درس اخلاق آیت‌الله تهرانی برای برخی فرزندان مراجع درگذشته

به گزارش سرویس اندیشه دینی پایگاه 598، دفتر آیت‌الله آقا مجتبی تهرانی با صدور اطلاعیه‌ای که به امضای «حسین و علیرضا تهرانی» فرزندان آیت‌الله تهرانی رسیده است، قبل از سرسید چهلمین روز درگذشت آن عالم وارسته، تعطیلی دفتر مرجعیت آیت‌ الله آقا مجتبی تهرانی را اعلام نمود.

در این اطلاعیه از همه افراد و نهادهایی که در تجلیل و تکریم این عالم عامل ربانی به هر شکلی اهتمام ورزیده‌اند، صمیمانه تقدیر و سپاسگزاری شده است.

در ادامه این اطلاعیه که از سوی فرزندان آیت‌الله تهرانی صادر گردیده است، در پاسخ به مراجعات متدینان، مقلدان و ارادتمندان آن مرجع راحل آمده است: با استمداد از عنایات الهی، آثار مکتوب، صوتی و تصویری معظم له توسط مؤسسه مصابیح الهدی (دفتر حفظ و نشر آثار معظم له) به تدریج در اختیار علاقه‌مندان قرار خواهد گرفت.

نکته قابل توجه این اطلاعیه مشی و سیره جالب مرحوم آیت الله تهرانی در توصیه به تعطیلی دفتر مرجعیت خود می باشد که در این اطلاعیه اینچنین آمده است: بنا به دستور آیت‌الله حاج آقا مجتبی تهرانی دفتر مرجعیت پس از رحلت معظم له تعطیل و از پذیرش وجوهات شرعیه معذور است. ان‌شاء‌‌الله مؤمنان محترم به وظیفه خود بر اساس تکلیف دینی عمل خواهند کرد.

از آنجایی که قرار است همزمان با چهلمین روز رحلت آیت‌الله آقامجتبی تهرانی، مجموعه خاطرات و نکات ناب از زندگانی این عالم عامل ربانی در قالب یک «یادنامه» منتشر شود، در پایان اطلاعیه مذکور خاطرنشان شده است: تنها خاطرات و آثاری از ایشان مورد تأیید است که توسط دفتر حفظ و نشر آثار معظم‌له منتشر شده یا به تأیید این دفتر رسیده باشد.

همچنین در اتفاقی مشابه در سال 1388 پس از گذشت چندی از ارتحال آیت‌الله العظمی بهجت فومنی (رضوان الله‌تعالی علیه) مسئولین دفتر و بیت مرجعیت آیت‌الله العظمی بهجت اعلام نمودند که باقیمانده وجوهات شرعیه‌ای که در حساب ایشان بوده است به خدمت مقام معظم رهبری (حفظه الله) تحویل گردید و معظم له دستور فرمودند تا اتمام وجوهات به نام خود آن مرجع فقید طبق روال گذشته به عنوان شهریه در اختیار طلاب قرار گیرد.

در همین راستا چندی پیش آیتالله ناصر مکارم شیرازی در ابتدای درس خارج فقه خود در مسجد اعظم قم از فعالیت دفاتر برخی مراجع تقلید پس از فوتشان انتقاد کرد و خواستار تعطیلی این دفاتر شد.

ایشان در ادامه افزودند: سابق بر این، بزرگان مراجعی که از دنیا می‌رفتند برنامه‌های مرجعیت در خانه‌هایشان تعطیل می‌شد و این امانت الهی را نسل گذشته به آینده و آینده به بعد از خود تقدیم می‌کردند.

به عنوان مثال می توان به تعطیلی دفتر دو تن از مراجع بزرگ زمان آیت‌الله العظمی بروجردی و حضرت امام خمینی(ره) اشاره نمود که پس از ارتحال آنان بازماندگان و فرزندان، دفتر ایشان را به عنوان دفتر مرجعیت تعطیل کردند.

این موضوعات و اعلام تعطیلی دفتر مرجعیت آیت الله تهرانی که آخرین مرجع تقلید درگذشته می باشد، بهانه ای بود برای تذکر به فرزندان و وابستگان برخی از مراجع تقلید درگذشته که پس از رحلت حضرات مراجع نه تنها نسبت به این سنت حسنه بی تفاوت بوده اند، بلکه در اقداماتی خلاف رویه و عرف حوزوی اقدام به بسط و گسترش تشکیلات، دفاتر و موسسات وابسته به دفتر مرجعیت درگذشته نموده و در پاره‌ای از اوقات وجوهات شرعیه دریافت و از تعطیلی کامل دفتر شهریه و خودداری می نمایند.

لازم به ذکر است که این رویه مطابق عرف معمول بیوت و دفاتر مراجع درگذشته، سنتی قدیمی در حوزه های علمیه می باشد. مراجع سلف نیز با همین روش عمل مینمودند و امور مرجعیت بعد از آن بزرگواران تعطیل می‌گردید. یکی از دلایل بزرگان دینی بر این موضوع این است که اگر بعد از رحلت مراجع برنامه‌های دفتر مرجعیت را ادامه دهند، هم وهن برای آن بزرگوار و هم وهن برای بازماندگان، و جامعه اسلام و مرجعیت خواهد بود و اگر این بدعت  در حوزه ها سنت شود، مرجعیت شیعه در آینده گرفتار مشکلات خواهد شد. لذا بهتر است سنت سلف صالح در میان مراجع کنونی و بیت و دفتر آنان اجرا و همانند روش گذشتگان عمل شود.