گفتوگوی زیر آخرین گفتوگو با محمودرضا خاوری است که در زمان رسانهای شدن تخلف بزرگ بانکی درباره آخرین وضعیت بانک ملی و طرحهای پیش روی بانک انجام شده و برای تکمیل گفتوگو سؤالات پایانی بهصورت تلفنی از وی پرسیده شده است. خاوری چند روز پس از این گفتوگو از کشور خارج میشود. مهمترین دلیل انتشار این گفت و گو توسط هفته نامه پنجره تأکید بر این نکته است که عدهای با سالوس بازی و استفاده از ادبیات جهادی و انقلابی در حال تجارت با بیتالمال هستند و لازم است مسئولین بیشتر از گذشته بر تأثیر عوامل نفاق در مناصب حساس مدیریتی آگاه باشند.
با توجه به اینکه غرب تحریمهای اقتصادی علیه ایران را تشدید کرده آیا بزرگترین بانک جهان اسلام برنامهای برای کم کردن اثر تحریمها انجام میدهد؟
نه تنها بانک ملی بلکه کل اقتصاد ایران برای مقابله با تحریمها آماده است. عملکرد بانک ملی درطول 5 ماهه گذشته موفقیتآمیز بوده و حتی با توجه به بحران جهانی و تحریم غرب، سهم بازار بانک نیز افزایش یافته است. البته در سال جهاد اقتصادی با توجه به تعهدات بانک نیاز به حرکتی جهادگونه از سوی مدیران و کارکنان در طول ماههای آتی وجود دارد. این حرکت باید متفاوت با فعالیتهای 5 ماهه گذشته باشد چون کشور در شرایط جنگ اقتصادی با دشمنان قرار دارد و همین جاست که جهاد اقتصادی کارساز است.
یعنی نظام بانکی ما برای جهاد در مقابله با تحریم آماده است؟
قبلا هم گفتهام جهاد یک اقدام خارق العاده مبتنی بر شناخت است تا اثربخشی فوق العاده داشته باشیم. ما اگر زوایای تحریمها را بهدرستی تحلیل کنیم، راههای مقابله با آن را هم مییابیم. از طرفی مدیران بانک ملی ایران، افسران ارشد نظام بانکی کشور هستند که از توانمندیهایی نظیر صداقت، امانتداری، علم، تخصص، آگاهی از تحولات اجتماعی و امکانات موجود در جامعه و قدرت ریسک برخوردارند و به واسطه این تواناییها میتوانند بهترین مدیریت را بر مجموعه تحت سرپرستی خود اعمال نمایند.
البته تمامی کارکنان بانک ملی ایران بهعنوان فرزندان بسیجی امام (رحمتاللهعلیه) در جبهه پیکار اقتصادی مشغول جهاد هستند.
آیا بهصورت مصداقی میتوانید طرحهای اجراشده بانک ملی را توضیح دهید؟
بهعنوان مثال امسال 25 درصد کل تکلیف نظام بانکی در زمینه اشتغالزایی به عهده بانک ملی ایران است که تحقق این امر 6 هزار و 700 میلیارد تومان منابع لازم دارد و این غیر از تعهدات داخلی بانک و انتظارات تسهیلاتی مشتریان است. بنابراین تمامی مدیران و کارکنان با حرکتی جهادگونه باید در زمینه جذب بیشتر منابع و وصول مطالبات معوق اقدام کنند.
چگونه؟
بانک باید متحول شود. تحول نیاز به شجاعت، جسارت و قبول زحمت دارد. در تحول، مدیران باید هم مسئول و هم مسئولیتپذیر باشند تا امکان نظارت صحیح بر عملکرد کل مجموعه وجود داشته باشد. خدمات الکترونیک، شعب مشارکت در سود و زیان واقعی (PLS) و استفاده از بورس میتواند بهعنوان چند راهکار اساسی مورد توجه قرار گیرد. امروز انجام وظیفه در بانک ملی برای جلب رضای خداوند و گرهگشایی از کار مردم است. جایگاه فعلی بانک ملی ایران به سادگی به دست نیامده و حفظ آن سختتر از به دست آوردن آن است.
به همین علت با پرداخت وام 100 میلیونی مسکن به اقشار مرفه مخالفت کردید؟
آن کسی که مرفه است که به این وام احتیاج ندارد. نقش بانک ملی ایران فراتر از یک مؤسسه اقتصادی است. حداکثرسازی سود تنها هدف بانک ملی ایران نیست بلکه فراتر از آن، انجام مسئولیتهای اجتماعی است. رییس کانون سراسری انبوه سازان در مصاحبه با رسانهها گفته بود که ما به پرداخت تسهیلات 100 میلیون تومانی مسکن تمایل داریم که کذب محض است. شورای عالی پول و اعتبار و شورای عالی مسکن، مراجع ذیصلاح تصمیمگیری در این رابطه هستند و بانک ملی ایران هیچ گونه برنامهای در این زمینه ندارد و نخواهد داشت.
موضوع تخلف بانکی که اخبار متعددی درباره آن میشنویم چقدر میتواند به وجهه بانک ضربه بزند؟
مطمئن باشید که بانک ملی یکی از متعهدترین بانکهاست و در این زمینه ما کوچکترین قصوری نداریم. این اختلاس در بانک دیگری رخ داده و به ما ربطی ندارد.
اما گفته میشود بانک ملی هم در این زمینه مقصر است و بسیاری از تنزیلها در این بانک انجام شده است؟
شاید تخلفی در یکی از شعب انجام شده باشد اما شک نکنید که این تخلف در سطوح بالا صورت نگرفته است.
اما رقم 3 هزار میلیارد تومان آنقدر قابل توجه است که نمیتوان باور کرد این تخلف در سطحی مثل یک شعبه انجام شده باشد.
به والله قسم ما در این قضیه هیچ تقصیری نداریم. شاید این موضوع در سطوح بالا انجام شده اما مطمئن باشید در بانک ملی رخ نداده است و اگر رخ داده بود، قوه قضاییه حتما تا الان برخورد کرده بود.
نظرتان درباره انتخاب آقای اژهای بهعنوان ناظر ویژه قوه قضاییه در پرونده این تخلف چیست؟
من از قوه قضاییه مخصوصا آقای محسنی اژهای تشکر میکنم چون وظیفه خطیری دارند و تاکنون بررسیهای خوبی انجام دادهاند.