نظرات فقهی جمعی از مراجع تقلید پیرامون حرمت موسیقی

اظهارات یکی از مسئولان دولتی در خصوص عدم حرمت موسیقی، واکنش آیت‌الله‌العظمی مکارم شیرازی را در پی داشت و معظم له در اولین جلسه درس خارج فقه بعد از فعالیت های تبلیغی روحانیون در دهه اول محرم شدیداً از این گونه اظهار نظرهای غیر مسئولانه انتقاد کردند.

سرویس علمی فرهنگی مرکز خبر حوزه، جهت تنویر افکار عمومی، نظرات فقهی برخی از مراجع عظام تقلید را در خصوص حرمت موسیقی منتشر می کند.

*آیت الله العظمی خامنه ای

سؤال: ملاك تمييز موسيقى حلال از حرام چيست؟ و آيا موسيقى كلاسيك حلال است، بسيار مناسب است كه معيار آن را بيان فرماييد؟

 پاسخ: هر موسيقى كه به نظر عرف موسيقى لهوى و مطرب كه مناسب با مجالس عيش و نوش است باشد، موسيقى حرام  محسوب مى‏شود و فرقى نمى‏كند كه موسيقى كلاسيك باشد يا غير كلاسيك. تشخيص موضوع هم موكول به نظر عرفى مكلّف است و اگر موسيقى اين گونه نباشد بخودى خود اشكال ندارد.

سؤال: منظور از موسيقى مطرب ولهوى چيست؟ و راه تشخيص موسيقى مطرب و لهوى از غير آن چيست؟

پاسخ: موسيقى مطرب و لهوى آن است كه به سبب ويژگيهائى كه دارد انسان را از خداوند متعال و فضائل اخلاقى دور نموده و به سمت بى‏بندوبارى و گناه سوق دهد و مرجع تشخيص موضوع عُرف است.

*آیت الله العظمی سیستانی

سؤال: گوش دادن به موسيقى چه مرد خواننده آن باشد وچه زن وهمچنين داخلى باشد ويا توسط خواننده هاى خارج از كشور باشد چه ايرانى باشد وچه به زبان غير ايرانى چه حكمى دارد ؟

پاسخ: اگرمناسب لهو ولعب باشد جایز نیست .

  سؤال: نظر حضرتعالى درمورد گوش دادن به موسيقى هاى اصيل سنتى چيست؟

پاسخ: اگر مناسب مجالس لهو و لعب (مجالس عياشى وخوشگذرانى) باشد جايز نیست .

*آیت‌الله‌العظمی وحید خراسانی

 سؤال: آيا شنیدن موسيقي كه ملايم يا غمگين است يعني مناسب مجالس لهو و لعب نيست حرام است يا نه؟

پاسخ: استماع موسیقی که با آلات لهو مثل تار و پیانو و سنتور نواخته می‌شود، در صورتی‌که مناسب با مجالس لهو و لعب باشد حرام است و اگر مناسب با مجالس لهو و لعب نباشد بنابر احتیاط واجب جایز نیست، و استماع آنچه که با آلات  مشترکه نواخته می‌شود، در صورتی‌که مناسب با مجالس لهو و لعب باشد جایز نیست.

*آیت‌الله‌العظمی صافی

سؤال: حکم وسائل طرب از قبیل تار،‌ سه تار، سنتور، عود، تنبور، ‌قانون، قیچک، کمانچه، نی، تنبک، دف، پیانو، ویلا، کلارینت، فلوت، هورن، ترومپت و سازهای کوبه‌ای را بیان فرمائید؟

پاسخ: استفاده و خرید و فروش و ساختن و تعلیم و تعلم آنها حرام و خانه ها و مؤسساتی که برای اجراء این برنامه‌ها تأسیس می‌شود همه خانه فساد است و پولی که از این راه کسب می‌شود و اشتغال در این مراکز همه حرام است و هیئت‌های آنها باید شکسته شود و هر کس که آن را بشکند ضامن نیست.

سؤال: مبانی فقهی حلیت و حرمت انواع موسیقی و کیفیت تعیین مصداق موسیقی و مطرب چیست؟

پاسخ: مبانی حلیت و حرمت آیات شریفه قرآن و روایات ائمه معصومین (ع) است و مصداق موسیقی را خود عرف تشخیص می دهد و از کثرت وضوح، توضیح دادن آن باعث ابهام می‌شود.

*آیت‌الله‌العظمی مکارم

سؤال: یادگیری موسیقی سنتی واستفاده فرهنگی از آن به دور از مجالس مهمانی وغیره چه حکمی دارد؟

 پاسخ: کلیه صداها و آهنگ هایی که مناسب مجالس لهو و فساد است حرام و غیر آن حلال است و تشخیص آن با مراجعه به اهل عرف خواهد بود. و یادگیری قسم حرام موسیقی به هر غرض و نیتی باشد حرام است ولی قسم دیگر آن اشکالی ندارد.

منبع: حوزه نیوز