به گزارش خبرنگار بخش تئاتر خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، قرار بود در این نشست که شامگاه 20 آبان ماه در تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر برگزار شد، نمایندگانی از صنوف مختلف خانه تئاتر مسایل و مشکلات صنف خود را مطرح کنند و پس از آن اعضای این تشکل نیز پیشنهادات و مسایل را عنوان کنند اما هنوز صحبتهای بهزاد فراهانی به عنوان رییس انجمن بازیگران که نخستین سخنران جلسه بود به پایان نرسیده بود که یکی از اعضای خانه تئاتر سخنان او را قطع کرد.
بر اساس این گزارش، فراهانی در این نشست با اظهار تاسف از وضعیت فعلی تئاتر ایران گفت: بیش از یکسال است نظم و نظام تئاتر ما به هم پاشیده و این پدیدهای تعمیم یافته است که سراسر تئاتر این ملک را فرا گرفته و اگر قرار است کاری انجام شود امروز زمان آن است.
این بازیگر و کارگردان تئاتر اضافه کرد: دلمان برای تئاتر میهنمان میسوزد که دوران درخشانی داشته و تا به امروز وضعیتی این چنین ناهنجار نداشته است.
در ادامه صحبت او، ایرج راد مدیر عامل خانه تئاتر ایران با اشاره به نامهنگاریها و پیگیریهای هیات مدیره این تشکل برای ارتقاء وضع تئاتر گفت: نه تنها به مسایل مورد نظر ما توجه نشد بلکه با انتشار شیوهنامه شورای حمایت در بسیاری موارد حتی خلاف شیوهنامه عمل شده است.
به گفته راد، خانه تئاتر خواستار شرایطی همچون تعریف تئاتر به عنوان یک شغل، افزایش بودجه تئاتر حداقل تا دو برابر، اجرای بیقید و شرط قرارداد تیپ و مردود دانستن شیوهنامه شورای حمایت، قطع اعمال ممیزیهای سلیقهای بر اجرای آثار نمایشی، ممانعت از دخالت نهادهای غیرمسئول و غیر مرتبط با تئاتر، حفظ و ارتقای امنیت روحی و هنری هنرمندان تئاتر و ... بوده است.
نایبرییس هیات مدیره خانه تئاتر خاطرنشان کرد: در شیوهنامه از تقسیم عادلانه پول بین گروههای تئاتری صحبت شده است اما این تقسیم عادلانه چگونه است؟!
او با اشاره به رشد بودجه تئاتر متذکر شد: هر چند از رشد بودجه تئاتر گفته میشود اما میزان و مبلغ این بودجه هرگز به طور شفاف اعلام نمیشود. در حالی که چند سال پیش با همان بودجه ناچیز حداقل کف دستمزد قرارداد تیپ پرداخت میشد اما امروز بر اساس آییننامه شورای حمایت، بخش زیادی از هزینههای آثار از راه گیشه تامین شود.
راد با تاکید بر لزوم افزایش قرارداد تیپ یادآور شد: نه تنها قرارداد تیپ اجرا نمیشود که شاهد مشکلات دیگری همچون اعمال سلیقه شورای حمایت هستیم. این شورا خود را به نوعی کارفرما میبیند که گویی هنرمندان تئاتر پیمانکارانی هستند و از او سفارش میگیرند، در حالی که این نگاه ما را از ذات هنر دور میکند.
این هنرمند تئاتر به مشکلات دیگر این رشته اشاره کرد و گفت: درجهبندی آثار تئاتری بدون تعریف درستی اتفاق میافتد. برخلاف وعده مسئولان که قرار بود قرارداد گروهها پیش از شروع تمرین بسته شود، هرگز چنین اتفاقی نبوده است و در این زمینه شاهد شکایتهای بسیاری هستیم.
او با اشاره به شکایت هنرمندانی همچون منیژه محامدی، علی عابدی، سیروس همتی، ناصر حسینیمهر، حمید رضا نعیمی، سجاد افشارنیا، علی رفیعی، رضا حامدیخواه، همایون غنیزاده،بابک محمدی، آیدا کیخایی، برکه فروتن، علی ثقفی، بهزاد فراهانی و ... که به خانه تئاتر یا مطبوعات ارسال شده است گفت: ما شکایتها را به شورای داوری فرستاده و خواستار رسیدگی شدهایم اما مشکل اینجاست هرگز جواب نامهها و خواستههای ما داده نمیشود و همیشه سکوت میکنند.
به گزارش ایسنا، در ادامه این نشست هوشمند هنرکار دیگر عضو هیات مدیره انجمن بازیگران و نماینده خانه تئاتر در کارگروه به تشریح تناقض آمار نمایشهایی که مورد حمایت قرار گرفتهاند، پرداخت و گفت: مدیران تئاتر گفتهاند از اول امسال از 128 اثر حمایت شده ،در حالی که تا به امروز فقط 44 نمایش مورد حمایت قرار گرفتهاند، گویا دوستان دادن سالن را هم حمایت میدانند در حالی که گروهها 20 درصد فروش گیشه خود را بابت اجاره سالن میپردازند.
وی به مقایسه نمایشهای اجرا شده در سال 90 و 91 پرداخت و یادآور شد: در سال 90، 41 نمایش اجرا شدند که به جز سه، چهار نمایش بقیه قرارداد تیپ بستند اما امسال فقط دو نمایش قرارداد تیپ کامل داشتهاند. یک نفر باید توضیح بدهد سال 91 چه خبر است.
وی با انتقاد از عملکرد شورای حمایت افزود: این شورا به شدت سلیقهای عمل میکند. ما صدقه نمیخواهیم بلکه خواهان پرداخت حقوق بچههای تئاتر هستیم که امسال به یک، ششم سال گذشته کاهش یافته است.
همچنین افروز فروزند به عنوان نماینده کانون نمایشنامهنویسان با اشاره به مشکلات این صنف گفت: نخستین فشاری که وارد میشود بر نمایشنامه و نمایشنامهنویس است و این چنین است که نویسندگان ما دیگر انگیزهای ندارند زیرا بسیار تحت ممیزی هستند.
وی افزود: مسئولان در ظاهر میگویند از نمایشنامه ایرانی حمایت میکنند اما در عمل بیشترین ممیزی بر آثار ایرانی اعمال میشود. به مسئولان توصیه میکنیم تیشههایشان را زمین بگذارند و این چنین به ریشهها نزنند چون ما آنقدر ضعیف شدهایم که با یک نسیم ملایم فرو میریزیم.
حسین کیانی رییس کانون کارگردانان نیز با انتقاد به سخنان برخی از اعضای خانه تئاتر گفت: نمیدانم چرا برخی دوستان ما را به عنوان مدیران تلقی میکنند و حملههایشان به طرف ما است. اگر کسانی معتقدند عملکرد خانه تئاتر درست نیست میتوانند در انتخابات شرکت کنند.
وی یادآور شد: در جایی از افت و قهقرای تئاتر صحبت کردم که به آقایان برخورد و آن را به هنرمندان نسبت دادند. در حالیکه در روند تولید اثر باکیفیت یا بیکیفیت، هنرمند بخش کمی را دخیل است. چون شرایط به گونهای است که هنرمند از بسیاری از آرمانهایش چشمپوشی میکند و این داوری ظالمانهای است.
کیانی به سخنان دکتر علی رفیعی درباره سانسور اقتصادی در تئاتر اشاره کرد و یادآور شد: در شرایط فعلی نوعی سانسور اقتصادی داریم. در ظاهر گروهها به دلایل مالی کار نمیکنند اما این وضعیت نشانگر ضربه سانسور به پیکره تئاتر است.
او در بخش دیگری از صحبتش با تاکید بر لزوم افزایش بودجه تئاتر اضافه کرد: این وظیفه مدیران است که بودجه را افزایش بدهند، هنرمند نمیتواند به مجلس برود. شنیدهها حاکی است که 18 میلیارد تومان بودجه به تئاتر اختصاص داده شده ولی زیر 50 درصدش ابلاغ شده است.
کیانی در پایان صحبتش با ابراز تاسف از فعال نبودن بسیاری از هنرمندان مطرح تئاتر گفت: در وضعیت فعلی سرمایهسوزی رخ میدهد. هنرمندانی که سرمایههای تئاتر هستند فرصت کار نمییابند و رفته رفته به حوزههای دیگر کوچ میکنند.
به گزارش ایسنا، در بخش دیگری از این نشست فریبرز قربانزاده به عنوان نماینده انجمن طراحان صحنه در سخنانی اظهار تاسف کرد و گفت: در شرایط فعلی بسیاری از کارگردانها یا طراحان حرفهای را کنار میگذارند و یا سلیقه خود را پایین میآورند زیرا هزینههای طراحی بسیار بالاست و با این توصیف آرام آرام طراحانی که در تئاتر تجربه کسب کردهاند ناچار به ترک این حوزه میشوند.
او با مقایسه دستمزد طراحان صحنه در تئاتر و پروژههای تصویری گفت: دستمزد ما در تئاتر یک سوم یا یک چهارم آثار تصویری است و این برخوردها جای نگرانی دارد. ما خواهان اجرای قرارداد تیپ هستیم اگر آن را قبول ندارند چرا کنار نمیگذارند. قرارداد تیپ را در برآوردها در نظر میگیرند ولی در اجرا چیز دیگری را جایگزین میکنند.
قربانزاده در پایان صحبتش با اشاره به اینکه آییننامه درجهبندی هنری هم یکی دیگر از مشکلات تئاتر است افزود: توهینآمیز است که با اعضای گروه قرارداد نمیبندند ضمن اینکه دستیاران طراح را هم حذف کردهاند.
همچنین مهدی قلعه به عنوان نماینده انجمن تئاتر کودک با اظهار تاسف فراوان از مشکلات این حوزه گفت: این مشکلات در حوزه تئاتر کودک و نوجوان بسیار اسفبارتر است. در مورد گروههای کودک و نوجوان اصلا قرارداد تیپ را قبول ندارند.
او از اصناف دیگر خواست تا تئاتر کودک و نوجوان را جدیتر بگیرند.
سپس علیرضا دهقانی نماینده انجمن تئاتر خیابانی گفت: گروههای خیابانی ویترین جشنوارهها هستند. اگر بقیه خاک صحنه خوردهاند، ما هم خاک خیابان خوردهایم اما کی باید حق گروههای خیابانی را بگیریم. تا به امروز با یک گروه خیابانی هم قرارداد تیپ امضا نشده است، دوستان تلاش کردهاند اما به نتیجه نرسیده است. برای 70 گروه خیابانی 140 میلیون تومان بودجه تعریف کردهاند اما هنوز همین بودجه را هم ندادهاند.
همچنین عاطفه ابیضی نماینده چهرهپردازانی با اظهار تاسف از مشکلات این صنف گفت: ما اصلا درجهبندی هنری نداریم و سابقه افراد هیچ اهمیتی ندارد برای صنف ما اصلا قرارداد تیپ امضا نشده است. در حالیکه همه ما خواستار اجرای آن هستیم.
وی اظهار گلهمندی کرد: مدتی درجه طراحی چهرهپردازی هم حذف شده ضمن اینکه بسیاری از نیروهای گریم، صدا، نور و ... حتی با وجود 10 سال سابقه کار از کار برکنار شدهاند و همین مساله امنیت شغلی ما را به خطر میاندازد.
مریم معینی نماینده انجمن نمایشگران عروسکی دیگر هنرمند تئاتر بود که به تشریح مشکلات این عرصه پرداخت.
وی اظهار تاسف کرد: در حالی که بسیاری جشنوارههای خارجی خواهان اجرای نمایشهای عروسکی ما هستند، در کشور خودمان فرصتی به گروههای تئاتر عروسکی داده نمیشود.
وی با اشاره به برگزاری جشنواره دوسالانه تئاتر عروسکی اظهار داشت: با راهاندازی دفتر تولیدات تئاتر عروسکی قرار بود تولید نمایش عروسکی منحصر به جشنواره نشود اما از سال 88 تاکنون شش نمایش عروسکی اجرا نشده باقی مانده است. نمایشی که قرار بوده سال 88 اجرا شود تیرماه 91 به کارگردانش اعلام شده متن او رد شده است!
مریم معینی ادامه داد: اصلا تئاتر عروسکی اجرا عمومی نمیشود که قراردادش تیپ باشد یا نباشد. همچنان که امسال هیچ نمایش عروسکی اجرای عمومی نشده که مورد حمایت مرکز هنرهای نمایشی قرار بگیرد.
رییس انجمن نمایشگران عروسکی با اشاره به کاهش بودجه جشنواره تئاتر عروسکی یادآور شد: 300 میلیون تومان از بودجه جشنواره کنار گذاشته شد. قول داده بودند ساختمان ویژهای به تئاتر عروسکی بدهند. جشنواره ما بدون بولتن برگزار شد اما هیچ اتفاقی نیفتاد. متاسفم که اتفاقی نیفتاد. ما دیگر نیازی به حرفهای زیبای مسئولان نداریم، ما نیازمند عمل آنها هستیم.
در ادامه این نشست بهزاد فراهانی رییس انجمن بازیگران خانه تئاتر هم به مشکلات این صنف اشاره کرد و گفت: اگر وضعیت تئاتر مملکت چنین باشد، به صنف ما لطمه زیادی میخورد. کسانی که زندگیشان از این راه میگذرد، زندگیشان مختل میشود.
او با اشاره به پیشنهاد انجمن بازیگران به صدا و سیما برای ضبط تلویزیونی نمایشها یادآور شد: به آقای ضرغامی گفتیم 31 کانال دارند و اگر هر هفته یک تئاتر پخش کند در ماه 120 تئاتر میشود. اگر چنین شود هنرمندان تئاتر ناچار به ترک شغل خود نمیشوند.
فراهانی با یادآوری برگزاری جلسات نمایشنامهخوانی انجمن بازیگران اظهار داشت: ما برای جلوگیری از سرخوردگی هنرمندانی که امکان کار نداشتند، این جلسات را برگزار کردیم اما مرکز هنرهای نمایشی ریالی کمک نکرد. وضعیت طاعونزده این روزهای تئاتر به بازیگران لطمه زیادی میزند.
بهزاد فراهانی در ادامه به مسایلی که برای نمایش خودش پیش آمده بود اشاره کرد اما این مساله اعتراض برخی از حاضران را در پی داشت.
گیتی قاسمی یکی دیگر از بازیگران تئاتر به میان حرفهای بهزاد فراهانی آمد و از او انتقاد کرد که مسایل شخصیاش را مطرح میکند و به دیگران اجازه صحبت نمیدهد.
همچنین اکبر زنجانپور هنرمند باسابقه تئاتر نیز که در این نشست حاضر بود با اظهار تاسف از وضعیت جلسه گفت: حالتی که بچهها دارند این است که گویا باید از مسئولان بترسیم تا برای ما اربابان خوبی باشند. تئاتر اصلا نیازی ندارد که دنبال پولش باشیم. 70 سال است پول تئاتر را نخواستهایم اصلا تفکر و وظیفه تئاتر چیست؟! اصلا چرا ما تئاتر کار میکنیم؟!
زنجانپور پس از این سخنان جلسه را ترک کرد.
در ادامه ایرج راد در پاسخ به سخن یکی از اعضا که پرسیده بود چرا خانه تئاتر جشنوارهها و اجراهای عمومی را بایکوت نمیکند؟ پاسخ داد: ما در بسیاری موارد بررسی کردهایم که اعضای خانه تئاتر چقدر پشت تشکل خود ایستادهاند چون پشتوانه هر تشکیلاتی اعضای آن هستند که اگر دل نسوزانند و پشتیبانی نکنند نمیتوان هیچ کاری انجام داد و کمر چنین تشکیلاتی روزی خم میشود و مسئولیتش بر عهده کسانی است که میتوانستند پشتیبان آن باشند و نبودند.
مدیرعامل خانه تئاتر اظهار تاسف کرد: اکثر اعضا بدون شناخت تشکیلات صنفی فقط توقع دارند که مثلا ما برای آنها شغل ایجاد کنیم. این توقع بیهودهای است. وظیفه ما کاریابی نیست بلکه میتوانیم زمینههای اشتغال را گسترش دهیم. ضمن اینکه متاسفانه امکان کار برای همه وجود ندارد.
راد با اشاره به پیگیریهای خانه تئاتر برای گسترش فضای کاری یادآور شد: بارها در دیدار با وزیر، معاونان و دیگر مسئولان گفتهایم این سفره پاسخگوی 500 نفر است اما 5000 نفر را بر سر آن نشاندهاید، ما باید به دنبال افزایش امکانات تئاتر باشیم.
این هنرمند تئاتر با اشاره به خیل فارغالتحصیلان این رشته انتقاد کرد: وقتی شرایط کار نداریم چرا سالی 1000 فارغالتحصیل از دانشکدهها و کلاسهای تئاتری بیرون میآید؟! چهار سال عمر یک جوان را هدر میکنید. چه کسی مقصر است؟
راد ادامه داد: سالنهای بسیاری با هزینههای بسیار بالا ساخته شده اما هیچ یک به درد تئاتر نمیخورد.
مدیر عامل خانه تئاتر در ادامه صحبتش با اظهار تاسف از برخی دیدگاهها درباره خانه تئاتر گفت: سعی کردند به خانه تئاتر زمینه سیاسی بدهند در حالیکه اصلا سیاسی نیست بلکه دلسوز فرهنگ و هنر است. ما برچسب نداریم بلکه خواهان اهمیت و ارزش تئاتر هستیم. چرا متوجه اهمیت تئاتر نیستند. چرا فکر میکنند ما آدمهای فاسدی هستیم. متاسفم که هنوز چنین تفکری وجود دارد.
وی اظهار تاسف کرد: هنوز نمیدانند پیشکسوتان ما در بدترین شرایط و با کمترین امکانات کار کردند. خانه تئاتر رو در روی کسی نیست با کسی مخالفت و ستیز ندارد بلکه دلسوزانه دنبال گسترش فرهنگ و هنر این مملکت است.
به گزارش ایسنا، در این نشست هنرمندانی همچون عزتالله انتظامی، حمید مظفری،فرزانه نشاطخواه، محمد یعقوبی، آیدا کیخایی، امیر اسمی، رضا حامدیخواه، وحید آقاپور، آرش فلاحتپیشه، پیام دهکردی، محمد حاتمی و ... حضور داشتند.
قدرتاله دلاوری یکی از اعضای خانه تئاتر که سالها پیش عضو هیات مدیره این تشکل بوده مطالبی را در انتقاد به عملکرد خانه تئاتر مطرح کرد و از آنجا که صحبتهای او در میان صحبتهای نمایندگان صنوف انجام شد، فضای جلسه قدری ملتهب شد.
در این جلسه برخی از اعضا از خانه تئاتر انتقاد کردند که هیچ کاری انجام نمیدهند و هیات مدیره آن دو دستی این تشکل را چسبیدهاند.
در پاسخ به این اعضا ، اعضای دیگری گفتند اگر خانه تئاتر نبود هیچ یک از ما از مزایایی مانند بیمه تامین اجتماعی، بیمه تکمیلی، وامهای هنرمندان ، وام بانک مسکن و ... برخوردار نمیشدیم. وظیفه ما حمایت از صنف است چرا که بسیاری افراد دوست دارند خانه تئاتر هم مانند خانه سینما منحل شود. در حالیکه در این شرایط هنرمندان باید از صنفشان پشتیبانی کنند.
در پایان جلسه که تا ساعت 20 ادامه داشت مقرر شد جلسه دیگری برگزار شود.