگروه كاهش آلودگي هوا را به استانداري تهران داده‌ايم، اما متاسفانه هنوز جوابي در اين زمينه به ما داده نشده است.

* وعده‌هايي كه عملي نشد

روند كند خروج خودروهاي فرسوده، عدم تحقق وعده انتقال صنايع و كارخانجات آلاينده، تردد يك ميليون خودروي بدون معاينه فني، فاصله گرفتن خودروهاي توليد داخل از استانداردهاي زيست محيطي، آلايندگي بالاي سوخت‌هاي داخلي يا سوخت وارداتي و... همگي دست به دست هم داده‌اند تا ساكنان كلانشهرهاي آلوده كشور و بخصوص تهران هر روز بيشتر از گذشته با معضل آلودگي هوا دست و پنجه نرم كنند.

هيچ‌كس نمي‌داند آلودگي هوا چه هنگام دست از سر ساكنان اين شهر دود آلود بر خواهد داشت. اگر روند خروج خودروهاي فرسوده شتاب بيشتري به خود بگيرد، مالكان يك ميليون خودروي بدون معاينه فني قدم رنجه كرده و به مراكز معاينه فني خودرو مراجعه كنند، خودروسازان داخلي خود را ملزم به رعايت استانداردهاي زيست محيطي در توليداتشان كنند، مسوولان شهري به وعده خروج صنايع آلاينده از شهر عمل كنند و... آن وقت شايد بتوان به كاهش آلودگي هواي تهران اميدوار بود.

اين در حالي است كه همراهي مردم نيز با دولت براي خروج از پايتخت تاكنون چندان موثر نبوده و در نتيجه، همه چيز دست به دست هم داده است تا آلودگي هوا در تهران هر سال قربانيان بيشتري از ميان شهروندان بگيرد.