هر چه به زمان نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در اواخر
شهریور نزدیک میشویم، فشارها به ایران و برنامه هستهای این کشور افزایش
میباید، تا اعضا بتوانند در بیانیه پایانی متقاعد شوند تا از عبارات
الزامآورتری علیه ایران در باره برنامه هستهایش استفاده کنند.
به
گزارش «تابناک»، در تازهترین مورد از این فشارها، آژانس بینالمللی
انرژی اتمی روز چهارشنبه با نمایش تصاویری ماهوارهای از مجتمع نظامی
پارچین به دیپلماتها، ایران را به پاکسازی هستهای این مجتمع متهم کرد.
به
گزارش «بیبیسی» و به نقل از دیپلماتهای غربی این تصاویر که در یک نشست
غیر علنی نمایندگان کشورهای عضو آژانس به نمایش گذاشته شد، به ظاهر از
تلاشی هدفمند در ماههای اخیر برای پاکسازی این مجتمع از آثار آزمایشهای
احتمالی مربوط به برنامه هستهای ایران خبر میدهند.
عماد کیالی، دستیار
پژوهش در برنامه «علوم و امنیت جهانی» دانشگاه پرینستون در تشریح موضع
ایران به «بی.بی.سی» گفته است: «موافقت نامه آژانس بینالمللی انرژی اتمی
با ایران بر پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای استوار شده که در چهارچوب
آن، بازرسان آژانس تنها به تأسیسات هستهای ایران حق دسترسی دارند و ایران
تا به امروز، این امکان را فراهم کرده است. تأسیسات هستهای ایران ۲۴ ساعته
تحت نظارت بازرسان آژانس هستند». او افزود: «حساب پارچین جداست، چون
پارچین یک تأسیسات هستهای شمرده نمیشود. این مجتمع تأسیسات متعارف نظامی
متعلق به نیروهای وزارت دفاع ایران را در خود جای داده است. به همین دلیل،
آژانس بینالمللی انرژی اتمی از اختیار یا حق قانونی بازدید از پارچین
برخوردار نیست. در زمانی که ایران معاهده الحاقی پیمان منع گسترش سلاحهای
هسته ای را امضا کرده بود، ایران در دو نوبت به بازرسان آژانس اجازه داد که
از این مجتمع بازدید کنند. اما آقای کیالی اعتقاد دارد، اگر پارچین،
چنانچه ادعا میشود، محل آزمایش چاشنیهای انفجاری برای کلاهکهای هستهای
بوده، پرتوهای بازمانده از این آزمایشها را نمیشود با خاکبرداری و یا
اقداماتی از این دست برطرف کرد و اثرات آن تا هزاران سال در محل انفجار
قابل رصد خواهد بود.
ایران میگوید، مجتمع پارچین صرفا یک محوطه نظامی
متعارف است که ایران مکلف نیست بازرسان آژانس را به آن راه دهد؛ مسألهای
که کارشناسان غربی هم بر آن تأکید میکنند.
در واکنش به نمایش این
تصاور ماهوارهای، علی اصغر سلطانیه، سفیر ایران در آژانس بینالمللی انرژی
اتمی در جمع خبرنگاران گفت: «فعالیتهایی که ادعا میشود در حریم این نقاط
(توسط آژانس) شناسایی شدهاند» هیچ ارتباطی با تحقیقات آژانس بینالمللی
انرژی اتمی ندارند.
آقای سلطانیه افزود: «استناد صرف به یکسری تصاویر از بالا یا تصاویر ماهواره ای، برای فعالیت حرفهای آژانس روش قابل قبولی نیست».
اجلاس
بعدی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار است، بین دهم تا
چهاردهم سپتامبر (یعنی چهار روز دیگر) در وین، پایتخت اتریش برگزار شود.