جدال بر سر قدرت در عربستان سعودی

عربستان سعودی این روزها به دلیل بیماری مرد اول و دوم این کشور و مشخص نبودن گزینه سومی که احتمالا قدرت را به دست خواهد گرفت، مراحل سختی را سپری می کند و حاکمان جوان سعودی به دنبال فرصت هستند؛ زیرا معتقدند زمان حضور گسترده آنها برای اداره کشور فرا رسیده است.

به گزارش «تابناک»، روزنامه «القدس العربی» چاپ لندن، با طرح موضوع بالا نوشت: مقامات عربستان سعودی در شفاف سازی بی سابقه‌ای خبر مسافرت «عبدالله بن عبدالعزیز» شاه عربستان به آمریکا برای معالجه دیسک کمر و لخته شدن خون، در یکی از مراکز درمانی تخصصی این کشور را اعلام داشته اند. از آنجایی که هنوز جانشین وی معرفی نشده و امیران بلند پایه عربستان و فرزندان «عبدالعزیز بن سعود» درباره جانشینی «امیر نایف»، وزیر کشور و معاون دوم رئیس مجلس به توافق نرسیده اند، شاه عربستان از «سلطان بن عبدالعزیز» برادرش که هم ولیعهد و معاون اول وی و وزیر دفاع کشور است، خواست با سرعت به کشور بازگردد و با یک حکم شاهی اداره امور کشور را درغیاب وی خود بر عهده بگیرد.

شاه عربستان 87 سال عمر دارد و و «امیر سلطان»، ولیعهد چهار سال از وی کوچکتراست و دو سال گذشته را برای انجام عمل جراحی توموری بین «نیویورک» و بندر«اغادیر» مراکش در حال تردد بود.

در همین حال، پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبری «العالم» نیز نوشت: ناظران معتقدند امیر «سلمان بن عبدالعزیز»، امیر ریاض و مسوول امور خانوادگی وی، امیر «سلطان» را طی دوره علاجش همراهی می کرد، از جمله افرادی است که به شدت چشم به قدرت دوخته است، «امیرسلمان» نیز از ناحیه کمر عمل جراحی شد که دو ماه پیش خبر آن اعلام شد و هم اکنون حال وی خوب است. به نظر می رسد در روزهای اخیر رقابت در محافل امرا و حاکمان شدت یافته به گونه‌ای که هر جناحی موقعیت خود را تثبیت می کند و در صدد رسیدن به پست های بالایی است که ممکن است خالی بماند.

این گزارش می افزاید، شاه عربستان نیز به محض وخامت اوضاع خود و بستری شدن به دستور پزشکان، امیر «متعب»، پسر بزرگ خود را به عنوان رئیس گارد ملی و وزیر دولت در مجلس تعیین کرد و دوره ماموریت «عادل الجبیر» یکی از سفرای خود را چهار سال دیگر تمدید کرد و شیخ «عبدالعزیز آل الشیخ» را چهار سال دیگر به عنوان مفتی کل عربستان تعیین کرد.

روزنامه های سعودی نزدیک به امیر «سلمان بن عبدالعزیز» در پیام‌های خوشامدگویی به وی که ولیعهد را همراهی می کرد، وی را پس از شاه عربستان و ولیعهد مرد سوم کشورتوصیف کردند؛ یعنی پیش از امیر «نایف»، معاون دوم کابینه که برخی کارشناسان عربستان آن را بیانگر رقابت امیر «سلمان» برای به دست آوردن ولیعهدی دانستند.

یکی ازاین کارشناسان گفت: امیر «سلمان» آرزوهای بزرگی در سر دارد و به پست ولیعهدی می اندیشد واگر به هدف خود نرسد ترجیح می دهد به وزارت دفاع که بر عهده امیر «سلطان» است بیاندیشد و در حال حاضر این وزارتخانه را «خالد بن سلطان»، معاون وزیر دفاع و فرزند ولیعهد اداره می کند و معتقد است وی برای این سمت شایسته تر است.

با تعیین امیر «متعب بن عبدالله» به عنوان رئیس گارد ملی و جانشین پدر در این نهاد مهم، اولین گام های عملیات انتقال قدرت به نسل دوم برداشته شده است و بعید نیست امیر محمد بن نایف در صورت دست یافتن بر ولیعهدی جانشین پدرش در وزارت کشور شود.

امیر «نایف» به دلیل مسئوولیت هایش معاون دوم شاه فعلی عربستان است و بارها در غیاب ناشی از بیماری شاه یا دلایل دیگر ومسافرت به خارج از کشور، ریاست نشست های مجلس را به عهده داشته است واخیرا در خصوص مسائل اقتصادی ، سیاسی و نظارت بر امور حجاج سخن می گوید و ماموریت های امنیتی به عنوان وزیر کشور متوقف نشده است.

وزارت امور خارجه نیز از دیگر پست های مهمی است که هنوز وضعیت آن قطعی نشده و زمزمه‌هایی به گوش می‌رسد که بیانگر این است که امیر «سعود الفیصل» به دلیل عمل‌های جراحی متعدد در ناحیه کمر که نتایج چندان خوبی نداشته در صدد بازنشسته شدن است و این باور وجود دارد در صورت بازنشستگی وی «ترکی الفیصل» یکی از برادران وی و رئیس اسبق اطلاعات و سفیر سابق در واشینگتن یا امیر «خالد الفیصل»، امیر منطقه مکه جانشین وی در این پست باشد.

در این میان هنوز مشخص نیست اگر امیر «سلطان بن عبدالعزیز» که دو ماه گذشته برای استراحت در قصر خود در «اغادیر» مانده از نظر جسمی بتواند در غیاب برادر خود شاه عربستان که برای انجام معاینات پزشکی در خارج از کشور است؛ کشور را اداره کند.

بیماری مرد اول و دوم عربستان در شرایط بسیار دشواری روی داده به گونه ای که، منطقه در آستانه چالش‌های مهمی است؛ تهدیدهای آمریکا علیه ایران به منظور از بین بردن تاسیسات هسته‌ای این کشور است و احتمال وقوع حمله مجدد رژیم اسرائیل به لبنان است که عربستان نقش مهمی در امور داخلی آن دارد و این کشور نیز با توجه به نزدیکی صدور حکم اولیه دادگاه بین المللی ویژه ترور «رفیق حریری» رئیس جمهوری فقید لبنان در بحران و تنش به سر می برد.

عربستان سعودی در آستانه حوادث غافلگیر کننده و اعمال تغییرات گسترده‌ای در پست های کلیدی است که رقابت جناح های اصلی خاندان حاکم را به دنبال دارد و علیرغم تلاش های نامحسوسی که برای در خفا نگاه داشتن آنها می شود اما در حال علنی شدن است.

گفتنی است نسل دومی‌ها در عربستان در حالی خود را برای کسب قدرت آماده می‌کنند که فرزندان موسس عربستان جدید؛ «عبدالعزیز بن سعود»؛ همه بالای 60 سال عمر دارند و این کهولت سن و بیماری‌های متعدد میان آنها باعث شده است تا چشم‌ها به تحولات قدرت در این کشور دوخته شود. تحولاتی که می‌تواند منطقه خاورمیانه را تحت تاثیر خود قرار دهد و جایگاه عربستان را در منطقه باز تعریف کند.