سوء استفاده آل سعود از دیپلماسی ایران!

عربستان سعودی عنوان کشوری با سنن دوران جاهلیت که متاسفانه به لطف ذخائر عظیم نفتی و موهبت توریسم مذهبی سالهاست به اهرمی برای نفوذ غرب در منطقه و جهان اسلام مبدل شده است .
به گزارش ندای انقلاب هر چند عده ای ریشه ای این امر را در تاریخ شکل گیری نظام سیاسی فعلی عربستان که بنا شده بر آموزه های انحرافی ابن تمیم ، تبلیغات محمد بن عبد الوهاب ، قدرت سیاسی و نظامی خاندان آل سعود و حمایت های انگلیس از این خاندان در پایان جنگ اول جهانی و کسب استقلال از امپراطوری عثمانی می دانند ، اما کم نیستند تحلیلگرانی که عدم دموکراسی و فقر نهادهای دموکراتیک و مدنی عربستان را به عنوان عاملی اثر گذار در شکل گیری قدرتی خودکامه و دست نشانده در این کشور معرفی می کنند.
شاهد مدعای این دسته از تحلیلگران مسائل عربستان، رفتار شناسی دولت عربستان در قبال تحولات منطقه (بیداری اسلامی)، محور مقاومت اسلامی (ایران ، سوریه و حزب ا..) و فریضه ی حج است .

حج ، گروگانی در دستان آل سعود
در خصوص دو گزاره اول مورد اشاره در بالا، به تواتر در ماههای اخیر تحلیل و نظر در سطح رسانه های خبری منتشر شده است. اما در خصوص فریضه ی حج به عنوان محور مشروعیت سازی خاندان آل سعود برای خود، آن هم با عنوان نابجای خادمین الحرمین الشرفین، تا کنون کمتر شاهد ارائه تحلیل ها و نظرات کارشناسی بوده ایم .
این فقر توجه سبب شده تا دولت عربستان هر از چند گاهی ساز ناکوک توهین به شیعیان بالاخص ایرانیان را کوک کند و به بهانه ی مختلف در زمینه سفر حجاج ایرانی به سرزمین وحی اخلال ایجاد کند.
از یک سو دولت آل سعود بی توجه به مسئولیت ذاتی خود در خصوص حفظ و صیانت از آثار مذهبی مدینه و مکه سالهاست که سیاست تغییر و تحریف و یا تخریف اماکن تاریخی بالاخص اماکن مربوط به شیعیان را آغاز کرده است. البته به این موضوع می بایست رفتار ناشایست با حجاج ایرانی و بالاخص بانوان را نیز اضافه کرد.
از سوی دیگر با ایجاد وقفه در صدور روادید به زائران ایران مشکلات فراوانی را در مسیر زائران ایرانی ایجاد می کند. موضوعی که تقریبا به یک سنت همه ساله مبدل شده و پس از فروردین سال ۱۳۹۰ ، مجددا اخبار ضد و نقیضی در خصوص اخلال در صدور روادید به زائران حج عمره در سال ۱۳۹۱ شنیده می شود.
اما براستی دولت عربستان با چه اتکایی دست به چنین اعمال تحقیر آمیز می زند ؟
شاید برای یافتن پاسخ این سوال کافی باشد نگاهی به رفتار شناسی حجاج و زائران و مسئولان ایرانی پیرامون سفر حج بیاندازیم. موضوعی که پاسخ بسیاری از رفتارهای آل سعود را می دهد.

دست و دلبازی های زائران ایرانی
به عنوان مثال در بحث خرید سوغات. کافیست نگاهی داشته باشیم به درآمد زایی زائران برای دولت سعودی. بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که ایران با توجه به حضور زائران بسیار و گستردگی خرید در میان تمام کشورهای اسلامی مقام اول را به لحاظ درآمد‌زایی عربستان به خود اختصاص داده است. برآوردها نشان می‌دهد که سالانه ایرانیان در موسم حج به طور متوسط بیش از ۵ میلیارد دلار در عربستان سعودی هزینه می‌کنند. این ماحصل سفر ۹۷ هزار زائر ایرانی به حج تمتع و ۸۰۰ هزار زائر دیگر به حج عمره است.
حال اگر به گزارش صندوق بین المللی پول (سال ۲۰۰۹) توجه کنیم که اعلام کرده عربستان در سال جاری میلادی صاحب بیش از ۳۲۰ میلیارد دلار درآمد نفتی و بیش از ۳۰ میلیارد دلار درآمد حاصل از حج خواهد شد ، پی خواهیم برد که سفر زائران و دست و دلبازی آنها در خرید اجناس درجه دو و سه چینی به بهانه تبرک و سوغاتی، چه کمکی به غره شدن حاکمان ریاض در قبال مردم ایران کرده است.
در همین حال «عبدالغنی انصاری» عضو کمیته گردش‌گردی اتاق بازرگانی مدینه گفت: «درآمد اقتصاد عربستان در بخش عمره در سال (۲۰۱۱) به ۳۳.۸ میلیارد ریال می‌رسد که معادل۹.۲ میلیارد دلار است و این میزان بالاترین درآمد از زمان آغاز قانون جدید عمره در سال ۲۰۰۰ است.»
نکته جالب اینجاست که بدانیم عربستان سالیانه پذیرای ۲۲ میلیون زائر از کشورهای مختلف اسلامی است که از این تعداد، بیش از ۲ میلیون زائر مربوط به حج تمتع است. اما در مجموع درآمد ارزی عائدی عربستان از حج ، جمعیت کمتر از ۹۰۰ هزار زائر ایرانی عمره و تمتع ، سهمی ۱۷ درصدی دارند.
این درحالیست که دولت به منظور تامین رفاه زائران ایرانی درآمد ارزی حاصل از فروش نفت (آنهم علیرغم تمامی فشارهای سیاسی و اقتصادی غرب در خصوص اعمال سیاست تحریم خرید نفتی از ایران) را با نرخ دولتی (ارزان تر از بازار آزاد) در اختیار زائران ایرانی می گذارد.
این دست و دلبازی زائران ایران در خرید از کشور عربستان در حالی صورت می گیرد که عربستان هم اکنون به طور متوسط روزانه ۹.۵ میلیون بشکه نفت خام تولید و از این میزان حدود ۶.۲ میلیون بشکه آن را صادر می‌کند اما احمد قلعه بانی، معاون وزیر نفت ایران در اردیهشت ماه سال جاری، اعلام کرد که تولید روزانه نفت ایران ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه در روز است.
از سوی دیگر برخی از تحلیل‌گران و کارشناسان آمار در این خصوص محاسبه کرد‌ه‌اند که با پول حجاج ایرانی که سالانه به عربستان عازم می‌شوند، می‌توان ۱۷۰ هزار مسکن روستایی، حدود ۷۱۵ هزار فرصت شغلی کشاورزی و ۲۰۰ هزار فرصت شغلی صنعتی ایجاد کرد و یا ۱۰ میلیون متر‌مربع ساختمان مدرسه و ورزشی احداث کرد.

دولت آل سعود و همکاری با غرب در فشار بر ایران
همزمان با آغاز دور جدید فشارهای سیاسی غرب بر ایران به بهانه پرونده فعالیت های صلح آمیز هسته ای و در ادامه اعمال سیاست تحریم خرید نفت از ایران، عربستان موهبت بی دریغ خود را نثار دولتهای غربی کرده و علیرغم جذب بخش قابل توجهی از درآمدهای ارزی ایران به خود در قالب توریسم مذهبی ، وعده جبران مازاد تقاضای بازار نفت آنهم با افزایش ۲۵ درصدی در تولید را داده است . موضوعی که با هدف پوشش اثر قیمتی تحریم خرید نفتی از ایران دنبال می شود و انتظار می رود در آینده عربستان را به عنوان بزرگترین تولید کننده نفت اوپک به موثر ترین کشور در تعیین قیمت و پائین نگه داشتن قیمت فروش نفت به غرب مبدل کند.
این موضوع سبب شده تا ایران بارها از عربستان، کویت و امارات متحده به عنوان «بزرگ‌ترین متخلفان اوپک» نام ببرد که با تولید بی‌رویه و بیشتر از سهمیه خود باعث شده‌اند که قیمت نفت از ۱۲۸ دلار در ماه های گذشته به پایین‌تر از ۱۰۰ دلار برای هر بشکه برسد.
حال تصمیم با شماست که بگوئید خرید حجاج ایرانی از عربستان تا چه اندازه بر اقتصاد ملی ایران فشار وارد می کند و به پرورده شدن شیوخ سعودی کمک می کند؟

دستگاه دیپلماسی در تعطیلات
طی ماههای اخیر کمتر روزی بوده که خبری در خصوص ضعف دستگاه دیپلماسی ایران در سطح رسانه ها منتشر نشود. ریشه این مشکل در هرجا که باشد مهم اثرات وضعی آن بر عزت و اقتدار دولت و ملت ایران در عرصه بین المللی است. به عنوان مثال پس از جنجال دیپلمات ایرانی در برزیل و حرف و حدیث های سفر رئیس جمهور به اجلاس ریو ، خبر اعدام ۱۸ ایرانی محبوس و محروم از رویه حقوقی عادلانه در عربستان موجی از انتقادات را متوجه این وزارتخانه کرد.
یک وب سایت حقوقی بشر با عنوان انجمن مدافعان حقوق بشر با اشاره به معاهده استرداد مجرمان که در دولتهای قبلی میان ایران و عربستان منعقد شده بود به عدم پیگیری و واکنش درخور ایران به اقدام دولت آل سعود انتقاد کرد .
خبر اعزام هیئتی دیپلماتیک به عربستان برای پیگیری موضوع اعدام اتباع ایرانی که رامین مهمانپرست آنرا در جمع خبرنگاران مطرح کرده بود، از سوی رسانه های داخلی با عنوان(نوش دارو پس از اعدام ۱۸ ایرانی ) یاد شد و مهدی سنایی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با انتقاد از انفعال دستگاه سیاست خارجی در مواجه با اعدام ۱۸ ایرانی در عربستان، اعلام کرد: دستگاه سیاست خارجی از سرعت لازم برخوردار نبوده است.
از اینرو سنایی با شناختی که از رفتار شناسی دولت عربستان و واکنشهای دیرهنگام و ناکافی دستگاه دیپلماسی ایران دارد هشدار می‌دهد: ممکن است باز هم شاهد اعدام ایرانیان دیگری در عربستان باشیم.

راهی برای برون رفت!
بی تردید قدرت جمهوری اسلامی ایران در عرصه های داخلی و بین المللی غیر قابل قیاس با ساختار وابسته ، غیر دموکراتیک و توسعه نیافته عربستان است . اما در اینکه چگونه در چنین وضعیتی گرفتار آمده ایم باز می گردد به همان پرسش اولیه این نوشتار: «دولت عربستان با چه اتکایی دست به چنین اعمال تحقیر آمیز می زند ؟»
مطالب بالا گویای آن است که عدم درک فهم روشن از وضعیت منطقه ، شرائط جهان اسلام و مباحث ملی و ضرورتهای مذهبی در میان متقاضیان سفر حج و حتی بعضا مسئولان دستگاه دیپلماسی سبب شده که دولت سعودی هر از گاهی به کوشد تا با عزت و اقتدار، دولت و ملت ایران بازی کند.
موضوعی که اگر یکبار با واکنش ملی و مبتنی بر اراده و وحدت ملی مردم ایران مواجه شود قطعا دیگر تکرار نخواهد شد.