امر به معروف و نهي از منكر ضمانت اجراي ديگر فرائض در جامعه است / تبلیغ چیپس و پفک به مراتب بیشتر از ترویج امر به معروف صورت می گیرد

به گزارش سرویس اندیشه دینی پایگاه 598، حجت الاسلام دکتر محمد رضا باقرزاده از اعضای هیئت علمی موسسه امام خمینی(ره) در تشریح ضرورت عمومی سازی امر به معروف و نهی از منکر بیان نمود: معروف و منكر در فرهنگ اسلامي هرآن چيزي است كه حقانيت و شايستگي و يا ناروابودن و عدم حقانيت آن از سوي اسلام به رسميت شناخته شده باشد، البته در نظام تشريعي الهي، برخي موارد به عرف جامعه واگذارده مي شود كه اصطلاحا اين امور را ، امضائي مي گويند.

دبير علمي همايش امر به معروف و نهي از منكر و حقوق بشر در جمع انجمن فارغ التحصیلان موسسه امام خمینی(ره) اظهار داشت: حقوق بشري كه مورد نظر است نه آن چيزي كه تابع جعل نظامات و فرهنگ هاست، چرا كه ممكن است در فرهنگ هاي مختلف اين حقوق با يكديگر تفاوت داشته باشد، بلكه حقوق بشر يعني آنچه كه واقعا در مقام ثبوت حقوق بشر است و البته در مقام اثبات نيز بايد سعي كنيم تا به معناي واقعي آن برسيم.

وي در پاسخ به سئوال خبرنگار تبيين در خصوص مباني فقهي امر به معروف و نهي از منكر اظهار داشت: در فقه اسلامي سه منبع قرآن ، سنت و عقل براي استنباط قواعد فقهي وجود دارد و امر به معروف و نهي از منكر هم داراي مباني عقلاني، هم مبناي قرآني بوده و سنت و سيره اهل بيت(ع) نيز آن را تأييد مي كند.

باقرزاده در خصوص مباني عقلاني اين فريضه اظهار داشت: عقل هر انساني حكم مي كند كه افراد جامعه نسبت به سرنوشت هم احساس مسئوليت داشته باشند ،همانگونه كه اگر نابينائي به سمت چاه پيش رود، عقل سليم حكم مي كند كه نسبت به او بي تفاوت نبوده و او را نجات دهيم، همچنين اگر كسي در حال سقوط از حيات و هويت انساني است، نبايد نسبت به او بي تفاوت بود. در واقع حس مسئوليت عمومي نسبت به سرنوشت يكديگر مبناي عقلي امر به معروف و نهي از منكر مي باشد.

وي با اشاره به آيات مختلفي از قرآن كريم افزود: در قرآن هم آيات زيادي وجود دارد كه به بحث امر به معروف و نهي از منكر پرداخته است و آن را عامل سعادت نه تنها مومنان، بلكه عامل سعادت همه افراد جامعه بشري دانسته است.

عضو هيئت علمي موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) در ادامه بهترين دستاورد امر به معروف و نهي از منكر را سعادت آفريني براي همه بشريت دانست و افزود: انقلاب اسلامي ايران محصول امر به معروف و نهي از منكري بود كه حضرت امام(ره) انجام داد و همه تحولات جهاني كه در ساختار نظام بين المللي به سبب اين انقلاب اتفاق افتاده است، مرهون همين امر به معروف و نهي از منكري است كه حضرت امام خميني(ره) انجام داد و اگر اين حس مسئوليت اجتماعي در ايشان نبود ، شايد سالها و سالها نظام منفور سلطنتي در ايران حكومت مي كرد و مردم ايران دور از تكامل زندگي مي كردند.

وي افزود: اما امروز به بركت نظام اسلامي، نظام شاهنشاهي از بين رفت و نظام اسلامي برپاشد و تحولات بيداري اسلامي در منطقه رخ نمود و حتي امروزه در جهان شاهد نهضت بيداري در قلب آمريكا و اروپا هستيم و اين بيانگر اين است كه امر به معروف و نهي از منكر طبق فرمايش قرآن كريم براي بشريت سعادت آفريني مي كند.

دكتر باقرزاده همچنين با اشاره به سيره اهل بيت(ع) در تأييد اين فريضه الهي ابراز داشت:در بين روايات نيز اين نكته به دست مي آيد كه در بين فرائض اسلامي هيچ فريضه اي ، مهمتر، اساسي تر ، بنيادي تر و راهبردي تر از امر به معروف و نهي از منكر نيست، چرا كه همه فرائض به واسطه او اقامه مي شود و در واقع ضمانت اجراي ديگر فرائض در جامعه است.

اين استاد حوزه و دانشگاه مبناي حقوقي امر به معروف و نهي از منكر را اصل هشتم قانون اساسي كشور دانست و ادامه داد: در اين اصل امر به معروف و نهي از منكر وظيفه و حقي همگاني دانسته شده كه هيچ كس از آن استثنا نشده است.

وي افزود: در نظام اسلامي همانگونه كه مردم حق دارند به انجام واجبات و تكاليف ديني خود بپردازند، به عنوان مسلمان حق دارند ،امر به معروف و نهي از منكر كنند و البته نظام اسلامي بايد زمينه اجراي اين حق اسلامي را براي مردم فراهم كند.

دكتر باقرزاده خاطر نشان كرد: طبق اصل هشتم قانون اساسي، اين نظارت همگاني و فراگير به عنوان مهمترين حقوق ملت و دولت شمرده شده است كه هيچ استثنائي ندارد و حتي ولي و حاكم جامعه اسلامي ، خودش را مبرا از اين نمي داند كه مورد امر و نهي افراد قرار بگيرد ، لذا اجراي اين حق و تكليف عمومي هيچ استثنائي ندارد.

دبيرعلمي همايش امر به معروف و نهي از منكر با اشاره به موانع اجراي اصل هشتم قانون اساسي گفت: نبود قانون يكي از خلأ هاي جدي اجراي اصل هشتم است، قانونگذار ما كه نظام مجلس شوراي اسلامي است، هنوز قانون منسجم و كاملي را براي اجراي اين اصل در جامعه ، تدوين و تصويب نكرده است، هرچند در حال انجام اقداماتي در اين زمينه است، اما هنوز برنامه جامع و مدوني براي اجرايي كردن اين اصل وجود ندارد.

وي مانع دوم را نبود نهادهاي لازم براي اجراي امر به معروف و نهي از منكر دانست و خاطر نشان كرد: نه اينكه اين نهادها وظيفه امر به معروف و نهي از منكر را بر عهده بگيرند، چرا كه اين فريضه حق و تكليفي عمومي است، بلكه اين نهادها نقش كاتاليزور را ايفا كنند، يعني تلاش كرده و زمينه سازي كنند تا اين فريضه بتواند از سوي آحاد افراد جامعه صورت بگيرد.

دكتر باقرزاده در تبيين چالش سوم براي اجراي اصل هشتم قانون اساسي اظهار داشت: اجراي هر اصلي از اصول قانون اساسي نيازمند به كارهاي فرهنگي جدي است كه متأسفانه براي اجراي اصل هشتم نيز كارهاي فرهنگي صورت نگرفته است و امروزه فقدان امر به معروف و نهي از منكر در جامعه به عنوان يك معضل فرهنگي شناخته نمي شود.

وي با انتقاد از دستگاه هاي مسئول در اين زمينه ابراز داشت: وقتي براي چيپس و پفك به اين اندازه تبليغات صورت مي گيرد، شرم آور است كه فريضه اي با اين اهميت ، به حال خود رها شده و كار فرهنگي جدي اي بر آن صورت نگرفته است.

دكتر باقرزاده با اشاره به لزوم زمينه سازي فرهنگي براي امربه معروف و نهي از منكر در بعد بينشي و گرايشي افزود: در كارهاي فرهنگي ابتدا بايد خاستگاه هاي بينشي اين فريضه در جامعه تبيين شود و در مرحله بعد ذائقه و خواست جامعه به سمت اين فريضه سوق داده شود تا از معروفيت و مقبوليت برخوردار شود، چرا كه يكي از مشكلات براي اجراي امر به معروف و نهي از منكر ، معروف نبودن امر به معروف و نهي از منكر و كم اهميت تلقي شدن اين فريضه مهم در جامعه است.