مهر،
برنامههای هجدهمین کنگره حزب کمونیست در حالی سومین روز خود را پشت سر
گذاشت که سخنان رهبران حزب و دست اندرکاران کنگره هرچه بیشتر و بیشتر رنگ و
بوی اقتصادی میگیرد.
روز گذشته دومین کنفرانس خبری کنگره با حضور
خبرنگاران چینی و خارجی برگزار شد و شانگ پینگ مقام حاضر در کنفرانس نیز
محور صحبتهای خود را تاثیر مسایل اقتصادی بر جامعه چین قرار داد و سئوالی
که از سوی خبرنگاران مطرح شد نیز رنگ و بوی اقتصادی داشت.
مقامات
چینی که در پاسخ به هر پرسش دست کم ۱۰ دقیقه حرف میزنند، غالبا سئوالهای
حاشیه ساز و چالش برانگیز را به شیوهای سیاستمدارانه جواب میدهند و آنقدر
حاشیههای مختلف مطرح میکنند که شاید اصل موضوع کمرنگ شود.
روز گذشته نشست خبری کنگره در محل رسانهای کنگره با حضور بیش از ۲۰۰ خبرنگار برگزار شد و استقبال از آن از نشست پیشین کمتر بود.
در
میان خبرنگاران با ملیتهای متفاوت با چهرههای مختلف، امروز با یک
خبرنگار هم کلام میشوم که بعد از سلام و احوالپرسیهای اولیه متوجه میشوم
که آمریکایی است و در رادیو کار میکند و مدتی است که در شهر شانگهای چین
اقامت دارد.
او نخستین جملهای که پس از اینکه متوجه میشود ایرانی هستم میگوید، این است که برای تحریمها از شما عذرخواهی میکنم.
به
او میگویم که ملت ایران همیشه حساب ملت آمریکا را از دولتش و
سیاستمدارانش جدا میداند. او میگوید که مردم کشورش ایران و ایرانیها را
دوست دارند و اصلا فکر نمیکنند که ایرانیها برای جامعه جهانی خطرناک
هستند.
او اعتقاد دارد این تحریمها تنها باعث میشود مردم یک کشور
ضعیف شوند و نادیده گرفتن حق مردم یک سرزمین برای داشتن یک زندگی بهتر
کاملا با حقوق بشر منافات دارد.
این خبرنگار آمریکایی که به گفته
خودش زمانی که در آمریکا زندگی میکرده است، آشنایان ایرانی زیادی داشته
است میگوید: مدتها بود با یک ایرانی هم صحبت نشده بودم. ولی به نظر
میرسد دیدگاههای ایرانیانی که خارج از کشورشان زندگی میکنند با شما که
داخل ایران هستید، تفاوتهایی دارد و آنها از واقعیتهای جامعه شان فاصله
گرفته اند.
چه کسی رئیس جمهور ایران میشود؟
نکته دیگری که
برایش جالب است انتخابات دوره بعدی ریاست جمهوری در کشورمان است و میپرسد
چه کسی قرار است رئیس جمهوری آینده ایران باشد؟ او حتی از این موضوع نیز
آگاه است که مناقشاتی بر سر تداوم سیاستهای محمود احمدینژاد رئیس جمهوری
کشورمان در ماههای اخیر به وجود آمده است.
این خبرنگار خارجی تنها
کسی نیست که نسبت به مسایل ایران کنجکاو است. شاید به جرات بتوان گفت کمتر
خبرنگاری هست که ایران را با مسایل جهانیاش نشناسد. پرونده هستهای، حمایت
از فلسطین، جایگاه زنان در جامعه، تحریمهای غرب علیه کشورمان، حقوق بشر و
... از جمله مسایلی هستند که خبرنگاران درباره آنها سئوال میکنند و
علاقمند هستند از دیدگاه یک خبرنگار ایرانی درباره آنها بدانند.
خبرنگاران خارجی از بحران مرغ میپرسند!
نکته
عجیبی که باید بدان اشاره کرد، این است که جنجالهایی که رسانههای خودمان
بر سر یک موضوع داخلی به راه میاندازند، بسیار مورد توجه آنها قرار
میگیرد. مثلا چند نفری درباره «بحران مرغ» میپرسند. شاید این مساله امروز
دیگر کهنه شده و از تیتر خبرها برداشته شده باشد و حتی مردم ایران هم
چندان یادشان نباشد، ولی خبرنگاران خارجی در این باره پرسشهایی دارند.
شاید
توجه به این سئوالها و قضاوتها ما را به این سمت هدایت کند که لازم است
در سیاستهای رسانهای خود بازنگری داشته و فضاسازیهای خبری را تا جایی
پیش نبریم که خارجیها ما را برای گران یا نایاب شدن مرغ به سخره بگیرند.
وقتی
از خبرنگاران کشورهای آسیایی و همسایه که فضای فرهنگی و اجتماعی و
رسانهای نزدیکتری به ایران دارند، میپرسم مگر شما از این مشکلات مرسوم
اجتماعی ندارید؟ میگویند داریم ولی آن را به گوش جهانیان نمیرسانیم.
نام ایران فقط در صدر اخبار سیاسی مطرح میشود
از
سوی دیگر خبرنگاران اروپایی و آمریکایی نیز بدین نکته اشاره میکنند که
اصولا فضای رسانهای و اجتماعی آنها با کشوری چون ایران بسیار متفاوت است و
اگر مثلا گرانی مرغ یک هفته تیتر رسانههای یک کشور اروپایی باشد، امر
چندان غریب و چالش برانگیزی نیست.
همچنین مساله دیگری که از برخورد
با خبرنگاران خارجی میتوان بدان دست یافت و برخی از آنها نیز مستقیم بدان
اشاره میکنند، این است که این امر چندان خوبی نیست که یک کشور تنها با
وجهه سیاسیاش در جهان شناخته شود و هرآنچه در خبرها درباره آن مطرح
میشود، مسایل و چالشهای سیاسی باشد. برای آنها بسیار جای سئوال دارد که
چرا ایران با پیشینه فرهنگی و تاریخی غنی و مردمی که استعدادهای بالایی
دارند، نباید به دلیل داشتههای علمی و فرهنگی خود در راس خبرهای جهان قرار
بگیرد و چرا باید وقتی نام ایران به گوش آنها میرسد، تنها مسایل سیاسی در
ذهنشان تصویر شود؟
برپایی کنگره حزب کمونیست چین این روزها
فرصتهای خوبی را برای تبادل نظر بیش از ۱۷۰۰ خبرنگار فراهم آورده است و
این شاید فرصتی باشد که کمتر تکرار شود.
شهر پکن، محل برپایی کنگره
چند روز پیش از آغاز این رویداد شاهد هوای سرد و برفی بود و حتی انتظار
میرفت بارش برف برنامههای کنگره را نیز تحت تاثیر قرار دهد ولی روزهای
اول و دوم برگزاری کنگره هوا آفتابی و نسبتا خوب بود. با این حال، امروز
بار دیگر سرمای شدید و بارش باران این مساله را یادآوری کرد که ممکن است
بار دیگر با برف سنگین روبرو شویم.