آرش فهيم / کیهان
نظام رسانه اي انگلستان يكي از فعال ترين ارگان هاي تبليغاتي در زمينه اسلام ستيزي
محسوب مي شود.
به طوري كه شبكه هاي تلويزيوني برون مرزي بريتانيا در جنگ رسانه اي عليه قلب جهان
اسلام يعني ايران گوي سبقت را از همتايان آمريكايي و صهيونيستي خود ربوده اند. اما
به نظر مي رسد كه سينماي انگليس در تخريب وجهه مسلمانان بيشتر مقلد و پيرو هاليوود
است.
فيلم Cleanskin (تميز كننده پوست) از محصولات اخير سينماي انگلستان است كه نشان
دهنده همراهي اين سينما با هاليوود در ترور فرهنگي مسلمانان است. فيلمي كه با
كمترين خلاقيت و ابتكاري و براساس همان نگره هاي كليشه اي و بارها تكرار شده به
ذهنيت سازي منفي و مخرب عليه اسلام گرايان مي پردازد. به ويژه اينكه توزيع كننده آن
نيز كمپاني برادران وارنر است كه كارنامه سياهي در توليد فيلم هاي ضد ايراني و ضد
اسلامي دارد.
فيلم Cleanskin به باز توليد روايتي تكراري پرداخته است؛ ترورها و انفجارهايي
زنجيره اي در شهر لندن رخ مي دهد كه طبق كليشه هاي رايج در فيلم هاي غربي، يك گروه
اسلامي تندرو و برخوردار از پندارهاي ضد امپرياليستي و غرب ستيزانه عامل آن ها
هستند. اما باز هم مثل هميشه، يكي از مأموران مخفي دستگاه هاي امنيتي حاكم در
انگليس به جنگ تروريست ها مي رود و آن ها را تار و مار مي كند!
اين روايت طي سال هاي اخير در ده ها فيلم و سريال ديگر هم تكرار شده است. در «24»،
«يونيت»، «موضع مسلط»، «از پاريس با عشق» و بسياري ديگر نيز محور داستان تقريبا به
همين منوال بوده و بدون ترديد در آينده باز هم شاهد آثاري با همين تم خواهيم بود.
فيلم Cleanskin را در واقع مي توان نوعي بيانيه درحمايت از همه سياست هاي امروز
دولت هاي جنگ طلب غربي دانست. ايوان و احمد اشرف، دو قطب متخاصم داستان فيلم هستند.
يكي مأمور امنيتي مخفي انگليس است و ديگري جواني مسلمان كه دچار عصيان شده و به رزم
مسلحانه با جامعه ميزبان خود مشغول است. علاوه بر رويكرد به اصطلاح ضد تروريستي
فيلم و هشدار دادن درباره خطر گروه هاي جهادي و انقلابي مسلمان -كه به زعم فيلم،
همه تروريست هستند- اين فيلم نگاهي به شدت مثبت را از هجوم نظامي غرب به خاورميانه
دارد. در طول فيلم بارها تأكيد مي شود كه قهرمان داستان در اين تجاوزات حضور داشته.
ايوان در يكي از ديالوگ هاي كليدي فيلم ريشه خشونت هاي تروريستي را خاورميانه معرفي
مي كند و مي گويد كه براي سركوب اين جريان در جنگ حضور داشته تا از بروز اين
اتفاقات در خاك كشورش جلوگيري كند! در مقابل، شخصيت هاي منفي داستان كه به زعم فيلم
مسلمان هاي جهادگر هستند بارها به جنگ و كشتار بي گناهان از سوي دولت هاي غربي
اعتراض مي كنند. اين فيلم به نوعي سعي دارد تا انتقاد به جنگ را يك انگاره تروريستي
معرفي كند. مسئله اي كه در فرم و ساختار فيلم هم بروز يافته. بطوري كه شيوه جذابيت
آفريني در آن- مانند اغلب فيلم هاي غربي- نمايش افسارگسيخته خشونت و اباحه گري است.
كارگردان فيلم، خودش اصالت عربي دارد؛ «هادي هاجايگ» با اين حال يك فيلم
نژادپرستانه تمام عيار را ساخته است. نكته عجيب و تأمل برانگيز درباره فيلم
cleanskin كه از همان ابتدا جلب توجه مي كند، منسوب كردن شاخصه هاي اخلاقي اسلامي
به قهرمان غربي فيلم و برعكس، نسبت دادن صفات رذيله غربي به مسلمانان است. ايوان به
عنوان قهرمان و شخصيت ناجي فيلم، مردي محجوب و اخلاقگرا ترسيم شده كه با تعصب خاصي
حلقه همسرش را همواره همراه دارد. اين مأمور انگليسي حتي از نگاه كردن به زن نامحرم
نيز پرهيز مي كند! برعكس او، مسلمان هاي فيلم همه نوع خلاف و گناهي را انجام مي
دهند. در اين فيلم مأمورهاي انگليسي افرادي خانواده دوست و متعهد به نمايش درآمده
اند و در مقابل، مبارزان مسلمان، همه مجرد و فاسد به تصوير كشيده شده اند! اين جابه
جايي ارزش ها نيز در نوع خودش جالب است. جالب از اين نظر كه از يك طرف رسانه هاي
انگليسي- و به طور كلي رسانه هاي غربي- مسلمانان را به فساد و بي بند و باري دعوت
مي كنند و از طرف ديگر قهرمان هاي ملي خود را منزه از اين گونه مسائل نمايش مي
دهند. نام فيلم نيز استعاره اي است از همين تقابل. يعني مسلمانان را چون چركي روي
پوست مي داند كه نيروهاي امنيتي غربي در حال پاك كردن آن ها هستند.
اغراق در نژادپرستي در فيلم cleanskin تا آنجاست كه مسلمان هاي معترض به غرب را در
اوج سنگد لي و توحش معرفي مي كند. در يكي از سكانس ها، تعدادي از اعضاي گروه جهادي
براي انتقام گيري به سراغ يكي از كهنه سرباز هاي ارتش انگليس مي روند و سرش را مي
برند. آن ها حتي به زن و فرزند او نيز رحم نمي كنند و به شكل وحشتناكي آن دو را به
قتل مي رسانند.
آنچه مشهود و مسلم است اينكه امروز نژادپرستي در نظام ايدئولوژيك غرب نه تنها كاهش
نيافته كه نسبت به قرون گذشته بيشتر و غليظ تر هم شده است. با اين تفاوت كه اين بار
مسلمان ها جاي رنگين پوستان را گرفته اند. اگر روزگاري اشغالگران و جنگ طلب ها سعي
مي كردند تا نفرت نژادي را عليه سياهان و سرخ پوست ها دامن بزنند تا استثمار و
كشتار آن ها را توجيه كنند، امروز هم سعي دارند تا مسلمان هاي انقلابي و معترض به
غرب را هيولانمايي كنند تا به اين وسيله امواج اسلام گرايي را در جهان مهار كنند.
فيلم cleanskin را مي توان يكي از نمادهاي نژادپرستي مدرن دانست كه نظام رسانه اي
انگلستان هم از پرچمداران آن است.