باراک اوباما رئيس جمهور امريکا كه در سفر طولاني خود به آسيا تلاش خواهد کرد از نفوذ و سهم بازار امريکا در اين منطقه که به علت پويايي و گسترش فزاينده فعاليتهاي اقتصادي و تجاري چين به خطر افتاده است، دفاع کند. اما اوباما در حالي از هند به اندونزي ميرود كه در اين كشور نيز مانند ميزبان قبلياش با اعتراضهاي مردمي مواجه شده است.
به گزارش رجانيوز، اعتراض هاي گسترده به اوباما در جريان تور شرق آسيا در حالي است كه سه هفته قبل، در جريان سفر رئيسجمهور كشورمان به لبنان، مردم اين كشور در بيروت و بنت جبيل استقبال بينظيري از او كردند.
برخي رسانههاي ضدايراني پس از خارج شدن از شوك اين استقبال، تلاش براي مخدوش كردن آن را با اين اظهارنظر كه استقبال ناشي از كمكهاي ايران به حزبالله بوده كليد زدند و چشم خود را بر مسيحيان و اهل سنت كه در استقبال باشكوه از احمدينژاد مشاركت كرده بودند، بستند.
اعتراض به حضور اوباما در هند در شرايطي است كه امريكا نيز در طي 10 سال اخير كارهاي زيادي براي جلب نظر هنديها با تخصيص اعتباراتي با عنوان "فقرزدايي" و "بهداشت" تا مشاركت در ساخت 17 رآكتور هستهاي كرده است، با اين حال، مردم هند نسبت به اين كمكها بدبين هستند و اين اعتبارات را بهمنظور رقابت با چين در دست گرفتن بازار گسترده هند ميدانند.
براي بخشي از طيف نخبه و حتي مردم عادي هند اين نگراني بهطور جدي وجود دارد كه امريكا سياستهايش را بعضاًمغاير با منافع ملي هند است، به اين كشور تحميل ميكند. بهعنوان نمونه، امريكا از هند ميخواهد كه روابط انرژي خود با ايران را قطع كند، اين در حالي است كه هند به انرژي ايران نياز دارد و ايالات متحده نيز نميتواند جايگزيني براي جبران اين نياز با حذف ايران، تأمين كند.
استفن کالينسون، گزارش خبرگزاري فرانسه از واشنگتن مينويسد: باراک اوباما که متولد هاوايي است در اين سفر 9 روزه از برخي از بزرگترين اقتصادهاي جهان در اين منطقه ديدن خواهد کرد اما چين در برنامه سفر اوباما جايي ندارد. وي پيش از اين در اواخر سال 2009 در اولين سفر دوره اي خود به آسيا از اين کشور ديدن کرد. با اين وجود انتظار مي رود روابط متشنج ميان پکن و واشنگتن در بخشها و زمينه هاي مختلف تجاري، مالي، اقتصادي و سرزميني سرتاسر سفر نه روزه باراک اوباما را که روز شنبه از هند آغاز و روز چهاردهم نوامبر در ژاپن به پايان خواهد رسيد تحت الشعاع قرار خواهد داد.
شرکتهاي امريکايي اميدوار هستند بتوانند بين 10 تا 12 ميليارد دلار از طريق امضاي قراردادهاي نظامي کشورشان با هند به جيب بزنند. قرارداد فروش 10 فروند بوئينگ ترابري نظامي به ارزش پنج ميليارد و 800 ميليون دلار ميان امريکا و هند بسته ميشود. هند در سالهاي اخير به علت نگرانيهاي فزاينده مقامات اين کشور به علت افزايش قدرت نظامي چين و همچنين گسترش دامنه نفوذ اين کشور که رقيب سنتي دهلي نو به شمار مي رود، تلاشهاي خود را در بخش تسليحاتي و نظامي گسترش داده است.
مانموهان سينگ نخست وزير هند در اوايل سپتامبر اعلام کرد چين تلاش مي کند تا خود را به منطقه جنوب آسيا تحميل کند و ما بايد از اين واقعيت غافل نمانيم. هند و چين در سال 1962 جنگ خونيني كردند. هر چند ديگر ميان دو کشور جنگ نيست اما اختلافات مرزي ميان دو کشور همچنان روابط دهلي نو و پکن را متشنج نگه داشته است و چند دور گفتگو ميان مقامات و همچنين بهبود روابط اقتصادي دو کشور که از قدرتهاي اقتصادي آسيا به شمار مي روند، در کاهش تنشهاي سياسي دو کشور تاثير چنداني نداشته است.
اوباما در پايان بازديد از هند به اندونزي ميرود که چهار سال از کودکي خود را در آنجا سپري کرده است. وي در خاتمه سفر به اندونزي عازم کره جنوبي خواهد شد تا در نشست گروه بيست شرکت کند. اوباما در ادامه براي شرکت در نشست سران اپک در شهر يوکوهاما به ژاپن خواهد رفت.
سفر باراک اوباما به اين منطقه و برنامه هاي وي در اين سفر به روشني ديدگاه سران کاخ سفيد را درباره اين منطقه نشان خواهد داد و ثابت خواهد کرد که واشنگتن اين منطقه از آسيا را براي رشد پيشرفت و امنيت خود بسيار حائز اهميت مي داند. بن رودز مشارو باراک اوباما در امور مربوط به امنيت ملي امريکا هفته پيش اعلام کرد اگر گرايشها و تحولات بزرگ را در قرن بيست و يکم مد نظر قرار دهيم توسعه و رشد آسيا يکي از مهمترين اين تحولات است. بن رودز افزود اين منطقه براي توسعه و آباداني امريکا و همچنين تقويت امنيت کشور ما از اهميت زيادي برخوردار است.
با اين حال، رئيس جمهور امريکا قصد ندارد به طور کامل در اين سفر از چين چشم پوشي کند چرا که ديدار با هو جينتائو رئيس جمهور چين در سئول در برنامه سفر باراک اوباما گنجانده شده است. ديدار احتمالي آينده اوباما و هو جينتائو در واقع هفتمين دور از مذاکرات رهبران امريکا و چين از ابتداي سال 2009 به شمار مي رود و انتظار مي رود که رهبران دو کشور در ديدار آينده خود در مورد اختلافات دوجانبه موجود گفتگو و تبادل نظر کنند.
اختلافات دو کشور بر سر ارزش يوان يکي از مهمترين اين مسائل است. مقامات اقتصادي امريکا بر اين عقيده اند که چين ارزش واحد پول خود يوان را کمتر از ميزان واقعي تعيين مي کند. امريکاييها مي گويند دولت چين ارزش يوان را بين 25 تا 40 درصد کمتر از ميزان واقعياش تعيين مي کند تا به اين ترتيب ميزان صادرات خود را افزايش دهد.
به اعتقاد مسئولان امريکايي اين مسئله شرايط بدي ايجاد کرده و به عدم توازن در بازار بين المللي دامن زده است. دولت امريکا بارها در ماههاي اخير ضمن انتقاد از چين در اين زمينه تاکيد کرده است واشنگتن خواستار آن است که چين به عنوان يکي از قدرتهاي اقتصادي جهان به مسئوليتهاي خود عمل کند اما مقامات چين از جمله ون جيابائو نخست وزير چين ضمن بي اساس دانستن اين اتهامات و انتقادات تاکيد کرده اند که افزايش ارزش يوان مشکل تجاري امريکا را حل نمي کند، بلکه راه حل مشکل اين است که ميان نرخ برابري ارزهاي مهم در بازار بين المللي يک ثبات نسبي ايجاد شود. علاوه بر اختلاف بر سر ارزش يوان، دسترسي به مواد اوليه مناقشات سرزميني پکن با برخي از کشورهاي منطقه که متحد امريکا به شمار مي روند از ديگر مسائلي است که باراک اوباما و هو جينتائو در ديدار احتمالي خود در سئول بررسي خواهند کرد.
مايکل گرين کارشناس سياسي در امور آسيا که با دولت جرج بوش رئيس جمهور سابق امريکا همکاري مي کرد، بر اين عقيده است که واشنگتن حق دارد که بخواهد از نگرانيهاي همسايگان چين بهره برداري کند. اين کارشناس امريکايي خاطر نشان کرد با اين وجود مقامات واشنگتن از اتخاذ مواضع تند بر ضد چين يا ضربه زدن به اين کشور خودداري خواهند کرد و به گونه اي عمل خواهند کرد که مبادا روابطشان با چين وارد يک مارپيچ خطرناک شود.
اليزابت اکانمي کارشناس امريکايي عضو شوراي روابط خارجي اين کشور مستقر در واشنگتن نيز مي گويد اين تنها رويکرد عاقلانه اي است که امريکا مي تواند در قبال چين اتخاذ کند زيرا در چنين رويکردي مي توانيم ببينيم چه جاهايي مي توانيم پيش برويم و کجا بايد توقف کنيم.