«خبرگزاري دانشجو»؛ شهيد
مهدي عراقي يكي از ياران امام(ره) و انقلاب بود كه فعاليتهاي مبارزاتي
خود را با عضويت در سازمان فدائيان اسلام آغاز كرد و تا پيروزي انقلاب و پس
از آن تا زمان شهادت از ياران مخلص امام بود.
محمد مهدی ابراهیمی عراقی در سال 1309 در پاچنار تهران در خانوادهای مذهبی
دیده به جهان گشود. وی در 16سالگی به خاطر مشکلات اقتصادی و معیشتی تحصیل
را رها کرده و به تامین معاش خانواده پرداخت.
شروع فعاليتهاي مبارزاتي با عضويت در سازمان فداييان اسلام
شروع فعالیت مبارزاتی شهید عراقی نیز از همین زمان بود که با شهید نواب
صفوی آشنا شده و به عضویت سازمان فدائیان اسلام در آمد و به عنوان عضوی
فعال به فعالیت خود ادامه داد.
در جریان بازداشت شهید نواب صفوی در سال 1330 شهید مهدی عراقی به همراه 52
نفر دیگر جهت اعتراض به این اقدام وارد محوطه زندان قصر شد و در آنجا متحصن
گردید و به همین جهت به مدت 6 ماه به زندان افتاد.
انتخاب مرجع تقليد پس از وفات آيتالله بروجردي
حاج مهدی عراقی پس از وفات آیتالله بروجردی در حالی که مردم در انتخاب
مرجع تقلید دچار تشکیک شده بودند به قم رفت و جذب شخصیت امام خمینی شد و با
پی بردن به مقام امام(ره) ایشان را به عنوان مرجع تقلید خود انتخاب کرد.
ائتلاف هيئتهاي مذهبي با نظارت امام خميني
به دنبال آن شهید عراقی که سابقهای طولانی در امور سیاسی داشت در صدد
برآمد که هیئتهای مختلف مذهبی را با نظارت امام خمینی به صورت یک ائتلاف
در آورد.
شهید عراقی در این باره میگوید: «از بدو حرکت حاج آقا[حضرت امام خمینی
(ره)] یعنی روحانیت، خرده خرده این سه گروه [هیئتهای تشکیل دهنده مؤتلفه]
هر کدام مجزّا از همدیگر با روحانیت یک تماسکی پیدا کرده بود، کار
میکردند... ماها که یک مقدار سابقه به حساب مبارزاتی داشتیم و میدانستیم
که اختلافات چه ضررهایی دارد... من در یکی از این شاخهها بودم، مرحوم آقای
صادق امانی و حاج هاشم امانی هم در یکی از این شاخهها بودند...
یک دعوتی شد از حاج صادق و بعضی از دوستانش؛ صحبتهایی که ما کردیم با
همدیگر ضررات این جدایی را وقتی بیان کردیم برای همدیگر، جفتمان احساس
کردیم که باید این جدایی از بین برود و به صورت ائتلاف در بیاید».
ممانعت شهيد عراقي از حمله ماموران رژيم به بيت امام
در سال 1342 به دنبال اعتراض امام خمینی به لایحه انجمنهای ایالتی و
ولایتی و با اعلام عزای عمومی توسط ایشان در روز اول فروردین که مصادف با
شهادت امام صادق(ع) بود ماموران رژیم جهت برهم زدن مراسم مدرسه فیضیه قم و
خنثی کردن حرکت علما به مدرسه حمله کرده و آنجا را به خاک و خون کشیدند.
به دنبال آن ماموران رژیم قصد حمله به بیت امام را داشتند که با درایت آن
شهید بزرگوار و تامین امنیت بیت ایشان، رژیم را در رسیدن به این هدف ناکام
گذاشتند.
شهيد عراقي و محافظت از جان امام(ره)
وی سپس تظاهرات تاسوعا و عاشورای آن سال را در تهران سازماندهی کرد و با
آگاهی یافتن از سخنرانی امام در 15خرداد(روز عاشورا)در مدرسه فیضه قم به
آنجا رفته و از جان امام محافظت نمود.
شهید عراقی در سال 1343 در سالگرد 15 خرداد دستگیر شده و دو ماه بعد آزاد
شد. پس از اعتراض امام به لایحه کاپیتولاسیون که توسط حسنعلی منصور نخست
وزیر وقت به مجلس برده شد و نمایندگان آن را تصویب نمودند، امام را به
ترکیه تبعید کردند.
بعد از تبعید امام خمینی شهیدان مهدی عراقی و صادق امانی درون جمعیت موتلفه
شاخهای نظامی ایجاد کردند و دست به ترورهای انقلابی زدند. یکی از این
افراد حسنعلی منصور بود که توسط شهید محمد بخارایی به هلاکت رسید.
چگونگي تخفيف مجازات شهيد عراقي از اعدام به حبس ابد
پس از ترور، شهید بخارایی و دیگر افراد جمعیت موتلفه از جمله شهید عراقی
دستگیر شده و 6 نفراز این جمعیت از جمله شهید مهدی عراقی به اعدام محکوم
شدند که در اعتراض به صدور این حکم طلاب حوزه علمیه قم در منزل مراجع تحصن
کردند و اعتراض خود را به این حکم اعلام داشتند که سبب تنزل حکم اعدام به
حبس ابد گردید.
شهيد عراقي مامور اسكان امام در نوفل لوشاتو بود
شهید عراقی در زندان نیز دست از فعالیت برنداشت و به عنوان نماینده
زندانیان در آشپزخانه زندان قصر فعالیت خود را ادامه داد. سرانجام شهید
عراقی در سال 1355 پس از 13 سال از زندان ساواک آزاد شده و با شروع انقلاب
به توصیه شهید بهشتی برای سامان دادن به وضع اسکان امام در نوفل لوشاتو به
سمت پاریس رهسپار شد.
خاطره اولين ديدار امام و شهيد عراقي
يكي از دوستان نزدیک شهید عراقی خاطره اولین دیدار حضرت امام و شهید عراقی
را اینگونه تعريف کرده است که حضرت امام در پاریس اشاره به شهید کردند و
فرمودند:«این جوانهای رشید ما را اینقدر در زیر شکنجه و زندان اذیت و
آزار دادهاند که من وقتی در اولین برخورد دیدم باور نکردم که آن قامت رعنا
و آن هیکل رشید این قدر زیر شکنجه شاه افسرده شده باشد».
بازگشت شهيد عراقي به همراه امام از پاريس به تهران
شهيد عراقي در تاریخ 12 بهمن 1357 به همراه امام امت از فرانسه وارد تهران شد. نشریه امید جوان این بازگشت را چنین ترسیم کرده است:
«در آن روز لحظهای که پرواز انقلاب در فرودگاه نشست و همه چشمها و
دوربینها به روی درب خروجی هواپیما نشانه رفته بود تا اینکه اولین نفر از
هواپیما خارج شد روی پله ها ایستاد و به این طرف و آن طرف نگاهی انداخت و
در حالي که از پلهها پایین میآمد باز همه چیز و همه کس را مواظب بود. در
آن لحظه این سوال برای همه خبرنگاران داخلی و خارجی مطرح بود که «او
کیست؟»... بعدا فهمیدیم کسی که قبل از همه از هواپیما خارج شد حاج مهدی
عراقی از یاران صمیمی حضرت امام (ره) ... [بود]».
شهید مهدی عراقی پس از انقلاب توسط امام به ریاست زندان قصر که خود سالهای
زیادی را در آن سپری کرده بود منصوب شد و سپس ریاست شورای مرکزی و سرپرستی
امور مالی کیهان را برعهده گرفت.
حضور امام در مراسم تشييع پيكر شهيد عراقي
سرانجام ایشان در چهارم شهریور 1358 به همراه پسرش حسام که در حال رفتن به
محل کار خود بودند توسط گروه افراطی فرقان به فیض شهادت نائل شد.
به فرمان امام (ره)، پیکر مطهر شهید عراقی به شهرستان قم منتقل گردید. در
تشییع باشکوهی که صورت گرفت، حضرت امام(ره) نیز شرکت کرد و سپس در جوار حرم
حضرت معصومه(س) مراسم تدفین انجام شد.
مردن در رختخواب براي او كوچك بود
امام خمینی در مورد شهادت ایشان فرمودند:
«من ایشان را حدود بیست سال است که میشناسم، حاج مهدی عراقی برای من
برادر و فرزند خوب و عزیز من بود. شهادت ایشان برای من بسیار سنگین بود اما
آنچه مطلب را آسان میکند آن است که در راه خدا بود. شهادت او بر همه
مسلمین مبارک باشد، او میبایست شهید میشد برای او مردن در رختخواب کوچک
بود».
شهید عراقی در کلام رهبر انقلاب
رهبر معظم انقلاب در سال 80 نسبت به شهيد عراقي چنین میگوید:
در بهمن 1355، عراقي پس از تحمل 13 سال اسارت در بند رژيم پهلوي، حال بايد
کمي هم به خانواده و کسب و کار خويش بپردازد، ولي پس از مدتي، با رفتن امام
(ره) از عراق به فرانسه، سفر کوتاه و چند روزهاي را براي ديدار مراد خويش
تدارک مي بيند.
شهيد بهشتي که از اقدام او با خبر شده،
پيشنهاد مديريت بيت امام (ره) در نوفل لوشاتو را به او مي دهد و اين سفر
کوتاه به دو سفر بلند تبديل مي شود و حفاظت از بيت و محل اسکان امام (ره) -
قبل و بعد از حضور نيروهاي پليس فرانسه- تدارکات و پذيرايي همراهان و
مهمانان نوفل لوشاتو، هماهنگي بسياري از امور خاص و جاري در محضر امام (ره)
و به عبارتي مديريت داخلي بيت معظم له بر عهده شهيد عراقي قرار ميگيرد و
حتي تنظيم نهايي ليست مسافرين پرواز انقلاب با مشورت ايشان صورت مي پذيرد.
عراقي که ساعات بسياري را در اطراف
امام(ره)، در نوفل لوشاتو و براي محافظت از ايشان و هماهنگي امور
ميگذراند، در دوازدهم بهمن سال 57 وقتي هواپيماي حامل امام (ره) و ياران
ايشان، به فرودگاه مهرآباد ميرسد، قبل از خروج معظم له از هواپيما، با
نهايت خطرپذيري از هواپيما خارج مي شود و سپس داخل هواپيما مي رود تا امام
خميني(ره) در آن صحنه به ياد ماندني روي پلکان هواپيما پديدار شوند و اين
همراهي پردغدغه از فرودگاه مهرآباد تا حفاظت و هماهنگي امور و ملاقات ها
و... در مدرسه رفاه و علوي و از آنجا تا قم ادامه مي يابد.
منابع:
- برگرفته از زندگینامه و فعالیتهای شهید عراقی، تنظیم: بخش فرهنگ پایداری تبیان.
- کتاب یاران امام به روایت اسناد ساواک
- کتاب ناگفتهها: خاطرات شهید حاج مهدی عراقی
- ماهنامه شاهد یاران شماره 36