لبنان كشوری كوچك در غرب آسیا و با
معادلات پیچیده سیاسی است كه ترور شخصیت های سیاسی در آن سالیان سال است كه
ادامه دارد و آخرین آن، ترور 'وسام حسن' رییس بخش اطلاعات نیروهای امنیتی
لبنان در انفجار هفته گذشته منطقه 'اشرفیه' بیروت بود.
به گزارش ایرنا، شاید مهم ترین عامل
ادامه دار بودن ترورها در لبنان، تأثیر جنگ 15 ساله داخلی این كشور باشد،
چرا كه در طی این جنگ جبهه بندی های شدیدی بین جریان های سیاسی این كشور در
گرفت كه تا به امروز این جبهه بندی ها با تغییراتی جزیی همراه بوده اما در
اصل مساله همچنان پای برجاست.
روند ترور شخصیت ها به خاطر كشمكش های
داخلی میان بین احزاب مختلف تا كنون ادامه یافته و در حال حاضر نیز با وجود
گذشت بیش از 22 سال از پایان جنگ داخلی كینه و سوء قصدها همچنان برقرار
است؛ تا جایی كه در صورت وقوع یك ترور، جریان ها به شكل مستقیم مخالفان
داخلی خود را نیز به دست داشتن در ترورها متهم می كنند.
لبنان از جمله كشورهایی به شمار می رود
كه انجام ترور در آن به آسانی انجام می پذیرد و بیشتر عاملان ترورها هنوز
به شكل صد در صد شناسایی نشده اند.
تلاش ها برای شناسایی عوامل ترور برای اولین بار در تاریخ لبنان پس از ترور 'رفیق حریری' نخست وزیر اسبق لبنان آغاز شد.
حریری در فبریه سال 2005 میلادی طی انفجار یك بمب در مسیر حركتش در غرب بیروت كشته شد.
این مساله و نتایج متناقض آن باعث شده
كه از سال 2005 تاكنون فضای این كشور دستخوش تحولات و تنش های بزرگی از
جمله روی كار آمدن سه نخست وزیر و یك رییس جمهور شود. به دلیل طایفه ای
بودن لبنان، انتخاب هر نخست وزیر یا رییس جمهور در مجلس این كشور، با تنش
ها و جنجال های بسیاری همراه است.
در این گزارش مهم ترین ترورهای شخصیت های مشهور سیاسی در لبنان را از سال 1975 مرور می كنیم.
'معروف سعد' نماینده اهل تسنن مردم
صیدا در سال 1975 میلادی كه در حال رهبری تظاهرات صیادان در این شهر بود،
ترور شد؛ این حادثه یكی از عوامل اصلی شروع جنگ داخلی در لبنان به شمار می
آید.
ترور 'فرانسیس میلوی' سفیر آمریكا در
لبنان به همراه 'رابرت ورینگ' مشاور اقتصادی و 'زهیر مغربی' راننده این
سفارت خانه در منطقه 'رملة البیضاء' بیروت كه پس از ربوده شدن آنها در
منطقه 'بربیر' در سال 1976 میلادی صورت گرفت.
ترور 'كمال جنبلاط' پدر 'ولید جنبلاط' رییس حزب دروزی سوسیالیست ترقی خواه و رییس جنبش ملی لبنان كه در سال 1977 میلادی رخ داد.
وی در كمین افراد مسلح در راه 'مختاره' – 'بعقلین' در منطقه 'شوف' قرار گرفت و به همراه سه تن از همراهانش به قتل رسید.
ترور 'تونی سلیمان فرنجیه' نماینده مجلس لبنان و فرزند 'سلیمان فرنجیه' رییس جمهور اسبق این كشور كه در سال 1978 میلادی رخ داد.
وی در هجوم شبه نظامیان مسیحی به منزل
تابستانی خانواده فرنجیه در منطقه 'اهدن' كه در شمال لبنان واقع روی داد و
در این حادثه تونی به همراه همسر و دو فرزند سه ساله اش كشته شد.
ترور 'علی حسن سلامه' معروف به
'ابوحسن' مسؤول دستگاه امنیتی جنبش فتح فلسطین كه به همراه چهار تن از
همراهانش در انفجار یك خودرو بمب گذاری شده در منطقه 'رأس بیروت' در سال
1979 میلادی كشته شد.
ترور 'ریاض طه' رییس اتحادیه روزنامه نگران لبنانی كه در تیراندازی عناصر مسلح در منطقه 'روشه' بیروت در سال 1980 میلادی كشته شد.
ربایش 'سلیم اللوزی' روزنامه نگار
لبنانی و پیدا شدن جسد وی در منطقه 'حرج عرمون' در جنوب لبنان؛ ترور وی در
سال 1980 میلادی به وقوع پیوست.
ترور آیت الله 'سید حسن شیرازی' روحانی
شیعه برجسته كه ایرانی نیز بوده و در سال 1980میلادی در منطقه رملة
البیضاء بیروت به قتل رسید.
ترور 'بشیر جمیل' رییس جمهور اسبق
لبنان كه بلافاصه پس از انتخابش بدین سمت كشته شد؛ این اتفاق پیش از برعهده
گرفتن این منصب و طی انفجار مقر حزب 'كتائب' در اشرفیه در سال 1982 رخ داد
كه در آن 32 تن كشته و 65 نفر دیگر زخمی شدند.
ترور شیخ 'صبحی صالح' رییس مجلس اعلای
شیعیان لبنان در منطقه 'ساقیه الجنزیر' بیروت كه در سال 1986 میلادی و توسط
یك مسلح موتور سوار انجام شد.
ترور 'رشید كرامی' نخست وزیر اسبق
لبنان كه 9 بار به این سمت انتخاب شده بود و یكی از پرسابقه ترین سیاست
مداران لبنان به حساب می آمد.
وی در پی انفجار یك بمب كوچك كه بر روی
صندلی وی در بالگرد نظامی كار گذاشته شده بود، در سال 1987 میلادی در حالی
كه وی از طرابلس به بیروت عزیمت می كرد، كشته شد.
ترور شیخ 'حسن خالد' مفتی اهل تسنن
لبنان در انفجار خودرو بمب گذاری شده در منطقه 'عائشه بكار' بیروت كه در
سال 1989 میلادی صورت گرفت و در آن 22 تن كشته و 80 تن دیگر زخمی شدند.
ترور 'ناظم قادری' نماینده پارلمان لبنان كه در سال 1989 میلادی صورت گرفت.
ترور 'رینیه معوض' رییس جمهور اسبق
لبنان كه پیش از بر عهده گرفتن این سمت در سال 1989میلادی، طی انفجار یك
بمب در منطقه 'صنایع' بیروت كشته شد.
ترور 'دانی شمعون' رییس حزب لیبرال های ملی گرا، كه در منزل خود در منطقه بعبدا به همراه افراد خانواده اش كشته شد.
ترور 'میشل سلهب' رییس اتحادیه پزشكان لبنان كه در محل كار خود واقع در منطقه 'رابیه' و در سال 1991 صورت پذیرفت.
شهادت 'سید عباس موسوی' دبیركل سابق
حزب الله لبنان كه توسط شلیك مستقیم بالگردهای ارتش رژیم صهیونیستی، در سال
1992 میلادی و در منطقه 'جبشیت' واقع در جنوب لبنان صورت پذیرفت.
ترور شیخ 'طالب سهیل تمیمی' كه عراقی
بوده و در منزل خود در منطقه 'ساقیه الجنزیر' بیروت در سال1993 میلادی كشته
شد؛ وی یكی از مخالفان و فعالان علیه نظام 'صدام حسین' دیكتاتور سابق عراق
بود.
ترور 'عمران معایطه' دیپلمات و مشاور اول سفارت اردن در بیروت كه در منطقه روشه، در سال 1993 میلادی كشته شد.
ترور شیخ 'نزار حلبی' روحانی اهل تسنن و
رییس گروه 'الاحباش' (حامی سوریه) كه به اتفاق چند تن از طرفداران در
مقابل منزلش در منطقه 'طریق الجدیدة' در سال 1995 كشته شد.
ترور 'ایلی حبیقه' وزیر سابق نیرو و
رییس سابق حزب نیروهای لبنانی كه در انفجار یك خودرو بمب گذاری شده، نزدیك
منزلش در منطقه 'حازمیه' در شرق بیروت كشته شد؛ این اتفاق در سال 2002
میلادی روی داد.
ترور' محمد جهاد جبریل' فرزند 'احمد
جبریل' دبیركل جبهه آزادی بخش فلسطین، كه در انفجار اتوموبیل بمب گذاری شده
در بیروت در سال 2002 میلادی جان باخت.
ترور 'غالب عوالی' یكی از اعضای حزب
الله لبنان كه طی انفجار یك خودرو بمب گذاری شده در ضاحیه جنوبی بیروت به
شهادت رسید؛ این اتفاق در سال 2004 میلادی روی داد.
ترور 'رفیق حریری' نخست وزیر اسبق
لبنان كه در انفجار مهیب یك خودرو بمب گذاری شده در منطقه 'سان جورج' واقع
در بولوار ساحلی بیروت در فبریه سال 2005 میلادی كشته شد؛ طی این افنجار 18
تن كشته و 220 تن دیگر زخمی شدند.
ترور حریری تاثیرات و پیامدهای گسترده ای بر جو سیاسی لبنان داشت كه از جمله آن خروج ارتش سوریه از خاك این كشور بود.
ترور 'سمیر قصیر' روزنامه نگار مخالف نظام سوریه، در انفجار بمبی در خودرو وی كه در منطقه اشرفیه و در سال 2005 میلادی روی داد.
ترور 'جرج حاوی' دبیركل سابق حزب
كمونیست لبنان، كه در انفجار بمبی نزدیك منزل وی در منطقه 'مصیطبه' واقع در
غرب بیروت كشته شد، این حادثه در سال 2005 میلادی رخ داد.
ترور 'جبران تویینی' نماینده مجلس و
رییس هیات مدیره روزنامه 'النهار' لبنان كه در انفجار یك خودرو بمب گذاری
شده در منطقه 'مكلس' در شرق بیروت كشته شد؛ این حادثه نیز در سال 2005
میلادی رخ داد.
ترور 'پیر جمیل' وزیر اسبق صنایع
لبنان، فرزند 'امین جمیل' رییس حزب كتایب، كه در منطقه 'جدید' واقع در شرق
بیروت، در سال 2006 میلادی كشته شد.
ترور 'ولید عیدو' نماینده مجلس در منطقه روشه كه در انفجار یك بمب در سال 2007 میلادی كشته شد.
ترور 'انطوان غانم' نماینده مجلس لبنان
كه در انفجار خودرو بمب گذاری شده در منطقه 'سن الفیل' واقع در شرق بیروت
در سال 2007 كشته شد؛ در این انفجار 5 تن كشته و 71 نفر دیگر زخمی شدند.
آخرین ترور نیز كه جمعه گذشته رخ داد و
در پی آن جو امنیتی شدیدی در تمام لبنان حاكم شد، مربوط به وسام حسن، رییس
بخش اطلاعات نیروهای امنیتی لبنان است.
در پی این ترور، جریان 14 مارس به
رهبری جریان المستقبل هجمه شدیدی علیه دولت 'نجیب میقاتی' نخست وزیر فعلی
لبنان به منظور كناره گیری از قدرت آغاز كرده اند.
این جریان نظام سوریه را در دست داشتن در این ترور متهم می كند.
علاوه بر این ترورهای یاد شده، سوء
قصدهای نافرجام و انفجارهای متعددی در مناطق مختلف لبنان صورت گرفته كه
منجر به كشته و زخمی شدن برخی افراد شده و بسیاری از آنها نیز ناموفق بوده
است.
از جمله این ترورهای نافرجام می توان
به ادعای 'سمیر جعجع' رییس حزب نیروهای لبنانی و 'پترس حرب' عضو فراكسیون
المستقبل مجلس لبنان اشاره كرد؛ آنها مدعی هستند كه طی ماه های اخیر در
معرض سوء قصد مخالفان خود قرار گرفته اند.
جالب توجه این است كه بجز ترور اعضای
حزب الله كه به دست عوامل رژیم صهیونیستی و ترور جمیل كه به دست جریان های
فلسطینی صورت گرفته، اكثر عاملان دیگر ترورها تا كنون ناشناخته مانده اند.
سمیر جعجع كه متهم به ترور كرامی بود
نیز پس از تحمل چند سال حبس، از زندان آزاد شد و لبنانی ها تصمیم گرفتند با
امضای پیمان 'طائف' در عربستان، پرونده این ترورها را برای همیشه مختومه
اعلام كنند.
هرچند كه این ترورها باعث شده اند كه
بسیاری از مقامات ارشد لبنان جان بسپارند، اما تاكنون تنها به منظور انجام
تحقیقات برای ترور رفیق حریری دادگاه بین المللی ویژه ای تشكیل شده است كه
در عمل دادگاهی صرفا سیاسی بوده و شهادت چند شاهد دروغین در آن مسیر
فعالیتش را با چالش روبرو كرده است.
در خصوص مساله ترور وسام حسن نیز كه
تنش ها و چالش های بزرگی برای لبنان به وجود آورده است، در اقدامی جالب
توجه، دولت لبنان از مقامات آمریكایی خواسته است كه تعدادی از عناصر 'اف بی
آی' (پلیس جنایی آمریكا) به منظور تحقیقات در خصوص این پرونده به لبنان
سفر كنند.