انتقاد استاد اخلاق دولت از اظهارات مشايي

آيت الله حائري شيرازي، نماينده سابق ولي‌فقيه در استان فارس، عضو مجلس خبرگان رهبري و استاد اخلاق هيئت دولت، با انتقاد از مواضع اخير مشائي در رابطه موسيقي، گفت: حلال و حرام حريم الهی هستند عقل هابیل نمی تواند از حريم الهی حرام و حلال خبر داشته باشد قبل از اینکه حکم موضوع از حریم الهی صادر شده باشد آنچه حضرت هابیل زیبا دانسته روشن است و آنچه را به علم خود عمل کرده مشخص است.

متن كامل اين نامه در ادامه آمده است:

جناب آقای اسفندیار رحیم مشایی دوست نزدیک رئیس جمهور

در رابطه با مساله زیبای موسیقی و حکم آن به نظر می رسد مطالبی باید ارائه شود. چه عنوان مناظره داشته باشد چه نداشته باشد. زیرا رئیس جمهور طبق قانون اساسی اولین شخصیت بعد از مقام منیع رهبریست، نسبت به دوستی رئیس جمهور و صمیمیت ایشان با شما نیازی به بحث نیست. پس نتیجه میگیرم  مطلبی که شما بیان کرده اید و موقعیتی که درآن قرار دارید ارزش بيان مطلبي را دارد.

شما زیبا بودن را دلیل حلیت آن دانسته اید. حلال و حرام حريم الهی هستند عقل هابیل نمی تواند از حريم الهی حرام و حلال خبر داشته باشد قبل از اینکه حکم موضوع از حریم الهی صادر شده باشد آنچه حضرت هابیل زیبا دانسته روشن است و آنچه را به علم خود عمل کرده مشخص است ونتیجه عمل به علم که عین تقوا است مشخص است همه این موارد را توضیح می دهم. ولی قبل از وارد شدن در بحث عقل و علم و عمل حضرت هابیل بحث در مقام و موقعیت او لازم است . شما به خوبی می دانید که موسی (ع) مامور شد هفتاد نفر متقی را برای حضور در محضر مقدس الهی در حرمی که بی تقوا در آن راه ندارد انتخاب کند و به او فرموده بود در این حرم بی تقوا قبول نمی شود اگر آمد هلاک می شود .

موسی (ع)این پیامبر اولوالعزم الهی انتخاب خود را کرد اما هیچ یک از هفتاد نفر زنده نماندند سر انسانها حرم الهی است خداست که از اسرار انسانها مطلع است حال در شان حضرت هابیل همین بس که اگر در میان آن هفتاد نفر بود زنده میماند چون خدا از سر او خبر داشت و قربانی اورا قبول کرد إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ شما بخوبی می دانید وقتی قربانی قابیل قبول نشد به حضرت هابیل گفت : تورا خواهم کشت و حضرت هابیل در جوابش فرمود : خداوند فقط از متقین قبول می کند تا اینجا همه چیز به خوبی پیش رفته است بحث در زیبایی شناسی حضرت هابیل است و رابطه زیبایی با حلال و حرام، امروز اگر کسی شما را تهدید به قتل کند و شما بتوانید از خود دفاع کنید به او چه می گویید شما پاسخ می دهید عقل من به من حکم می کند از خودم دفاع کنم. اگر شما به حریم من آمدی و در حین دفاع من کشته شدی من مقصر نیستم حتی دیه تو بر عهده من نیست . دفاع مظلوم زیباست . حسین بن علی و پدرش که قهرمانان بسیاری بدست آنها کشته شده بودند کار زیبایي انجام دادند . اما شما از کجا دانستید دفاع از خود کار زیبایست که از آن بفهمید هرچه زیباست حلال است.موسیقی هم زیباست حلال است هم دفاع از خود می کنم و هم از موسیقی دفاع می کنم. چون هردو زیبا هستند پس هردو حلال هستند.

حضرت هابیل نگفت از خودم دفاع میکنم زیرا زیبایی دفاع از خود را درک نکرد چون انسان است وَعَسَى أَن تَكْرَهُواْ شَيْئًا وَهُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ وَعَسَى أَن تُحِبُّواْ شَيْئًا وَهُوَ شَرٌّ لَّكُمْ حضرت هابیل دفاع نکردند را زیبا دید و اعلام کرد از خودم دفاع نخواهم کرد .

لَئِن بَسَطتَ إِلَيَّ يَدَكَ لِتَقْتُلَنِي مَا أَنَاْ بِبَاسِطٍ يَدِيَ إِلَيْكَ لَأَقْتُلَكَ إِنِّي أَخَافُ اللّهَ رَبَّ الْعَالَمِينَ  إِنِّي أُرِيدُ أَن تَبُوءَ بِإِثْمِي وَإِثْمِكَ فَتَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ النَّارِ وَذَلِكَ جَزَاء الظَّالِمِينَ معنای آیه برای شما روشن است اگر امروز شما بجای آن حضرت بودید می گفتید: نه اجازه می دهم خودم مقتول شوم و نه اجازه می دهم تو قاتل شوی. من نمی خواهم تو اهل جهنم شوی.

شما می گویید در گوشم طنین انداز است که انصر أخاك ظالما أو مظلوما پرسیدند نصرت مظلوم درست است. چگونه برادر ظالم را نصرت کنم .فرمودند جلوی ظلم او را بگیر نگذار ظلم کند .این بهترین نصرت است همه اظهارات شما زیباست. اما چرا هابیل مطالب دیگری را زیبا می دید چرا دفاع از خود را حرام می دید چرا دفاع نکردن از خود را حلال می دید چون هنوز این احکام از حریم الهي صادر نشده بود.

قرآن سپس می گوید فَطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ أَخِيهِ فَقَتَلَهُ شما جایگاه فاء فَطَوَّعَتْ را به خوبی می شناسید اظهارات قبلی قابیل یک تهدید بیشتر نبود به مرحله عزم نرسیده بود اظهارات هابیل علیه السلام به تردیدهای قابیل پایان داد قبل از اظهارات حضرت هابیل هنوز نفس قابیل راضی به قتل نشده بود. این اظهارات کار را تمام کرد قرآن سپس می گوید قابیل قابل اصلاح بود اگر این اظهارات هابیل نبود و فرصت فکر کردن برای او پیدا می شد چنین اتفاقی نمی افتاد قرآن ادامه می دهد  فَبَعَثَ اللّهُ غُرَابًا يَبْحَثُ فِي الأَرْضِ لِيُرِيَهُ كَيْفَ يُوَارِي سَوْءةَ أَخِيهِ قَالَ يَا وَيْلَتَا أَعَجَزْتُ أَنْ أَكُونَ مِثْلَ هَذَا الْغُرَابِ فَأُوَارِيَ سَوْءةَ أَخِي فَأَصْبَحَ مِنَ النَّادِمِينَ شما به خوبی می دانید درک عجز از کمالات است از انصاف است قابیل انصاف می دهد من به اندازه یک کلاغ  نمی فهمم او بلد است لاشه را چال کنم و من بلد نیستم من چرا از کار خدا بدم آمد من چرا زیبایی کار خدا را نفهمیدم قبول نشدن قربانی من زیبا بود اما من زیبا شناس نبودم ای کاش این عجز را که الآن دارم قبلا درک کرده بودم و از فرمان خدا عصبانی نمی شدم قرآن ادامه می دهد مِنْ أَجْلِ ذَلِكَ كَتَبْنَا عَلَى بَنِي إِسْرَائِيلَ أَنَّهُ مَن قَتَلَ نَفْسًا بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِي الأَرْضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعًا وَمَنْ أَحْيَاهَا فَكَأَنَّمَا أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعًا اگر اين قتل چند سال قبل اتفاق افتاده بود و کسی حضرت آدم را قبل از صاحب فرزند کشته بود اثری از دیگر انسان ها باقی نمی ماند خداوند زیبایی دفاع و زشتی قتل نفس را اندازه گیری می کند اگر هابیل اعلام دفاع کرده بود احتمال داشت با گذشت زمان قابیل اصلاح شود و هابیل دو ثواب برده بود حفظ جان خود و فرصت هدایت برادر.