بحران سوریه و اولین "جنگ گاز" جهان

فارس، "وبگاه ولترنت"، در مقاله‌ای به قلم "تیری میسان"، می‌نویسد: شکل بحران سوریه تغییر کرده و آمریکا باید این شرایط را بپذیرد، دخالت ناتو و شورای همکاری خلیج‌فارس در این مورد ممکن است وضع را از این هم بدتر کند.

بحران سوریه تغییری درونی کرده است. روند روبه‌بی‌ثباتی که راه را برای دخالت نظامی ناتو آن هم به صورت قانونی باز می‌کرد با شکست مواجه شد. آمریکا بعد از برداشتن این نقاب علناً اعلام کرد که بدون تأیید شورای امنیت نیز می‌تواند به سوریه حمله کند، یعنی همان کاری که در کوزوو کرد. واشنگتن میخواهد تظاهر کند هنوز متوجه نشده روسیه دوران "ولادیمیر پوتین" همان روسیه دوران "بوریس یلتسین" نیست. مسکو،‌ بعد از این‌که از حمایت چین خیالش راحت شد، دوبار زنگ خطر را برای واشنگتن به صدا درآورد. تهدید کرده که اگر ناتو و شورای همکاری خلیج‌فارس به تخطی از قوانین بین‌المللی ادامه دهند جنگی جهانی آ‎غاز خواهد شد.

* آیا اظهار نارضایتی مسکو از فعالیت‌های ناتو راه به جایی می‌برد؟

"پوتین"،‌ در جشن‌های پیروزی علیه نازی‌ها در نهم ژوئن ٢٠١٢، تأکید کرد که لازم است روسیه خودش را برای فداکاری جدیدی آماده کند. "ولادیمیر پوتین" سومین تصمیم مهمش را به عنوان نشانی از حاکمیت در برابر تهدیدهای مستقیمی که آمریکا و ناتو علیه روسیه آغاز کرده بودند، گرفت. مسکو بارها گسترش نیروهای ناتو، تأسیس پایگاه‌های نظامی، گسترش سپرهای موشکی در مرزها، و ویرانی لیبی و بی‌ثباتی سوریه را محکوم کرده است.

* روسیه شرایط کنونی را مشابه وضعیت پیش از آغاز جنگ جهانی دوم می‌داند

"پوتین" در روزهای پس از آغاز به کارش، بخش صنایع نظامی روسیه، نیروهای مسلح و سیستم پیمان‌نامه‌های اتحاد را بررسی کرده بود. او با انتخاب مسیر حرکتش خطی بر روی ماسه‌های سوریه کشید که نباید از آن عبور می‌کرد. از نظر "پوتین" اشغال لیبی توسط ناتو، معادل اشغال چکسلواکی توسط "رایش سوم" است و اگر اشغال سوریه انجام شود، مشابه اشغال لهستان است که منجر به آغاز جنگ جهانی دوم شد.

* آیا بحران سوریه می‌تواند به اولین جنگ گاز در تاریخ بیانجامد؟

هرگونه تفسیری مبنی بر این‌که آن‌چه اکنون در سرزمین شام در حال وقوع است نتیجه انقلاب/سرکوب پویای داخلی در سوریه است، نه تنها اشتباه است بلکه تحریف واقعی است و باعث مانورهای بیشتر سیاسی می‌شود. بحران سوریه اولین و مهم‌ترین بحران در نوع خودش است و مرحله‌ای جلوتر در پروژه "بازسازی خاورمیانه‌ای بزرگ‌تر" است؛ تلاشی بیشتر به سوی نابودی "محور مقاومت" و وقوع اولین "جنگ گاز" است.

* خطر اصلی ایجادشده در بحران سوریه چیست؟

آن‌چه که واقعاً در سوریه در خطر است این نیست که آیا "بشار اسد" می‌تواند دموکراسی را در سازمان‌هایی که به ارث برده برقرار کند یا آیا پادشاهان وهابی خلیج [فارس] موفق می‌شوند آخرین حکومت سکولار در منطقه را از بین ببرند و فرقه‌گرایی خودشان را تحمیل کنند، بلکه خطر، تعیین خطوطی برای جداسازی بین بلوک حکومت‌های نوظهور ناتو (سازمان پیمان آتلانتیک شمالی) و "سکو" (سازمان همکاری شانگ‌های) است.

* از مخالفان و حامیان اسد چه تصویری در رسانه‌های غربی نشان می‌دهند؟

برخی از خوانندگان ما ممکن است از خواندن عبارت قبلی شگفت‌زده شده باشند. در واقع،‌ رسانه‌های غربی و منطقه خلیج [فارس] روز به روز بیشتر از این نکته انتقاد می‌کنند که اسد دیکتاتوری فرقه‌گراست که به نفع اقلیت علوی فعالیت می‌کند، در حالی‌که مخالفان مسلح حکومتش را به صورت مظهر اکثریت دموکراتیک به تصویر می‌کشند. نیم‌نگاهی به وقایع اخیر کافی است تا این نسخه را دروغ نشان دهند.

* آمریکا می‌گوید شرکت مردم سوریه در انتخابات نمایشی 60 درصدی بود

بشار اسد موفق شد انتخابات شهرداری‌ها، رفراندوم و انتخاباتی قانونی را برگزار کند. تمام شاهدان به اتفاق آرا توافق کردند که انتخابات به روشی شفاف برگزار شده است. با این‌که غرب روند انتخابات را محکوم و "نمایشی" اعلام کرده بود و مخالفان مسلحی که مورد حمایت غرب بودند مانع رسیدن شهروندان به صندوق‌های رأی در چهار ناحیه تحت کنترلشان شدند، میزان مشارکت مردمی بیش از 60 درصد بود. در همان زمان، مخالفان مسلح حملاتشان را با تلاش بیشتری به انجام رساندند آن هم نه فقط علیه نیروهای امنیتی بلکه علیه شهروندان و تمام نمادهای فرهنگ ملی و شخصیت سوریه‌ای که دائم مذهبش را تغییر می‌دهد.

* مخالفان حکومت به دنبال دموکراسی نیستند

آن‌ها سنی‌های ترقی‌خواه را ترور کردند، بعد به صورت اتفاقی علوی‌ها و مسیحیان را هم کشتند تا خانواده‌هایشان را وادار به فرار کنند. بیش از 150 مدرسه و کلیسا را آتش زدند. سپس مدعی یکی از امیرنشین‌های اسلامی مستقل در "باباعمر" شدند و در آن‌جا تریبونی انقلابی برپا کردند که بیش از ١٥٠ جنایت‌کار را که بعدها یکی‌یکی در ملأعام به دست جلادان سرشان زده شد، محکوم کردند.

این موضوع مطمئناً آن صحنه غمناکی نیست که برخی از سیاست‌مداران ادعا می‌کنند، همان کسانی که در شورای ملی سوریه که هم‌اکنون تبعید است جلسه برگزار کردند و دموکراسی دروغینی را برقرار کردند که هیچ ارتباطی با واقعیت جنایاتی که ارتش آزاد سوریه مرتکب می‌شود و اجازه نمی‌دهد که حقیقت روشن‌تر از این شود، ندارد. در شرایط کنونی، چه کسی باور می‌کند که حکومت سکولار سوریه که شخصیت‌های شاخص‌اش همین چند وقت پیش معرفی شده بودند، به دیکتاتورهایی تمام‌عیار تبدیل شوند، در حالی که ارتش آزاد سوریه که تحت حمایت دیکتاتورهای وهابی خلیج [فارس] است و از احکام واعظان تکفیری اطاعت می‌کند مظهر کاملی از دموکراسی کثرات‌گرا شود؟

* دخالت در سوریه چه تهدیدی است برای روسیه؟

اعلام رهبران آمریکا از امکان دخالت بین‌المللی خارج از احکام شورای امنیت به همان صورتی است که درمورد تجزیه یوگسلاوی توسط ناتو اتفاق افتاد و باعث ایجاد ترس و خشم در مسکو شده است. فدراسیون روسیه، که تاکنون خودش در موضع دفاعی نگه‌ داشته است، تصمیم گرفته ابتکار عمل را به دست بگیرد. این تغییرات راهبردی از اضطرار و فوریت موقعیت از دیدگاه روسیه و تغییرات مطلوب در سوریه نشئت می‌گیرد.

* پیشنهاد مسکو برای جایگزینی با طرح جنگی آمریکایی‌ها چیست؟

مسکو پیشنهاد کرده است که "گروه ارتباط" (متشکل از کشورهای ذی‌نفع) در سوریه ایجاد ‌کند تا گروهی از کشورهای درگیر، یعنی همسایگان سوریه و دو قدرت بین‌المللی و منطقه‌ای را گرد هم بیاورد. هدفش قرار دادن مرجعی برای گفتگو است که جایگزین روش جنگی کنونی شود که غرب با سنت ستیزه‌جویی تحت عنوان "دوستان کنفرانس سوریه" به آن‌ها تحمیل کرده است.

* روسیه عدم اجرای طرح "عنان" ‌را متوجه جناح مخالف سوریه می‌داند

روسیه همچنان از طرح عنان حمایت می‌کند –که در واقع نسخه اصلاح‌شده‌ی طرحی است که پیش از این "سرگی لاوروف" به اتحادیه عرب تسلیم کرده بود. روسیه از اجرا نشدن این طرح ابراز تأسف کرد، و مسئولیت شکست آن را متوجه جناح مخالفی دانست که اسلحه به دست گرفته است. طبق سخنان "ای کا لوکاشویچ"، سخنگوی وزارت امور خارجه، ارتش آزاد "سوریه" بر اساس قوانین بین‌المللی سازمانی غیرقانونی است. این سازمان 20 الی 30 سرباز سوری را هر روز می‌کشد و با وجود این تخطی ‌از طرح عنان‌، عموماً از سوی کشورهای عضو ناتو و شورای همکاری خلیج‌فارس حمایت می‌شود.

* آیا جنگ با گروهی و مانع جنگیدن گروهی دیگر شدن نشانه صلح‌طلبی است؟

"ولادیمیر پوتین" که خود را در برابر ناتوی جنگ‌طلب حامی صلح می‌داند از سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) خواسته که خودش را برای استقرار نیروهایش در سوریه آماده کند، تا هم جنگ متخاصمان را پایان بخشد و هم با نیروهای خارجی بجنگد. "نیکول بورژوا"، دبیر کل سازمان پیمان امنیت جمعی، تأیید کرده است که آمادگی دارد بیست هزار نیروی آموزش‌دیده برای این نوع مأموریت را فوراً مستقر سازد.

* ظاهراً مواضع مسکو و واشنگتن در برابر سوریه در جهت مخالف هم است

این اولین باری است که سازمان پیمان امنیت جمعی نیروهای صلح را خارج از مرزهای شوروی سابق مستقر می‌کند. "بان‌کی‌مون" که بسیار از این موضوع نگران شده بود، کوشید جلوی این کار را بگیرد، که با تلاش ناگهانی‌اش در سازماندهی یک گروه ارتباط در تضاد بود. "هیلاری کلینتون"، وزیر امور خارجه آمریکا، که کنفرانس کارگروه تحریم دوستان سوریه را در واشنگتن برگزار کرده است، در برابر پیشنهاد روسیه مقاومت کرد و بحثی کاملاً مخالف با آن، یعنی تغییر حکومت را، مطرح کرد.

* آیا کمپ پناهندگان ترکیه سرپوشی برای بسیاری از فعالیت‌های جنگ‌جویانه نیست؟

در ترکیه، نمایندگان مخالف از کمپ‌های پناهندگان بازدید کردند. آن‌ها تأیید کردند که بیش از هزار پناهنده‌ای که سازمان ملل در کمپ اصلی نامشان را ثبت کرده است، غایب هستند و در برابر آن زرادخانه‌ای در کمپ وجود دارد. همچنین در مجلس خواستار شدند که "رجب طیب اردوغان"، نخست‌وزیر ترکیه، میزان کمک‌های بشردوستانه روبه‌افزایشی را که به پناهندگان خیالی می‌شود فاش کند. نمایندگان ادعا کردند که کمپ پناهندگان پوششی برای عملیات سرّی ارتش است که در واقع به جنگجویان پناه می‌دهد، جنگجویانی که عموماً افرادی از لیبی هستند که از کمپ به عنوان پایگاه مخفی‌شان استفاده می‌کنند. نمایندگان مدعی شده‌اند که این جنگجویان همان کسانی هستند که به هنگام آغاز قتل عام در ناحیه حوله شناسایی شده بودند.

* عربستان و ترکیه مواضع متضادی را در برابر سوریه در پیش گرفته‌اند

این‌گونه افشاگری‌ها اتهامات "ویتالی چرکین"، سفیر روسیه در شورای امنیت، را تأیید می‌کند که بر اساس آن "یان مارتین"، نماینده مخصوص "بان‌کی‌مون" در لیبی، از صندوق اموال سازمان امنیت که باید برای استفاده پناهندگان به کار می‌رفت برای آوردن جنگجویان "القاعده" به ترکیه استفاده کرده است.

در عربستان سعودی، شکاف بین "سلطان عبد‌الله" و "عشیره سدیری" دوباره آشکار شده است. دریکی از مهمانی‌های سلطان، شورای عالی علما فتوایی را صادر کرد که بر اساس آن سوریه محل جهاد نیست. ولی در همان وقت، "شاهزاده فیصل"، وزیر امور خارجه، خواستار مسلح شدن گروه مخالف "غاصب علویون" (بشار اسد) شد.

* مسکو آماده جنگ جهانی دیگری است

روز پنج‌شنبه، هفتم ژوئن شاهد بسیاری اتفاقات مهم بودیم. در حالی که "بان‌کی‌مون" و "ناوی‌پیلای"، دبیر کل و نماینده عالی حقوق بشر، خواستار تشکیل پرونده علیه روسیه در برابر مجمع عمومی سازمان ملل شدند، ‌مسکو دو آزمایش روی موشک‌های بالستیکی بین قاره‌ای ترتیب داد.

کلنل "وادیم کووال"، سخنگوی نیروهای موشکی راهبردی روسیه آزمایش این موشک‌ها از سیلویی نزدیک دریای خزر را تأیید کرد، اما آزمایش موشک بولوا از زیردریایی‌ای در مدیترانه را هنوز تأیید نکرده است. اما تمامی مناطق خاور نزدیک، اسرائیل و ارمنستان، آتش این آزمایش را مشاهده کردند و هیچ تسلیحات دیگری نیست که چنین ردی در آسمان بر جای بگذارد.

پیام این آزمایش روشن است: "مسگو آماده جنگ جهانی است، اگر ناتو و سازمان گروه همکاری کشورهای خلیج فارس از قوانین بین‌المللی‌ای که در برنامه‌ی عنان هم تعریف شده تبعیت نکنند و همچنان به تروریسم کمک برسانند."

طبق گزارشات رسیده، مسکو نیز دمشق را  نیز تشویق کرده است تا زمانی که قدرت اسد با رفراندوم قانون اساسی مورد تایید قرار گرفت، "امارت اسلامی عمرو بابا" را منحل کند. نیز وی را تشویق می‌کند تا بلافاصله  پس از تشکیل پارلمان و انتصاب نخست وزیر جدید، گروه های مزدور حاضر در کشور را پاکسازی کند. دستور این است که از استراتژی دفاعی خارج شده واقدامات خشن تری برای حفاظت مردم از گروه های تروریستی اتخاذ و ارتش ملی برای حمله به سنگرهای "ارتش آزاد سوریه" آماده شود. نبرد طی روزهای آتی سخت‌تر خواهد بود چرا که مزدوران دارای خمپاره، موشک ضد تانک و بعد از این، موشک های سطح به هوا هستند.

برای کاهش تنش های رو به افزایش، فرانسه به سرعت پیشنهاد روسیه را برای حضور در گروه تماس غیر عمومی، پذیرفت. واشنگتن نیز برخلاف اظهارات روز قبل هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه‌اش، با اعزام شتاب‌زده، "فردریک سی هاف"، دعوت روسیه را پذیرفت.

زمان برای بحث در خصوص احتمال گسترش درگیری ها به لبنان و یا آغاز یک جنگ منطقه ای گذشته است؛ ناتو و شورای همکاری خلیج فارس طی 16 ماه گذشته از بی ثبات سازی در سوریه، وضعیتی را پدید آورده اند که راه خروجی ندارد و میتواند منجر به یک جنگ جهانی شود.