به گزارش 598، پايگاه اطلاعرساني دفتر حفظ و نشر آثار حضرت
آيتالله العظمي خامنهاي، گزيدهاي از بيانات رهبر معظم انقلاب به مناسبت
عيد سعيد غديرخم را منتشر كرده كه در ذيل ميآيد:
* عيدالله الاكبر
غدير در آثار اسلامي ما به "عيداللهالاكبر "، "يوم العهد المعهود " و
"يوم الميثاق المأخوذ " تعبير شده است. اين تعبيرات كه نشان دهندهي تأكيد
و اهتمامي خاص به اين روز شريف است، خصوصيتش در مسألهي ولايت است. آن
عاملي كه در اسلام ضامن اجراي احكام است، حكومت اسلامي و حاكميت احكام
قرآن است، والا اگر آحاد مردم، ايمان و عقيده و عمل شخصي داشته باشند،
ليكن حاكميت -چه در مرحلهي قانونگذاري و چه در مرحلهي اجرا - در دست
ديگران باشد، تحقق اسلام در آن جامعه، به انصاف آن ديگران بستگي دارد. اگر
آنها افراد بيانصافي بودند، مسلمانان همان وضعي را پيدا ميكنند كه شما
امروز در كوزوو، ديروز در بوسني و هرزگوين، ديروز و امروز در فلسطين و در
جاهاي ديگر شاهدش بودهايد و هستيد - ما هم در ايران مسلمان عريق و عميق
خودمان، سالهاي متمادي همين را مشاهده ميكرديم - اما چنانچه حكام، قدري
با انصاف باشند، اجازه خواهند داد كه اين مسلمانان به قدر دايرهي خانهي
خودشان - يا حداكثر ارتباطات محلهاي - چيزهايي از اسلام را رعايت كنند؛
ولي اسلام نخواهد بود! (بيانات بهمناسبت عيد سعيد غدير 16 / 01 / 1378)
* اگر تخلف نميشد...
امروز ما و جامعهي بشري، همچنان در دوران نيازهاي ابتدايي بشري قرار
داريم. در دنيا گرسنگي هست، تبعيض هست - كم هم نيست؛ بلكه گسترده است، به
يك جا هم تعلق ندارد؛ بلكه همه جا هست - زورگويي هست، ولايت نابحق
انسانها بر انسانها هست؛ همان چيزهايي كه چهار هزار سال پيش، دو هزار
سال پيش به شكلهاي ديگري وجود داشته است. امروز هم بشر گرفتار همين
چيزهاست و فقط رنگها عوض شده است. "غدير " شروع آن روندي بود كه
ميتوانست بشر را از اين مرحله خارج كند و به يك مرحلهي ديگري وارد كند.
آن وقت نيازهاي لطيفتر و برتري، و خواهشها و عشقهاي به مراتب بالاتري،
چالش اصلي بشر را تشكيل ميداد. راه پيشرفت بشر كه بسته نيست! ممكن است
هزارها سال يا ميليونها سال ديگر بشريت عمر كند؛ هر چه عمر كند، پيوسته
پيشرفت خواهد داشت. منتها امروز پايههاي اصلي خراب است؛ اين پايهها را
پيغمبر اسلام بنيانگزاري كرد و براي حفاظت از آن، مسألهي وصايت و نيابت
را قرار داد؛ اما تخلف شد. اگر تخلف نميشد، چيز ديگري پيش ميآمد. "غدير
" اين است. در طول دوران دويستوپنجاه سالهي زندگي ائمه (عليهمالسلام) -
كه عمر دوران ظهور ائمه از بعد از رحلت پيغمبر تا زمان وفات حضرت عسكري،
دويستوپنجاه سال است - هر وقت ائمه توانستهاند و خودشان را آماده
كردهاند تا اينكه به همان مسيري كه پيغمبر پيشبيني كرده بود، برگردند؛
اما خوب، نشده است ديگر. حالا ماها در اين برههي از زمان، به ميدان
آمدهايم و همتي هست به فضل و توفيق الهي و انشاءالله كه به بهترين وجهي
ادامه پيدا كند. (ديدار اساتيد و دانشجويان دانشگاه امام
صادق(عليهالسلام) 9 / 10 / 1384)
* نبايد طرح مسأله غدير به جدايي مسلمانها بينجامد
مرحوم آقاي مطهري (رضواناللهعليه) مقالهاي به نام "الغدير و وحدت
اسلامي " دارد؛ ايشان در آن، اين مسأله را تبيين ميكند كه، طرح مسألهي
غدير، چطور ميتواند وسيلهاي باشد براي نزديك كردن دلهاي مسلمانها به
همديگر. مرحوم علامهي اميني هم عقيدهي شيعه را در "الغدير " اثبات كرده
است؛ اما كتاب، بيان، لحن، سليقه و شيوهي برخورد او با مسأله، طوري است
كه همهي مسلمين را جذب ميكند.
شما تقريظهايي را كه مسلمانان مصر، شام و ديگر نقاط دنيا بر كتاب
ايشان نوشتهاند، ببينيد! ما بايد توجه داشته باشيم كه نوع طرح مسأله،
طوري نباشد كه به جدايي مسلمانها بينجامد؛ اين خيلي مهم است. الان جمعيت
انبوهي از مسلمانان دنيا به مكتب و مذهب ما معتقدند و در دنيا هم
آبرومندند. هم جمهوري اسلامي در ايران و هم شيعيان در هر نقطهاي كه
هستند، مردم آبرومندي هستند و در عراق، لبنان و جاهاي ديگر، مسلمانها به
وجود اينها افتخار ميكنند. بنابراين بايد مراقب باشيم كه مسأله را طوري
طرح كنيم كه همعقيدههاي خودمان ناراحت نشوند. البته بايد عقيدهي خودمان
را بيان و آن را تثبيت كنيم؛ اما اشتباهات و خطاها را هم برطرف كنيم. (14
/ 09 / 1384)
* مسأله غدير ورود نبي مكرم اسلام در امر مديريت جامعه است
مسألهي غدير و تعيين اميرالمؤمنين (عليهالصلاةوالسلام) به عنوان
وليامر امت اسلامي از سوي پيامبر مكرم اسلام (صلياللهعليهوالهوسلم)
يك حادثهي بسيار بزرگ و پرمعناست؛ در حقيقت دخالت نبي مكرم در امر مديريت
جامعه است. معناي اين حركت كه در روز هجدهم ذيالحجه سال دهم هجرت اتفاق
افتاد، اين است كه اسلام به مسألهي مديريت جامعه به چشم اهميت نگاه
ميكند.
اينطور نيست كه امر مديريت در نظام اسلامي و جامعهي اسلامي، رها و
بياعتنا باشد. علت هم اين است كه مديريت يك جامعه، جزو اثرگذارترين مسائل
جامعه است. تعيين اميرالمؤمنين هم - كه مظهر تقوا و علم و شجاعت و فداكاري
و عدل در ميان صحابهي پيغمبر است - ابعاد اين مديريت را روشن ميكند.
معلوم ميشود آنچه از نظر اسلام در باب مديريت جامعه اهميت دارد، اينهاست.
كساني كه اميرالمؤمنين را به جانشيني بلافصل هم قبول ندارند، در علم و زهد
و تقوا و شجاعت آن بزرگوار و در فداكاري او براي حق و عدل، ترديد ندارند؛
اين مورد اتفاق همهي مسلمين و همهي كساني است كه اميرالمؤمنين
(عليهالصلاةوالسلام) را ميشناسند. اين نشان ميدهد كه جامعهي اسلامي از
نظر اسلام و پيغمبر، چه نوع مديريت و زمامداري و حكومتي را بايد به عنوان
هدف مطلوب دنبال كند. (ديدار مردم پاكدشت، در سالروز عيد سعيد غدير 10 /
11 / 1383)
* عيد غدير، سنت ملي ماست
عيد غدير هم سنت ملي ماست؛ چون ملت ما داراي اين عقيده و اين محتوا و
اين هويت در ذهن خودش هست. يكي از كارهاي دشمنان اين است كه ملتها را از
هويت خالي كنند. البته اين قضيه، داستان مفصلي است و با دو كلمه، نه
ميشود ابعادش را نشان داد و نه ميشود خطرش را آنچنان كه هست، گوشزد
كرد. شما در محيط دانشجويي با اين سياست كلي كه شناخته و ناشناخته و پيدا
و پنهان وجود دارد، بايد مبارزه كنيد و مباني ارزشي را - مبانياي كه
حقيقتا تشكيلدهندهي هويت ملت ايران است و ميتواند آنها را پيش ببرد و
صاحب همه چيز كند - حفظ كنيد. (08 / 02 / 1382)
* او عادلترين شما در بين مردم است!
نبياكرم در بيان صفات اميرالمؤمنين ميفرمايد: "اعدلكم في الرعية "،
او عادلترين شما در بين مردم است. هم عدالت دروني و معنوي و فردي
اميرالمؤمنين مراد است و هم عدالت رفتاري و عدالت اجتماعي او. اينها
چيزهايي است كه در زبان به آساني ميشود بيان كرد، اما در تحقق و تبلور در
عمل است كه انسان به عظمت اين حقيقت و كساني كه تجسم اين حقيقت بودهاند،
پي ميبرد. عدالت به معناي واقعي كلمه در وجود اميرالمؤمنين، در رفتار او،
در تقواي او و در توجه او حضور دارد. در رفتار بيروني او هم عدالت تجسم
پيدا ميكند. امروز بعد از گذشت قرنها، اگر بخواهيم عدالت را تعريف كنيم و
آن را در ضمن مثال و نمونه بيان كنيم، هيچ مثالي رساتر و گوياتر از رفتار
اميرالمؤمنين عليهالسّلام نميتوانيم پيدا كنيم. اين است كه نبياكرم او
را به امر پروردگار و با نصب الهي به مردم معرفي و به مقام ولايت منصوب
ميكند. اين يك حقيقت اسلامي است. اين كجا و اينكه كسي معتقد باشد كه هر
ظالمي با هر شيوه و رفتار بازيگرانهاي توانست زمام قدرت را در دست بگيرد،
مردم بايد از او اطاعت كنند، كجا؟! اين اسلام است يا آن؟!
لذا مسألهي غدير با اين مضمون والا متعلق به همهي مسلمانهاست، چون
به معناي حاكميت عدل، حاكميت فضيلت و حاكميت ولايتاللَّه است. اگر ما هم
بخواهيم حقيقتاً از متمسكين به ولايت اميرالمؤمنين باشيم، بايد خودمان و
محيط زندگيمان را به عدل نزديك كنيم. بزرگترين نمونه اين است كه هرچه
بتوانيم، استقرار عدل كنيم. چون دامنهي عدالت نامحدود است. هرچه بتوانيم
عدل را در جامعه بيشتر مستقر كنيم، شباهت ما به اميرالمؤمنين و تمسك ما به
ولايت آن بزرگوار بيشتر خواهد شد. (بيانات در ديدار مسؤولان و كارگزاران
نظام به مناسبت عيد غدير خم 01 / 12 / 1381)
* غدير و انقلاب اسلامي ايران
شايد اكثر آن كساني هم كه در ماجراي بيعت اميرالمؤمنين
عليهالصلاةوالسلام، گرد آن بزرگوار را گرفتند و با او بيعت كردند و پاي
فشردند و فداكاري نمودند، واقعهي غدير و به طريق اولي ظهور اسلام و
جنگهاي اميرالمؤمنين را نديده بودند. اما اسلام و هدايت و نور آن فقط براي
كساني نيست كه در آن وقت حضور داشتند، بلكه براي همه و براي هميشه است: "و
اخرين منهم لما يلحقوا بهم ". انقلاب اسلامي شروع يك راه پرافتخار و
سعادتبخش بود. همهي كساني كه از بيعدالتي رنج بردهاند و تشنهي
عدالتند، اين پديده را به جان دوست دارند و براي آن تلاش ميكنند. همهي
كساني كه سنگيني و فشار نظام ديكتاتوري و اختناق و زورگويي و قدرت فردي را
احساس كرده يا دربارهي آن فكر كردهاند، از انقلاب اسلامي، از حركت ملت
مسلمان و از مبارزهي فراگير اين ملت استقبال كردهاند و ميكنند. مخصوص
امروز نيست، در آينده هم همينطور خواهد بود. (بيانات در ديدار مردم قم 19
/ 10 / 1381)
* اوج مطلوب همهي رسالتها
اميرالمؤمنين عليهالصلاةوالسلام در مقابله با خطرها آنچنان شجاعانه
عمل ميكند كه ميگويد كسي نميتوانست با فتنهاي كه من چشم آن را درآوردم
- منظور، فتنهي خوارج است - يا فتنهي ناكثين درافتد. آن معنويت و دين و
اخلاق و فضيلت از يك طرف، آن بينش عميق و شجاعت و فداكاري و عواطف رقيق
انساني در كنار صلابت و استحكام معنوي و روحي از طرف ديگر؛ همهي اينها
ناشي از عصمت است؛ چون خداي متعال او را به مقام عصمت برگزيده است و گناه
و اشتباه در كار او وجود ندارد. اگر چنين كسي در رأس جامعه باشد، اوج
مطلوب همهي رسالتهاست. اين معناي غدير است. در غدير، چنين كاري اتفاق
افتاد. (اجتماع بزرگ زائران و مجاوران حضرت عليبنموسيالرضا عليهالسلام
در روز عيد سعيد غدير خم 12 / 12 / 1380)
* بشريت، حكومت پنجساله اميرالمومنين را هرگز فراموش نخواهد كرد
امامت، يعني همان اوج معناي مطلوب ادارهي جامعه در مقابل انواع و
اقسام مديريتهاي جامعه كه از ضعفها و شهوات و نخوت و فزونطلبي انساني
سرچشمه ميگيرد. اسلام شيوه و نسخهي امامت را به بشريت ارائه ميكند؛
يعني اينكه يك انسان، هم دلش از فيض هدايت الهي سرشار و لبريز باشد، هم
معارف دين را بشناسد و بفهمد - يعني راه را درست تشخيص دهد - هم داراي
قدرت عملكرد باشد - كه "يا يحيي خذ الكتاب بقوة " - هم جان و خواست و
زندگي شخصي برايش حائز اهميت نباشد؛ اما جان و زندگي و سعادت انسانها براي
او همه چيز باشد؛ كه اميرالمؤمنين در كمتر از پنج سال حكومت خود، اين را
در عمل نشان داد. شما ميبينيد كه مدت كوتاه كمتر از پنج سال حكومت
اميرالمؤمنين، به عنوان يك نمونه و الگو و چيزي كه بشريت آن را هرگز
فراموش نخواهد كرد، در طول قرنها همچنان ميدرخشد و باقي مانده است. اين
نتيجهي درس و معنا و تفسير واقعهي غدير است. (بيانات در اجتماع بزرگ
زائران و مجاوران حضرت عليبنموسيالرضا عليهالسلام در روز عيد سعيد
غدير خم 12 / 12 / 1380)
* كتاب الغدير
همين كتاب الغدير هم بهنظر من مهجور است. من به دوستانمان سفارش كردم
الغدير را كه در آن صدها كتاب است - يعني ايشان دربارهي موضوعات مختلف،
مطالبي دارد. گاهي صد صفحه، هشتاد صفحه دربارهي يك شخص، يك مطلب، يا يك
حديث، مطلب دارد و يك نفر بايد اينها را از اوّلِ الغدير بخواند، تا به
مطلب مورد نظر برسد و از آن استفاده كند. حالا كو آن آدمي كه حوصله كند،
يازده جلد كتاب الغدير را بخواند و اينگونه مطالب را بيرون بكشد؟! - مورد
بررسي دقيق قرار دهند و موضوعات مختلف را دانه دانه بيرون بكشند؛ هر
كدامشان يك كتاب، يا يك جزوه است. الغدير هم - آن كاخ عظيمي كه مرحوم
اميني ساخته - به جاي خود محفوظ؛ اين كتابها هم دانه دانه بيايد و اقطار
عالم را پر كند. يعني الغدير به صورت يك مجموعه، وجود داشته باشد، يك جا
هم جزوه، جزوه وجود داشته باشد. (بيانات در ديدار اعضاي ستاد فرهنگي غدير
10 /12 / 1378)