همزمان با اعلام پيروزي اوباما در
انتخابات رياست جمهوري آمريکا منابع آگاه ديپلماتيک پيش بيني کردند مذاکرات
ايران و کشورهاي غربي مجددا از سرگرفته شود.
يک روز پس
از انتخابات آمريکا شباهت زيادي به يک روز قبل براي باراک اوباما دارد، به
خصوص در زمينههايي که براي کسب آراي يهوديان تلاش ميکرد و ميکوشيد
انتقاد جمهوريخواهان را در مورد وضعيت اقتصادي و نحوه برخورد با مساله هسته
اي ايران پاسخگو باشد. با پيروزي اوباما در انتخابات رياست جمهوري آمريکا و
غلبه بر ميت رامني جمهوريخواه، اکنون سنا همچنان در دست دمکراتها قرار
خواهد داشت و مجلس نمايندگان نيز در انحصار جمهوريخواهان باقي ميماند. اين
به معني شباهتهاي زياد بين اين دولت و دولت قبلي آمريکاست.
ويليام
داروف، که رياست دفتر واشينگتن فدراسيون يهوديان در آمريکاي شمالي را در
اختيار دارد، ميگويد آنچه در اين انتخابات بيش از هر چيز ديگر خودنمايي
ميکرد صرف ميليونها دلار هزينه تبليغات انتخاباتي بود. از سوي ديگر با
وجود اينکه پيروزي مجدد در انتخابات رياست جمهوري يک سرمايه سياسي ايجاد
ميکند، اما اين سرمايه محدود است.
همچنين الحيات در
گزارشي به مواضع اخير”بنيامين نتانياهو" نخست وزير رژيم صهيونيستي درباره
موضوع هسته اي ايران اشاره کرده است. نتانياهو اخيرا مواضع خصمانه درباره
حمله به تاسيسات هسته اي ايران را تکرار کرده است.الحيات در ادامه به گزارش
اخيرا آژانس بينالمللي انرژي اتمي درباره فعاليتهاي هسته اي ايران اشاره
کرده که با واکنش نماينده ايران در سازمان ملل مواجه شد.بنابر اين گزارش،
ايران همچنين موافقت خود را با حضور در کنفرانس بروکسل درباره منع گسترش
تسليحات اتمي که نمايندگان اسرائيل نيز در آن حضور دارند، اعلام کرده
است.الحيات همچنين به نقل از منابع ديپلماتيک در خبري جداگانه پيش بيني
کرد: مذاکرات ايران و کشورهاي غربي پس از برگزاري انتخابات آمريکا و پيروزي
اوباما از سرگرفته شود.
برخي تحليلگران بر اين باورند
که اوباما در دور دوم رياست جمهوري خود بيش از يک ابتکار عمل خارق العاده
در خاورميانه به دنبال بهبود وضعيت اقتصادي و بهداشتي مردم آمريکا خواهد
بود.
اما در بحث سياست خارجي، مهمترين دستور کار اوباما
در دور اول رياست جمهوري اش نحوه برخورد با ايران بود. اوباما با تلاش
بسيار در هفتههاي اخير توانست دست کم به طور ظاهري نشان دهد که آمريکا و
اسرائيل در مورد ايران اتفاق نظرهاي بسياري دارند. در ماه اخير بنيامين
نتانياهو، نخست وزير اسرائيل اشاره اي به اقدام نظامي عليه ايران نکرد،
هرچند که شب پيش از انتخابات مصاحبه اي از تلويزيون اسرائيل پخش شد که نشان
ميداد بي بي بار ديگر بر مواضع سابق خود در قبال ايران تاکيد ميکند.
در
صورتي که اوباما همچنان بتواند مقامات تل آويو را به پرهيز از گزينه نظامي
عليه ايران ترغيب کند يا دست کم از آنها بخواهد در محافل عمومي کمتر در
اين مورد سخن پراکني کنند، آنگاه وي در دور دوم رياست جمهوري مجال آن را
خواهد يافت تا با فراغ بال بيشتري چگونگي برخورد با مساله هسته اي ايران را
بررسي کند.در صورتي که نگراني از تهديد نظامي در ميان نباشد، اوباما
ميتواند تحريمهاي بيشتري را براي تشويق تهران به تغيير رفتار هسته اي،
اعمال کند. بسياري از تحليلگران اينگونه گمانه زني ميکنند که اوباما در
آينده نزديک به سرعت براي مذاکره با ايران اقدام کند. مذاکراتي که در آن
پيشنهادهاي جديدي مطرح خواهد شد و برخي حداقلهاي مورد توجه اسرائيل نيز
در آن لحاظ ميشود. اين سناريو ميتواند اينگونه طراحي شود که برخي
تحريمها لغو شوند و در مقابل ايران سطح غني سازي اورانيوم را در حدود 20
درصد ثابت نگاه دارد. اين بازي با واژههاي است که در واقع معني آن تعليق
عمليات غني سازي 20 درصدي در آن است. عملياتي که غرب بيم آن را دارد که در
ساخت سلاح هسته اي مورد استفاده قرار گيرد.
مي توان گفت
اوباما که براي بار دوم رئيس جمهور آمريکا شده از 4 سال باقي مانده رياست
جمهوري اش براي برقراري نوعي مصالحه با اسرائيل بر سر برنامههاي هسته اي
ايران استفاده خواهد کرد. اوباما احتمالا پس از مشورت با اسرائيل نوعي از
پيشنهادهاي آمريکايي را به ايران ارائه ميدهد.
همچنين
در ماههاي پيش رو هيلاري کلينتون، وزير امور خارجه کنوني آمريکا که روابط
خوبي با اسرائيل داشت از سمت خود کناره گيري خواهد کرد. اين موضوعي است که
کلينتون اعلام کرده در مورد آن اطمينان دارد. اما چه کسي جايگزين وي خواهد
شد؟تام دونيلون که هم اکنون مشاور امينت ملي است يا سوزان رايس که سمت
سفير آمريکا در سازمان ملل را بر عهده دارد. البته نام ديگري نيز مطرح است و
آن جان کري رئيس کميته شوراي روابط خارجي سناي آمريکاست. از بين اين سه
نفر دونيلون روابط گرمي با اسرائيل دارد. رايس معمولا در سازمان ملل از
اسرائيل در مقابل برخي محکوميتهاي رسمي دفاع ميکند اما به طور کلي برخي
اسرائيليها و مقامات حامي اسرائيل از لحن تند وي در برخي موارد انتقاد
ميکنند. کري اما داستان ديگري دارد. او با اظهارات تندش عليه حمله اسرائيل
به نوار غزه در سال 2009، حيرت بسياري از تحليلگران شد. از سوي ديگر روابط
وي با بشار اسد در سوريه پيش از بروز بحران در اين کشور نيز مورد انتقاد
برخي کارشناسان است.
در مقابل تغيير برخي پرسنل کاخ
سفيد و وزرات امور خارجه در آمريکا، اسرائيل نيز به زودي انتخاباتي را براي
تعيين نخست وزير برگزار ميکند. نتانياهو و آويگدور ليبرمن، وزير امور
خارجه کنوني وي در ماه ژانويه نبرد سختي را پيش رو خواهند داشت. نبردي که
به دقت در آمريکا زير نظر گرفته ميشود و نتيجه آن در ترکيب با عزل و
نصبها در دولت آمريکا ميتواند نقش تعيين کننده اي براي طراحي استراتژي
آمريکا و اسرائيل در برابر ايران، داشته باشد.
منبع: ابتکار