رقابت ایران و عربستان سعودی برای دبیرکلی اوپک

بولتن نیوز: سازمان کشورهای صادرکننده نفت اوپک، برای تعیین دبیرکل جدید خود آماده می شوند تا در بین نامزدهای فعلی از سوی ایران، عربستان، عراق و اکوادور یکی را برگزینند. این 12 کشور عضو اوپک شامل الجزایر، آنگولا، اکوادور، ایران، عراق، کویت، لیبی، نیجریه، قطر، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و ونزوئلا هستند و در این دوره از انتخابات دبیرکلی، رقابت بین ایران و عربستان جدی است....

چهار نفر کاندیدای ریاست سازمان اوپک، آقای غلامحسین نوذری وزیر پیشین نفت ایران و همچنین آقای مجید  آلمنیف نماینده عربستان سعودی در سازمان اوپک، آقای طاهیر غصبان مشاور وزیر نفت عراق و وزیر نفت اکوادور آقای ویلسون پستور .

 مدت دبیر کلی آقای عبدالله البدری در ماه دسامبر به اتمام می رسد.

 هرگونه تصمیمی برای جانشینی آقای بدری در جلسه مورخ 12 دسامبر وزرای نفت 12 کشور عضو اپک انجام می شود که هم وضعیت دبیرخانه در وین اطریش مشخص می شود هم وضعیت دبیر کلی اوپک که مسئولیت های فراوانی در این سازمان بعهده دارد مشخص می گردد.
عایشه دایا و نایدا بخش 22 اکتبر2012 در مقاله ای نوشته اند:  دولت مردان سازمان کشورهای صادر کننده نفت "اوپک"  در وین گردهم می آیند تا برای اولین بار ظرف شش سال گذشته، دبیر کل جدید اوپک را انتخاب کنند. چهار کشور برای کسب این موقعیت با هم رقابت می کنند.

سران کشورهای عضو اوپک نشست دو روزه خود را در ساعت 10 صبح به وقت محلی در مقر اوپک آغاز و با نامزدهائی از ایران و عراق و همچنین بزرگترین و کوچکترین صادرکنندگان این گروه، یعنی عربستان سعودی و اکوادور گفتگو می کنند.
این دولتمردان همچنین جانشینی به جای عبدالله البدری از لیبی معرفی خواهند کرد، که دورۀ سه سالۀ دومش در پایان سال جاری رو به اتمام است. تصمیم نهایی در ماه دسامبر توسط وزرای نفت کشورهای عضو اوپک اتخاذ خواهد شد.
احسان الحق مشاور ارشد بازار در شرکت مشاوره اقتصاد انرژی KBC ، یکی از واحد های شرکت فناوری پیشرفته KBC با مسئولیت محدود، از طریق تلفن از شهر والتون تیمز، انگلستان در 19 اکتبر گفت: "دبیر کل سازمان ملل نقش مهمی را ایفا می کند، و اثرگذاری وی فراتر از بازار نفت " است. او باید به رغم تفاوت های موجود بین کشورهای عضو، تمام نظرات مختلف را نمایندگی و لحاظ کند. "

این گروه تولید کنندۀ نفت که کنترل 40 درصد از عرضه جهانی نفت را در دست دارد ظرف دو سال گذشته خروجی خود را افزایش داده است هرچند که ناآرامی ها در لیبی و تحریم ها علیه ایران، صادرات این دو کشور عضو اوپک را مختل و ثبات قیمت ها را به شدت متزلزل کرده است.
دبیر کل می تواند به وقت ضرورت ، جلسات اضطراری را هماهنگ کند و این سمت از کشش و وزن سیاسی ویژه ای در میان اعضای اوپک برخوردار است، هرچند که تصمیمات و سیاست های کلی اوپک توسط وزرای نفت 12کشور عضو اتخاذ می شود.
 سهمیه بندی عرضۀ اوپک توسط وزرا در جلسۀ 12 دسامبر به بحث و بررسی گذاشته می شود، و موضوع بحث این هفته نیست.
اوپک که در سال 1960 تاسیس شده، تاکنون از هر یک از چهار کشور نامزد شده یک دبیر کل داشته است. در بین سال های1979تا 1981 از اکوادور و از سایر کشورهای عضو هم در دهۀ 1960دبیر کل بوده اند.

این بار، عربستان سعودی، مجید آلمنیف، نمایندۀ سابق خود در اوپک را نامزد دبیرکلی اعلام کرده، در حالی که ایران غلامحسین نوذری، وزیر نفت سابق را نامزد کرده و عراق، دومین تولید کنندۀ بزرگ اوپک، از ثمیر قدحبان، یکی دیگر از وزرای نفت سابق خود حمایت می کند. اکوادور، نیز به عنوان کوچکترین تولید کنندۀ نفت اوپک، ویلسون پاستور را نامزد دبیر کلی کرده که در حال حاضر وزیر نفت آن کشور است .

تصمیم نهایی در مورد انتخاب دبیر کل اوپک را این وزیران، درجلسۀ 12 دسامبر و در مقر این سازمان در پایتخت اتریش خواهند گرفت. رقابت برای تصاحب پست دبیر کلی اوپک زمانی صورت می گیرد که تنش ها میان عربستان سعودی و ایران رو به افزایش است.




تنش میان ایران و عربستان

پادشاهی سنی مذهب عربستان سعودی، رهبری شیعه مذهب ایران را به دخالت در امور کشورهای عربی در خلیج فارس متهم کرده است، اتهامی که توسط ایران همواره رد می شود. ایران اما به نوبه خود حاکمان سنی مذهب بحرین و عربستان سعودی را به اعمال تبعیض علیه شیعیان این دو کشور متهم می کند.

عربستان سعودی تولید نفت خود را در سال جاری افزایش داده تا مقادیر صادرات نفت کاهش یافته از سوی ایران را جبران کند. صادرات نفت ایران اخیرا به دلیل تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا به شدت کاهش یافته و همین امر باعث شده تا این کشور از رتبۀ دومین تولید کنندۀ بزرگ اوپک نزول کند.
سلیمان، آل هربیش که در سال 1999 از سوی عربستان سعودی برای مقام دبیر کلی اوپک نامزد شده بود، در حال حاضر از نامزد این کشورپادشاهی یعنی آلمنیف حمایت می کند. به گفتۀ آل هربیش،" المنیف پایان نامه دکترای خود را دربارۀ تاثیر قیمت نفت بر کشورهای تولید کننده نوشته و در صنعت انرژی از احترام و اعتبار ویژه ای برخوردار است. اعضای دیگر اوپک باید بسیار خرسند باشند که این کشور پادشاهی فردی با دانش و تجربه فراوان را معرفی کرده است."
آل هربیش، که در حال حاضر مدیر کل صندوق اوپک برای توسعه بین المللی است، امروز در مصاحبه تلفنی خود از وین اعلام کرد: "عربستان سعودی در حال ایجاد تعادل در بازاراست، این کشور صادر کننده اصلی است و وزن خود را تکیه گاه سازمان اوپک قرار داده و در ترسیم آینده اوپک نقش مهمی ایفا می کند، بعلاوه عربستان مدت مدیدی است که سمت دبیر کلی اوپک را در اختیار نداشته است. "




شرایط و تجربۀ مورد نیاز

اساسنامه اوپک شرایط و ضوابط مورد نیاز برای دبیر کلی این سازمان را توصیف کرده است ، فردی که باید دست کم 35 سال سن، مدرک تحصیلی از یک دانشگاه معتبر، و دارای حداقل 10 سال تجربه در صنعت نفت باشد.

" ممکن است به خاطر تحریم ها انتخاب فردی از ایران کار دشواری باشد،" هانس لوکر، تحلیلگر بانک بین المللی رایفیسن در وین روز 19 اکتبر از طریق تلفن ضمن گفتن این جمله تصریح کرد: "همچنین شاید بسیار دشوار باشد که در مورد انتخاب نامزد سعودی ها به توافق برسیم، زیرا عربستان سعودی ممکن است بر روی قیمت نفت حدود 100 دلار در هر بشکه پافشاری کند، حال آنکه دیگر اعضای اوپک قیمت های بالاتری را ترجیح دهند." لوکر خاطر نشان کرد که به خاطر همین دلایل، کار با نامزدهای اکوادور یا عراق احتمالا "راحت تر" خواهد بود
با این حال، پاستور، نامزد اکوادور، نیز در کویتو روز 19 اکتبر به خبرنگاران گفت که او " شانس اندکی" برای به دست آوردن این مقام دارد زیرا کشورش یک عضو تولید کنندۀ کوچک در اوپک است و از وزنی مشابه سایر کشورهای عضو برخوردار نیست.







پایان دادن به بن بست

انتخاب البدری به عنوان دبیر کل اوپک در سال 2007 از میان نامزدهایی از ایران و کویت، به بن بست سه ساله برسر تعیین فردی دائم برای این پست پایان بخشید. در حال حاضر دورۀ حضورالبدری، رئیس سابق شرکت ملی نفت لیبی، به عنوان دبیرکل اوپک، از دولت رهبر مخلوع لیبی ، یعنی معمر قذافی که او را نامزد این سمت معرفی کرده بود بیشتر دوام آورده است.
هر دولت عضو، یکی از دولتمردان خود و یک نماینده ملی را برای حضور و فعالیت در اوپک منصوب می کند. مقام دولتی اعزام شده در جمع هیئت مدیره می نشیند تا در امر مدیریت سازمان و هدایت بودجه آن کمک کند، اما وظیفۀ نمایندۀ اعزامی هر کشور عضو در اوپک تجزیه و تحلیل بازار نفت است.

وزیر نفت هر کشور عضو، معمولا هیئت کشورخود را در کنفرانس های اوپک که حداقل دو بار در سال تشکیل می شود، رهبری و سرپرستی می کند. بویژه زمانی که گروه، در خصوص اهداف عرضۀ نفت و یا سایر سیاست های مرتبط تصمیم گیری می کند.