مجالی برای خودنمایی یا دستاوردی برای سینمای ایران؟

می توان گفت رشد غیرطبیعی انتخاب بازیگران ایرانی به خصوص زنان بازیگر به عنوان داور در فستیوال های مختلف در دنیا در سال های اخیر تامل برانگیز است، انتخاب لیلا حاتمی به عنوان یکی از داوران سی و هفتمین جشنواره فیلم‌های آمریکایی دوویل فرانسه و یا داور یازدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم مراکش، دعوت از تهمینه میلانی برای داوری در چهل و دومین دوره جشنواره گوا هند، انتخاب آنا نعمتی به عنوان داور پانزدهمین دوره فستیوال بین‌المللی فیلم آوانکا پرتغال و دعوت از هنگامه قاضیانی برای داوری آثار بخش مسابقه نوزدهمین جشنواره وارنا بلغارستان و یا داوری اخیر بازیگری که در داخل کشور ممنوع التصویراست در جشنواره های مختلف هر کدام نمونه هایی از این دست در چند سال اخیر هستند.

به طور قطع سینما هنری بین المللی است و اینکه این هنر در کشورمان بتواند خود را به سینمای جهان و موفقیت حرفه ای نزدیک کند خود یک مزیت است و در این میان داوری بازیگران ایرانی در جشنواره های بین المللی یکی از مواردی است که در رسیدن به این هدف تاثیر گذار است اما در عین حال نمی توان یک نکته مهم را نادیده گرفت و آن این است که آیا در این نوع حضورهای بین المللی بازیگران ایرانی نماینده خوبی برای معرفی سینمای کشورهستند یا خیر؟

در پاسخ به این پرسش نخستین نکته ای که مطرح می شود این است که در حضور بین المللی نمایندگان کشورمان ایران را چگونه معرفی می کنند؟ اینکه ایران کشوری اسلامی است در همه جای دنیا پذیرفته شده است اما زمانی که یکی از بازیگران زن ایرانی که در داخل کشورمان به عنوان هنرمندی فعال پذیرفته شده است با پوششی که به هیچ عنوان متناسب با فرهنگ ایرانی نیست ظاهر می شود قطعا این امر بهانه ای به دست مخالفان می دهد تا فضای متناقض موجود در سینمای کشور را نقد کنند و به همین دستاویز بسیاری از آثار باارزش را تنها به همین بهانه که کاملا معرف فرهنگ و سنت درست ایرانی هستند نادیده بگیرند و در مقابل آثاری را ستایش کنند که جز تصویری نادرست چیز دیگری برای معرفی از ایران ندارد.

این بازیگران نباید به سادگی فراموش کنند که نماینده ای از ایران و اهالی سینمای آن هستند و باید سعی کنند ایران و سینمایش را همانگونه که هست معرفی کنند نه آنگونه که خودشان یا بسیاری از مخالفان ایران دوست دارند. حضور به عنوان نماینده کشوری مانند ایران در محیط بین المللی مانند جشنواره های فیلم که فضایی هنری و فرهنگی دارد مسئولیت بزرگی دارد، چرا که ما همیشه به فرهنگ و تمدن و هنر خودمان در دنیا افتخار کرده ایم و به جد در سینما حرف های زیادی برای گفتن داریم که حتی با پایبندی به بسیاری از اصول هم قابل بیان هستند.

البته در این میان بازیگرانی هم هستند که سفیران خوبی برای معرفی ایران و سینمای آن بوده اند اما در اقلیت حضور بین المللی قرار دارند اما اگر به طور کلی این جریان را بررسی کنیم واقعا تا به حال چه دستاوردی داشته است؟ نباید این امر را انکار کرد حضورهای بین‌المللی برای سینمای ایران خوب است چرا که موجب می شود با سینمای دیگران در سطح بین‌المللی آشنا شویم اما باید به این فکر کرد که این حضور بین المللی بناست چه دستاوردی برای ایران داشته باشد؟ آیا مجالی برای معرفی سینما و فرهنگ کشورمان به دنیاست یا جایی برای خودنمایی چند بازیگر که برای دیده شدن به این جشنواره ها پناه می برند؟

شاید زمان آن رسیده است که بازیگرانی که برای چنین مسئولیت هایی انتخاب می شوند جدای آنکه به فکر باشند که در فلان مراسم فرش قرمز کدام لباس را بپوشند که توجه به سمتشان جلب شود راهی برای این امر پیدا کنند که با استفاده از تمام پتانسیل های موجود در چنین جشنواره هایی راه را برای ورود هر چه بهتر سینمای ایران به عرصه بین المللی باز کنند و با استفاده از هنری ستودنی مانند سینما ایران را همانگونه که هست به دنیا معرفی کنند نه آنگونه که بسیاری دوست دارند باشد!