فارس، شهر سقز برای دومین سال متوالی بود که جشنوارهای به نام شهروند را در دل خود جای میداد؛ جشنوارهای که از همان ابتدا به ساکن به صورت کشوری برگزار شده و به نظر میرسد در این حوزه دچار نقص است، زیرا سقز از نظر امکانات میزبانی دارای ضعف است. بنابراین بهتر بود تا این جشنواره چند دوره به صورت استانی برگزار میشد تا مسئولین این شهرستان نقصها و ضعفهای موجود را شناسایی و پس از برطرف کردن آن جشنوارهای در خور شأن استان کردستان برگزار کنند.
اما در دورههای آینده جشنوارههای شهروندی سقز و لاهیجان پتانسیل توانایی پیوستن به جشنواره مریوان را در سطح کشور دارند.
* هیئت داوران جشنوارهها مبتلا به بیماری تکرار هستند
این روزها در جشنوارههای مختلف به خصوص تئاتر خیابانی ترکیب هیئت داوران تعدادی نام محدود است، این موضوع باعث شده تا برگزیدگان و یا بهتر بگویم سلیقهها حول یک محور خاص بچرخد.
مرکز هنرهای نمایشی و دفتر تئاتر خیابانی وظیفه دارد از جوانان خوشفکر و ایدهپرداز که در تئاتر هم کم نیستند، استفاده کند؛ حتی این امکان وجود دارد که داوران با سابقه تئاتر، آموزشهای لازم را در این زمینه به هنرمندان جدیدی که قصد ورود به این حوزه را دارند، بدهند.
* نقطه مثبت جشنواره شهروند سقز کارگاه آموزشی بود
تئاتر خیابانی طی دو سال اخیر بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و هنرمندان این عرصه با فعالیتهای خود سعی بر رونق بخشیدن به آن هستند تا به جایگاه اصلی خود دست یابند اما در این راه ضعف آموزش با توجه به کیفیت برخی آثار مشهود است. گروههای موفق نیز در تئاتر خیابانی داشتههای خود را بر اثر تجربههای فراوان به دست آوردند. در دومین جشنواره تئاتر شهروند سقز برگزاری ورکشاپهای آموزشی توسط اساتیدی همچون قطبالدین صادقی، عبدالحی شماسی و ... جزء نکات مثبت و قابل توجه محسوب میشود. نکته مثبت دیگر این جشنواره راهاندازی سومین کارگاه آموزش تئاتر خیابانی در شهر سقز بود.
* رقابت ناسالم میزبانهای جشنواره، تئاتر خیابانی را به بیراهه میبرد
جشنوارههایی که در طول سال با محوریت تئاتر خیابانی برگزار میشوند، در حال افزایش هستند. این نشانگر آن است که اهمیت تئاتر خیابانی بیش از گذشته در جامعه احساس میشود اما در این بین نکتهای منفی وجود دارد و آن هم این است که به دلیل اینکه شهرهای مختلف در کشور میزبانی این جشنوارهها را بر عهده دارند، معمولا افرادی در گفتوگوهای عمومی به تخریب شهرها و جشنوارههای دیگر میپردازند.
در حالی که میتوان این رقابت ناسالم را با نحوه برگزاری و ارتقای کیفیت آثار هر جشنواره به رقابتی سالم تبدیل کرد. در واقع هیچ جشنوارهای نباید در اندیشه کسب جایگاه و اعتبار جشنوارهای دیگر باشد، بلکه نیاز است تا با استفاده از تجربیات بنیانگذاران و برگزارکنندگان دیگر جشنوارهها زمینهای را فراهم سازند که هر نقطه از کشور ایران صاحب یک جشنواره معتبر شود.
* حواشی جشنواره تئاتر شهروند سقز
در سطح شهر سقز در کنار بنرهای جشنواره که بر روی آنها تصاویر هیئت داوران نام آشنای تئاتر ایران نصب شده بود، تصویر یک بازیگر به نام «نرگس محمدی» - بازیگر سریال ستایش - به عنوان میهمان ویژه جای گرفته بود. ارتباط معنایی حضور این بازیگر تلویزیونی با جشنواره سراسری تئاتر مشخص نیست اما نکته قابل توجه این است که پس از آنکه این بازیگر تلویزیونی بنا به هر دلیلی نتوانست در جشنواره شهروند سقز حضور پیدا کند، در اولین شماره بولتن جشنواره در بخش حاشیه، مطلبی منتشر شد که گویا «نرگس محمدی» برای هر روز حضور در این جشنواره درخواست دستمزد یا هدیهای 1.5 میلیون تومانی کرده بود. با توجه برگزاری چهار روزه جشنواره، اگر این بازیگر در جشنواره حضور پیدا میکرد، مبلغی بالغ بر 6 میلیون تومان دریافت میکرد. این مبلغ برابر سقف دستمزد اجرای عمومی چهار نمایش خیابانی در شهرستانها و دو نمایش خیابانی در تهران است.
همچنین دو نمایش «داستانک» به کارگردانی امیرحسین شفیعی و عروسکهای عظیمالجثه به سرپرستی زهرا جعفری نیز در این دوره اجرا شدند که نام آنها نه تنها در جدول اجراهای جشنواره حضور نداشت بلکه گویا در آخرین لحظات به این جشنواره پیوستند که این نیز بیانگر بینظمی برگزارکنندگان جشنواره و دفتر تئاتر خیابانی است.
* حضور جشنواره شهروند سقز در تقویم رسمی جشنوارههای ارشاد
در مراسم اختتامیه این دوره علاوه بر معرفی برگزیدگان جشنواره، قادر آشنا مدیرکل هنرهای نمایشی از حضور جشنواره تئاتر شهروند در جدول جشنوارههای رسمی وزارت ارشاد خبر داد.
گزارش از روح اله زندی فرد