با نزدیکتر شدن زمان خروج نیروهای ناتو از افغانستان، احتمال استفاده آمریکا از خاک ازبکستان برای ساخت پایگاه نظامی قوت گرفته است. برخی کار‌شناسان بر این باورند، ممکن است چنین پایگاهی به منظور فعالیت علیه ایران مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
تابناک، هرچند تبدیل شدن ازبکستان به مسیری برای نقل و انتقال تجهیزات و
پرسنل ناتو از افغانستان، امر جدیدی نیست، تحولات هفته‌های اخیر، احتمال
نزدیکی بیش از پیش این کشور به آمریکا و در نتیجه، در خطر قرار گرفتن منافع
بازیگران منطقه‌ای را افزایش می‌دهد.
در همین راستا، چند روز پیش، دولت ازبکستان با فرستادن یادداشتی به دبیرخانه «سازمان پیمان امنیت جمعی» کشورهای مستقل هم سود، تعلیق فعالیت‌های خود در این سازمان را رسما اعلام کرد.
بنا بر این گزارش، سازمان پیمان امنیت جمعی، سازمانی است که در سال‌های آغازین پس از فروپاشی شوروی و با شرکت تعدادی از جمهوری‌های سابق اتحاد شوروی شکل گرفت تا با لحاظ کردن نقش بر‌تر روسیه در تعاملات منطقه‌ای، به بهبود فضای امنیتی در منطقه آسیای مرکزی و قفقاز یاری برساند.
اما مشکل برای ازبکستان از آنجا بود که این پیمان، ساخت پایگاه‌های نظامی کشورهای فرامنطقه‌ای در خاک کشورهای منطقه را ممنوع اعلام کرده است. در
این گزارش همچنین آورده است، در ماه‌های اخیر و با افزایش تعاملات ازبکستان و آمریکا، این کشور با هدف به دست آوردن منافع مادی و احیاناً بخشی از تسلیحات اضافی نیروهای ناتو، فاصله خود را با سازمان نامبرده افزایش داد و سرانجام از آن خارج شد.
به باور بسیاری از تحلیلگران، جنبه منفی تصمیم ازبکستان به خروج از سازمان مذکور و تمایل به تعامل بیشتر با آمریکا، بیش از هر کشوری متوجه روسیه است؛ زیرا این اقدام، ضمن افزایش حضور و نفوذ آمریکا در منطقه آسیای مرکزی، نقش فائقه روسیه را به چالش می‌کشد.
چین نیز کشوری دیگری است که به دلیل همسایگی با ازبکستان، تحولات این کشور و فعالیت نیروهای فرامنطقه‌ای در آن را با حساسیت زیادی پیگیری می‌کند.
با این حال، گمانه زنی‌هایی درباره احتمال استفاده از موقعیت ازبکستان توسط آمریکا برای اقدام علیه ایران نیز وجود دارد؛ برای نمونه، خبرگزاری آلمانی «دویچه وله» امروز با انتشار گزارشی ضمن اشاره به روابط نامساعد ایران و ازبکستان، به بررسی احتمال یاد شده نیز پرداخته است. البته در همین مطلب اشاره شده که با توجه به فاصله جغرافیایی ازبکستان از ایران، تردیدهایی در این زمینه وجود دارد.
به هر روی، این گمانه‌زنی‌ها را می‌توان هم‌راستا با مباحثی دانست که پیش از این درباره احتمال استفاده آمریکا از پایگاه هوایی «ماناس» قرقیزستان برای اقدام علیه ایران مطرح می‌شد. هرچند آن خبر نیز به سرعت تکذیب شد، اما تهدید حضور آمریکا در منطقه آسیای مرکزی برای ایران، همچنان موجه باقی مانده است.
در همین راستا، چند روز پیش، دولت ازبکستان با فرستادن یادداشتی به دبیرخانه «سازمان پیمان امنیت جمعی» کشورهای مستقل هم سود، تعلیق فعالیت‌های خود در این سازمان را رسما اعلام کرد.
بنا بر این گزارش، سازمان پیمان امنیت جمعی، سازمانی است که در سال‌های آغازین پس از فروپاشی شوروی و با شرکت تعدادی از جمهوری‌های سابق اتحاد شوروی شکل گرفت تا با لحاظ کردن نقش بر‌تر روسیه در تعاملات منطقه‌ای، به بهبود فضای امنیتی در منطقه آسیای مرکزی و قفقاز یاری برساند.
اما مشکل برای ازبکستان از آنجا بود که این پیمان، ساخت پایگاه‌های نظامی کشورهای فرامنطقه‌ای در خاک کشورهای منطقه را ممنوع اعلام کرده است. در
این گزارش همچنین آورده است، در ماه‌های اخیر و با افزایش تعاملات ازبکستان و آمریکا، این کشور با هدف به دست آوردن منافع مادی و احیاناً بخشی از تسلیحات اضافی نیروهای ناتو، فاصله خود را با سازمان نامبرده افزایش داد و سرانجام از آن خارج شد.
به باور بسیاری از تحلیلگران، جنبه منفی تصمیم ازبکستان به خروج از سازمان مذکور و تمایل به تعامل بیشتر با آمریکا، بیش از هر کشوری متوجه روسیه است؛ زیرا این اقدام، ضمن افزایش حضور و نفوذ آمریکا در منطقه آسیای مرکزی، نقش فائقه روسیه را به چالش می‌کشد.
چین نیز کشوری دیگری است که به دلیل همسایگی با ازبکستان، تحولات این کشور و فعالیت نیروهای فرامنطقه‌ای در آن را با حساسیت زیادی پیگیری می‌کند.
با این حال، گمانه زنی‌هایی درباره احتمال استفاده از موقعیت ازبکستان توسط آمریکا برای اقدام علیه ایران نیز وجود دارد؛ برای نمونه، خبرگزاری آلمانی «دویچه وله» امروز با انتشار گزارشی ضمن اشاره به روابط نامساعد ایران و ازبکستان، به بررسی احتمال یاد شده نیز پرداخته است. البته در همین مطلب اشاره شده که با توجه به فاصله جغرافیایی ازبکستان از ایران، تردیدهایی در این زمینه وجود دارد.
به هر روی، این گمانه‌زنی‌ها را می‌توان هم‌راستا با مباحثی دانست که پیش از این درباره احتمال استفاده آمریکا از پایگاه هوایی «ماناس» قرقیزستان برای اقدام علیه ایران مطرح می‌شد. هرچند آن خبر نیز به سرعت تکذیب شد، اما تهدید حضور آمریکا در منطقه آسیای مرکزی برای ایران، همچنان موجه باقی مانده است.
اخبار ویژه
تحلیل استراتژیهای محور مقاومت و غرب در تنشهای منطقه‌ای؛
رهبر انقلاب در دیدار اعضای مجلس خبرگان:
یادآوری/ بازنشر
نظرات بینندگان
فیلم و عکس
جدیدترین اخبار پربازدید ها
