طرح انتقال آب خزر به کویر از حرف تا عمل

فارس، دوشنبه 28 فروردین سال جاری سواحل شهرستان میاندرود در استان مازندران شاهد زمین‌خوردن کلنگ ساخت پروژه‌ای بود که طی آن نخستین بار انتقال آب دریای خزر با هدف تامین آب شیرین بخش‌های مرکزی کشور کلید خورد.

هر چند سال‌ها پیش همواره انجام این پروژه مطرح بوده است، اما به دلایلی که دولت‌های پیشین آن را ادامه تحقیقات و دولت فعلی آن را جرات و جسارت می‌دانند هیچگاه به این اندازه جدی نبود.

* مشخصات فنی طرح

طرح انتقال آب خزر شامل سه مسیر است که مسیر نخست از میاندرود مازندران آغاز شده با گذر از سمنان، قم و کاشان به اصفهان خواهد رسید.

از میزان 200 میلیون متر مکعب آبی که از این مسیر منتقل می‌شود در مرحله نخست 100 میلیون متر مکعب به سمنان و در مراحل بعدی 100 میلیون متر مکعب دیگر نیز به قم، کاشان و اصفهان روانه می‌شود.

مسیر دوم از خلیج گرگان آغاز شده، یک شاخه به سبزوار، یک شاخه به بیرجند و شاخه دیگر به یزد می‌رسد که در مجموع 300 میلیون مترمکعب آب نیز از این مسیر به نقاط و شهرهای یاد شده منتقل می‌شود.

اما مسیر سوم که مسیر جنوبی است با مشارکت 50 درصدی بخش صنعت از غرب بندرعباس به گل‌گهر می‌رسد و از این مسیر یک میلیون مترمکعب آب از دریای عمان و خلیج فارس به مناطق یاد شده منتقل می‌شود.

با این حساب از میزان 500 میلیون مترمکعب آب برداشتی از دریای خزر 200 میلیون مترمکعب از مسیر نخست منتقل می‌شود و 300 میلیون مترمکعب نیز در مرحله بعد از مسیر دو به سبزوار، بیرجند و یزد اختصاص می‌یابد.

همچنین مسئولان به دلیل مضراتی که شوری آب برای لوله‌های انتقال دارد تجهیزات مربوط به شیرین‌سازی مسیر نخست را در سواحل خزر مستقر می‌کنند تا با جداسازی نمک دریای خزر فقط آب‌شیرین از طریق خط لوله انتقال به استان سمنان و سپس دیگر استان‌های هدف انتقال یابد.

پیمانکار این طرح انتخاب شد تا با ساخت 12 ایستگاه پمپاژ در مسیری 189 کیلومتری که نیازی به تونل ندارد 24 ماهه، مقدمات توسعه سمنان با آب خزر را مهیا کند.

در زمان مطالعات این طرح 9 گزینه به عنوان مسیر انتقال شماره یک مورد بررسی قرار گرفته بود که در نهایت مسیر خط انتقال نفت نکا – ری انتخاب شد.

همچنین در باب مزایای این مسیر نیز گفته شده که با توجه به وجود خط لوله نفت در این منطقه نیازی به هزینه آزادسازی اراضی نیست و از این رو مسائل زیست محیطی کمتری نسبت به دیگر نقاط دارد.

در مرحله نخست اجرای این طرح هزینه 30 هزار میلیارد ریالی صرف می‌شود که از این میزان حدود 20 هزار میلیارد ریال توسط تهاتر با سهام صنایع پتروشیمی و بقیه آن از منابع دیگر تامین می‌شود.

همچنین هزینه هر مترمکعب آب استحصالی را مبلغی بین 15 هزار تا 25 هزار ریال اعلام کرده‌اند.

* به جای انتقال صنعت به نزدیک آب، آب را به صنعت می‌رسانیم

هر چند مازندران استانی ساحلی است، اما همواره با کمبود آب شرب سالم مواجه است حال سئوالی که پیش می‌آید این است که آیا با این شرایط انتقال آب از شمال کشور به سمت مرکز توجیه منطقی دارد یا خیر.

محمدرضا عطارزاده معاون سابق وزیر نیرو در امور آب و آبفا در پاسخ با بیان اینکه خط لوله انتقال آب از گیلان به مازندران در دست احداث است، افزود: در حال حاضر 30 کیلومتر از این خط لوله اجرا شده است.

وی ادامه داد: ساخت تعدادی سد در شمال کشور اجرای طرح آبرسانی آب گیلان، مازندران و گلستان و ساخت آب بندهای استان گیلان و مازندران، سدهای لاستیکی و سد شهریار (استور) در بالادست سد منجیل در سفیدرود عواملی است که به‌زودی شمال کشور را سیراب می‌کند. 

معاون سابق وزیر نیرو در امور آب و آبفا و مشاور فعلی نامجو این را هم گفت که ما به این نتیجه رسیده‌ایم به جای انتقال صنعت به نزدیک آب، آب را به صنعت برسانیم.

* تناقض‌گویی مسئولان/ توسعه کشاورزی کجای این پروژه است

هر چند در ابتدا مسئولان یکی از برجسته‌ترین اهداف پروژه را «توسعه کشاورزی صنعتی» اعلام کرده بودند و در تایید آن به عنوان نمونه مجید نامجو وزیر نیرو گفته بود: «دولت سرمایه کافی در اختیار ما خواهد گذاشت که بخش‌های صنعت، کشاورزی صنعتی و آب شرب بتوانند از اجرای این طرح استفاده کنند» اما ظاهراً همزمان با اجرایی شدن این طرح برخی اهداف از پیش اعلام شده رنگ می‌بازند.

در زمان به زمین خوردن کلنگ این طرح و حتی قبل از آن توسعه کشاورزی صنعتی گل سرسبد اهداف مجریان بود، اما این پایان کار نبود چون عطارزاده در نشست خبری 27 اردیبهشت‌ماه در اقدامی جالب موضوعیت کشاورزی در اهداف این طرح را هم تائید و هم رد می‌کند.

عطارزاده یک روز مانده به کلنگ‌زنی ابتدا تامین آب شرب و صنعتی حاشیه فلات مرکزی، توسعه صنایع و معادن، رشد اشتغال، «توسعه کشاورزی صنعتی با استفاده از پساب‌های حاصل از اجرای طرح و تعادل‌بخشی به سفره‌های زیرزمینی» را از اهداف اجرای این طرح عنوان کرد و سپس در همان جلسه بلافاصله با تاکید بر اینکه آبی که از این طریق به مناطق مرکزی می‌رسد فقط به آب شرب و بخش صنعت اختصاص خواهد داشت خبری جدید داد که «استفاده از این آب برای کشاورزی مقرون به صرفه نیست و در اجرای این پروژه هم چنین هدفی مد نظر نبوده است».

این اظهار نظرهای کاملاً متناقض را وقتی در کنار سخنرانی رئیس جمهور می‌گذاریم که در مراسم کلنگ‌زنی این پروژه گفته بود «‌آب خزر که منتقل شود، شش تا هفت استان زنده می‌شود بعضی جاها آدم فقط باید بنشیند و گریه کند، 25 میلیمتر در سال باران می‌بارد علف هم بیرون نمی‌آید مثل یک منطقه قحطی‌زده، کامل باید آبادش کنیم» یا سید مجتبی ثمره هاشمی دستیار ویژه رئیس جمهور که در غرفه استانداری سمنان در نمایشگاه بزرگ یکصدمین سفر رئیس جمهور در مشهد گفته بود «اجرای این پروژه مشکل کم آبی این استان را برطرف می‌کند و موجب رشد صنعت کشاورزی و اشتغال در استان سمنان می‌شود» به چه نتیجه‌ای می‌رسیم؟

آیا می‌توان این اختلاف فاحش را فقط ناشی از یک قرائت متفاوت از هدف‌نامه این طرح تلقی کرد و یا این سئوال که آیا اصلاً هدف‌نامه‌ای در این مورد به صورت تحقیقی نوشته شده است؟

آیا این یک تاکتیک است که در ابتدا برای ضروری نمایاندن طرح نامی از کشاورز و کشاورزی برده شد و سپس کشاورزی از اهداف کنار گذاشته شد؟

اینکه گفته شده «این طرح موجب رشد صنعت و اشتغال در استان سمنان می‌شود» وقتی در کنار این واقعیت قرار می‌گیرد که همین حالا بسیاری از جوانان تحصیلکرده مازندران و گلستان در سمنان مشغول به کارند آیا نشان از اولویت‌بندی نامناسب توسعه صنعت و اشتغال در استان‌ها ندارد یا هدف شلوغ کردن جاده‌هاست و افزایش کارگرانی که برای کارگری یک شرکت در شهری غریب در استان سمنان چند نفر به دور از خانواده در یک اتاق شب‌ها را به امید واهی رشد صنعت در استان خود و بازگشت سپری می‌کنند؟

* زمان دقیق شروع و پایان مطالعات مشخص نیست

در حالی که مجید نامجو وزیر نیرو اعلام کرد مطالعات انتقال آب از دریای خزر به استان سمنان در حال انجام است نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که طرح انتقال آب از دریای خزر یک روز قبل از این تاریخ در نشست استانی هیئت دولت در 14 دی ماه 89 در استان سمنان به تصویب رسیده بود آیا این به معنی تصویب قبل از تکمیل تحقیقات است؟

این در حالی است که وزیر نیرو در مراسم کلنگ‌زنی این طرح بدون اشاره به زمان شروع و پایان این طرح گفته بود مطالعات این طرح از سال 89 با 40 هزار متخصص و مشاور آغاز شد.

این سخنان و اهداف متناقض شاید این ذهنیت را در منتقدان دولت بوجود بیاورد که هیچ برنامه کارشناسی شده‌ای در دست نیست و دولت با روش آزمون و خطا پروژه‌ای به این عظمت را به جلو می‌برد.

* سازمان بازرسی خواهان ارائه مستندات طرح

روشن نبودن وجوه مختلف این طرح بزرگ و پرهزینه از ابتدا موجب بوجود آمدن حساسیت‌هایی نسبت به موفقیت این طرح شد تا جایی که دامنه انتقادها نسبت به ناکافی بودن مطالعات این طرح از مجلس و حتی تریبون‌های نماز جمعه نیز شنیده شد و با ادامه حساسیت‌ها این بار نوبت مصطفی پورمحمدی رئیس سازمان بازرسی کشور بود که به این مسئله ورود پیدا کرده و مستندات این طرح را از دولت بخواهد.

این مسئول علامت سئوال‌های متعددی را به دولت نشان داد که مجوز قانونی و مصوبه مجلس و نهادهای تصمیم‌گیری از جمله این خواسته‌های مسئول بازرسی کشور بود.

* اگر پول زیاد دارید طرح‌های نیمه تمام 28 ساله را تکمیل کنید

رئیس سازمان بازرسی کل کشور ادامه داد: این کارها خوب است و باید بشود، ولی به هر حال حوزه آب نیاز به دقت ویژه دارد صدها سد کانال دسترسی و طرح‌های تکمیلی ناتمام داریم اگر پول زیاد دارید طرح‌های نیمه‌تمامتان زودتر تکمیل کنید برخی از این طرح‌ها خسارت می‌خورد بر اساس برآوردهای انجام شده برخی از طرح‌های وزارت نیرو 28 تا 29 سال به طول می‌انجامد تا تکمیل شود قرار است این پروژه‌ها به کدام نسل برسد سازمان بازرسی کل کشور می‌خواهد به شما کمک کند باید وضع روشن باشد و بدانیم اولویت‌های ما کجاست.

* برای شروع کار به سازمان بازرسی اطلاعات نمی‌دهیم

با اعلام این درخواست از دولت، محمدرضا عطارزاده مشاور وزیر نیرو درباره درخواست رئیس سازمان بازرسی مبنی بر ارائه مستندات این طرح گفت: این مستندات را آماده و ارائه کرده‌ایم، اما باید اذعان کنیم ما برای تمام طرح‌های خود چند جریان مطالعاتی داریم که درباره طرح مزبور پس از خلاصه کردن آن را به سازمان بازرسی ارائه خواهیم کردیم.

معاون سابق وزیر نیرو در امور آب و آبفا تأکید کرد: سازمان بازرسی با این طرح مخالفتی نداشته است چون یک مقدار ابهام داشت اعلام کرده‌اند اطلاعات بیشتری می‌خواهند بنابراین ما قصد نداریم که به سازمان بازرسی برای شروع کار اطلاعات بدهیم، ولی چون ابهاماتی داشتند از ما خواسته‌اند که مستنداتی را ارائه کنیم نه برای این طرح بلکه برای سایر طرح‌ها نیز ما در ابتدای کار به سازمان بازرسی اطلاعات نمی‌فرستیم و اگر مشکل و خلاف قانونی در مسیر پروژه دیدند به ما تذکر می‌دهند.

طرح انتقال آب دریای خزر و دریای عمان، منتقدان زیادی نه تنها در بین کارشناسان مستقل بخش آب و محیط زیست دارد، بلکه صدای انتقاد از بهارستان نیز به گوش می‌رسد.

برخی نمایندگان مجلس این طرح را غیرعملی می‌دانند و صرف بودجه برای آغاز آن را مجاز نمی‌دانند برخی هم اجرای آن را مساوی با صدمه خوردن اکوسیستم خزر و استان‌های شمالی می‌دانند.

* انتقال آب دریای خزر به کویر فاقد توجیه علمی فنی و پیوست مطالعات زیست محیطی است

انوشیروان محسنی سخنگوی فراکسیون محیط زیست مجلس هشتم نظر خود را در گفت‌گو با خبرگزاری فارس نظر خود را این‌طور بیان می‌کند: امروز دشت‌های حاصلخیز استان‌های مازندران و گلستان خود در بی‌آبی به سر می‌برند و برای تامین آب آنها چشم به آسمان دوخته‌ایم در این حال اجرای این پروژه چگونه می‌تواند توجیه علمی و زیست محیطی داشته باشد مطمئنا این طرح فاقد توجیه علمی فنی و دفترچه پیوست مطالعات زیست محیطی است.

وی ادامه داد: اگر قرار باشد آب دریای خزر شیرین شود، نمک حاصل از این کار را یا باید در دشت‌های اطراف تخلیه کرد یا در دریای خزر که در هر دو صورت باعث مشکلات فراوان زیست محیطی خواهد شد، هم حاصلخیزی دشت‌ها را از بین برده و هم بر آبزیان بسیار ارزشمند خزر تاثیر منفی دارد.

* نقض قانون برنامه چهارم و پنجم توسعه کل کشور

محسنی این طرح را غیر کارشناسی و غیر استاندارد دانست و افزود: به‌طور حتم تبعات بسیار خطرناکی را برای محیط‌ زیست کرانه شمالی کشور به‌دنبال دارد.

وی گفت: تدوین و اجرای این طرح به‌طور حتم برخلاف قانون برنامه چهارم و پنجم توسعه کل کشور است و این سئوال را مطرح کرد که طرح انتقال آب از دریای خزر به سمنان با چه توجیه اقتصادی و زیست‌محیطی طراحی شده است.

* انتقال آب خزر توجیه اقتصادی دارد

دامنه این انتقادها موجب شد مجید نامجو در گفت‌وگو با یک خبرگزاری با تاکید بر این‌ جمله که باید تاسف خورد که راجع به یک طرح فنی اینگونه بحث می‌شود، ادامه داد: نباید از این نکته غافل شد که در حال حاضر شرایط با 30 سال پیش خیلی فرق می‌کند و شاید تاکنون ظرفیت اجرای پروژه‌ای در این ابعاد در کشور وجود نداشت، ولی در حال حاضر پیمانکارانی در کشور تربیت شده‌اند که می‌توانند چنین پروژه‌هایی را با سرعت انجام دهند.

* انتقال آب دریای خزر، جنبه تبلیغاتی دارد/ با این کار سرمایه ملی به هدر میرود

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس هشتم در واکنش به اظهارات وزیر نیرو مبنی بر داشتن توجیه اقتصادی انتقال آب دریای خزر به مرکز کشور یادآور شد: این طرح فقط جنبه تبلیغاتی و ایدئولوژیک داشته و از نظر اقتصادی نیز عملی نیست.

عباسعلی نورا افزود: انتقال آب دریای خزر کارشناسی شده نیست و باید بیشتر مورد بررسی قرار گیرد.

نماینده مردم زابل و زهک در مجلس هشتم بااشاره به ارائه طرح‌های شعاری از سوی دولت ادامه داد: انتقال آب از دریای خزر بسیار ایده خوبی است به شرط آنکه قابلیت اجرایی شدن داشته باشد اجرای چنین طرح‌هایی اقتصادی قوی و منابع مالی حجیم و گسترده می‌خواهد که اقتصاد ما این توان و ظرفیت را ندارند.

نورا با بیان اینکه دولت طرح انتقال آب از دریای خزر به مرکز کشور را درحال حاضر آغاز کرده، تأکید کرد: بهتر بود قبل از آغاز کار، تحقیقات لازم در مورد این طرح انجام می‌شد، زیرا طرح‌هایی که بدون پشتوانه و توجیه اقتصادی باشد سرمایه‌های ملی را به هدر می‌دهد.

* سرنوشت ارومیه در انتظار خزر است

در این بین محمد دامادی نماینده مردم ساری و میاندرود در مجلس نهم نیز در واکنشی شدید به این موضوع به خبرنگار فارس در میاندرود گفته بود: ما از کارهای بزرگ استقبال می‌کنیم، اما این طرح چون به طبیعت مازندران ضربه میزند نمی‌پذیریم معتقدیم این کار به محیط زیست لطمه وارد می‌کند و ما نمی‌توانیم یک‌جا را خراب بکنیم تا جای دیگری را آباد بکنیم که آیا بشود یا نشود.

وی گفت: در حالی که کشاورزی ما در مازندران با مشکل کم‌آبی مواجه است، در شمال کشور شهرهای زیادی دارای زمین‌های تشنه هستند نمی‌توان آب کشاورزی استان را به نقطه دیگر انتقال بدهیم این طرح به محیط زیست دریای خزر آسیب جدی وارد و زمین‌ها را به شوره‌زار تبدیل می‌کند.

این مسئول با طرح این سوال که اگر آسیبی متوجه اکوسیستم دریای خزر شود آن موقع چه کسی پاسخگوست خطاب به دولت هشدار داد: عواقب آن روز جبران‌ناپذیر خواهد بود.

* طرح انتقال آب دریای خزر بزرگ‌ترین پروژه سمنان است

سید مجتبی ثمره‌هاشمی در بازدید از غرفه استانداری سمنان در نمایشگاه بزرگ یکصدمین سفر رئیس جمهور در مشهد تصریح کرد: اجرای این پروژه مشکل کم آبی این استان را برطرف می‌کند و موجب رشد صنعت، کشاورزی و اشتغال در استان سمنان می‌شود.

ثمره‌هاشمی با بیان اینکه احمدی‌نژاد فرزند سمنان است، این امر را بزرگ‌ترین ویژگی برای استان سمنان دانست و افزود: باید مردم و مسئولان استان از این شاخص و ویژگی نهایت استفاده را ببرند،طرح انتقال آب دریای خزر به استان سمنان بزرگ‌ترین پروژه این استان است که تحولات بزرگی را در استان سمنان ایجادمی کند.

* مسئولان و کارشناسان تا بیشتر از این دیر نشده وارد شوند

انتقاد از این طرح برخلاف معمول کارهای عمرانی این بار صدای ائمه جمعه را نیز درآورد به طوری که حجت‌الاسلام سید مجتبی رسولی جویباری امام جمعه میاندرود در جمع فعالان اقتصادی این شهرستان گفت: عدم برنامه‌ریزی مناسب دولت موجب شده تا آب دریای خزر به کویر منتقل شود که در آینده مشکلات و عواقب آن به مازندران و شمال بازمی‌گردد این پروژه نه تنها هیچ منفعتی برای مازندران ندارد بلکه به ضرر منطقه میاندرود، استان مازندران، استان‌های ساحلی و حاشیه دریا و بلکه همه کشور است.

رسولی ادامه داد: ما مخالف پیشرفت کشور و مخالف مردم و استان سمنان نیستیم، اما موافق پس‌رفت و عقب‌گرد استان خود نیز نیستیم نباید اینکار و هدف به قیمت تخریب مازندران تمام شود.

امام جمعه میاندرود یادآور شد: اگر این کار واقعا شدنی است چرا دشت‌های گرگان و گنبد که در کنار ساحل دریا تشنه آب هستند آباد نشود در حالی که با آبیاری زمین‌های کشاورزی دوباره آب‌های تصفیه شده به دریا باز خواهد گشت ضمن اینکه بسیاری از زمین‌های کشاورزی مازندران و میاندرود به علت نرسیدن و کمبود آب از بین می‌روند و تلف می‌شوند.

وی همچنین متذکر شد: مسئولان و خواص تا بیشتر از این دیر نشده وارد شوند و اقدامی انجام دهند تا این ضرر متوجه مردم مازندران نشود.

* پروژه‌ها چاق و لاغر می‌شوند/ انتظار 17ساله برای آب شرب

در ادامه حجت الاسلام حسن روحانی امام جمعه بابل نیز با انتقاد شدید نسبت به اجرای این طرح گفت: استانی که برای آب شرب خود مشکل دارد، آب مناطق شهری حتی در زمستان هم قطع می‌شود، شهرهای گروه الف استان همچنان درباره کمبود آب با معضل روبه‌رو هستند آیا حق نبود در ابتدا مشکل این مردم را حل می‌کردیم؟

وی ابراز داشت: آیا سزاوار نبود در کنار هزینه فراوان و بودجه بسیار زیادی که برای انتقال آب به سمنان در نظر گرفته شده مقداری هم به استان مازندران برای حل مشکل تامین آب شرب ساکنان آن در نظر گرفته می‌شد؟

امام جمعه بابل اضافه کرد: چاق و لاغر کردن پروژه‌ها چه معنایی دارد؟ این پروژه چه ثمری برای استان دارد مردم این شهرستان و دیگر شهرهای استان 17 سال منتظر بودند که سد البرز ساخته شود تا مشکل برطرف شود 17 سال صبر کردند سد ساخته شد آب در پشت این سد ذخیره شد، اما لوله‌ای برای انتقال آب وجود ندارد و تازه باید تمهیدات انتقال آب اندیشیده شود و مردم تشنگی می‌کشند.

* این طرح یک شوخی و طنز بیش نیست

حجت الاسلام عبدالله اسماعیلی امام جمعه محمودآباد نیز با بیان اینکه شالیکاران مازندرانی با کمبود آب زراعی مواجهند و دغدغه اصلی آنان تامین آب کشاورزی است از اقدام اخیر دولت در اجرای طرح انتقال آب دریای مازندران به مناطق کویری انتقاد کرد و عنوان کرد: این طرح یک شوخی و طنزی بیش نیست و تحقق نخواهد یافت.

* انتقال آب دریای خزر و دریای عمان نیازمند تکنولوژی‌های روز

تنها ساعاتی پس از نشست خبری عطارزاده معاون سابق وزیر نیرو با خبرنگاران، محمد علی دلاور عضو کمیسیون کشاورزی آب و منابع طبیعی مجلس هشتم گفت: با توجه به اینکه کشور ما در شرایط تحریم قراردارد، خرید این تجهیزات امکانپذیر نبوده و وزارت نیرو نیز این تجهیزات را در اختیار ندارد. این حرف‌ها و وعده‌ها فقط سطح توقع مردم را بالا می‌برد که در صورت عملی نشدن موجب نارضایتی نیز می‌شود.

* با انتقال 6 درصد از آب خزر مشکلی پیش نمی‌آید

عبدالرضا کرباسی معاون دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در مورد میزان برداشت آب، تناسب آن با حجم کل آب خزر و مشکلات احتمالی آینده بیان داشت: دریای خزر معادل 70 میلیارد مترمکعب آب دارد و با این طرح تنها شش درصد از آب خزر منتقل می‌شود که مشکل خاصی پیش نمی‌آید.           

وی همچنین تلویحاً قول داد در صورت دریافت هرگونه گزارش و نتایجی مبنی بر مضرات این طرح رسمی اظهارنظر کند.

* ساخت استخر در سمنان با آب خزر

عباس رهی استاندار سمنان نیز در اظهارنظری ایجاد شرایط مناسب انتقال صنایع مزاحم تهران به استان سمنان و رونق گردشگری این استان را از نتایج اجرای این پروژه دانست و اضافه کرد: می‌توان در بحث گردشگری با ایجاد چشم‌اندازها و ساخت استخرهای مناسب صنعت گردشگری را رونق داد.

* انتقال آب خزر اشتباه بزرگی است/ این پول صرف فرهنگ‌سازی شود

- اما باید دید پرویز کردوانی چهره ماندگار علمی‌ کشور در این مورد چه نظری دارد.

وی شیرین‌کردن آب دریا و انتقال آن به نواحی سمنان، اصفهان و یزد را در حال حاضر اشتباه بزرگی دانست و تصریح کرد: مردم از این آب برای مصارفی چون شستشوی ماشین، آبیاری به فضای سبز و خیابان‌ها استفاده می‌کنند هر چقدر آب شیرین و پرهزینه به این مناطق انتقال داده شود بار دیگر با مشکل کمبود آب مواجه خواهیم شد.

این استاد برجسته دانشگاه ادامه داد: به عنوان مثال از سد لار کرج، جاجرود، طالقان و شاهرود آب را گرفتند و به تهران دادند، اما تهران از آب‌های زیرزمینی خود که به عنوان پس‌انداز محسوب می‌شود برداشت کرده است.

کردوانی گفت: هنوز درست استفاده کردن از آن در بین مردم نهادینه نشده بنابراین به نظرمی‌رسد باید قسمتی از هزینه‌های میلیاردی این طرح را صرف فرهنگ‌سازی مردم کنند.

* نیازی به انتقال آب نیست/ تجهیزات آفتابی جایگزین شود

وی افزود: هم‌اکنون مناطق گرمسیر کشور مانند گرمسار و قم که آب شربشان شور است نیازی به انتقال آب ندارند بلکه می‌توانند با آب شور همان ناحیه به وسیله آب‌شیرین‌کن‌های خورشیدی آب موردنیاز خود را تامین کنند همان طور که کشورهای غیرآفتاب‌خیز اروپایی هزاران هکتار از صحرای آفریقا را اجاره کرده‌اند تا از آفتاب آن ناحیه استفاده کنند.

* طرح انتقال آب خزر نیاز به مطالعات بیشتری دارد

حسین نجابت عضو کمیسیون انرژی مجلس هشتم نیز بااشاره به انجام مطالعات این طرح در گذشته گفت: در آن مقطع این طرح به طرز کلانی مورد توجه قرار گرفته و قرار بود آب خزر به خلیج فارس وصل شود، ولی درحال حاضر جزئیات اعلام شده بوسیله وزارت نیرو، نیمه کاره بوده و از تمام ریزه‌کاری‌های این طرح اطلاعی در دست نیست.

وی ادامه داد: باید مطالعات کارشناسی انجام شده روی این طرح در اختیار همگان قرار گیرد تا راحت‌تر بتوان آن را مورد ارزیابی قرار داد و اگر عملیاتی در این رابطه انجام شود، در قالب یک طرح جامع باشد.

این عضو کمیسیون انرژی تاکید کرد: باید پروژه انتقال آب خزر مورد بررسی‌های کارشناسی قرار گیرد و تاثیر آن روی اکوسیستم منطقه و... به طور کامل بررسی شود.

* سخن پایانی