معارضان سوري چه كساني هستند؟

در روزهای اول بسیاری از بدخواهان و دشمنان سوریه چنین مطالبی را با وجود ارایه اسناد نمی پذیرفتند تا این که حضور افراد مسلح در این کشور که ابتدا از سلاح های کمری و اکنون از سلاح های انفرادی، نیمه سنگین و سنگین علیه نیروهای نظامی و امنیتی و مردمی سوری استفاده می‌کنند، گسترش یافت و با اشغال برخی مناطق و تجمع در آنها موجب اطمینان همگان به وجود چنین افرادی در سوریه شد.

اکنون این سؤال مطرح است که افراد مسلح چه کسانی و دارای چه مشخصاتی هستند؟ عقاید آنها چیست؟ حامیان مالی و تسلیحاتی این افراد چه کسانی هستند؟ و اینکه آنان چه الگویی را در چه مناطقی از سوریه برای رسیدن به هدف خود دنبال می‌کنند؟

ملیت و تابعیت افراد مسلح در سوریه

افراد مسلحی که اکنون در سوریه دست به سلاح برده و هر روز سلاح و تجهیزات آنان در سایه حمایت‌های طرف‌های آنان پیشرفته‌تر و گسترده‌تر می‌شود، از اتباع کشورهای مختلف جهان هستند؛ برخی در این ارتباط حتی به صورت مبالغه‌آمیز رقمی نزدیک به یکصد ملیت را مثال می‌زنند ولی تابعیت بیشتر افرادی که تاکنون در جریان ناآرامی های سوریه دستگیر، کشته و یا زخمی و سپس شناسایی شده‌اند به حدود بیش از ۲۰ کشور جهان می‌رسد.

این افراد از کشورهای لیبی، الجزایر، تونس، مصر، فلسطین، اردن، ترکیه، عراق، پاکستان، بنگلادش، چچن، فرانسه، مالی، سومالی، موریتانی، لبنان، افغانستان، کویت، عربستان، مغرب و یمن هستند و تاکنون عده زیادی از آنها کشته، زخمی و یا دستگیر شدند؛ شمار زیادی از این افراد به صورت غیرقانونی و از طریق تونل های حفر شده در مرز بین سوریه با لبنان و یا در پوشش گروه های مسلح و به دنبال حمله به نیروهای سوری در مرزهای این کشور با ترکیه ، اردن ، عراق و یا لبنان وارد سوریه شده‌اند.

بر اساس اعلام برخی منابع خبری این افراد به علت این که خارجی هستند به طور معمول به زبان دیگری مانند انگلیسی، ترکی استانبولی، عربی و یا فرانسه سخن می‌گویند و مردم برخی مناطق اشغال شده از سوی آنان نیز بر این امر اعتراف کرده‌اند که در برخی مواقع متوجه گفت‌وگوهای آنان با یکدیگر نمی‌شوند؛ حضور افراد مسلح سیاه‌پوست و یا با چهره‌ای از نژاد مشخص موجب شده است تا دوستان آنان پس از کشته‌شدن این افراد برای جلوگیری از انتشار تصاویر حضور آنان اجساد این افراد را با استفاده از اسید سوزانده تا موجب شناسایی و استفاده رسانه‌ای قرار نگیرند.

در اين نوشتار به دنبال معرفي گروه‌هاي معارض در سوريه و شخصيت شناسي بعضي از چهره‌هاي مطرح در ميان اين معارضان هستيم.

گروه‌هاي معارض در سوريه چه كساني هستند؟

ارتش آزاد: تشكيل گروه شبه‌نظامي و مخالف به نام ارتش آزاد سوريه جهت عمليات نظامي عليه دولت سوريه است، اين گروه اصلی‌ترین گروه مبارز مسلح در مسائل سوريه به شمار مي‌رود كه توسط افسران و سربازان جدا شده از ارتش سوريه و با پشتيباني ترکيه و نيز برخي کشورهاي غربي و عرب حاشيه خليج فارس تشكيل شده است و "ریاض الاسعد" و "حسين هرموش" از بنيانگذاران و عوامل اصلي اين گروه تروريستي بوده‌اند.[1]

شوراي ملي سوريه: گروه‌های مخالف حکومت سوریه، جبهه‌ای به نام شورای ملی سوریه را در استانبول تركيه علیه رژیم بشار اسد، رئیس جمهوری این کشور تشکیل داده‌اند. شورای ملی سوریه گروه های مختلفی از میان تشکل‌های گوناگون اپوزیسیون را دربرمی‌گیرد. برهان غلیون، رئیس سابق این شورا، می‌گوید شورای ملی سوریه "نیروهای اپوزیسیون و طرفداران انقلاب مسالمت آمیز" را زیر یک چتر جمع می‌کند. اكنون "عبدالباسط سيدا" كه از كردهاي معارض است اين شورا را رهبري مي كند. ناهماهنگي هاي داخلي در اين شورا، به اختلافات شديد در ميان اعضاي آن دامن زده است.[2]

شوراي هماهنگی ملی: این شورا در سپتامبر ۲۰۱۱ ميلادي و از میان گروه‌های سیاسی مخالف درون خود سوریه تشکیل شده‌است. منادی دگرگونی مسالمت‌آمیز است، با مداخله نظامی مخالفت می‌کند و علی‌الظاهر معتقد است اعضای حکومت فعلی می‌توانند در دوران گذار نقش مثبتی ایفا کنند. بنا به گفته این اعضای کمیته، آنان نگران این هستند که سرنگونی حکومت موجب آشوب در کشور شود.[3]

احزاب كُرد: گروه‌های کردي كه به دنبال استیفای حقوق مدنی اقلیت کرد کشور بودند اما مقامات حکومتی خطر بالقوه بدل‌شدن آنان به یک نیروی سیاسی اثرگذار را با حبس رهبران و ساکت کردن طوایف کرد پاسخ دادند. گروه‌های حقوق بشری می‌گویند کردهای سوریه تحت "تبعیض سازمان‌یافته" قرار دارند و ده‌ها هزار تن از آنان با گذشت سال‌ها از تغییر قوانین تابعیت سوریه در ۱۹۶۰ ميلادي هنوز تبعه کشوری به شمار نمی‌روند.

اخوان المسلمون: گروهي كه به دنبال تغيير بنيادي در حكومت هستند، در واقع اين گروه ارتباط مستقيمي با سلفي‌ها القاعده و تفاوت ماهوي و گفتماني با اخوان المسلمون مصر و فلسطين دارند.[4]

چهره‌هاي مطرح در ميان معارضان چه كساني هستند؟

با نگاهي جست‌وجوگر در ميان اعضاي شوراي ملي سوريه كه تمامي مخالفان سوريه را در بر دارد و به مانند چتري بر روي تمامي گروه‌هاي مخالف حكومت بشار اسد قرار گرفته است، اشخاصي را مي‌شود نام برد كه آشنايي با سوابق آنها جالب به نظر مي‌رسد.