وقتی سنای آمریکا بخاطر یک فیلم،فیلمساز را دادگاهی می کند

سرویس نقد رسانه 598 به نقل از کافه سینما-اردوان شکوهی: جنجال پیرامون درام تروریستی و بر پایه‌ی واقعیت سی دقیقه بعد از نیمه شب کماکان ادامه دارد؛ هیاهویی که چند ماه پیش و قبل از انتخابات ریاست جمهوری امریکا، با حمله‌ی جمهوری خواهان و گروهی از پرسنل اسبق سازمان سیا و ارتش ایالات متحده به باراک اوباما کلید آن زده شد. اوباما متهم شد که در جریان دیدارهای خود با تهیه کنندگان هالیوودی، اسرار فوق محرمانه‌ی ملی را در اختیار آنها قرار داده تا در انتخابات پیش رو حمایتش کنند. اما این پایان ماجرا نبود و با اکران عمومی فیلم در اواسط دسامبر گذشته انتقادها شدت گرفت. سنای امریکا با تماشای فیلم سخت برآشفت و شکنجه‌ی تصویر شده در فیلم را برنتافت. آن شکنجه جعل تاریخ خوانده شد و تنش بین مجلس نمایندگان و سازمان اطلاعاتی بالا گرفت. آخرین خبرها حاکی از آن است که کمیته‌ی اطلاعاتی- جاسوسی سنای امریکا تحقیقاتی را در راستای ارتباط میان سازندگان فیلم و مقامات سازمان سیا آغاز کرده است. این کمیته بررسی خواهد کرد که آیا کارگردان و فیلمنامه نویس این فیلم «دسترسی نابجا و بی موردی» به اطلاعات طبقه بندی شده داشته اند یا نه.

به گزارش کافه سینما، «سی دقیقه بعد از نیمه شب» که توسط کاترین بیگلو و بر اساس فیلمنامه ای از مارک بوآل ساخته شده است نگاهی دارد به یک دهه تلاش نفس گیر برای شکار اسامه بن لادن، رهبر گروه القاعده. نقطه اوج فیلم، یورش پایانی و موفقیت آمیز به مخفیگاه بن لادن در پاکستان است؛ عملیاتی پیچیده که به این، به زعم سازندگان، «بزرگترین شکار انسان در طول تاریخ» پایان داد. فیلم که با تحسین منتقدین روبرو شده است شانس مسلم اسکار امسال به شمار می رود؛ اما بر خلاف استقبال اهل هنر و سینماشناسان، سازمان ها و شخصیت های سیاسی چندان با فیلم مهربان نبوده اند؛ مخصوصا که فشار آوردن برخی نمایندگان سنای امریکا به سازمانهای اطلاعاتی- امنیتی و در راس آنها سیا حاشیه ساز شده است. مقامات سیا همکاری شان با گروه سازنده را تایید اما تاکید می کنند که فیلم «دراماتیزه» شده است و کاملا منطبق با واقعیت تاریخی نیست.

چند روز پیش هم رویترز گزارش داد که «اسنادی داخلی» که در پاسخ به یک درخواست «آزادی اطلاعات» منتشر شده اند نشان می دهند مایکل مورل، که بعدها معاون پترائوس رئیس سازمان شد و اینک خود رئیس این سازمان اطلاعاتی ست، با گروه سازنده دیدار داشته است. یک ای-میل فرستاده شده از پنتاگون به کاخ سفید نیز که اخیرا منتشر شده است نشان می دهد مقامات سیا در ملاقات با مارک بوآل به او خاطرنشان کرده اند که از موافقت و حمایت کامل و همه جانبه‌ی لئون پانه تا، رئیس اسبق سیا و وزیر دفاع دوره نخست ریاست جمهوری اوباما، برخوردار است.

دایان فاینستاین، سناتور دموکرات که ماه گذشته همراه با دو سناتور دیگر به تصویر کشیده شدن شکنجه در فیلم را آماج حملات تند و تیز خود قرار داده بود، ریاست تحقیقات سنا را بر عهده خواهد داشت. فاینستاین، کارل لوین و جان مک کین [سناتور جمهوری خواهی که در انتخابات سال 2008 از اوباما شکست خورد] ادعا کردند که فیلم تصویری «به شدت نادرست» و خلاف واقعیت ارائه داده است و جمع آوری اطلاعات سودمند در راستای تحقق این عملیات با تاکتیک های قهرآمیز در بازجویی ها و شکنجه کردن افراد، سندیت تاریخی ندارد.

سازمان سیا هنوز اظهار نظری درباره تحقیقات مجلس سنا نکرده است. در بیانیه ای که ماه گذشته منتشر شد، مایکل مورل تاکید کرد که «سی دقیقه بعد از نیمه شب» دراماتیزه کردن تاریخ بوده و نه تصویری واقع گرایانه از آنچه واقعا رخ داده است.

اگرچه مورل به طور ضمنی تایید کرده که از برخی «تکنیک های پیشرفته‌ی بازجویی»، مانند Waterboarding [القای حس خفگی با آب]، برای جمع آوری اطلاعات در عملیات یورش به مخفیگاه بن لادن استفاده شده است: «حتی اگر تکنیک های پیشرفته ی بازجویی تنها راه بجا و موثر در به دست آوردن اطلاعات از آن بازداشت شدگان باشند، که فیلم هم می خواهد این احساس را در بیننده خود القا کند، این موضوع مباحثه و مناقشه ای ست که هیچگاه صریحا حل نخواهد شد.»

گزارش کافه سینما با استفاده از منابع‌ای چون گاردین و رویترز