جدال روسیه با غرب در شورای امنیت

موضع دو گانه غربی ها در باره جنبش های مردمی در خاورمیانه عربی واعمال نفوذ آنها در شورای امنیت سازمان ملل ، باعث شده تا روسیه دراقدامی واکنشی ودر راستای مطرح ساختن متوازن بحران های خاورمیانه ای ، درخواست طرح مسئله بحرین را در شورای امنیت سازمان ملل مطرح نماید.

در این راستا منابع دیپلماتیک در سازمان ملل متحد می گویند که نماینده دائم روسیه در جلسه اخیر شورای امنیت پیشنهاد کرده است که بحران بحرین در دستور کار این شورا قرار گیرد. این پیشنهاد که گمان می رود با مخالفت امریکا، انگلیس و فرانسه روبرو شده باشد به رئیس جلسه ارائه شده بود؛ اما در دستور جلسه شورای امنیت قرار نگرفت.

با اینکه بیش از یک و سال و نیم از اعتراضات گسترده مردم بحرین علیه رژیم آل خلیفه می گذرد،اما شورای امنیت سازمان ملل تحت فشار غربی ها ،در این باره سکوت کرده و یک جلسه نیز به بررسی بحران آن کشور و سرکوب معترضان بحرینی توسط رژیم آل خلیفه و حامی اصلی آن یعنی عربستان اختصاص نداده است.

به گفته منابع دیپلماتیک در سازمان ملل اساسا صرف ارائه پیشنهاد روسیه درباره بحرین به مفهوم اتخاذ رویکرد جدیدی از جانب مسکو برای طرح متوازن بحران های خاورمیانه در شورای امنیت به شمار می رود. بدین ترتیب این احتمال وجود دارد که جنبش مردمی در بحرین به مناقشه تازه ای میان کشور های غربی عضو دائم شورای امنیت یعنی آمریکا ، انگلیس و فرانسه از یکسو و روسیه و چین از سوی دیگردر این شورا تبدیل شود. این در حالی است که در یک سال گذشته روسیه و چین با سه عضو دایم دیگر شورای امنیت یعنی آمریکا، انگلیس و فرانسه بر سر بحران سوریه دچار اختلاف نظر جدی بوده اند.

شورای امنیت تاکنون با فشار آمریکا، انگلیس و فرانسه بیش از صد جلسه درباره بحران سوریه برگزار کرده است که هدف از آنها زمینه سازی برای دخالت نظامی در سوریه و سرنگون کردن دولت سوریه بوده است.در واقع نگرانی روسیه ،چین و برخی دیگر از کشور های شورای امنیت بیشتر از این مساله است که اعضای دائم غربی شورای امنیت یعنی آمریکا ، انگلیس و فرانسه که در عین حال اعضای مهم ناتو نیز بشمار می روند با موفق ارزیابی کردن عملیات نظامی خود در لیبی علیرغم تفاوت های آشکار وضعیت سوریه با لیبی ، در پی اجرای الگوی عملیاتی مشابهی علیه سوریه باشند.

این در حالی است که عدم توجه شورای امنیت سازمان ملل به مساله بحرین و تمرکز طولانی بر بحران سوریه باعث شده تا انتقادات زیادی درباره سیاست دوگانه اعضای دائم غربی این شورا صورت گیرد.کما این که چندی پیش لی بائو دونگ نماینده دائم چین در سازمان ملل ضمن انتقاد شدید از تصمیمات و اقدامات یکجانبه و تبعیض آمیز برخی از اعضای شورای امنیت دربحران های جهانی، گفته بود نباید بین کشتار غیرنظامیان، درعراق، پاکستان، افغانستان، فلسطین، لبنان و سوریه تبعیض قائل شویم در غیر این صورت اعتبار و جایگاه شورای امنیت از میان خواهد رفت.

وی گفته بود اگر شورای امنیت درخصوص رسیدگی به کشتار غیر نظامیان با عدالت و رعایت انصاف برخورد نکند، صلاحیت این شورا بشدت زیر سوال می رود. البته انتقاد از غربی ها در باره رویکرد دوگانه آنها در برخورد با جنبش های خاورمیانه ای محدود به روسیه و چین نبوده است . کما این که چند ماه قبل نیز سازمان دیده‌بان حقوق بشر در گزارش سالیانه خود از غرب به دلیل حمایت از سرکوب انقلاب‌های عربی به نفع حاکمان مستبد عرب به بهانه ترس از گسترش پدیده اسلام‌گرایی و در خطر قرار گرفتن منافع غرب و امنیت اسرائیل به شدت انتقاد کرد.

دیده‌بان حقوق بشر در گزارش خود تاکید کرد که آمریکا و اتحادیه اروپا و اتحادیه عرب با انقلاب‌های عربی برخوردی دوگانه داشته‌اند؛ به رژیم مبارک تکیه کردند، طومار رژیم قذافی را با دخالت نظامی در هم پیچیدند، از قتل عام معترضان یمنی توسط صالح چشم‌پوشی کردند، فشارها را بر سوریه تشدید کردند و درتلاش برای حمایت از پایگاه نظامی آمریکا در بحرین و ترس از آنچه که آن را نفوذ منطقه‌ای ایران نامیده‌اند، از جنایت‌های رژیم بحرین چشم پوشی کردند.

به نظر می رسد که با ادامه انتقادها در باره رویکرد دوگانه غرب به جنبش های عربی و موضع جدید روسیه در شورای امنیت سازمان ملل برای طرح مسئله بحرین ، کشور های غربی در موضعی انفعالی قرار گرفته و در واقع می توان اقدام اخیر روسیه را به یورش دیپلماتیک این کشور در عرصه شورای امنیت به موضع گیری تبعیض آمیز غرب تلقی کرد.

سید رضا میرطاهر

منبع:سیاست ما