کار اسلام به بدجایی رسیده بود. یزید شراب خوار بوزینهباز بر منبر خلافت و جانشینی رسول خدا تکیه زده بود. اسلام داشت نفسهای آخر خود را میزد، و میرفت که به سرنوشت مسیحیت و یهودیت و ادیان تحریف شده دچار شود. دیگر هیچ کاری علاج نبود وهیچ اقدامی توان نجات اسلام از این خطر را نداشت؛ مگر این که خون حسین (علیه السلام) در این راه ریخته شود.
حسین (عليه السلام) آمادهی خلق بزرگترین حماسهی تاریخ شد؛ حماسهای که باید اسلام را تا ابد بیمه کند و انرژی همهی حماسهسازان تاریخ را تأمین کند. و از سوی دیگر قرار است هولناکترین جنایت تاریخ پدید آید. هولناکترین جنایت و بزرگترین حماسه دو روی سکهی یک حادثهاند که همان واقعهی کربلاست.
ظاهر این است که امام، همه را برای همراهی با خود دعوت میکند، اما در این میان برخی با قافلهی امام همراه میشوند و برخی کناره میگیرند و برخی هم در برابر امام میایستند و مرتکب قتل امام میشوند.
اما هرگز نمیتوان پذیرفت که این تقسیمها به صورت اتفاقی و بیحساب و بدون کارگردانی خدا انجام گرفته است. قطعا بهترینهای امت، توفیق یاری امام حسین (عليه السلام) را پیدا کردند، و حتما خداوند گوهری در وجود یاران حسین (عليه السلام) دیده بود که آنان را به خیمهی امام حسین (عليه السلام) راه داد. و از سوی دیگر اگر قرار است هولناکترین جنایت تاریخ به وجود آید، حتما باید پستترین انسانهای این کرهی خاکی این نقش را به عهده بگیرند. قطعا کسانی که بیش از همه خشم خدا را برانگیختند، خواسته یا ناخواسته کمر به قتل حسین خواهند بست ومرتکب این جنایت خواهند شد. و بیتردید باید اینها بدترین گناهان تاریخ را انجام داده باشند که مستحق این سرنوشت شدهاند.
همه میدانیم که این خنجر را کوفیان به دست گرفتند و همینها بودند که حسین و یارانش (عليهم السلام) را به قتل رساندند. هولناکترین جنایت تاریخ به نام کوفیان تمام شد. و معلوم شد که پستترین قوم آن زمان، همینها بودهاند.
اما مگر اهل کوفه چه کرده بودند و گناهشان چه بود؟ ایمان به وجود خدا نداشتند؟ به پیامبری حضرت خاتم کافر بودند؟ آیا قرآنسوزی کرده بودند؟ آیا به بتپرستی روی آورده بودند؟… مگر بدترین گناهها اینها نیست؟ و مگر اهل کوفه دست به چنین گناهانی زده بودند؟ و مگر در آن زمان مردمانی نمیزیستند که به خدا یا پیامبر خاتم ایمان نداشتند و گناه سر تا پای زندگیشان را گرفته بود؟
… چرا از میان این همه مردم کافر و مشرک و گناهکار، خدا بیش از همه بر کوفیان غضب کرد و چنین سرنوشت شومی را برایشان رقم زد؛ حال این که کوفیان هم به خدا ایمان داشتند و هم مسلمان بودند و هم این که در گناه و فساد، چندان امتیازی بر دیگر شهرها نداشتهاند؟
تنها چیزی که کوفیان را از دیگران جدا میسازد، این است که اهل کوفه در یک نظام ولائی زندگی کردهاند، اما در ولایتمداری بد عمل کردهاند. مردم کوفه زمانی تحت ولایت امیر المؤمنین (عليه السلام) زندگی میکردند، اما به جای این که مایهی اقتدار ولایت باشند، مایهی ضعف ولایت علی (عليه السلام) شده بودند. و آنگاه که امام حسن (عليه السلام) زمام ولایت را به دست گرفت، بدترین رفتار را با ولیشان داشتند. و این بدترین گناهی است که یک انسان میتواند در این کرهی خاکی انجام دهد. و هیچ گناهی به اندازهی این گناه خشم خدا را برنمیانگیزد.