به گزارش
سرویس فرهنگی پایگاه 598، کاظم رستمی سالهاست دبیرخانه دائمی کنگره شعر دفاع مقدس را اداره میکند.
بسیاری از شاعرانی که در سالهای اخیر با این کنگره موفق ادبی سر و کار
داشتهاند او و شعرشناسی و دغدغههای ارزشمند ادبیاش را خوب میشناسند.
اما کمتر کسی میدانست او خود نیز دستی در شاعری دارد و خاصه در سرودن شعر
سپید صاحب نگاه و تجربه است.
در ادامه گفتگو با این شاعر انقلابی را در خصوص شاعر متعهد و نقش آفرینی شعرا در تبیین حماسه 9 دی و مقابله با فتنه سال 88 با این شاعر متعهد را می خوانیم.
مرزبندی مشخصی برای شعر متعهد وجود دارد یا خیر؟برای شعر متعهد به صورت کلی نه، چرا که هیچ شعری در عالم از دایره تعهد بیرون نیست و همه اشعار به چیزی، مفهومی یا کسی متعهد هستند و آنچه که وجه تمیز اشعار به لحاظ محتوا و مضمون به شمار می رود در حقیقت تفاوت در افق تعهد آنهاست.
مثلا شعری به توحید و حقیقت وحی و انسان متعهد است و شعر دیگری به شهوات فردی و ماده و شعر دیگری به نفس اماره جامعه و...
رسالت یک شاعر متعهد؟ اگر بپذیریم که شعر، سفرنامه شاعر است از خودش به جامعه و بازگو کننده همه سخن و عقل و احساس او بنابراین شعر، رسالت شاعر است و رسالت یک شاعر متعهد از این سنخ که مورد نظر شماست یقینا چیزی نیست مگر شعری که لطافت و روح وحیانی جاری در خودش را بسان رودخانه ای از نور در نهاد جامعه جاری کند و چنین شعر سیال و الهی که از جان تربیت شده یک شاعر مومن برمی خیزد بنابر مقتضیات زمان و بر اساس صف بندی جبهه حق و باطل به تعهد و تکلیف خویش برای سیراب کردن عواطف و اندیشه ها عمل خواهد کرد.
پس رسالت یک شاعر متعهد در وحله نخست خودشناسی و سلوک به سمت معارف الهی و توحیدی و شناخت صحیح و دقیق جبهه حق و باطل و تکلیفش به عنوان شاعر و نه اهل سیاست و ... چیزهای دیگر است.
تاثیر گذاری اشعار در جریان فتنه و یا 9 دی به چه صورت بود؟نمی توانم ادعا کنم که تأثیر خاص و بی بدیلی داشت چرا که در این روزگار و زمانه، شعر در صورتی صاحب تأثیر می شود که با هنرهای دیگر از جمله موسیقی و تصویر، ترکیب شود و تحقق این فرآیند نیاز به وجود یک مدیریت هوشیار و کاردان فرهنگی دارد که معمولا پدیده نادری است و متأسفانه در فتنه 88 بدترین و ضعیفترین و منفعل ترین شیوه مدیریت فرهنگی را شاهد بودیم. بنابر این به علت عدم مدیریت صحیح و باقی ماندن شعرها روی کاغذ و حتی عدم برگزاری شب شعرها و عصر شعرهایی که باعث تقویت آگاهی و بیداری در مردم بشود عملا تأثیر چندانی را از شعر در فضای جامعه شاهد نبودیم.
آیا صدای شاعران متعهد شنیده شد؟به همان دلایل بالا و البته دلیل دردناک دیگری که باید در ناکارآمدی فضای مدیریت فرهنگی جستجو کرد خیر
در جنگ نرم یک شعر چقدر میتواند رسانایی داسته باشد؟میزان رسانایی و قدرت شعر در صورتی که اتفاق همراهی او با موسیقی و تصویر مناسب صورت تحقق بپذیرد غیر قابل انکار و فوق العاده زیاد است چرا که در همان ماجرای فتنه دیدیم که جریان طاغوتی و گمراه فتنه چه استفاده های دقیق و پر بسامدی از این قدرت عظیم ادبی-هنری به عمل آورد.
دغدغههای شاعران در فتنه چه بود؟دغدغه شاعران را بایستی بر اساس جبهه و سمت ایستادن ایشان در صف آرایی حق و باطل و میزان بصیرت و تیزبینی ایشان در گم نکردن راه در غبار و مه جستجو کرد... چرا که دغدغه شاعر را مکان ایستادن او معین می کند و این مکان را بصیرت و فهم او از دین ونسبتش با حقیقت تشیع یعنی ولایت.
تفاوت شعر و شعار در این گونهی ادبی چیست؟در روی بردار ادبیت هر آنچه به اجتماع و سیاست به مفهوم بیرونی و کلمه ای آنها نزدیک شویم به شعار نزدیک شدیم و هرچه به این کلمات از زاویه و مفهوم ادبیات نزدیک شویم به شعر نزدیک شدیم.
خود شما حماسه عظیم نه دی را چگونه ارزیابی میکنید؟حماسه نه دی پژواک بیداری ملت بود در روز یازدهم محرم سال 60 هجری...
هنرمندان ( شاعران) چگونه میتوانند به ماندگاری این حماسه کمک کنند؟ هنرمندی که قبل از نه دی به انقلاب اسلامی و حقیقت ولایت کمک کرده ، در صورتی که در راه مانده باشد حالا به ماندگاری ایام الله که نه دی از اعظم شعائر و ایام الهی است کمک خواهد کرد
آیا شعری در این زمینه و یا موضوعات مرتبط نوشتهاید؟در همان ایام و با عنایت به فضای آن ایام و بضاعت قلمم چیزهایی نوشتم و امروز در همان مسیر و بر اساس مخاطرات تازه ای که در مسیر انقلاب هست چیزهای دیگری می نویسم.
* گفتگو از: محمد غفاری