دوئل «حوزه» و «ارشاد» بر سر سينما

بولتن: حاشيه‌هاي اکران چند فيلم سينمايي و امتناع حوزه هنري سازمان تبليغات اسلامي از اکران آنها در سينماهاي تحت نظارت خود و انتقادات مکرر مسئولان سينمايي ارشاد و حوزه هنري در هفته گذشته نشان مي‌دهد که هنوز اين موضوع فروکش نکرده و فعلا حاشيه‌ها دست از سر سينماي ايران برنمي‌دارد.

در حالي كه جواد شمقدري با توجه به حواشي اخير اكران و چالش ميان وزارت ارشاد و حوزه هنري گفته‌است: «تلاش مي‌كنم باور كنم كه اين تحول (در مسئولان حوزه هنري) يك شبه اتفاق افتاده» و ريشه رفتار حوزه را در «رفتارهاي سياسي و مشاورت اعضاي (تشكل) منحله خانه سينما كه در حوزه هنري خانه كرده‌اند» دانسته بود، اما محسن مومني ـ رئيس حوزه هنري ـ در پاسخي تلويحي به وي تاكيد كرد كه «محدوديت اكران برخي فيلم‌ها يک تصميم ناگهاني و هيجاني نبوده» و تصميم‌گيري را در اين زمينه بر عهده شوراي سياستگذاري حوزه هنري دانسته بود.رئيس سازمان سينمايي كشور درباره مواضع حوزه هنري و حواشي اكران در جديدترين اظهارنظرش، سازمان سينمايي وزارت ارشاد را به مادر واقعي كودكي تشبيه كرد كه حاضر است در مقابل مادر دروغين، از سهم خود بگذرد تا مبادا اين كودك از وسط دو نيمه شود.

شمقدري كه در ادامه سخنانش «بقاي سينماي ايران و حفظ آرامش در فضاي اكران» را براي ارشاد بسيار مهم توصيف كرد، اهداف «بعضي» را ايجاد « بحران و نگراني» دانست.او همچنين با انتقاد از عملكرد حوزه هنري در اكران نكردن برخي فيلم‌ها، برخي از اشتباهات شوراي صنفي نمايش را پذيرفت اما در عين حال خاطرنشان كرد: وقتي نماينده حوزه هم عضو اين شوراست نمي‌پذيرم كه بخواهند خود را از اشتباهات مبرا كنند چون مي‌توانستند در همان ابتدا اعتراض كنند يا مسئولان امر را نسبت به بعضي تصميمات هوشيار سازند.

شمقدري همچنين در بخش ديگري از سخنانش، علاقه حوزه هنري براي اكران «گشت ارشاد» كه توسط همان نهاد از روي پرده برداشته شد را ياد‌آور شد و تاكيد كرد: هنگامي‌ كه سينماهاي حوزه به شدت در اكران فيلم‌هاي آنچناني مشتاق بوده‌اند، نمي‌تواند قبول كند يك شبه دلسوز فرهنگ و انقلاب و ارزشها شده باشند.

اما محسن مومني شريف ـ رئيس حوزه هنري ـ چند روز پس از اظهارات شمقدري، در نشستي با دانشجويان بر اين نكته تاكيد كرد كه در محدوديت اكران برخي فيلم‌ها در سينماها، اين تصميم که حوزه هنري در اوايل سال اعلام کرد، يک تصميم ناگهاني و هيجاني نبود بلکه اين موضوع پيش از اين به علت همان نگراني که عرض شد، حدود يک سال پيش در شوراي سياستگذاري حوزه که بالاترين مرجع قانون گذاري در اين نهاد است، تصويب شده بود.

وي در بيان دليل اعلام نشدن تصميم محدوديت اكران در همان مقطع يك سال قبل هم بيان كرد: قرار بود اعمال كنيم اما اعلام نکنيم. اما شرايط به گونه‌اي پيش آمد که ناچار به اعلام شديم و الان از اين اقدام خرسنديم.

رئيس حوزه هنري در ادامه سخنانش، ضمن انتقاد از عملكرد وزارت ارشاد در بخش سينما و همچنين محكوم كردن برخي اظهارنظرها درباره تنبيه حوزه هنري به مسئولان ارشاد و شوراي صنفي نمايش يادآور شد كه عزل و نصب رئيس حوزه هنري با معرفي رئيس سازمان تبليغات و موافقت مقام معظم رهبري صورت مي‌گيرد. شوراي سياستگذاري حوزه هنري هم با معرفي و حکم دفتر مقام معظم رهبري منصوب مي‌شوند و مصوبات آنان براي ما حکم قانون را دارد.

مومني همچنين با اشاره به اينكه پس از جشنواره فجر سال 89 نسبت به انحراف در جهت‌گيري توليد فيلم‌هاي سينمايي هشدار داده بود، بار ديگر از عملكرد وزارت ارشاد در بخش سينما انتقاد كرد و گفت: ما از دفاع همکارانمان در حوزه سينمايي ارشاد متعجبيم و گمان مي‌کنم تنها علت مفروض براي اين کار به علت اين است که تصور مي‌کنند با ورود ديگران اقتدارشان در حوزه مديريتي خود، آسيب مي‌پذيرد.

وي البته با اين كنايه كه «ايستادگي بر اشتباه، اشتباه است»، نظارت را حق ارشاد دانست اما در عين حال خاطرنشان كرد كه «اگر آنان در اين حوزه کوتاهي نمي‌کردند، پاي ديگران مانند ائمه جمعه، مردم مسلمان و حتي حوزه هنري به حوزه مسئوليتي آنان باز نمي‌شد».

رئيس حوزه هنري، مصداق‌هاي محدوديت اكران فيلم‌ها در سينماهاي اين نهاد را تلويحا اعلام كرد و گفت: اشاعه بي بند وباري و معاشرت‌هاي نامشروع، ترويج خشونت‌هاي خونين، تقليد از فرهنگ بيگانه در پوشش، رفتار و...، واژگونه نشان دادن واقعيت کشور در گذشته و حال، ايجاد ياس در مخاطبان، ايجاد سرگرمي‌ها و لودگي‌هاي مهلک، سوق دادن به اسراف و... از شاخصه‌هايي است که فيلم‌هاي توليد شده بايد فاقد آن‌ها باشند.