نقدی بر کیفیت برگزاری سالگرد ارتحال امام خمینی(ره)

به گزارش سرویس حوزه  پایگاه 598، جمعی از طلاب و فضلای حوزه علمیه قم طی یادداشتی گلایه و شکوائیه خود را خطاب به برگزار کنندگان مراسم ارتحال امام(ره) و بخصوص ستاد بزرگداشت ارتحال امام(ره) نسبت به اوضاع نامناسب زائران حرم روح الله و خدمات ضعیف برگزار کنندکان این مراسم بیان داشته اند که یک نسخه از آن در اختیار پایگاه 598 قرار گرفته است که در ادامه می آید:

« مخاطب­ این متن تمامی کسانی هستند که متصدّیِ برگزاریِ سالگرد ارتحال امام می­باشند؛ اعم از دولتی و غیر دولتی. نگاه نقادانه­ نیز به معنای چشم پوشی از تلاش­های انجام گرفته­‌ی عزیزان در طی این سال­ها نیست؛ لذا پیش از ورود به مطلب از تمام تلاش­های آقایان در تداوم این مراسمِ مهم تشکر می­‌نمائیم.»

بیست و سومین سالگرد ارتحال جانگداز امام امت نیز طی شد. واقعه­ی عظیمی که هر ساله  به ما آن عهدی که با امام بسته بودیم، که پرچم اسلام را بر قلل رفیع عالم برافرازیم، تذکر می­دهد و جانهای سوخته­ی میلیون­‌ها دلداده را راهی حرم مطهرش می­کند.

وقتی پس از بیست و سه سال فراقِ امام، کاروان‌های عظیم پیاده و شیدای امام را می­‌نگریم، صدق این آیه کریمه بیشتر در جان می­نشیند که «یُرِیدُونَ لِیُطْفِؤُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ کَرِهَ الْکَافِرُونَ (سوره الصف آیه8).» هر چه دشمن می­دمد تا این آتش عشق و این نور الهی را خاموش کند، شعله­‌های عشقِ به امام بیشتر و بیشتر زبانه می­کشد و دامنه­‌ی خویش را می­‌گستراند.

امسال کاروانی 450 نفره از ترکیه برای شرکت در مراسم سالروز ارتحال امام عظیم الشأن، عازم میهن عزیزمان شد. این کاروان که متشکل از مسلمانان شیعه و غیر شیعه بود، حرف­‌های شنیدنیِ بسیاری داشت که ذکر بعض آنها زینت این نگاشته و مناسب با غرض نگارنده­‌گان است.

«حسین آدی گوزل» مسوول هماهنگی شرکت کنندگان ترک در این مراسم، با اشاره به مقام ، شخصت و موقعیت امام (ره) در جهان اسلام گفت : آن حضرت در دورانی که جهان اسلام از لحاظ عقیدتی در ضعف بسر می برد، حیاتی دوباره به اسلام بخشید.

وی گفت: اهمیت گفتار ، رفتار و کلام امام (ره) که تداعی کننده روش رسول اکرم (ص)، خاندان عصمت و طهارت است ، باید چراغ راه ما باشد.

«حسین بیک» یکی دیگر از همراهان این کاروان معنوی گفت: حضرت امام خمینی(ره) در زمانی که جوامع اسلامی به ضعف افتاده بودند ، انقلاب اسلامی را به ثمر رساند و راه ایمان را برای مستضعفین هموار کرد.

وی افزود: امام خمینی (ره) با برافراشتن پرچم حق و عدالت راه امامت، اهل بیت، 12 امام و 14معصوم صلوات الله اجمعین را به همه نشان داد.

«خلیل چلیک» جوان دیگری که عاشق حضرت امام خمینی (ره) است ، می گوید : عشق به امام خمینی (ره)‌، عشق به خدا، عشق به رسول اکرم(ص) ، عشق به امامان (ع) و اهل بیت (ع)است .

«صادق بور» دیگر عضو این کاروان گفت: وقتی امام را شناختم و ثابت قدمی ایشان را دیدم به تشیع روی آوردم.

وی افزود : هدف من از این سفر هم زیارت و هم اعلام تابعیت (از شیعه) است. من از همان دوران کودکی عشق و علاقه زیادی به امام خمینی (ره) داشتم. وقتی هم که سرگذشت ایشان را خواندم ، به عظمت انقلابی که ایشان به مسلمانان جهان هدیه کرده پی بردم. همه مسلمانان جهان خواه سنی و خواه شیعه باید با افتخار راه امام (ره) را پیش بگیرند.

«شهیده نور»، دختری که به عشق امام و انقلاب همراه این کاروان شده با اشاره به تاثیرپذیری اش از فیلم روح الله گفت: من برای بهتر شناختن امام و دیدن آن فضای معنوی تصمیم گرفتم وارد این راه شوم. و... دیگر بیانات از دلدادگان ملل دیگر که مجال پرداختن به آن نیست.

آری! به یقین چنین است؛ امام عزیز ما، نه تنها امام شیعیان و مسلمانان که امام تمام بشریتی است که در وجود خود روزنی از نور به سوی حق و حقیقت دارد؛ و سالگرد ارتحال او چشمه­ی نوری است که تاریخ زمانه­ی ما هر سال در آن تجدید حیات می­کند. از این پس و بعد از آنکه موج عظیم بیداری اسلامی در ملل اسلامی نوید حاکمیتِ اسلام بر حکومت‌ها را می­دهد و نهضت های ضد سرمایه­‌داری، بنیانِ سرمایه سالاری را هدف قرار داده است، شاهد آن خواهیم بود که هر ساله در چهاردهم خردادماه، از اقصی نقاط جهان، کاروانهای خود جوش به شوق زیارت آن مرد الهی و مبارز نستوه روانه‌­ی ایران خواهند شد.

به عنوان اصلی­ترین نقد نسبت به برگزاری این مراسم، باید گفت: جای تأسف است که گویی برگزارکنندگان این مراسمِ مهمِِ ملی و بین المللی، چنین افقی را پیش رو نمی­بینند و بنا بر بستر سازی برای تحقق آن ندارند و چنین روزی را انتظار نمی‌­کشند!

متأسفانه شاهد آن هستیم که هر سال، زمینه ­های حضور پرشور مردم در این مراسم تضعیف می گردد و نارضایتیِ شرکت کنندگان نیز بیشتر می شود. وقتی افراد را برای حضور در مراسم دعوت می­ کردی، بعضا از آنچه در سالهای قبل در مراسم بر آنها گذشته بود، شکایت می­ کردند و عذر حضور می خواستند!

درست است که عشاق و دلدادگان امام را اگر مستقیما هم از درب حرم­اش برانند، از پنجره­ی آن به خاک بوسیِ امام خواهند رفت. اما ایجاد زمینه برای حضور عمومیِ مردم از داخل و خارج از کشور، و بهره مندی از ظرفیت­ ها‌‌‌‌ی عظیم سیاسی و فرهنگیِ این مراسمِ استراتژیک اقتضای دیگری دارد.

آیا رسم تصدّی بر برگزاریِ چنین مراسمِ مهمی آن است که زائرِ عزیزی که شایسته است انسان خاک پای او را برای تقرب به خدای متعال به چشم بکشد، پس از طی مسافت های طولانی از نقاط مختلف کشور، آن هنگام که به مرقد مطهر می­ رسد، احساس کند گویی کسی منتظر او نبوده و زمینه ای برای پذیرفتن او و بهره ­مندیِِ بهترش از مراسم مهیا نشده است؟!

 براستی آیا منطقی است که پس از گذشت این همه سال، هنوز در اوّلیاتِ برگزاری این مراسمِ خطیر ناتوان باشیم؟! به مواردی از این مشکلات اشاره می­کنیم:

طبیعتا اکثر زائران محترم، امکان حضور در مکان استقرارِ جایگاه را ندارند و در محوطه های اطراف آن اجتماع می کنند؛ آیا رسم اکرامِ زائران امام آن است که بدون هیچ سایه ­بان و یا حداقل قطعه­‌ای موکت که بر آن بنشینند، در گرمای خردادماهِ تهران رها شوند؟! وسوال انگیزتر آنجاست که در سالهای قبل تعدادی موکت برای نشستنِ زائران در زیر آفتاب بود، ولی امسال از همان موکت­ ها نیز دریغ شده بود.

آیا مایه­‌ی شرمندگی نیست که به خاطر محدودیتِ تدارکات، عده‌­ی زیادی از زائران محترم امکان استفاده از سرویس بهداشتی را نیابند و نیمی از همان محدود سرویس ­های بهداشتی هم خراب باشد که صحنه های...

آیا پس از بیست و سه سال هنوز به ذهن برگزار کنندگان محترم نرسیده است که می توان پارکینگ موقتی که در حاشیه­‌ی اتوبان تهران-قم تدارک دیده می شود را آسفالت کرد تا موقع ورود و خروج اتوبوس­‌ها آن همه خاک از زمین بلند نشود و بر سر و روی و لباس و دهان و ریه‌ی مرد و زن و کودکِ زائر ننشیند؟!

آیا نمی­توان با سازماندهی نیروهای مردمی و بسیجی، و بر پایه­‌ی آداب اولیه­‌ی مهمان نوازی، از زائران محترم پذیرایی کرد؟ تا بواسطه­‌ی عدم رعایتِ حداقلِ این آداب، بعض مردم بواسطه­‌ی گرمای هوا و برای رفع عطش، به اتومبیل‌های حمل آب و... هجوم نبرند و – دور از جان! – صحنه هایی مانند کمک رسانی به قحطی زدگان فلان کشور آفریقایی! تداعی نگردد؟!

آیا از سر مهمان نوازی است یا برای سهولت کار و رفع تکلیف، که در آن هوای گرم برای نهار، کنسرو ماهی بین زائران توزیع می­شود؟! به درستی نباید برای ما مهم باشد که کسی از زائران امام در مسیر بازگشت با آن همه خستگی و آفتاب خوردگی، دچار سوء هاضمه و مشکل گوارشی نشود؟!

ای کاش مجبور نبودیم که چنین تلخ روایت کنیم؛ ای کاش مراسم به نحوی برگزار می­شد که طومارهای تقدیر را برای متصدّیانِ برگزاری­اش می­ فرستادیم اما افسوس...

علی فرض اینکه از تمام اشکالات ذکر شده صرف نظر کنیم، آنچه مشتاقان را به سوی مرقد مطهر امام می­کشاند، بهره‌­مندی از مراسم آن روزِ بزرگ و تجدید بیعت و دیدار با جانشین رشید امام و ولی امر مسلمین جهان و بهره­‌مندی از رهنمودها و بیانات راه­گشا و دشمن شکن ایشان می­‌باشد. آیا بیست و سه سال تجربه، کافی نیست تا یک مراسم تکلیف­اش را با سیستمِ صوتی و تصویری­اش مشخص کند؟! در هنگام سخنرانی رهبر معظم انقلاب، زائران مستقر در محوطه­‌ی بیرون، در حالی که بر روی زمین و زیر آفتاب نشسته­‎‌اند و دست خود را سایه­‌بان کرده و مشتاقانه چشم به نمایشگری کوچک دوخته­‌ا‌‌‌‌‌ند که صدا و تصویراش حداقل 7-8 ثانیه اختلاف دارد! در اوج دقت و گوش جان سپردن به بیانات روح بخش معظم له، چندین مرتبه ناگهان صدا در تمام محوطه­‌ی بیرون قطع........ و به این زودی ها هم وصل نمی گردد! بدرستی آیا نمی­توان از متخصصینِ فن در رفع این مشکلِ همه ساله، کمک گرفت؟! یا حداقل بلندگوهای بیرون را از چند خروجیِِ مستقل فعال ساخت تا در صورت قطع یکی از آنها، صدا بالکل قطع نشود و این سوال برای همگان طرح نگردد که آیا حاصل تلاشهای آن ستادهای پر عنوان و نهاد، و شخصیت­‌های پرستاره و مدال! همین شاهکاری است که می بینیم!

بگذریم! این­ها مشکلاتی بود که ناظر به بدیهیّات و اولیّات بود؛ و ای کاش شرایط به نحوی بود که مجبور نبودیم تا این منزلت تنزل کنیم و نسبت به این موضوعات انتقاد کنیم. اما در باب مشکلات و خلاءهای فرهنگیِ مراسم، به همین نکته بسنده می­کنیم که به چه میزان از ظرفیتِ حضور وسیع مردمی برای معرفت افزایی نسبت به اصول اندیشه­‌ی امام و دمیدن روح الهی و انقلابی ایشان، در بین شرکت کنندگان بهره­‌برداری می­گردد؟! بجز بیانات ارزشمند مقام معظم رهبری، اصول خط امام در کدامین قالب فرهنگی و هنریِ تاثیرگذار برای جهانیان بیان می­شود؟ توقع آن است که هر سال در سالگرد ارتحال امام، مجموعه­‌ا‌‌ی از محصولات فکری و فرهنگی که ناظر به بیان دیروز، امروز و فردای خط امام و مسیر انقلاب اسلامی باشد تهیه گردد و در قالب­‌ها‌ی مختلف سخت افزاری و نرم افزاری به جامعه­‌ی فرهنگیِ داخل و خارج ارئه شود؛ تا از سویی به رساندن پیام امام در افق­ها و قالب­های نو به جهانیان بیانجامد و از سویی بیانگر حیات فرهنگیِ نهادهای متصدّی انتشار آثار امام و برگزاری مراسم سالگرد ایشان باشد.

خلاصه­‌ی کلام آنکه، امام عظیم الشأن ما در اذهان عالمیان، در حال بازتعریف و تجلیِ پرفروغ ترِ دیگری است؛ البته نه از طریق نشر آثار و اندیشه های او توسطِ ما! بلکه از طریق آثار آن موج عظیم و مبارکی که در باطن این دوران تاریخ ایجاد نمود و از طریق تحقق آن وعده­‌های صدقی که به جهانیان داد؛ و سالگرد ارتحال آن حضرت نیز، نه عرصه­‌ای است که خدای ناکرده عده­‌ای به تصفیه حساب­های سیاسی با این و آن بپردازند و نه معرکه‌­ای است که برخی به دنبال کسب اعتبار برای خود و دیگران باشند و نه حتی یک تشریفاتِ حکومتی است برای بزرگداشت و تکریم از ایشان؛ بلکه مراسم سالگرد ارتحال امام عظیم الشأن، می­‌بایست همایشی باشد عظیم، از تجدید میثاق با آرمان‌های بلند ایشان و معرفی ابعاد شخصیت پیامبر­گونه‌­ی آن حضرت؛ میعادگاهی باشد برای تجدید بیعتِ توده­‌های چندین میلیونی و خیره­‌کننده، با ولی امر مسلمین جهان؛ و کانونی باشد برای اجتماع مستضعفین عالم تا از این اقیانوس مواج، حیات طیبه­ یابند و طعم عزت و اقتدار در سایه­‌ی ولایت الله را بچشند. انقلاب‌های جهانیِ مستضعفین، علیه مستکبرینِ خون­خوارِ عالم، می­‌بایست که از این  سرچشمه­‌ی حیات بجوشد و مدیریت گردد؛ و تصمیمات بزرگ دنیای اسلام و جهان، شایسته است که در این پایگاه رفیع رقم خورده و توسط حجتِ خدا و ولیّ­ فقیه، اعلام گردد.

سخن ما با متصدّیان برگزاریِ سالگرد ارتحال امامِ عزیزمان این است که آیا خویش را برای خدمت­گذاری در آن روزگار نه چندان دوری که مشتاقان امام از جای جای جهان، احرام عشق می­بندند و مرقد مطهرش را چون کعبه­‌ی جان در بر می­گیرند، مهیا می­بینید؟ اگر امتِ امام، که امتی است جهانی، شما را مهیای آن روز نبینند، خود همان­گونه که سالیان سال، آبرومندانه عاشورا و اربعین حسینی«علیه السلام» را اداره کردنده‌­اند، سالگرد ارتحال امام­شان را نیز خود اداره خواهند کرد.

در پایان از تمامیِ عزیزانی که در مقام تصدّیِ برگزاری این مراسم عظیم، همه­‌ی وسع خویش را برای ارتقاء جایگاه رفیع این مراسم سیاسی و معنوی به کار می­گیرند ولی به هر دلیل خواست و اراده­ی آنان منشأ اثر جدی قرار نمی­گیرد کمال تشکر را داریم؛ و همه­ی آنان را که در این مقام، نسبت به مأموریتِ خطیر خود اهمال کرده و یا خدای ناکرده در مقام تعارض و تضعیف برمی­‌آ‌‌‌یند، هشدار باد که سرمایه­‌های گرانسنگ امام و انقلاب اسلامی و خون شهیدان، امانت الهی است و دست قدرت و انتقام الهی پاسبان آن می­باشد؛ و بدانند که «اللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ کَرِهَ الْکَافِرُونَ»

والسلام
جمعی از طلاب و فضلای حوزه علمیه قم