محمدجواد مروجي طبسي/
کیهان: اين روشن است كه هر انقلابي براي اينكه ابعاد آن شناخته شود و يا با شكست روبه رو
نگردد نياز به زمينه سازي دارد و قيام و انقلاب حضرت مهدي(عج) اگرچه محكوم به شكست
نمي باشد، اما براي اينكه ابعاد آن براي همگان روشن شود، بدين جهت بايد پيشاپيش
براي آن زمينه سازي كرد.
البته اين زمينه سازي از قرآن شروع شده، سپس پيامبر و معصومين به ابعاد آن پرداخته اند. قرآن مجيد در چند آيه، وراثت صالحان را نسبت به زمين نويد داده و همچنين حكومت روي زمين را كه در آينده به آن ها واگذار خواهدكرد بيان داشته است، آنجا كه مي فرمايد: ولقد كتبنا في الزبور من بعد الذكر أن الأرض يرثها عبادي الصالحون(1) پس از تورات در زبور نوشتيم كه وارث نهايي زمين، بندگان نيكوكار من خواهند بود. و همچنين فرموده: و نريد أن نمن علي الذين استضعفوا في الأرض و نجعلهم أئمه و نجعلهم الوارثين(2) ما مي خواهيم بر مستضعفان زمين منت نهيم و آنان را پيشوايان و وارثان روي زمين قرار دهيم. و فرموده: وعد الله الذين آمنوا منكم و عملوا الصالحات ليستخلفنهم في الأرض و ليمكنن لهم دينهم الذي ارتضي لهم و ليبدلنهم من بعد خوفهم أمنا يعبدونني لا يشركون بي شيئاً. (3)
خداوند به مؤمنان و شايسته كاران وعده داده است كه آنان را جانشينان زمين قرار دهد، ديني كه براي آنها آن را پسنديده است، مستقر سازد. دوران خوف آنان را تبديل به امنيت نمايد تا بدون هيچ ترس و واهمه اي خداي خويش را بپرستند و اطاعت غير خدا را گردن ننهند.
آيات فوق مردم را به فكر و انديشه واداشته كه اين صالحان كيانند كه هم وارث زمين خواهند بود و هم حكومت را به دست مي گيرند و هم اسلام را فراگير و جهاني كرده و بدون هيچ ترس و وحشتي و در امنيت كامل به عبادت خدا مي پردازند.
آنان در اين فكر خواهند بود كه آيا تاكنون چنين حادثه اي رخ داده است يا نه و آيا چنين حكومتي روي كره زمين برقرار شده يا نه و اگر برقرار نشده چه چيز باعث تأخير آن گشته است.
به دنبال طرح اين آيات از سوي پروردگار در قرآن مجيد، پيامبر(ص) از همان ابتدا مسلمانان را به حكومتي جهاني به رهبري يكي از فرزندانش كه همنام و هم كنيه اش بوده خبر داده است.(4) و روايات فراواني كه از ايشان نقل شده مردم و مسلمانان را به اين چهره مقدس و اين حكومت الهي آشنا ساخته و معصومان با تبيين مسائل بيشتري به تمام ابعاد آن پرداخته اند. به گونه اي كه تمام احاديث اسلامي درباره امام مهدي(ع) با زمينه سازي كاملاً مرتبط است.
چگونه زمينه سازي كنيم؟
ما وظيفه داريم كه زمينه ظهور حضرت را فراهم كنيم، اين زمينه ها فراوان است كه به برخي از آن ها اشاره مي كنيم:
1- شناختن و شناساندن ولي عصر(عج)
مسئله شناخت امام زمان(عج) از مسائل ضروري است كه به تعبير روايات، اگر كسي امام زمان خويش را نشناسد به مرگ جاهليت مرده است.(5) و شناخت بقيه الله بدين جهت لازم است كه اگر او را نشناسيم نه تنها عمل ما باطل است بلكه منحرف و گمراه خواهيم شد. امام موسي بن جعفر(ع) فرمود: امام، حجت بندگان است و هركه او را رها كند گمراه مي شود و هر كه با او باشد نجات مي يابد و رستگار مي گردد. (6) به همين جهت است كه در دعا مي خوانيم: اللهم عرفني نفسك فانك ان لم تعرفني نفسك لم اعرف رسولك اللهم عرفني رسولك فانك ان لم تعرفني رسولك لم اعرف حجتك، اللهم عرفني حجتك فانك ان لم تعرفني حجتك ضللت عن ديني، اللهم لاتمتني ميته جاهليه ...(7) خدايا خودت را به من بشناسان كه اگر خودت را به من نشناساني رسولت را نخواهم شناخت، خدايا پيامبرت را به من بشناسان وگرنه حجتت را نخواهم شناخت، خدايا حجتت را به من بشناسان وگرنه از دين خود گمراه خواهم شد، خدايا مرا به مرگ جاهليت نميران.
درهمين زمينه احاديث فراواني در كتابهاي شيعه و سني از پيامبر(ص) آمده است كه آن حضرت روي شناخت امام، زياد تكيه كرده اند به گونه اي كه اگر كسي امام زمان خويش را نشناسد به مرگ جاهليت از دنيا رفته است.
2- مبارزه با انحرافات و كجروي ها
يكي از حكمتهاي غيبت امام عصر(عج) وجود گناهاني است كه در جامعه به آنها دامن زده مي شود، اينجاست كه مبارزه با گناهان زمينه اي است براي ظهور امام، زيرا يكي از اهداف بسيار مهم امام مبارزه با انحرافات و كجرويها و ريشه كن كردن مفاسد است. امام مي آيد تا به ظلم و ستم فرجام داده و عدل و داد را روي زمين بگستراند. پيامبر(ص) در يك پيشگويي فرمود: يملأ الله به الارض قسطا و عدلا كما ملئت ظلما و جورا. (8)
بنابراين اگر بخواهيم زمينه ظهور را فراهم كنيم بايد به كمك امام شتافته و دراين كار با او همگام شويم. در اينجا ممكن است برخي باسكوت و بي تفاوتي خود در برابر انحرافات و مفاسد اجتماعي چنين فكر كنند كه بايد به مفاسد در جامعه دامن زد و يا حداقل سكوت كرد تا مفاسد در جامعه صدچندان شود تا براثر زياد شدن آن، امام ظهور كند، اما اين نظريه و انديشه كاملا غلط و بي اساس است. چرا كه حضرت پس از آمدن، زمين را پراز عدل و داد مي كند نه اين كه تا زمين پراز ظلم و جور شده است امام نخواهد آمد و دليلش اين است كه زمين درحال حاضر به اندازه كافي پر از ظلم و جور شده است پس چرا امام نمي آيد؟
3- ضرورت خودسازي
يكي از مسائل اساسي درخصوص زمينه سازي براي ظهور، مسئله خودسازي ياران حضرت مهدي(عج) است. كساني كه مي خواهند جزو ياوران و ياران حضرت حجت باشند بايد خود را به مرتبه اي از تهذيب و كمال و خودسازي برسانند تا بتوانند لياقت همراهي و ياوري آن حضرت را داشته باشند.
كساني كه فرآيند خودسازي را در وجود خود طي نكرده اند نمي توانند اميدوار باشند كه زمينه را براي ظهور منجي آخرالزمان فراهم كرده اند. ياور حضرت بايد به درجه اي از كمال رسيده و فضايل اخلاقي را در خود پياده كرده باشد كه بتواند ادعا كند در ركاب حضرت به ياري دين خدا خواهد پرداخت.
مسلما حضرت با افراد خودساخته خواهد توانست به رفع ظلم و اصلاح جوامع بپردازد.
4- تبيين اهداف امام
مسئله ديگري كه زمينه ساز ظهور امام زمان(عج) است، اينكه پس از شناخت و معرفت به امام عصر(عج)، اهداف وي را بررسي و مورد مطالعه قرار دهيم. مثلا ويژگي هاي حكومت امام و تمايز آن از ساير حكومت هاي پيشين و اينكه حكومتي كه در قرآن بدان اشاره شده و پيامبران پيشگويي كرده اند، با تمام حكومت ها تفاوت اساسي خواهد داشت. حكومت امام عصر(عج) جهاني و الهي و حكومت الهي دين و قرآن و اهل بيت پيامبر است. حكومت برقراري امنيت جهاني است، حكومت بسط عدالت است. حكومت حاكميت اخلاق و ارزش هاي انساني است. بدانيم كه امام مي آيد تا اهداف پياده نشده تمام انبياي الهي را به انجام برساند، امام مي آيد تا عالي ترين مظاهر يك حكومت مترقي را به نمايش بگذارد امام مي آيد تا بشر را به كمال واقعي خود برساند. و خلاصه كاري كه امام عصر(عج) مي كند، تاكنون به دست هيچ پيامبر و يا حاكمي در جهان در طول تاريخ صورت نگرفته است.
اعتقاد به اين مسائل سبب مي شود كه براي رسيدن به چنين حكومتي تلاش كرده، موانع را از سر راه برداريم و همچنين ديگران را تشويق بنماييم كه چنين كاري خود زمينه سازي براي ظهور خواهد بود.
5- انتظار فرج
از ديگر موارد زمينه سازي ظهور امام زمان(عج) انتظار فرج است، انتظاري كه پيامبر و معصومين ما را به آن دعوت كرده اند، انتظاري كه در روايات، برترين اعمال و بهترين عبادت مؤمنان شمرده شده است، انتظاري كه به تعبير امام صادق(عج) اگر شخص درحال انتظار بميرد شهيد خواهد بود، اگر چه در بستر هم مرده باشد.(9)
6- شناخت وظايف و عمل به آن
بزرگان ما براساس روايات و احاديث و سفارش پيامبر(ص) و معصومين عليهم السلام وظايفي را براي مردم درحال غيبت كبري بيان كرده اند كه هر يك از آنها خود زمينه ساز ظهور مهدي موعود(عج) خواهد بود. مرحوم محدث قمي به چند مورد از آن ها اشاره كرده است:
1- مهموم بودن براي آن جناب در ايام غيبت.
2- دعا كردن براي حفظ وجود مبارك امام عصر(عج) از شر شياطين انس و جن و طلب تعجيل فرج و نصرت و پيروزي او بر كفار و ملحدين و منافقين.
3- صدقه دادن در حد توان براي حفظ وجود مبارك ولي عصر(عج).
4- به جا آوردن حج به نيابت از امام عصر(عج) چنان كه در گذشته ميان شيعه مرسوم بوده است.
5- برخاستن از براي تعظيم به هنگام ذكر نام مبارك آن حضرت به ويژه نام مبارك قائم(عج).
6- تضرع و درخواست از خداوند براي حفظ دين و ايمان از دستبرد شياطين و رهايي از شبهات.
7- استمداد و استعانت و استغاثه به آن جناب در هنگام سختي ها و گرفتاري ها و بيماري ها و شبهات و فتنه ها (01)
به اميد ديدار يار.
پانوشتها :
1. قصص آيه5
2. انبيا آيه501
3. نور آيه55
4. تذكره الخواص ص362، عقد الدرر ص23، منهاج السنه ج4 ص211
5- محاسن برقي ص 551، كمال الدين ج 2 ص 412
6- معجم احاديث الامام المهدي ج 4 ص 148
7- مرحوم شيخ عباس قمي اين دعا را از جمال الاسبوع ابن طاووس حلي نقل كرده است.
8-غيبه نعماني ص 18
9- الشيعه و الرجعه ج 1 ص 234، ضمنا در كتاب هاي اهل سنت به انتظار فرج نيز اشاره شده است كه مي توان به كتاب المعجم الكبير طبراني ج 01 ص 421، و مسند شهاب ج 1 ص 26 و تاريخ بغداد ج 2 ص 451 مراجعه كرد.
01- منتهي الآمال ج 2 ص 384.
البته اين زمينه سازي از قرآن شروع شده، سپس پيامبر و معصومين به ابعاد آن پرداخته اند. قرآن مجيد در چند آيه، وراثت صالحان را نسبت به زمين نويد داده و همچنين حكومت روي زمين را كه در آينده به آن ها واگذار خواهدكرد بيان داشته است، آنجا كه مي فرمايد: ولقد كتبنا في الزبور من بعد الذكر أن الأرض يرثها عبادي الصالحون(1) پس از تورات در زبور نوشتيم كه وارث نهايي زمين، بندگان نيكوكار من خواهند بود. و همچنين فرموده: و نريد أن نمن علي الذين استضعفوا في الأرض و نجعلهم أئمه و نجعلهم الوارثين(2) ما مي خواهيم بر مستضعفان زمين منت نهيم و آنان را پيشوايان و وارثان روي زمين قرار دهيم. و فرموده: وعد الله الذين آمنوا منكم و عملوا الصالحات ليستخلفنهم في الأرض و ليمكنن لهم دينهم الذي ارتضي لهم و ليبدلنهم من بعد خوفهم أمنا يعبدونني لا يشركون بي شيئاً. (3)
خداوند به مؤمنان و شايسته كاران وعده داده است كه آنان را جانشينان زمين قرار دهد، ديني كه براي آنها آن را پسنديده است، مستقر سازد. دوران خوف آنان را تبديل به امنيت نمايد تا بدون هيچ ترس و واهمه اي خداي خويش را بپرستند و اطاعت غير خدا را گردن ننهند.
آيات فوق مردم را به فكر و انديشه واداشته كه اين صالحان كيانند كه هم وارث زمين خواهند بود و هم حكومت را به دست مي گيرند و هم اسلام را فراگير و جهاني كرده و بدون هيچ ترس و وحشتي و در امنيت كامل به عبادت خدا مي پردازند.
آنان در اين فكر خواهند بود كه آيا تاكنون چنين حادثه اي رخ داده است يا نه و آيا چنين حكومتي روي كره زمين برقرار شده يا نه و اگر برقرار نشده چه چيز باعث تأخير آن گشته است.
به دنبال طرح اين آيات از سوي پروردگار در قرآن مجيد، پيامبر(ص) از همان ابتدا مسلمانان را به حكومتي جهاني به رهبري يكي از فرزندانش كه همنام و هم كنيه اش بوده خبر داده است.(4) و روايات فراواني كه از ايشان نقل شده مردم و مسلمانان را به اين چهره مقدس و اين حكومت الهي آشنا ساخته و معصومان با تبيين مسائل بيشتري به تمام ابعاد آن پرداخته اند. به گونه اي كه تمام احاديث اسلامي درباره امام مهدي(ع) با زمينه سازي كاملاً مرتبط است.
چگونه زمينه سازي كنيم؟
ما وظيفه داريم كه زمينه ظهور حضرت را فراهم كنيم، اين زمينه ها فراوان است كه به برخي از آن ها اشاره مي كنيم:
1- شناختن و شناساندن ولي عصر(عج)
مسئله شناخت امام زمان(عج) از مسائل ضروري است كه به تعبير روايات، اگر كسي امام زمان خويش را نشناسد به مرگ جاهليت مرده است.(5) و شناخت بقيه الله بدين جهت لازم است كه اگر او را نشناسيم نه تنها عمل ما باطل است بلكه منحرف و گمراه خواهيم شد. امام موسي بن جعفر(ع) فرمود: امام، حجت بندگان است و هركه او را رها كند گمراه مي شود و هر كه با او باشد نجات مي يابد و رستگار مي گردد. (6) به همين جهت است كه در دعا مي خوانيم: اللهم عرفني نفسك فانك ان لم تعرفني نفسك لم اعرف رسولك اللهم عرفني رسولك فانك ان لم تعرفني رسولك لم اعرف حجتك، اللهم عرفني حجتك فانك ان لم تعرفني حجتك ضللت عن ديني، اللهم لاتمتني ميته جاهليه ...(7) خدايا خودت را به من بشناسان كه اگر خودت را به من نشناساني رسولت را نخواهم شناخت، خدايا پيامبرت را به من بشناسان وگرنه حجتت را نخواهم شناخت، خدايا حجتت را به من بشناسان وگرنه از دين خود گمراه خواهم شد، خدايا مرا به مرگ جاهليت نميران.
درهمين زمينه احاديث فراواني در كتابهاي شيعه و سني از پيامبر(ص) آمده است كه آن حضرت روي شناخت امام، زياد تكيه كرده اند به گونه اي كه اگر كسي امام زمان خويش را نشناسد به مرگ جاهليت از دنيا رفته است.
2- مبارزه با انحرافات و كجروي ها
يكي از حكمتهاي غيبت امام عصر(عج) وجود گناهاني است كه در جامعه به آنها دامن زده مي شود، اينجاست كه مبارزه با گناهان زمينه اي است براي ظهور امام، زيرا يكي از اهداف بسيار مهم امام مبارزه با انحرافات و كجرويها و ريشه كن كردن مفاسد است. امام مي آيد تا به ظلم و ستم فرجام داده و عدل و داد را روي زمين بگستراند. پيامبر(ص) در يك پيشگويي فرمود: يملأ الله به الارض قسطا و عدلا كما ملئت ظلما و جورا. (8)
بنابراين اگر بخواهيم زمينه ظهور را فراهم كنيم بايد به كمك امام شتافته و دراين كار با او همگام شويم. در اينجا ممكن است برخي باسكوت و بي تفاوتي خود در برابر انحرافات و مفاسد اجتماعي چنين فكر كنند كه بايد به مفاسد در جامعه دامن زد و يا حداقل سكوت كرد تا مفاسد در جامعه صدچندان شود تا براثر زياد شدن آن، امام ظهور كند، اما اين نظريه و انديشه كاملا غلط و بي اساس است. چرا كه حضرت پس از آمدن، زمين را پراز عدل و داد مي كند نه اين كه تا زمين پراز ظلم و جور شده است امام نخواهد آمد و دليلش اين است كه زمين درحال حاضر به اندازه كافي پر از ظلم و جور شده است پس چرا امام نمي آيد؟
3- ضرورت خودسازي
يكي از مسائل اساسي درخصوص زمينه سازي براي ظهور، مسئله خودسازي ياران حضرت مهدي(عج) است. كساني كه مي خواهند جزو ياوران و ياران حضرت حجت باشند بايد خود را به مرتبه اي از تهذيب و كمال و خودسازي برسانند تا بتوانند لياقت همراهي و ياوري آن حضرت را داشته باشند.
كساني كه فرآيند خودسازي را در وجود خود طي نكرده اند نمي توانند اميدوار باشند كه زمينه را براي ظهور منجي آخرالزمان فراهم كرده اند. ياور حضرت بايد به درجه اي از كمال رسيده و فضايل اخلاقي را در خود پياده كرده باشد كه بتواند ادعا كند در ركاب حضرت به ياري دين خدا خواهد پرداخت.
مسلما حضرت با افراد خودساخته خواهد توانست به رفع ظلم و اصلاح جوامع بپردازد.
4- تبيين اهداف امام
مسئله ديگري كه زمينه ساز ظهور امام زمان(عج) است، اينكه پس از شناخت و معرفت به امام عصر(عج)، اهداف وي را بررسي و مورد مطالعه قرار دهيم. مثلا ويژگي هاي حكومت امام و تمايز آن از ساير حكومت هاي پيشين و اينكه حكومتي كه در قرآن بدان اشاره شده و پيامبران پيشگويي كرده اند، با تمام حكومت ها تفاوت اساسي خواهد داشت. حكومت امام عصر(عج) جهاني و الهي و حكومت الهي دين و قرآن و اهل بيت پيامبر است. حكومت برقراري امنيت جهاني است، حكومت بسط عدالت است. حكومت حاكميت اخلاق و ارزش هاي انساني است. بدانيم كه امام مي آيد تا اهداف پياده نشده تمام انبياي الهي را به انجام برساند، امام مي آيد تا عالي ترين مظاهر يك حكومت مترقي را به نمايش بگذارد امام مي آيد تا بشر را به كمال واقعي خود برساند. و خلاصه كاري كه امام عصر(عج) مي كند، تاكنون به دست هيچ پيامبر و يا حاكمي در جهان در طول تاريخ صورت نگرفته است.
اعتقاد به اين مسائل سبب مي شود كه براي رسيدن به چنين حكومتي تلاش كرده، موانع را از سر راه برداريم و همچنين ديگران را تشويق بنماييم كه چنين كاري خود زمينه سازي براي ظهور خواهد بود.
5- انتظار فرج
از ديگر موارد زمينه سازي ظهور امام زمان(عج) انتظار فرج است، انتظاري كه پيامبر و معصومين ما را به آن دعوت كرده اند، انتظاري كه در روايات، برترين اعمال و بهترين عبادت مؤمنان شمرده شده است، انتظاري كه به تعبير امام صادق(عج) اگر شخص درحال انتظار بميرد شهيد خواهد بود، اگر چه در بستر هم مرده باشد.(9)
6- شناخت وظايف و عمل به آن
بزرگان ما براساس روايات و احاديث و سفارش پيامبر(ص) و معصومين عليهم السلام وظايفي را براي مردم درحال غيبت كبري بيان كرده اند كه هر يك از آنها خود زمينه ساز ظهور مهدي موعود(عج) خواهد بود. مرحوم محدث قمي به چند مورد از آن ها اشاره كرده است:
1- مهموم بودن براي آن جناب در ايام غيبت.
2- دعا كردن براي حفظ وجود مبارك امام عصر(عج) از شر شياطين انس و جن و طلب تعجيل فرج و نصرت و پيروزي او بر كفار و ملحدين و منافقين.
3- صدقه دادن در حد توان براي حفظ وجود مبارك ولي عصر(عج).
4- به جا آوردن حج به نيابت از امام عصر(عج) چنان كه در گذشته ميان شيعه مرسوم بوده است.
5- برخاستن از براي تعظيم به هنگام ذكر نام مبارك آن حضرت به ويژه نام مبارك قائم(عج).
6- تضرع و درخواست از خداوند براي حفظ دين و ايمان از دستبرد شياطين و رهايي از شبهات.
7- استمداد و استعانت و استغاثه به آن جناب در هنگام سختي ها و گرفتاري ها و بيماري ها و شبهات و فتنه ها (01)
به اميد ديدار يار.
پانوشتها :
1. قصص آيه5
2. انبيا آيه501
3. نور آيه55
4. تذكره الخواص ص362، عقد الدرر ص23، منهاج السنه ج4 ص211
5- محاسن برقي ص 551، كمال الدين ج 2 ص 412
6- معجم احاديث الامام المهدي ج 4 ص 148
7- مرحوم شيخ عباس قمي اين دعا را از جمال الاسبوع ابن طاووس حلي نقل كرده است.
8-غيبه نعماني ص 18
9- الشيعه و الرجعه ج 1 ص 234، ضمنا در كتاب هاي اهل سنت به انتظار فرج نيز اشاره شده است كه مي توان به كتاب المعجم الكبير طبراني ج 01 ص 421، و مسند شهاب ج 1 ص 26 و تاريخ بغداد ج 2 ص 451 مراجعه كرد.
01- منتهي الآمال ج 2 ص 384.
اخبار ویژه
در دیدار هزاران نفر از زنان و دختران؛
بحران انرژی در سایه اختلافات نفت و نیرو؛
سکوت اصلاحطلبان
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
