«كين ايچي كومانو» سفير ژاپن در تهران در گفتوگو با خبرنگار سياست خارجي خبرگزاري فارس، در خصوص موضوع هدفمند سازي يارانهها و مصرف انرژي در كشورمان، فرهنگ مصرف انرژي در ژاپن و استفاده از انرژي هستهاي در برنامههاي توسعهاي ژاپن و همچنين مذاكرات استانبول توضيحاتي ارائه داد كه از نظر خوانندگان ميگذرد.
* ژاپن با نفت ارزان اقتصاد خود را بازسازي كرد
كومانو انرژي را مهمترين عامل در فرآيند صنعتي كردن يك اقتصاد دانست و گفت: ژاپن پس از شكست در جنگ جهاني دوم با نابود شدن صنعت گذشته خود، دوباره شروع به بازسازي اقتصادش كرد و تا دهه دوم 1970 با موفقيت به پيش رفت و تقريباً اقتصاد خود را بازسازي كرد.
سفير ژاپن در ايران، ژاپن را فاقد انرژيهاي فسيلي خواند كه تنها از آب - كه به وفور در اين كشور يافت ميشود - براي توليد برق از طريق سدهاي برقآبي، انرژي مورد نياز خود را تأمين ميكند و اظهار داشت: در گذشته ذغال سنگ نيز براي توليد انرژي استفاده ميشد اما به تدريج نفت جاي آن را گرفت كه يك انرژي ارزان بود و كمك بزرگي به صنعتي شدن ژاپن كرد.
* بحران نفتي دهه 70 و برنامه ژاپن براي خروج از آن
كومانو با اشاره به شوك نفتي رخ داده در جهان در دهه 70 ميلادي، گفت: براي كشورهاي نفتي مانند ايران، اين دوران يك دوران طلايي بود كه درآمد كلان بادآوردهاي براي آنها داشت، اما براي اقتصاد ژاپن كه بسيار متكي به نفت وارداتي بود يك شوك بزرگ محسوب ميشد چرا كه قيمت نفت به يك باره 4 برابر شد و اين موضوع قيمت تمام شده محصولات صنعتي ما را افزايش داد كه ژاپن در پي آن قدرت رقابت خود را از دست ميداد.
وي با بيان اينكه در مقابل اين وضعيت دولت با فعالان اقتصادي بخش خصوصي همكاري كرد تا با ايجاد فناوريهاي نو بر اين مشكل اقتصادي غلبه كند، يادآور شد: اين اتفاق رخ داد و بدين ترتيب نه تنها اقتصاد و صنايع ژاپن موفق به غلبه بر چنين مشكلي شد، بلكه فناوري ايجاد شده را به عنوان يك قدرت جديد به كار برد تا سطح اقتصادي خود را افزايش دهد و در اين فرآيند موفق شد يك اهرم جديد براي بالا بردن قدرت اقتصادي خود به دست آورد.
* اقتصاد ژاپن امروز به اوج خود رسيده است
*رشد اقتصادي آينده ژاپن حداكثر به 3 درصد ميرسد
سفير ژاپن در ايران با اشاره به اينكه اقتصاد ژاپن امروز تقريباً به اوج خود رسيده است، اظهار داشت: البته اين بدان معني نيست كه ديگر رشد نميكند اما نرخ رشد آن نسبت به اقتصادهاي نوظهور مانند چين، برزيل و روسيه كمتر است و حداكثر شايد به 3 درصد برسد.
كومانو دليل پايين آمدن رشد اقتصادي ژاپن را پير شدن سريع اين كشور خواند و خاطرنشان كرد: از 2 سال پيش تاكنون كم شدن از كل جمعيت ژاپن قابل مشاهده است چرا كه نرخ مواليد كم شده و اين موضوع نشان ميدهد طي سالهاي آينده از كل جمعيت كشورمان كاسته ميشود.
وي نرخ رشد پايين ژاپن را عاملي مهم در رشد اقتصادي اين كشور طي سالهاي آينده دانست و يادآور شد: وقتي جمعيت كم ميشود نميتوان رشد اقتصادي آن كشور را افزايش داد.
* ژاپن 40 سال است كه از انرژي هستهاي استفاده ميكند
سفير ژاپن در ايران مصرف نفت وارداتي را نيز طي سالهاي گذشته رو به كاهش خواند و اظهار داشت: منابع فسيلي به زودي به پايان خواهد رسيد و سياست كلي انرژي ژاپن بر اين است كه در مصرف آن صرفه جويي كند.
كومانو ادامه داد: نسبت به كشورهاي ديگر ما باران و برف زيادي داريم كه از آن براي توليد برق آبي استفاده ميكنيم.
وي با بيان اينكه سياست ژاپن به سمتي ميرود كه بر كارايي مصرف انرژي افزوده و منابع انرژي خود را تنوع دهد، افزود: انرژيهاي خورشيدي و هستهاي از جمله انرژيهايي هستند كه ما روي آنها كار ميكنيم.
سفير ژاپن در ايران افزود: ژاپن طي 40 سال گذشته از انرژي هستهاي استفاده كرده كه مصرف نفت خود را كاهش دهد، زيرا نفت يك كالاي گرانبها است و از اين جهت حداكثر صرف جويي را داريم و كارايي آن را افزاش دادهايم.
* قيمت نفت 200 يا 300 دلاري دنيا را به سوي استفاده از انرژيهاي ديگر سوق ميدهد
كومانو نفت را بهترين منبع انرژي خواند و گفت: اگر چه اين ماده زيانهايي دارد كه آلودگي هوا يكي از آنها است، اما از سوي ديگر از نظر كارايي بهترين منبع انرژي است و تا زماني كه وجود دارد بايد به طور برنامهريزي شده از آن استفاده كنيم.
وي در پاسخ به اين سؤال كه تا چه اندازه افزايش قيمت نفت براي شما مقرون به صرفه است؟، گفت: اگر قيمت نفت به 200 تا 300 دلار برسد تحول سريعي به سوي استفاده از منابع انرژي ديگر پديد خواهد آمد كه از جمله آنها انرژي خورشيدي و هستهاي ميباشد.
سفير ژاپن در ايران با اشاره دوران سفارت خود در اتيوپي گفت: 2 سال پيش زماني كه قيمت نفت بالا رفت، اتيوپي تمام درآمد صادرات خود را صرف واردات نفت كرد. آن روز فكر كردم اگر نفت باز هم بالاتر از اين رود يك فاجعه انساني رخ ميدهد چرا كه در كشور فقيري مانند اتيوپي همه درآمد آن كشور صرف واردات نفت و سوختن آن ميشود.
* افزايش قيمت نفت در نهايت به زيان كشورهاي نفت خيز است
كومانو ادامه داد: اگر نفت به شدت افزايش يابد، كوشش و منابع مالي در سطح جهان به سمت جايگزيني انرژيهاي ديگر سوق داده ميشود و اين موضوع به سود كشورهاي نفت خيز همچون عربستان، كويت و ايران نخواهد بود.
وي در بخش ديگري از سخنان خود در خصوص مصرف انرژي در ايران يادآور شد: اتلاف انرژي در ايران فوق العاده زياده است و از اين رو هدفمند كردن يارانهها در حوزه انرژي مانند بنزين، برق و گاز بسيار مفيد ميباشد.
* ايرانيها فكر ميكنند انرژيهاي فسيلي رايگان و دائمي هستند
سفير ژاپن در ايران مصرف زياد انرژي را در ايران يك مشكل فرهنگي دانست و گفت: ايرانيها فكر ميكنند اين منابع رايگان و هميشگي است، اما اينطور نيست و آنها بايد قدر بدانند.
كومانو با اشاره به مشكلات و سختيهايي كه ممكن است در اجراي اين طرح براي مردم ايران اتفاق بيفتد، يادآور شد: در دراز مدت اين طرح مفيد است و مردم بايد فرهنگ خود را عوض كنند و به ارزش انرژيها بيشتر توجه كنند.
وي ابراز اميدواري كرد كه طرح كاهش مصرف فرآوردههاي نفتي بدون اشكالات بزرگ اجرايي شود و كارايي در مصرف انرژي بالا رود چرا كه در درازمدت كمك بزرگي براي اقتصاد ايران خواهد بود.
* مردم ژاپن تنها در روزهاي تعطيل با ماشين شخصي بيرون ميروند
سفير ژاپن در ايران در خصوص تعداد ماشينها در ايران و ژاپن و ترافيك 2 كشور گفت: در ژاپن مردم در روزهاي كاري با وسائل نقليه عمومي به سر كار ميروند و ماشين بيشتر توسط فعالان اقتصادي مورد استفاده قرار ميگيرد. خانوادهها در روزهاي تعطيل با ماشين بيرون رفته و ماشينها غالباً 3 تا 4 نفره هستند نه مانند ايران كه تك سرنشين هستند.
كومانو در خصوص فرهنگ سازي ژاپن گفت: پيش از مدرنازيسيون در ژاپن، زمانيكه اقتصاد در حال رشد سريع بود جامعه ژاپن غني نبود تا هر يك از آنها دارنده ماشين شوند، بر همين اساس مردم توسط حمل و نقل عمومي به سر كار خود ميرفتند اما در ايران همزمان با رشد اقتصادي مدرنازيسيون شكل گرفت كه اين باعث حركت اين تعداد ماشين در خيابانهاي ايران است.
* تهران بهترين مصداق آلودگي حاصل از سوختهاي فسيلي است
وي در خصوص استفاده از انرژي در آينده گفت: نفت از بين رفتني است و مشخص شده كه سوخت نفت به همراه خود آلودگي ميآورد كه قابل تحمل نيست و تهران بهترين مصداق آن است.
سفير ژاپن در ايران افزود: امروز زماني است كه مردم كل دنيا در شكل زندگي خود تجديد نظر كلي كنند و جز اينكه فناوري و انرژيهاي جديدي را ايجاد كنيم چارهاي ديگر نيست.
كومانو ادامه داد: از يك سو فناوري و از سوي ديگر فرهنگ سازي مردم بايد با هم پيش رود.
* دنيا بايد به سوي انرژيهاي نوين از جمله هستهاي حركت كند
وي در بخش ديگري از سخنان خود در پاسخ به اين سؤال كه ايران نيز به سمت استفاده از انرژي هستهاي پيش ميرود، چرا غرب مانع آن است؟ گفت: زماني كه شاه ايران برنامه توسعه انرژي هستهاي را ارائه داد مردم جهان به شوك افتادند، چرا كه ايران نفت و گاز زيادي دارد اما امروز مردم دنيا متوجه اين موضوع شدهاند كه نفت از بين رفتني است و بايد براي استفاده ديگر كه از ارزش بالاتري برخوردار هستند به كار گرفته شود و انرژي از طرق ديگر از جمله انرژي هستهاي توليد شود.
سفير ژاپن در ايران، انرژي هستهاي را تيغي دو لبه دانست و گفت: از اين انرژي ميتوان براي اهداف صلح آميز و يا توليد سلاح هستهاي استفاده كرد.
وي افزود: اگر چه ايران به عنوان عضو NPT و آژانس بينالمللي انرژي اتمي امتيازات و وظايفي دارد كه بر آن نيز تأكيد ميكند، اما شفاف سازي بسيار مهم است و در اين زمينه هنوز از سوي ايران كار بيشتري بايد صورت بگيرد.
* به ادامه مذاكرات ايران و 1+5 اميدوار هستم
سفير ژاپن در ايران در خصوص مذاكرات استانبول نيز گفت: صريحاً بگويم بسيار متأسف شدم، چرا كه جز طريق تعامل و گفتوگو براي حل و فصل مسئله راه حل ديگري وجود ندارد.
كومانو ادامه داد: نميتوان جنگ را به عنوان يك گزينه انتخاب كرد، از اين نظر بايد گفتوگو، مذاكره و تعامل بيشتري انجام شود.
وي اختلاف نظر و موضع بين طرفين را زياد دانست و يادآور شد: بايد وقت بيشتري را براي گفتوگو صرف كرد كه البته اين بار چنين نشد.
سفير ژاپن در ايران با بيان اينكه هنوز برنامه كاري آينده (مذاكرات ايران و 1+5) مشخص نشده، اما من اميدوار به ادامه مذاكرات هستم، خاطرنشان كرد: اميدوارم تماس بين طرفين ادامه پيدا كرده و گرچه تدريجي باشد، اما اختلافات از بين برود.