چه كنيم شيطان از ما بترسد؟

پايگاه اطلاع رساني دفتر حفظ و نشر آيت الله العظمي حضرت آيت الله خامنه‌اي، اين پايگاه به انتشار گفتاري از آيت‌الله محمدعلي جاودان مدرس حوزه و استاد اخلاق اقدام كرد.

    بنابراين گزارش، تابستان سال 1387 بود كه به اتفاق حاج‌آقاي پناهيان به ديدار آيت‌الله محمدعلي جاودان رفتيم تا با ايشان درباره موضوع معنويت و الزامات آن گفت‌وگو كنيم.

    يكي از توصيه‌هاي ايشان يا بهتر است بگويم اولين توصيه‌ي ايشان به جوانان، خواندن نماز اول وقت و صحيح بود. سخنان روز گذشته رهبر انقلاب اسلامي درباره توجه به نماز، بهانه‌ي خوبي است تا دوباره سري به صحبت‌هاي اين استاد اخلاق بزنيم:

    دستور اولي كه مي‌خواهم براي كساني كه قصد شروع دارند، بگويم- مطلبي است كه هزاران بار استادان و بزرگاني نظير مرحوم آيت‌الله حق‌شناس به جوانان توصيه مي‌كردند- نماز اول وقت است. نماز اول وقت بخوانيد. اگر توانستيد، به جماعت بخوانيد و اگر هم نشد، همان اول وقت بخوانيد.

    * براي نماز اول وقت نقشه بكشيد
    شايد جوان به‌خصوص در اين زمان‌هايي كه شب‌‌ها كوتاه است و اذان صبح خيلي زود اتفاق مي‌افتد و وقت اداي نماز كم است، شكست بخورد؛ عيبي ندارد. براي فردا شب نقشه بكشد. براي پس فردا شب. براي هزار شب ديگر. بايد برنامه بريزيم كه نمازمان را اول وقت بخوانيم، اما بايد در نظر بگيريم كه يكي از نمازهايمان نماز صبح است كه خيلي هم اول وقت خواندنش مهم است.
    بنابراين براي آن ‌هم بايد نقشه داشته باشيم، تا حتماً در طرحمان آن را هم به اول وقت برسانيم. اما مشكلش خيلي بيشتر از ظهر و عصر و مغرب و عشاء است.

    مثلاً ممكن است كه دانشجويي وقت نماز ظهر و عصرش در كلاس مشغول باشد. ما نمي‌گوييم كه كلاس را بشكند و بيرون بيايد، اما هر وقت كه كلاس تمام شد، بلافاصله برود نمازش را بخواند. ديگر نرود مثلاً يك ناهاري با خيال راحت بخورد و يك ساعتي هم استراحت، نه. نمازمان را مي‌خوانيم. دست ‌كم وضو مي‌گيريم و نماز ظهر را مي‌خوانيم تا از اول وقتش خيلي دير نشود. بعد هم اگر گرسنه بوديم، ناهار مي‌خوريم و نماز عصرمان را بلافاصله مي‌خوانيم. اين نماز اول وقت را برايش بكوشيم.

    * شيطان از چه كسي هراس دارد؟
    اگر روايت اين باب را ديده باشيم، مي‌فرمايد كه شيطان از كسي كه نمازش را اول وقت مي‌خواند و بر آن مراقبت مي‌كند، هميشه ترسان است. «لايَزالُ الشّيطانُ زائِلاً مِن بَني ‌آدم». اين نكته را هم به نماز اول وقت اضافه كنيم كه نماز صحيح بخوانيد.

    بنابراين براي اين‌كه نماز صحيح باشد، من ناگزيرم كه ركوع صحيح بياموزم، غسل صحيح بياموزم، يك حمد و سوره‌ي صحيح بياموزم و مسائل ديگر نماز را بياموزم كه اگر كلش را جمع كني، ممكن است در سه چهار ساعت بشود به همه‌‌اش پرداخت.

    تقليد صحيح؛ يعني مي‌پرسم و عمل مي‌كنم. چند مسأله در باب وضو بايد بخوانم؛ مثلاً به اندازه‌ي دو صفحه رساله، براي غسل بايد دو صفحه رساله بخوانم، براي نمازم هفت، هشت صفحه بايد بخوانم تا مسائل اصلي را ياد بگيرم. چون جوانم، زودتر ياد مي‌گيرم. بعد هم دو بار، سه بار يا بيشتر پيش معلم مي‌خوانم تا تصحيح شود.

    من به يك نماز صحيح احتياج دارم و بعد از آن به يك نماز اول وقت. جوان مادامي كه نمازش را صحيح مي‌خواند، نمازش را دقت مي‌كند، مواظبت مي‌كند و اول وقت مي‌خواند، شيطان ترسان است. نه اين ‌كه جوان از شيطان ترسان باشد؛ شيطان از آن جوان ترسيده است. اگر انسان اين‌گونه نباشد، آن‌وقت شيطان طبق روايات، انسان را به جاهايي مي‌برد كه ديگر برگشت ندارد.

    اگر مي‌خواهيد هميشه سالم و محفوظ بمانيد، نماز اول وقت بخوانيد. نماز اول وقت ايجادكننده‌ي ترس از خداست. بعضي جوان‌ها دو دقيقه نماز مي‌خوانند؛ نه دو دقيقه و نه نيم ساعت. ما كه يك ذره بيشتر كِش مي‌دهيم -كه آن‌ هم از روي عادت است و قيمت ندارد- مي‌شود پنج دقيقه. «سبحان ربي العظيم و بحمده» را صحيح بگو؛ يك بار بگو، اما صحيح و با آرامش بدن. صحيح خواندن نماز مثل اين است كه انسان به ديوار مستحكمي تكيه كرده باشد. اين امر را اگر شما به‌دست بياوريد، حتي با نيروي خيلي زياد هم اين زمين نمي‌خورد. شايد تكان بخورد، اما زمين نمي‌خورد. ممكن است حوادث مهمي هم برايش پيش بيايد، اما آن حوادث با نماز اول وقت و صحيح، او را به زمين نمي‌زند.