مأموریت جنگنده آمریکایی «اف.۴» ترکیه در سوریه لو رفت

فارس، بسیاری هستند که نمی‌دانند فرار خلبان سوری به اردن با جنگنده میگ-21 چه ارتباطی دارد با جنگنده‌های اف-4 ترکیه که جمعه 22 ژوئن وارد حریم هوایی سوریه شدند و چرا پدافند هوایی سوریه بلافاصله پس از رصد آن، آنان را نشانه گرفت و یکی را سرنگون کرد.

در پاسخ ضمن بیان جزئیات این ارتباط،‌ باید گفت که عملیات شکار کلاغ سرویس اطلاعاتی سوریه موفق اجرا شد و به تبع آن عملیات بزرگ ترکیه و اسرائیل که بخشی از آن را گروهک‌های مسلح در چند شهر سوریه بر عهده داشتند،‌ شکست خورد.

ایاد الجاجه در گزارشی افشاگرانه که در دام‌پرس سوریه منتشر کرد، ماجرا را اینطور آغاز کرد که روزی که خلبان سوری به اردن فرار کرد، کاربران فیس‌ّبوک خبری منتشر کردند که بر خلاف روزهای گذشته بود که یک بسته انفجاری در این شهر سوریه منفجر شد و شلیک گلوله و درگیری در شهر دیگر روی داده است.

دام پرس نوشت: قبل از ظهر پنجشنبه 21 ژوئن مردم سوریه شوکه شدند وقتی شنیدند که هواپیمای میگ 21 سوریه پس از قطع ارتباطاتش در یک پرواز آزمایشی در اردن فرود آمده است. مردم، این را از رسانه‌های سوریه شنیدند.

مردم در حالتی از ابهام و امید بودند که حسن مرعی الحماده خلبان سوری، از ارتش جدا نشده و با هواپیما به اردن فرار نکرده باشد تا زمانیکه دیگر شک‌ها به یقین تبدیل شد و وزرات دفاع در بیانیه‌ای اعلام کرد که حماده خلبان فراری، خائن به وطن و شرافت نظامی‌اش است. شوک بزرگ به مردم سوریه زمانی بود که رسانه‌های سوریه پیش از این اعلام کرده بودند که هواپیما سوریه به دلیل نقص فنی در اردن فرود آمده است.

نویسنده با بیان این سوال که «سوری‌ها حق دارند از سرویس اطلاعات سوریه بپرسند که چه اتفاقی می‌افتاد اگر غفلت می‌کردید و خلبان فراری قبل از فرار نقاطی متعلق به ارتش را بمباران می‌کرد؟» که در ادامه نوشت: یک روز بعد، جمعه 22 ژوئن باز هم صفحات فیس‌بوک خبری منتشر کردند مبنی بر اینکه یک فروند جنگنده ترکه در آب‌های منطقه‌ای سوریه مقابل منطقه البدروسیه در لاذقیه سرنگون شده و یکی دیگر مورد اصابت گلوله قرار گرفته اما به ترکیه بازگشته است. این خبر را رسانه‌های سوریه نه رد کردند نه تایید تا اینکه بیانیه وزیر دفاع سوریه منتشر و در آن تاکید شد «دفاع هوایی ما یک شیء ناشناس را که بعدا روشن شد جنگنده ترکیه است، ساقط کرده‌ است».

حال سوال مهم این است «فرار خلبان سوری به اردن» با هواپیمای آموزشی میگ-21 چه ارتباطی با جنگنده ترکیه که ساقط شد، دارد؟

پاسخ این سوال در عملیات سرویس اطلاعات سوریه با نام «شکار کلاغ» است؛

جـزئیــات عملیـات:

سرویس اطلاعات سوریه [قبل از فرار «حماده» خلبان فراری] دیدار او (حماده) با چند شخص غیرسوری را رصد کرد و همه تماس‌های او و تماس‌های خانواده‌اش را تحت نظر داشت. به اطلاعاتی از این اشخاص دسترسی پیدا شد. آنها اردنی بودند و جاسوس‌های دستگاه اطلاعاتی اردن. دستگاه اطلاعات سوریه چندین تماس تحریک‌آمیز آنان با حماده (خلبان سوری فراری) را ثبت کردند. از جمله تصاویری که از شب‌نشینی صمیمانه او با یک زن در دمشق ضبظ شد و در برخی تماس‌های دیگر پیشنهادهای مالی و سفر به یک کشور اروپایی همراه خانواده‌اش پیشنهاد شد.

سرویس اطلاعاتی سوریه بازی را کشف کرد. بنابراین تحرکات عناصر اردنی را بدقت رصد کرد و مقاصد آنان را دریافت. دستگاه اطلاعات سوریه در ابتدا تصور کرد که تمام این تلاش‌های فقط برای جدا کردن یک خلبان از نیروی هوایی سوریه است و اطلاعی از فرار او با هواپیمای میگ-21 نداشت. اما زمانیکه دستگاه اطلاعات برنامه پروازهای آموزشی نیروی هوایی را بررسی کرد، متوجه شد که حماده روز 21 ژوئن یک پرواز آمورشی دارد.

اینجا، شک دستگاه اطلاعاتی سوریه بیشتر شد که ممکن است هواپیمای میگ 21 نیز در بازی باشد. اما سفر خانواده حماده دو روز قبل از فرار او به اردن تردیدها را به یقین تبدیل کرد. این سفر 19 ژوئن انجام شد. خانواده حماده در اردن در یک هتل 5 ستاره در امان پایتخت اردن ساکن شد. سرویس اطلاعاتی سوریه دیگر یقین کرد که حماده قرار است روز پنجشنبه در پرواز آموزشی خود با هواپیمای میگ 21 به اردن فرار کند، اما چرا او بازداشت نشد؟

سرویس اطلاعات سوریه اطلاعاتی از ترکیه به دست آورد که نشان می‌داد طرحی به موازات این بازی در جریان و آماده اجراست که دستگاه اطلاعات اردن و اسرائیل (موساد) سعی دارند در اقدامی از پیش تعیین شده موجی از فرار ساختگی جنگنده‌های سوریه به راه بیندازند و اعلام کنند که این جنگنده‌ها قبل از فرار پدافند هوایی سوریه در لاذقیه را بمباران کرده‌اند. [در حقیقت قرار بود این پدافندها بمباران شود] قرار بود این کارها برای ایجاد منطقه حائل در مرز سوریه و ترکیه در عمق 10 تا 15 کیلومتری عمق خاک سوریه صورت بگیرد تا هزاران تروریست با ملیت سوری، عربی، آفریقایی و افغان در آن متمرکز سپس  به داخل سوریه حمله‌ور شوند. این یورش طوری برنامه‌ریزی شده بود که همزمان با آنان گروه‌های تروریستی مستقر در ریف‌دمشق، ریف‌حلب، ادلب و برخی نقاط دیگر به رهبری عناصر اردنی و ترکیه‌ای فعال شوند تا تمرکز نیروی نظامی و مسلح سوریه و ارتش این کشور بر هم بخورد... امـا این عملیات فرار خیالی جنگنده‌های سوریه چگونه شکست خـورد؟

هواپیمای میگ 21 ساخت سال 1959 روسیه است. سوریه تعداد از آنان را در دهه‌های گذشته خریداری کرده و در توافقی با روسیه، کار تعمیر و نگهداری آنان را به روسیه سپرده است و از این هواپیماها فقط در پروازهای آموزشی استفاده می‌کند بنابراین خلع‌سلاح شده است و طبق قوانین بین‌المللی  و معاهده‌های امضاشده با سازمان ملل مجهز به سلاح نیست.

هدف از عملیات فرار خلبان حماده در وهله اول برای اسرائیلی سپس برای اردن و ترکیه تصویربرداری از دو وضعیت آن از چند زاویه در آسمان و هنگام فرود سپس دستیابی به سیستم رمز مخصوص هواپیماهای سوریه بود. این سیستم برای هر هواپیمایی از این نوع امکان پرواز در دامنه پوششی رادارهای سوریه در آسمان این کشور را فراهم می‌کند؛ بدین معنا که شما هر جنگنده‌ای با این سیستم رمز را در رادار ببینید گمان می‌کنید که این هواپیما سوری است.

سرویس اطلاعات سوریه اکنون بر سر دوراهی است: یا خلبان حماده را قبل از پرواز آموزشی برنامه ریزی شده در 21 ژوئن بازداشت کند در نتیجه دیگر دستش از دیگر مزدوران اردنی و ترکیه‌ای که با گروه‌های مذکور در سوریه ارتباط دارند،‌کوتاه می‌شود... یــا اجازه بدهد خلبان حماده پرواز کند و به اردن فرار کند و خود را تا زمان وارد کردن ضربه آخر، فریب‌خورده نشان بدهد.

سرویس اطلاعات سوریه حماده را «طعمه» و قربانی کرد. حماده پنجشنبه 21 ژوئن با میگ 21 فرار کرد. رسانه‌های سوریه با سرگردانی از سرنوشت این هواپیما خبر رسانی می‌کردند. گاهی می‌گفتند ارتباطش قطع شده است گاهی می‌گفتند در اردن فرود آمده است. وزارت دفاع سوریه هم تماس‌هایی با اردن برقرار کرد تا درخواست عودت هواپیما را بکند تا حسن‌نیت خود را نشان بدهد و از طرفی طرف‌های مختلف توطئه را اطمینان‌ بدهد که عملیاتشان تا اینجا موفق بوده است. فرصتی که آنها مقابل خود داشتند، بیشتر از 24 ساعت نبود. بنابراین تصویربرداران در فرودگاه ملک حسین اردن در انتظار بودند زمانیکه میگ-21 سوریه وارد فرودگاه شد. تصویربرداری از چند زاویه آغاز شد. تصاویر برای شبکه‌های الجزیره و العربیه که منتظر اسم رمز آغاز عملیات بودند، ارسال شد تا موج ساختگی فرار خلبانان سوری را آغاز کنند.

قرار بود وانمود شود که خلبانان سوری فرار کرده و قبل از فرار نقاطی متعلق به ارتش سوریه را هم بمباران کرده‌اند تا پس از آن موج مصاحبه‌ها، تحلیل‌های سیاسی و گزارش‌های نظامی از این اتفاقات تولید شود.

فـرود میگ-21 سوریه در فرودگاه اردن؛ 21 ژوئن

سرانجام میگ-21 فرود آمد. کارشناسان اسرائیلی بلافاصله سیستم رمز مخصوص هواپیما را جدا کردند و با خود با تل‌آویو بردند. مشابه آن را با یک جنگنده اسرائیلی که در پایگاه انجرلیک ترکیه فرود آمد، برای ترکیه ارسال کردند. این سیستم روی 2 جنگنده ترکیه نصب شد. طبق برنامه‌زمان‌بندی شده، زمان اعلام آغاز عملیات دو جنگنده کاملا مسلح ترکیه در آسمان سوریه برای بمباران چندین نقطه نظامی سوریه فرا رسید. دو جنگنده [اف-4] ترکیه وارد آسمان سوریه در منطقه البدروسیه در لاذقیه شدند. ارتفاع خود را با سطح دریا تا حد امکان کم کردند تا با چشم غیرمسلح شناسایی نشوند. رادار سوریه آنان را دو هواپیمای سوری نشان می‌دهد.

دو خلبان ترکیه‌ای اطمینان داشتند که سوری‌ها گمان می‌کنند که آنان دو جنگنده سوری هستند. دو جنگنده کاملا به ساحل نزدیک شدند اما ناگهان تیراندازی پدافند هوایی سوریه شروع شد و یک جنگنده در دریا سقوط کرد و دیگری مورد اصابت قرار گرفت و به ترکیه بازگشت. بی‌شک دو خلبان ترکیه‌ای شوکه شدند همانطور که رجب طیب اردوغان نخست‌وزیرشان شوکه شد و این امر در اظهاراتشان نمایانگر شده بود. برای آنان این سوال پش آمد که ارتش سوریه چگونه به دو هواپیمایی شلیک کرد که رادار سوریه آنان را دو هواپیمای سوری نشان می‌داد.

وزارت دفاع سوریه همچنان نقش عنصر فریب‌خورده را بازی می‌کرد. همزمان سرویس اطلاعات سوریه برای مزدوران اردنی و ترک و گروه‌های وابسته به آنان در ریف‌دمشق و ریف‌ادلب و ریف‌حلب کمین گذاشت و منتظر آغاز عملیات و صدور دستور از جانب مقامات بود.

زمانیکه خلبان حماده با میگ-21 به اردن فرار کرد،‌ وزارت دفاع سوریه به همه یگان‌ها دستور داد که تا اطلاع‌ ثانوی و تحت هیچ شرایطی هیچ هواپیمای سوریه حق پرواز ندارد و در مقابل، به پدافند هوایی دستور داده شد که هر هواپیمایی رصد کرد آن را بزند ولو اینکه سوری باشد... بله حتی اگر سوری باشد. اطلاعات وزارت دفاع سوریه در این خصوص کامل بود. زیرا می‌دانست که جنگنده‌های ترکیه با سیستم رمز میگ-21 سوری وارد آسمان سوریه خواهند شد در نتیجه رادارهای سوریه هویت آنان را تشخیص نخواهند داد.

سرانجام پس از ساقط شدن یک جنگنده ترکیه در آب‌های سوری و اصابت دومی و بازگشتش به ترکیه، مسئولان این کشور با گروه‌های مستقر در سوریه تماس گرفتند و اعلام کردند که عملیات شکست خورده و باید از محل استقرار خود عقب‌نشینی کنند. ترک‌ها دریافتند که عملیات فرار ساختگی هواپیماها و خلبان‌های سوریه به اردن فاش شده و شکست خورده است و سرویس اطلاعاتی سوریه سریع‌تر از آنان عمل کرده است.

جالب توجه این است که پس از شکست عملیات رسانه‌ای «فرار خلبانان سوریه به اردن» برخی منابع مانند الجزیره و العربیه هنوز عملیات شکست خورده را ادامه دادند و مدعی شدند که 7 خلبان دیگر سوریه به اردن پناهنده شده‌اند، امــا سمیح المعایطه وزیر مشاور دولت اردن در امور رسانه‌ها در گفت‌وگو با البیان امارات گفت: این اخبار نادرست است و صحت ندارد... اگر مورد جدیدی باشد خودمان آن را اعلام میکنیم و چیزی برای مخفی کردن نداریم.

اکنون با روشن شدن عملیات دو جنگنده ترکیه‌ای، علت خبرسازی دوباره ترکیه مبنی بر اینکه یک هواپیمای او دوباره هدف شلیک نیروهای سوریه قرار گرفته چیست. این هواپیما همان هواپیمای دوم است که روز جمعه هدف اصابت قرار گرفت اما موفق شد،‌ فرار کند.